Прислів'я та приказки
казахські прислів'я та приказки
Прислів'я / мақалдар (від грецького слова «παροιμία - paroimía» — себто, прислів'я) — мала форма народної поетичної творчості, короткий, ритмізований вислів, що несе узагальнену думку, висновок, алегорії з дидактичним ухилом.
Приказка / мәтелдер — жанр фольклорної прози, короткий сталий образний вислів констатуючого характеру, що має одночленну будову, нерідко становить частину прислів'я, але без висновку, і вживається в переносному значенні. Зміст її, на відміну від прислів'я, не має звичайно повчального характеру, їй властива синтаксична незавершеність. Досить часто це вкорочене прислів'я, наприклад: «як сніг на голову», «вивести на чисту воду», «лисячий хвіст», «вовчий рот», «собаку з'їв»..
У фольклористиці прислів'я та приказки позначають терміном паремії. У багатьох краях України прислів'я та приказки об'єднуються в одне поняття — «приповідки».
Мақал-мәтелдер - түпнұсқасы
₪ ₪ ₪
Айтқызған - жамандықтың белгісі,
Қамшылатқан - шабандықтың белгісі.
₪ ₪ ₪
Адам мен адам арасы, аспан мен жердей.
₪ ₪ ₪
Ақ сауыттың жағасы бар, жеңі жоқ,
Шын жақсының ашуы бар, кегі жоқ.
₪ ₪ ₪
Ай - ортақ, күн - ортақ, жақсы - ортақ.
₪ ₪ ₪
Адам туа жаман болмайды,
Жүре жаман болады.
₪ ₪ ₪
Адамға қылсаң жақсылық,
Жақсылық білмес кей заңғар.
Жақсылыққа жамандық жасайтын,
Дүниеде бейиман көп жандар.
₪ ₪ ₪
Айыратын жаман бар, қосатын жаран бар.
₪ ₪ ₪
Екі жаман ауыл болмас,
Ауыл болса қауым болмас.
₪ ₪ ₪
Арғымаққа оқ тисе, мәстектей туламас.
Сыпайыға оқ тисе, жамандардай жыламас.
₪ ₪ ₪
Арғымақ аттың құйрығы - әрі жібек, әрі қыл,
Қас жақсының белгісі - әрі мырза, әрі құл.
₪ ₪ ₪
Арық малды асырасаң аузы-мұрның май болар,
Жаман адамды асырасаң аузы-мұрның қан болар.
₪ ₪ ₪
Екі жақсы қосылса, айрылысуға қиыспайды,
Екі жаман қосылса, кең дүниеге сиыспайды.
₪ ₪ ₪
Жақсы арына құл, жаман малына құл.
₪ ₪ ₪
Арықпенен семіздің бауыры бірдей,
Жақсыменен жаманның жаны бірдей.
₪ ₪ ₪
Арық атқа жал бітсе, жанына торсық байлатпас,
Жаман адамға мал бітсе, қасына қоңсы қондырмас, қондырса да ондырмас.
₪ ₪ ₪
Атасы жақсы, көргенін айтады,
Атасы жаман, бергенін айтады.
₪ ₪ ₪
Әркім жолдас болады амандықта,
жаман тастап кетеді жамандықта.
₪ ₪ ₪
Басыңа іс түскенде жақсы көмектесер, жаман күліп кетер.
₪ ₪ ₪
Биік тауды алыстан көріп, түбіне барма,
Жақсының атын естіп үйіне барма.
₪ ₪ ₪
Биікке шықсаң көзің ашылады,
Жақсымен сөйлессең көңілің ашылады.
₪ ₪ ₪
Бір қарын майды бір құмалақ шірітеді,
Бір жақсы мың қолды ерітеді.
₪ ₪ ₪
Бітісі жаман қамысты, су ішінен өрт шалар,
Туысы аман жігітті, түйе үстінен ит қабар.
₪ ₪ ₪
Бір сынаған жаманды, екі қайтып сынама,
Өлшеп-пішпей шамаңды, құр жаныңды қинама.
