Прислів'я та приказки про землю - Мақал-мәтелдер туралы Жер

Мақал-мәтелдер - түпнұсқасы

₪ ₪ ₪

Әуелі тәңірі жерге береді,

Жерге берсе елге береді,

Елге берсе ерге береді.

₪ ₪ ₪

"Барар жерің Балкан тау, ол да біздің көрген тау".

₪ ₪ ₪

Бидай қырда, күріш Сырда,

Жемістердің ғажабы Жетісуда.

₪ ₪ ₪

Бұрын қонған қоныс алады,

Кейін қонған өріс алады.

₪ ₪ ₪

Еділ ел болып келгенге су болады едірейіп келгенге у болады.

₪ ₪ ₪

Екпесең жер қысырайды,

Күтпесең көл қысырайды.

₪ ₪ ₪

Жақсы жерге жатсаң —

жақсы-жақсы түс көрерсің.

Жаман жерге жатсаң —

жаман-жаман іс көрерсің.

₪ ₪ ₪

Жақсы жердің кадірін

қожасы емес құл білер.

₪ ₪ ₪

Жақсы жер жан тынысы,

Жақсы өнер жігіт ырысы.

₪ ₪ ₪

Жаман қоныстан жақсы жүріс артық.

₪ ₪ ₪

Жапырағы қамқадай, топырағы торқадай.

₪ ₪ ₪

Жасыл желек жердің көркі.

₪ ₪ ₪

Жемісті ағаш жер бауырлап өседі,

Жетелі жігіт ел бауырлап өседі.

₪ ₪ ₪

Жер адамның бесігі,

Ел бақыттың есігі.

₪ ₪ ₪

Жер алған — ер,

Жер сатқан — қара жер.

₪ ₪ ₪

Жер — ана, мал — бала.

₪ ₪ ₪

Жер астында жатқанды қазбай-ақ қарап тіл табар.

Қойын-қойын сырынды түбінде келіп шын табар.

₪ ₪ ₪

Жер байдікі, су сайдікі.

₪ ₪ ₪

Жер байлықтың анасы болса,

әкесі — еңбек.

₪ ₪ ₪

Жер байлықтың көзі, еңбеккер иесінің өзі.

₪ ₪ ₪

Жер бауыры жазық.

₪ ₪ ₪

Жерге берсең — жер,

Бермесең — қара жер.

₪ ₪ ₪

Жерге еткен жақсылық жерде қалмас.

₪ ₪ ₪

Жерге түскен гүл болар,

Отқа түскен күл болар.

₪ ₪ ₪

Жер дегенің алтын қасық кертіп жесең де таусылмас.

₪ ₪ ₪

Жерден жердің несі артық? —

бір-ақ уыс шөбі артық.

Ерден ердің несі артық? —

бір-ақ ауыз сөзі артық.

Жерден жердің несі кем? —

егін шықса, гүл өссе.

Ерден ердің несі кем? —

уәдесін уәде етсе.

₪ ₪ ₪

Жерден табылса аспанға секірме.

₪ ₪ ₪

Жерді алдаған аш қалар.

₪ ₪ ₪

Жердің бақыты тайса су сайға құлайды.

₪ ₪ ₪

Жердің жарлысына ердің сорлысы қонар.

₪ ₪ ₪

Жердің көркі орман, тоғай, бұлағы,

Елдің көркі қала, қыстақ, тұрағы.

₪ ₪ ₪

Жердің тілін білсең,

тілдей жерден жылдық өмір аларсың.

Елдің тілін білсең,

елге сыйлы болып жағарсың.

₪ ₪ ₪

Жер екеш жер де ауырады.

Жер екеш жердің де құлағы бар.

₪ ₪ ₪

Жер емген ел болады,

Жер қадірін білмеген елдің

өмірінде ырысы кем болады.

₪ ₪ ₪

Жер жарасты көрінер өзенімен, көлімен,

Ел жарасты көрінер еңбегі жанған ерімен.

₪ ₪ ₪

Жер көңді жақсы көреді,

Ат жемді жақсы көреді.

₪ ₪ ₪

Жер — қазына, су — алтын.

₪ ₪ ₪

Жер құнарын мал білер (Қорқыт).

₪ ₪ ₪

Жер құтты болса, мал сүтті болады.

