ЛЕТАПІС

НАЙБОЛЬШ ЗНАЧНЫЯ 

ПАДЗЕІ ГІСТОРЫІ ШЧУЧЫНШЧЫНЫ

1009 год – на памежжы Літвы і Русі смерцю мучаніка ад рук язычнікаў загінуў біскуп святы Бруна Баніфацы Квэрфурцкі. Паводле меркавання некаторых гісторыкаў гэта падзея магла адбыцца ў ваколіцах сучаснай Астрыны. 

1253 год – у Іпацьеўскім летапісе ўпершыню ўзгаданы Турэйск.

1379 год – у літоўска-крыжацкай дамове ўпершыню ўзгадваецца Астрына.

1385 год – у створаным на падставе данясенняў шпіёнаў крыжакоў «Scriptores rerum Prussicarum» («Апісанні літоўскіх дарог») узгадваюцца Астрына, Бакшты, Бершты, Васілішкі, Жалудок, Ліпічна, Ляцк, Родзевічы, Ражанака і Турэйск.

1407 год – пабудавана драўляная царква (капліца Вітаўта), на месцы якой у ХVІ стагоддзі збудавалі абарончы храм у Мураванцы.

1407 год – у Скрыбаўцах узнікла каталіцкая парафія Хрыста Валадара.

1415 год – польскі кароль Ягайла (Уладзіслаў ІІ) наведаў Васілішкі.

1420 (1424) год – першая ўзгадка ў пісьмовых крыніцах пра касцёл у Лядску.

1436 год – трокскі ваявода Пётр Лелюш разам з Андрушкам Вязовічам і Івашкам Прасціловічам-Скіндарам фундавалі будаўніцтва ў Шчучыне касцёла Найсвяцейшай Панны Марыі і Апостала Якуба.

1473 год – фундацыя каталіцкай парафіі ў Старых Васілішках.

1480 год – па загадзе Вялікага князя літоўскага і караля польскага Казіміра пабудаваны драўляны касцёл у Жалудку.

1480 год – пабудаваны першы драўляны касцёл у Новым Двары.

1486 год – Васілішкі і Жалудок упершыню ўзгадваюцца ў якасці мястэчак.

1487 год – Астрына атрымала статус мястэчка.

1489 год – па загадзе Вялікага князя літоўскага і караля польскага Казіміра пабудаваны драўляны касцёл у Старых Васілішках.

1496 год – Вялікі князь літоўскі і кароль польскі Аляксандр Ягелончык правёў сейм у Берштах.

1499 год – складзены першы інвентар драўлянай царквы ў Берштах.

1505 год – кароль надаў у спадчыннае валоданне вялікаму падскарбію літоўскаму Якубу Давойне былыя каронныя землі – Ішчалнянскую і Шчучынскую пушчы.

1506 год – Васілішкі ўпершыню былі узгаданы як горад («места») у пісьмовых крыніцах.

1506 год –  Жалудок моцна пацярпеў ад нашэсця татараў, быў цалкам знішчаны касцёл.

1506 год – Вялікі князь літоўскі і кароль польскі Жыгімонт І Стары надаў Міхаілу Гагіну былое каралеўскае ўладанне – двор Мажэйкава. 

1508 год – двор Мажэйкава быў адабраны ў Гагіна за здраду і перададзены Льву Тышкевічу.

1513 год – Шчучын перайшоў ва ўласнасць роду Радзівілаў пасля смерці жонкі Юрыя (Ежы) Радзівіла «Геркулеса» Барбары Кішкі.

1514 год – Вялікі князь літоўскі і кароль польскі Жыгімонт І Стары пацвердзіў князю Васілю Андрэевічу Палубенскаму права на валоданне Мажэйкавам.

1514 год – ваявода Падляскі Мікалай Юр'евіч Пац з жонкай Аляксандрай Гальшанскай  фундавалі будаўніцтва касцёла ў Ражанцы.

1514 год – Вялікі князь літоўскі і кароль польскі Жыгімонт І Стары падараваў 70 двароў каля Астрыны родзічу Крымскага хана – Азубек-салтану – заснавальніку татарскага роду так званых «царэвічаў Астрынскіх».

1515 год – на сродкі Эйшышскага старасты Андрэя Давойны быў збудаваны драўляны касцёл у Ішчална.