₪ ₪ ₪
Бітер істің басына, жақсы келсін қасына.
₪ ₪ ₪
Бұқаның өзі қартайса да, өзі қартаймайды,
Жақсының өзі қартайса да, көңілі қартаймайды.
₪ ₪ ₪
Жақсы болсаң жаның көп.
₪ ₪ ₪
Жақсы адам жолдасынан белгілі.
₪ ₪ ₪
Бұлттан шыққан күн ащы,
Жаман қатынның тілі ащы.
₪ ₪ ₪
Ескіге жаңа өлшеуіш,
Жаманға жақсы өлшеуіш
₪ ₪ ₪
Жақсы адам елдің ырысы,
Жақсы сөз жанның тынысы.
₪ ₪ ₪
Жақсы туса елдің ырысы,
Жаңбыр жауса жердің ырысы.
₪ ₪ ₪
Жақсы жатырқамайды, аңқау алдамайды, әңгі тыңдамайды.
Жақсыда жаттық жоқ,
Жаманда жақындық жоқ.
₪ ₪ ₪
Жақсы жерге жатсаң, жақсы түс көрерсің.
₪ ₪ ₪
Жақсы көргенін мақтап жүрер,
Жаман көргенін даттап жүрер.
₪ ₪ ₪
Жақсы іске келді, жаман асқа келді.
₪ ₪ ₪
Жақсыға қылған жақсылық, өмірінше тозбайды,
Жаманға қылған жақсылық, бір күнгідей болмайды.
₪ ₪ ₪
Жақсы көпке құлық қылмайды, азға зорлық қылмайды.
₪ ₪ ₪
Жақсы көрісіп келіседі,
Жаман келісіп керіседі.
₪ ₪ ₪
Жақсы келді дегенше, жарық келді десеңші,
Жақсылықтың ұрығын алып келді десеңші.
₪ ₪ ₪
Жақсы қыдырып жүрер,
Қыдыры артынан шұбырып жүрер.
₪ ₪ ₪
Жақсы қырқында толады,
Жаман қырқында солады.
₪ ₪ ₪
Жақсы қартайсад да, ақылынан танбас,
Жаман ат қартайса да, жүрісінен танбас.
₪ ₪ ₪
Жақсы кісі текшіл,
Жаман кісі кекшіл.
₪ ₪ ₪
Жақсы кісінің ашуы - шай орамал кепкенше.
₪ ₪ ₪
Жақсы - суы тәтті көлмен тең,
Жаман - желі қатты шөлмен тең.
₪ ₪ ₪
Жақсыға ерсең, жетерсің мұратқа,
Жаманға ерсең, қаларсың ұятқа.
₪ ₪ ₪
Жақсының қадірін жақсы білер.
₪ ₪ ₪
Жақсы болсаң - озарсың,
Жаман болсаң - азарсың.
₪ ₪ ₪
Жақсы сынаумен жариды,
Жаман сынаумен қариды.
₪ ₪ ₪
Жақсы мақтанса, есебін табар,
Жаман мақтанса, қатынын сабар.
₪ ₪ ₪
Жақсыға берсең асыңды,
жақсы сыйлар басыңды.
Жаманға берсең асыңды,
итке тастар басыңды.
₪ ₪ ₪
Жақсыменен жарыққа кім қарамайды.
₪ ₪ ₪
Жақсы өзін қосып сөйлейді,
Жаман босқа бөсіп сөйлейді.
₪ ₪ ₪
Жақсыны жаман десең, аққудай мойнын созады,
Жаманды жаман десең, аяғынан тозады.
₪ ₪ ₪
Жақсыны сыйласаң есінен кетпейді,
Жаманды сыйласаң есігіңнен кетпейді.
₪ ₪ ₪
Таудың басын көр де,
Түбіне барма;
Жақсының өзін көр де,
Үйіне барма.
