Прислів'я та приказки про родича - Мақал-мәтелдер туралы Ағайын, туыс

Мақал-мәтелдер - түпнұсқасы

₪ ₪ ₪

Ағайын — ағайынның айнасы.

₪ ₪ ₪

Ағайын ала болса ауыздағысынан айрылар.

₪ ₪ ₪

Ағайын — алтау, ана — біреу.

₪ ₪ ₪

Ағайын — ащы, мал — тұщы.

₪ ₪ ₪

Ағайын бар болса көре алмайды,

жоқ болса бере алмайды.

₪ ₪ ₪

Ағайын барында аузынды жалайды,

жоғында желкеңнен қарайды.

₪ ₪ ₪

Ағайын бірде араз, бірде тату.

₪ ₪ ₪

Ағайын бір өліде, бір тіріде керек.

₪ ₪ ₪

Ағайынға карап бала өсер,

Қарағайға карап тал өсер.

₪ ₪ ₪

Ағайынға менменсу ағат емей немене,

Ақылдылар айтқан сөз сағат емей немене.

₪ ₪ ₪

Ағайында өкпе бар да кек жоқ.

₪ ₪ ₪

Ағайынды алтау болса адам тимейді, тура жүрсең лебізің күймейді.

₪ ₪ ₪

Ағайынды жамандап туғанды кайдан табасың?

Арғымақты жамандап тұлпарды қайдан табасың?

₪ ₪ ₪

Ағайыңды өкпелеткеннің үні іриді,

Әйелін өкпелеткеннің дымы кұриды.

₪ ₪ ₪

Ағайынды іске шақырма, асқа шақыр.

₪ ₪ ₪

Ағайын жақында отырып тістескен, алыста отырып кісінескен.

₪ ₪ ₪

Ағайын жауға керек,

Мал дауға керек.

₪ ₪ ₪

Ағайын қадірін білмесең жалғыздық берсін сазанды.

₪ ₪ ₪

Ағайынмен жауласпа — басың азаяды,

Көршіңмен дауласпа — асың азаяды.

₪ ₪ ₪

Ағайынның аразы болса да азары болмайды.

₪ ₪ ₪

Ағайынның азары болса да безері жоқ.

₪ ₪ ₪

Ағайынның жаманы:

алдыңда жүріп бас болмайды, артыңнан еріп дос болмайды (Қаратау би Отарбайұлы).

₪ ₪ ₪

Ағайынның қадірін жалалы болсаң білерсің,

Ата-анаңның кадірін балалы болсаң білерсің.

₪ ₪ ₪

Ағайынның ұрысы — торқаның жыртысы.

₪ ₪ ₪

Ағайын тату болса — ат көп,

Абысын тату болса — ас көп.

₪ ₪ ₪

Ағайын-туған кімде жоқ, сыйласпаса жат жуық.

₪ ₪ ₪

Ағайын-туғанның қызығы — алыс-беріс,

Құдалыктың қызығы — барып-келіс.

₪ ₪ ₪

Ағайының бай болса,

Асағаның май болар.

₪ ₪ ₪

Ағайының барда "дұшпаным жоқ" деме,

Абысының барда "күндесім жоқ" деме.

₪ ₪ ₪

Ағайының көп болса қоғам бол, бірің оған,

бірің бұған бол.

₪ ₪ ₪

Ағайының көп болса

ұлы шерік қолмен тең.

Білімді туған жақсылар

аз да болса көппен тең (Ақтамберді).

₪ ₪ ₪

Ағайыныңмен алыстан сыйлас.

₪ ₪ ₪

Ақша қарда көп жүрсең көзің бір күн қарығар.

Ағайыннан шет жүрсең көңілің бір күн тарығар.

₪ ₪ ₪

Алты малта ас болмас,

Өзіңмен туған жат болмас.

₪ ₪ ₪

Алыстағыңа сиын,

Жақындағыңа сүйін.

₪ ₪ ₪

Араласпаса ағайын жат.

₪ ₪ ₪

"Артқы айылым берік болса атым тулап не етерсің?

Ағайында бірлік болса жатым маған не етерсің?"

₪ ₪ ₪

Ат арқасына ер батса аяңшыл,

Ерге жаттың тізесі батса ағайыншыл.

₪ ₪ ₪

Ат үйірін сағынса, артқы аяғын қағынар.

Ер үйірін сағынса, айыл-тұрман тағынар.

₪ ₪ ₪

Ауыр жүкті бөлісу —ақ атанның парызы (Майқы би).

₪ ₪ ₪

Бажаны бажа көрсе басы қышиды.

₪ ₪ ₪

Бала белде, бауырды маған кім береді?

₪ ₪ ₪

Балдыз — балдан шырын.

₪ ₪ ₪

Бар қарындас жақында болмасын,

Жоқ қарындас алыста болмасын.

₪ ₪ ₪

Бауыр шырын, бас тәтті,

Ағайынмен ішкен ас тәтті.

₪ ₪ ₪

Бедері жоқ қамқадан бек тоқыған бөз жақсы.

Бейкемі жоқ туғаннан бек сөйлескен сөз жақсы.

₪ ₪ ₪

Бетің қисық болса айнаға өкпелеме.

Ниетің қисық болса ағайынға өкпелеме.

₪ ₪ ₪

Бөлемісің, бөлені көре тұра өлемісің.