1515 год – Ішчална і Шчучын аддадзены Давойнам у арэнду прадстаўнікам роду Лімантаў.

1515 год – пабудавана драўляная царква ў Ракавічах.

1516 год – Вялікі князь літоўскі і кароль польскі Жыгімонт І Стары аддаў у заклад двор Жалудок за 600 коп грошаў князю Васілю Андрэевічу Палубенскаму.

1517 год – Шчучын упершыню ўзгадваецца ў Метрыцы Літоўскай.

1520 год – Вялікі князь літоўскі і кароль польскі Жыгімонт І Стары аддаў у заклад Астрыну за 500 коп грошаў Аляксандру Іванавічу Хадкевічу. 

1522 год – Вялікі князь літоўскі і кароль польскі Жыгімонт І Стары некаторы час жыў у Васілішках.

1523 год – Васіль Губар атрымаў ва ўласнасць маёнтак Красулі, куды прывёз са Смаленску цудадзейны абраз Божай Маці (абраз захоўваецца ў касцёле ў Жалудку).

1524 год – пабудаваны абарончы храм у Мураванцы.

1529 год – Вялікі князь літоўскі і кароль польскі Жыгімонт І Стары пацвердзіў фундуш на адноўлены касцёл у Жалудку.

1535 год – Вялікі князь літоўскі і кароль польскі Жыгімонт І Стары аддаў Жалудок у валоданне перабежчыку з Маскоўскага княства ваяводзе Івану Васільевічу Ляцкаму.

1540 год – першыя звесткі пра царкву ў Заблоцці (цяперашні аграгарадок Першамайск).

1540 год – на сродкі каралевы Боны адноўлены драўляны касцёл у Старых Васілішках.

1541 год – па смерці Юрыя (Ежы) Радзівіла «Геркулеса» Шчучын перайшоў ва ўласнасць вялікага князя літоўскага і караля польскага Жыгімонта І Старога.

1547 год – Станіслаў Давойна разбудаваў у Ішчална мястэчка.

1547 год – Ішчална і Шчучын становяцца спадчынным ўладаннем Лімантаў.

1550 год – Заблоцце (цяперашні Першамайск) перададзена ва ўласнасць уцекачу з Масковіі баярыну Міхаілу Сабакіну, пасля чаго паселішча пачалі называць Сабакінцы.

1553 год – адбудова драўлянага касцёла ў Лядску.

1555 год – Ятвеск атрымаў статус мястэчка.

1556 год – Астрынская царква Спаса атрымала пацверджанне фундуша ад караля польскага Жыгімонта Аўгуста.

1558 год – першыя пісьмовыя звесткі пра царкву ў Турэйску.

1569 год – Вялікае Мажэйкава перайшло ва ўласнасць магнацкага роду Хадкевічаў.

1580 год – з фундацыі Каспара Кладзінскага пабудаваны драўляны касцёл у Каменцы.

1593 год – Шчучын упершыню ўзгадваецца як мястэчка.

1594 год – Павел Пац аддаў у заклад сваё спадчыннае ўладанне Ражанку падскарбію літоўскаму Дзмітрыю Халецкаму.

1599 год – Пётр Нонхарт разбудаваў мястэчка ў Каменцы.

1602 год – у Ятвеску пабудаваны драўляны касцёл.

1613 год – Шчучын упершыню ўзгадваецца як горад («места») у пісьмовых крыніцах.

1616 год – браты Ян і Мікалай Ліманты падзялілі паміж сабой спадчынныя ўладанні: Ян атрымаў Ішчална, а Мікалай – Шчучын. 

1616 год – Вялікае Мажэйкава купіў Віленскі ваявода Януш Скумін-Тышкевіч. 

1617 год – канцлер ВКЛ Леў Сапега ініцыяваў перабудову драўлянага касцёла ў Ражанцы ў мураваны храм. 

1623 год – першая ўзгадка пра яўрэйскую абшчыну ў Астрыне.

1630 год – першая ўзгадка ў пісьмовых крыніцах аб уніяцкай царкве ў Турэйску.

1633 год – кароль Уладзіслаў Ваза зладзіў у Берштах вялікае паляванне.

1634 год – жыхары Орлі атрымалі права выбіраць войта і лаўнікаў і праводзіць кірмаш раз на тыдзень.