₪ ₪ ₪
Ақ сауыттың жағасы бар,
Жеңі жоқ,
Шын жақсының ашуы бар,
Кегі жоқ.
₪ ₪ ₪
Жақсыда кек жоқ.
₪ ₪ ₪
Жақсы әйел теңі жоқ жолдас,
Түбі жоқ сырлас.
₪ ₪ ₪
Жақсының жаны – жаннат.
₪ ₪ ₪
Жақсы адам жолдасынан танылғы.
₪ ₪ ₪
Жақсымын деп мақтанба,
Халық айтпай,
Батырмын деп мақтанба,
Жеңіп қайтпай.
₪ ₪ ₪
Жақсы – ай мен күндей –
Әлемге бірдей.
₪ ₪ ₪
Күн ортақ,
Ай ортақ
Жақсы ортақ.
₪ ₪ ₪
Жақсы кісі қартайса да,
Ақылынан танбас,
Жақсы ат қартайса да,
Жүрісінен танбас.
₪ ₪ ₪
Ай жарығы – әлемге,
Шам жарығы – түбіне.
₪ ₪ ₪
Жақсыны көрмек үшін.
₪ ₪ ₪
Сыпайыны үйде көрме,
Түзде көр.
₪ ₪ ₪
Асыл әйел –
Әрі еркек, әрі қатын.
₪ ₪ ₪
Жақсы лепес –
Жарым ырыс.
₪ ₪ ₪
Жақсының аты өлмейді,
Ақынның хаты өлмейді.
₪ ₪ ₪
Жақсыны жатқа санама,
Аласаны атқа санама.
₪ ₪ ₪
Жақсы адамда жаттық жоқ,
Тәуекелдің көңілі жоқ.
₪ ₪ ₪
Аққу құстың төресі,
Жалғыз жатып оттамас
Қас жақсының белгісі
Қара сөзді жақтамас.
₪ ₪ ₪
Жақсы қыз –
Жағадағы құндыз,
Жақсы жігіт –
Көктегі жұлдыз.
₪ ₪ ₪
Жақсы туса – ел ырысы,
Жауын жауса – жер ырысы.
₪ ₪ ₪
Атадан — өсиет,
Анадан — қасиет.
₪ ₪ ₪
Жақсылықты басыңа қыл,
Басыңнан артылса досыңа қыл.
₪ ₪ ₪
Достың ескісі,
Тонның жаңасы жақсы.
₪ ₪ ₪
Жаны жақсы ағаның
Етегін баспа, жолын қу.
Болайын деген баланың
Бетін қақпа, белін бу.
₪ ₪ ₪
Жақсы жанның
Майлығы мен сулығы бірдей.
₪ ₪ ₪
Қызың жақсы болса,
Өрісің кеңейеді.
Ұлың жақсы болса,
Қонысың кеңейеді.
₪ ₪ ₪
Жақсыға барсаң —
Жазылып қайтарсың.
Бақсыға барсаң —
Қағынып қайтарсың.
₪ ₪ ₪
Жақсыны көрмек үшін,
Сұлуды сүймек үшін.
₪ ₪ ₪
Жақсы ат аяғынан қалады,
Жақсы адам құлағынан қалады.
₪ ₪ ₪
Бітер істің басына —
Жақсы келер қасына
₪ ₪ ₪
Алтын белдік — бел сәні,
Асы жігіт — ел сәні.
₪ ₪ ₪
Сырласуға дос жақсы,
Сыйласуға жат жақсы.
₪ ₪ ₪
Асылдың сынығы —
Айдынның тұнығы.
₪ ₪ ₪
Жақсылық біреуден қайтпаса,
Біреуден қайтады.
₪ ₪ ₪
Жоқтыққа жүйрік жетпейді.
₪ ₪ ₪
Адалдық ардың ісі,
Ауырлықты көтеру нардың ісі.
Жақсы іске жан сүйінер.
₪ ₪ ₪
Жақсының жаттығы жоқ.