₪ ₪ ₪

Жерлі құланды терлі құлан аударады.

₪ ₪ ₪

Жермен келген жермен кетеді,

Желмен келген желмен кетеді.

₪ ₪ ₪

Жер ортасы Көктөбе,

жетем деп оған өктеме.

₪ ₪ ₪

Жер тозса — тақыр,

Ер азса — пақыр.

₪ ₪ ₪

Жер тойғаны ел тойғаны.

₪ ₪ ₪

Жер тоқ болса сен де тоқ.

₪ ₪ ₪

Жер тұсауы түнде алынар.

₪ ₪ ₪

Жер шайқалса төбеге қатер,

Ел шайқалса төреге қатер.

₪ ₪ ₪

Жер шаршаса өнім бермес.

₪ ₪ ₪

Жер ырыстың кіндігі,

Еңбек ырыстың қызығы,

Білім ырыстың тізгіні.

₪ ₪ ₪

Жері жуалының сөзі дуалы.

₪ ₪ ₪

Жерім малға жай,

Елім жанға жай.

₪ ₪ ₪

Жеріне қарай астығы.

₪ ₪ ₪

Жеріне қарай егін ек,

Жолына қарай жегін жек.

₪ ₪ ₪

Жеріне қарай жыланы,

Жасына қарай кұланы.

₪ ₪ ₪

Жерінен айрылған жиде желге ұшар.

₪ ₪ ₪

Жерінен ауғанға жеті жыл қоныс жоқ.

₪ ₪ ₪

Жерінен кеткен елге киындық,

Үйірінен айрылған малға қиындық.

₪ ₪ ₪

Жерін қорлаған жеріне сыймайды,

Елін қорлаған еліне сыймайды.

₪ ₪ ₪

Жерінді баптай білсең — астықты қаптай білесің.

₪ ₪ ₪

Жеріңе жақсылық қылғаның — тасты дей бер қырманың.

₪ ₪ ₪

Жеріңнен аусаң жақсы атыңды тастап ау.

₪ ₪ ₪

Жері семіздің малы семіз.

₪ ₪ ₪

Жұрт жұтаса жұтық.

₪ ₪ ₪

Келісті келбет ерде бар,

Қымбатты қазына жерде бар.

₪ ₪ ₪

Көк шықпаған жер көтерем мал сияқты.

₪ ₪ ₪

Көрмеген көлде білмеген кұстың даусы естіледі.

₪ ₪ ₪

Қара жерге қар жауар, қарды көрген бір мұрат.

Қара жерден қар кетер, жерді көрген бір мұрат.

₪ ₪ ₪

Кер құланның қадірін ойда-қырда қақ білер.

₪ ₪ ₪

Қара жер қарыз арқаламайды.

₪ ₪ ₪

Қары бар жерде қаһар бар,

Кені бар жерде шаһар бар.

₪ ₪ ₪

Қос қадірін жеккен біледі,

Жер қадірін еккен біледі.

₪ ₪ ₪

Мекенінен безген құланның

кетеді басы сауғаға.

Жерінен безген ұланның

түседі басы саудаға.

₪ ₪ ₪

Орыс жеріңде орман көп,

өзен, сулы қорған көп.

₪ ₪ ₪

Сүдігермен жүргеннің аты майрылар.

₪ ₪ ₪

Сыр бойында малы бардың

Тәшкентте қарны тоқ.

₪ ₪ ₪

Танымайтын жердің ой-шұқыры көп.

₪ ₪ ₪

Тар жерде тамаша болма,

Кең жерге қорықшы болма.

₪ ₪ ₪

Үңгір, үңгірде күңгір.

₪ ₪ ₪

Шегараң берік болмай,

басыңда ерік болмайды.

₪ ₪ ₪

Шөлді жердің отын киік білер,

Сулы жердің қадірін қүлан білер,

Ұзақ жолдың сырын түйе білер,

Шытырманды тау қойнауын түлкі білер (Корқыт).

Український переклад

₪ ₪ ₪

Алты аға бірігіп әке болмас,

Жеті жеңге бірігіп ана болмас.

₪ ₪ ₪

Әке балаға қарыз,

Бала далаға қарыз.

₪ ₪ ₪

Әке балаға сыншы.