1641 год – кароль Уладзіслаў Ваза надаў прывілей на Магдэбургскае права і ўласны герб для Астрыны.

1644 год – Мсціслаўскі войскі Ян Паўпята набыў Ішчална ў Давоўнаў.

1648 год – Васілішкі атрымалі прывілей на Магдэбургскае права.

1652 год – заснавана каталіцкая парафія ў Васілішках.

1652 год – першая ўзгадка пра драўляную сінагогу ў Астрыне.

1655 год – маскоўскія войскі знішчылі касцёл у Васілішках.

1656 год – падчас вайны моцна пацярпела ад маскоўскага войска царква ў Мураванцы.

1658 год – заснаваны дамініканскі кляштар у Васілішках.

1658 год – Марцін Лімант пабудаваў у Васілішках новую драўляную сінагогу.

1659 год – маскоўскімі войскамі ў Ражанцы быў разрабаваны касцёл і забіты святар Сымон Птак.

1659 год – маскоўскія войскі князя Хаванскага цалкам знішчылі Вялікае Мажэйкава.

1662 год – каля Астрыны мяцежнымі салдатамі быў забіты генерал літоўскай артылерыі Вінцэнт Аляксандр Корвін-Гасеўскі.

1666 год – па фундацыі Крыштафа Жыгімонта Паца быў пабудаваны касцёл у Астрыне.

1666 год – у Літоўскай метрыцы ўпершыню ўзгаданы маёнтак Арлея (Орля).

1669 год – Ішчална набыла князёўна Яўгенія Карыбут-Вішнявецкая.

1670 год – пабудаваны новы драўляны касцёл у Новым Двары.

1674 год – 17 чэрвеня адбылася кансэкрацыя (пасвячэнне) мураванага касцёла ў Ражанцы.

1674 год – па фундацыі падстарасты Лідскага Эльяша Міхала Рынвіда і яго жонкі Крысціны Беаты з роду Гружэўскіх пабудаваны мураваны касцёл у Дэмбрава.

1674 год – у Жалудку быў перабудаваны драўляны касцёл.

1676 год – у Дэмбрава пачала дзейнічаць місія езуітаў.

1676 год – кароль Ян Сабескі надаў Сабакінцам Магдэбургскае права.

1676 год – Ішчална перайшло ва ўласнасць падскарбія літоўскага Казіміра Францкевіча-Радзімінскага.

1679 год – пабудаваны новы драўляны касцёл у Лядску.

1680 год – Жалудок стаў уласнасцю прадстаўнікоў роду Францкевічаў-Радзімінскіх.

1682 год – Казімір Францкевіч-Радзімінскі фундаваў заснаванне кармеліцкага кляштара ў Жалудку.

1682 год – Віленскі ваявода Міхал Казімір Пац падпісаў дамову аб выкупе ў Халецкіх Ражанкі.

1683 год – Ежы Юзафовіч-Глябіцкі, ажаніўшыся на ўдаве Ліманта, становіцца ўладальнікам часткі Шчучына.

1685 год – 28 чэрвеня кароль Ян ІІІ Сабескі выдаў прывілей на вольнасці Астрыне. 

1685 год – пабудавана новая сінагога ў Васілішках.

1685 год – сейм ухваліў заснаванне канвента кармелітаў у Жалудку.

1690 год – першая пісьмовая ўзгадка пра Касцянева.

1691 год – Ежы Юзафовіч-Глябіцкі выкупіў Вялікі і Малы Шчучын у Крыштафа Ліманта, завяршыўшы аб'яднанне мястэчка.

1694 год – Ішчална пераходзіць ва ўласнасць Гераніма Скарбак-Важынскага.

1699 год – статус місіі езуітаў у Дэмбрава быў падвышаны да рэзідэнцыі.

1702 год – у касцёле ў Жалудку быў забіты шляхціч Качаноўскі, у выніку ў святыні на некаторы час было забаронена адпраўляць набажэнствы. 

1706 год – падчас Паўночнай вайны ў Васілішках размяшчалася стаўка караля Станіслава Ляшчынскага.

1706 год – падчас Паўночнай вайны Каменцы, а пасля ў Жалудку ў кляштары кармелітаў размяшчалася стаўка шведскага караля Карла ХІІ.

1706 год – падчас Паўночнай вайны шведы абстралялі з гарамат абарончы храм у Мураванцы. Моцна разбураная царква доўгі час не дзейнічала.