₪ ₪ ₪

Бір ауылда мың туысың болғанша,

Әр ауылда әр туысың болсын.

₪ ₪ ₪

Бір көрген — біліс, екі көрген — таныс.

₪ ₪ ₪

Емшек берген әрі жат, еңсе берген бері жат.

₪ ₪ ₪

Енесі тепкен құлынның еті ауырмас.

₪ ₪ ₪

Жайыңды білген карындас, ол қарындас һәм жолдас.

Жайынды білмес қарындас, өзі дұшпан, өзі қас (Шалкиіз).

₪ ₪ ₪

Жақын жерден шөп жесе, жердің сәнін кетірер.

₪ ₪ ₪

Ағайынның аразы елдің сәнін кетірер,

Абысынның аразы ауыл сәнін кетірер (Бұқар жырау).

₪ ₪ ₪

Жаман ағайын күншіл,

Жақсы ағайын сыншыл.

₪ ₪ ₪

Жаман ағайыннан жақсы жекжат артық.

₪ ₪ ₪

Жаман болса туысың туыспай-ақ құрысын.

₪ ₪ ₪

Жаман туғаның болғанша, жақсы жолдасың болсын.

₪ ₪ ₪

Жаман туыс бір масыл арқалаған құммен тең, жақсылығың істеген елекке құйған сумен тең.

₪ ₪ ₪

Жаман туыстан жақсы жолдас артық.

₪ ₪ ₪

Жанашыры жоқ адам жал құйрықсыз атпен тең.

₪ ₪ ₪

Жаныс кетсе орнына жаппас қалар.

₪ ₪ ₪

Жездеге қараған жерге қарайды,

Жиенге қараған желге қарайды,

Күйеуге қараған күлге қарайды,

Бұл үшеуі жақсы болса — халқым күнге қарайды.

₪ ₪ ₪

Өмілдірік, шаптартпа құйысқанға жетпейді.

Қанша жақын болса да туысқанға жетпейді.

₪ ₪ ₪

Өткелім саяз деме, таяғынды салып бойлат.

Ісім макұл деме, ағайынға салып ойлат.

₪ ₪ ₪

Сара жолдың кадірін адасқанда білерсің,

Қарындастың кадірін қарасқанда білерсің.

₪ ₪ ₪

Сарт садағам, өзбек өз ағам.

₪ ₪ ₪

Сұрастыра келе қарын бөле болдық

₪ ₪ ₪

Таудың басын көр де қасына барма,

Туысқанның ықыласын көр де асына барма.

₪ ₪ ₪

Тобылғылы шұбардан панасыз таудың несі артық?

₪ ₪ ₪

Қадір білмес туғаннан құныңды білер дос артық.

₪ ₪ ₪

Төркінге сенгеннің төбесі тесік.

₪ ₪ ₪

Төркін десе қыз төзбейді,

Көкпек десе түйе төзбейді.

₪ ₪ ₪

Төркініне келген қыз төрге секірер.

₪ ₪ ₪

Төс айылдың батканын,

иесі білмес, ат білер.

₪ ₪ ₪

Ер жігіттің қадірін,

ағайын емес, жат білер (Бұқар жырау).

₪ ₪ ₪

Туасы жаман туғанын жамандайды.

₪ ₪ ₪

Туғанмен туған табысар,

₪ ₪ ₪

Тумағанға таудай пәле жабысар.

₪ ₪ ₪

Туғаннан сала ма, тумағаннан сала ма?

₪ ₪ ₪

Туғаным — туырлығым, қарыңдасым — казынам.

₪ ₪ ₪

Туғаныңмен туыспасаң кең дүниеге сыйыспассың.

₪ ₪ ₪

Тумағанның түбі шикі.

₪ ₪ ₪

Тумаң бар, туысқандай болмайды,

Тұрман бар, құйысқандай болмайды.

₪ ₪ ₪

Туысқан бар болсаң іздеседі, тіпті "сіз" деседі.

Жоқ болса қашады, тіпті артынды ашады

(Нақысбек шешен).

₪ ₪ ₪

Туысқан өкпеге тепсе де өлімге қимайды.

₪ ₪ ₪

Туысы бірге түспейді,

Түбі бірге кетпейді.

₪ ₪ ₪

Туысы бірдің қонысы бір,

Туысы бірдің уысы бір.

₪ ₪ ₪

Туысы жақын жақын емес, қонысы жақын жақын.

₪ ₪ ₪

Тұз десе түйеде тағат жоқ,

Төркін десе қызда тағат жоқ.

₪ ₪ ₪

Түбі бірге тебісер де табысар.

Түбі бірге түнекте де табысар.

₪ ₪ ₪

Түбін білмеген түгін білмейді.

₪ ₪ ₪

Тіріде сыйласпаған ағайын

құм құйылсын көзіңе (Махамбет).

₪ ₪ ₪

У ішсең руыңмен.

₪ ₪ ₪

Үйірінен айрылған айғыр ат болады,

Көңілді қалдырған ағайын жат болады.

Український переклад

₪ ₪ ₪

Алты аға бірігіп әке болмас,

Жеті жеңге бірігіп ана болмас.

₪ ₪ ₪

Әке балаға қарыз,

Бала далаға қарыз.

₪ ₪ ₪

Әке балаға сыншы.