₪ ₪ ₪
Жақсыжастаншығады,
Темір тастан шығады.
₪ ₪ ₪
Жігіт жақсысын —
Сұлтан дейді,
Ит жақсысын —
Сырттан дейді.
₪ ₪ ₪
Жақсы — елдің мақтаны,
Жұпар гүл — жердіңмақтаны.
₪ ₪ ₪
Жақсы кісі өлмесін,
Жамандықты көрмесін.
₪ ₪ ₪
Жақсы ай менен күндей,
Жақсылығы жанның бәріне бірдей.
₪ ₪ ₪
Өгіздің өзі қартайса да,
Мұрыны қартаймайды.
Жақсының өзі қартайса да,
Көңілі қартаймайды.
₪ ₪ ₪
Жақсылық ұмытылмас.
₪ ₪ ₪
Ақылды кісіні аяла,
Ақымақ кісіні аяма.
₪ ₪ ₪
Жақсыны көріп —
Жан семіреді.
Український переклад
₪ ₪ ₪
Алты аға бірігіп әке болмас,
Жеті жеңге бірігіп ана болмас.
₪ ₪ ₪
Әке балаға қарыз,
Бала далаға қарыз.
₪ ₪ ₪
Әке балаға сыншы.
ТуТ підбірочка прислів'їв:
~ ~ ~
Казахські прислів'я про людину
~ ~ ~
Казахські прислів'я про Батьківщину
~ ~ ~
~ ~ ~
Казахські прислів'я про передбачливість
~ ~ ~
Казахські прислів'я про ощадливість
~ ~ ~
Казахські прислів'я про лінощі
~ ~ ~
~ ~ ~
Казахські прислів'я про правду
~ ~ ~
Казахські прислів'я про дітей і жінку
~ ~ ~
Казахські прислів'я про добро і зло
~ ~ ~
Казахські прислів'я про розум і досвід
~ ~ ~
Казахські прислів'я про особливості характеру
~ ~ ~
Казахські прислів'я про дружбу і ворожнечу
~ ~ ~
Казахські прислів'я про родину і сім`ю
~ ~ ~
Казахські прислів'я про гостинність
~ ~ ~
Казахські прислів'я про тварин
Казахські прислів'я про героя-батира
~ ~ ~
Казахські прислів'я про багачів та бідняків
~ ~ ~
клацайте ... і читайте
ТуТ підбірочка прислів'їв казахською мовою:
~ ~ ~
~ ~ ~
~ ~ ~
Прислів'я про батьків та дітей
~ ~ ~
~ ~ ~
~ ~ ~
~ ~ ~
~ ~
~ ~ ~
~ ~ ~
~ ~ ~
~ ~ ~
~ ~ ~
~ ~ ~
~ ~ ~
~ ~ ~
~ ~
~ ~ ~
~ ~ ~
~ ~ ~
~ ~ ~
~ ~ ~
Прислів'я про працю та професії
~ ~ ~
~ ~ ~
~ ~ ~
~ ~ ~
~ ~ ~
Прислів'я про юнака й чоловіка
~ ~ ~
Прислів'я про дорогу й подорожніх
~ ~ ~
~ ~ ~
~ ~ ~
Прислів'я про чоловіка і жінку
~ ~
~ ~ ~
~ ~ ~
~ ~ ~
~ ~ ~
~ ~ ~
~ ~ ~
~ ~ ~
~ ~ ~
~ ~
~ ~ ~
~ ~ ~
Прислів'я про згоду та єдність
~ ~ ~
клацайте ..... читайте - перекладайте
Наші застереження
* Усі права на даний переклад прислів'їв та приказок — застережено.
© переклад українською мовою Зенко і Даринка Когутяк © Zenko and Daria Kogutyak
* Жодну частину перекладу не можна видруковувати-тиражувати, відтворювати в будь-якій (електронній, поліграфічній) формі та будь-якими засобами без попередньої письмової згоди автора. ...контакти ТуТ
Нас читають
Наші проекти