1706 год – падчас Паўночнай вайны шведы разрабавалі касцёл у Ішчална і разбілі званы.

1707 год – Ішчална пераходзіць ва ўласнасць Юзафа Вала.

1708 год – падчас Паўночнай вайны рускі цар Пётр І наведаў Жалудок.

1710 год – маёнтак Вялікае Мажэйкава праз дынастычны шлюб вяртаецца ва ўласнасцю роду Хадкевічаў.

1717 год – адбудова касцёла і эрэгаванне (кананічнае ўзвядзенне) каталіцкай парафіі ў Шчучыне.

1718 год – у Шчучыне з'явіліся манахі каталіцкага ордэна піяраў і заснавалі калегіум.

1720 год – было пацверджана Магдэбургскае права для Новага Двара.

1726 год – сейм Рэчы Паспалітай пацвердзіў заснаванне ў Шчучыне калегіума піяраў.

1726 год – палова Жалудка ў якасці пасагу пераходзіць ва ўласнасць Міхала Тызенгаўза.

1727 год – Віленскі стараста Пётр Пац атрымаў каралеўскі прывілей, згодна з якім у Каменцы і Ражанцы дазвалялася праводзіць па тры штогадовых кірмашы.

1732 год – уладальнікі Шчучына запрасілі ў мястэчка каталіцкіх манашак-шарытак (сясцёр міласэрнасці).

1735 год – сёстры міласэрнасці адкрылі ў Шчучыне шпіталь для хворых.

1737 год – ладальнік Шайбакполя Лукаш Александровіч фундаваў францішканскі драўляны кляштар з драўляным касцёлам пад тытулам Святога Бенедыкта ў Шайбакполі.

1739 год – у Жалудоцкім фарным касцёле пры загадкавых абставінах ксёндз Пенскі застрэліў прыёра мясцовых кармелітаў Бенедыкта Куклінскага.

1740 год – Жалудок цалкам перайшоў ва ўласнасць роду Тызенгаўзаў.

1740 год – Міхал Людвік Тызенгаўз фундаваў будаўніцтва новага драўлянага касцёла ў Жалудку.

1742 год – пацвярджэнне заснавання канвента шарытак у Шчучыне.

1746 год – па смерці Тарэзы Юзафовіч-Глябіцкай Шчучын канчаткова перайшоў ва ўласнасць роду Сцыпіёнаў (Сцыпіё дэль Кампа).

1747 год – заснавана уніяцкая парафія ў Орлі.

1748 год – аб'яўленне цудатворнага абраза Маці Божай у Ракавічах.

1749 год – з фундацыі маршалка ігуменскай шляхты Станіслава Прушынскага пабудаваны новы драўляны касцёл у Новым Двары.

1753 год – пры канвенце шарытак ў Шчучыне быў пабудаваны новы шпіталь і школа для дзяўчынак.

1754 год – пабудавана новая драўляная царква ў Ракавічах.

1755 год – кароль Аўгуст ІІІ пацвердзіў наданне Магдэбургскага права Сабакінцам.

1758 год – па фундацыі Юзафа Вала пабудаваны мураваны касцёл Найсвяцейшай Тройцы ў Ішчална.

1761 год – Ігнацы Сцыпіён атрымаў ад караля Аўгуста ІІІ прывілей на Магдэбургскае права для Шчучына.

1769 год – манахі-дамінікане распачалі будову мураванага касцёла ў Васілішках.

1769 год – у Вялікім Мажэйкава на сродкі Разаліі Хадкевіч была пабудавана мураваная ўніяцкая капліца, перабудаваная пад каталіцкую ў пачатку ХХ стагоддзя па праекце Тадэвуша Раствароўскага.

1773 год – пры кляштары піяраў у Шчучыне адкрылася аптэка.

1773 год – у сувязі з забаронай дзейнасці ордэна езуітаў спыніла дзейнасць рэзідэнцыя езуітаў у Дэмбрава.

1777 год – школа пры кляштары піяраў у Шчучыне была пераўтворана ў трохкласную гімназію.

1777 год – да Шчучынскай парафіі быў далучаны ў якасці філіялу касцёл у Ятвеску.

1777 год – грунтоўнаае абнаўленне драўлянага касцёла ў Лядску.

1783 год – пабудавана новая грэка-каталіцкая (уніяцкая) Пакроўская царква ў Орлі.

1784 год – кароль Станіслаў Аўгуст Панятоўскі па дарозе на сейм у Гродна спыняўся на начлег у Шчучыне.

1785 год – пры кляштары піяраў у Шчучыне Станіславам Баніфацыем Юндзілам быў закладзены батанічны сад.

1787 год – закладзены парк у маёнтку Вялікае Мажэйкава.

1789 год – замест разабранага старога касцёла у Старых Васілішках быў пабудаваны новы драўляны храм.

1790 год – 30 лістапада адбылася кансэкрацыя (пасвячэнне) мураванага касцёла Святога Яна Хрысціцеля ў Васілішках.

1792 год – кароль Станіслаў Аўгуст Панятоўскі пацвердзіў наданне Магдэбургскага права і Астрыне і Васілішкам.

1794 год – 24 красавіка Найвышэйшая Літоўская Рада выдала Маніфест (Універсал) аб далучэнні да паўстання пад кіраўніцтвам Тадэвуша Касцюшкі. 

1794 год – у маі казакі рускага генерала Цыцыянава разрабавалі Ражанку і Шчучын.

1795 год – у выніку другога падзелу Рэчы Паспалітай Шчучыншчына ў складзе Лідскага павета была далучана да Расійскай Імперыі.

1796 год – у выніку аб’яднання Віленскай і Слонімскай губерняў Шчучыншчына апынулася ў складзе Літоўскай губерні Расійскай Імперыі.

1798 год – Ішчална пераходзіць ва ўласнасць Караля Лясковіча.

1801 год – у выніку чарговай адміністрацыйнай рэформы тэрыторыя сучаснага Шчучынскага раёна была ў складзе Лідскага павета ўключана ў Літоўска-Гродзенскую губерню.

1803 год – Шчучынская школа піяраў атрымала статус 6-класнай павятовай з гімназічным курсам навук.

1803 год – паштовая станцыя ў Шчучыне пачала прымаць і выдаваць карэспандэнцыю.

1807 год – шляхам дынастычнага шлюбу ўладальнікам Шчучына стаў князь Францішак Ксаверы Друцкі-Любецкі.

1809 год – пажарам была знішчана сядзіба Сцыпіёнаў у Шчучыне.

1811 год – расійскі імператар Аляксандр І наведаў Шчучыншчыну, дзе сустракаўся з князем Францішкам Ксаверыем Друцкім-Любецкім.

1812 год – падчас напалеонаўскага нашэсця Шчучын быў разрабаваны салдатамі Вестфальскага корпуса.

1816 год – пабудавана драўляная царква ў Берштах.

1817 год – пачала дзейнічаць паштовая станцыя ў Ішчална.

1818 год – Астрына была аддадзена ў доўгатэрміновую арэнду французскаму графу Арману Эмануэлю Шарлю Сен-Пры.

1821 год – расійскі імператар Аляксандр І наведаў сядзібу ў Вялікім Мажэйкава.

1822 год – Ішчална ізноў стала ўласнасцю прадстаўнікой рода Скарбак-Важынскіх.

1824 год – пабудавана драўляная каталіцкая капліца пры канвенце сясцёр-шарытак у Шчучыне. 

1826 год – пачалося будаўніцтва мураванага касцёла ў Шчучыне.

1827 год – Ануфры Петрашкевіч стварыў у Шчучыне філіял таемнага таварыства філаматаў.

1827 год – Генрык Марконі па фундацыі Людвіка Міхала Паца грунтоўна перабудаваў касцёл у Ражанцы.

1827 год – царскімі ўладамі быў скасаваны базыльянскі манастыр у вёсцы Глушні.

1828 год – пачалося будаўніцтва мураванага касцёла ў Жалудку па праекце архітэктара Караля Падчашынскага.

1829 год – кансэкрацыя (пасвячэнне) мураванага касцёла Святой Тэрэзы Авільскай у Шчучыне.

1830 год – адкрылася двухкласная прыходская вучэльня ў Шчучыне.

1830 год – пабудавана новая драўляная царква ў Дэмбрава.

1832 год – касацыя (закрыццё) каталіцкіх кляштараў: піяраў – у Шчучыне, кармелітаў – у Жалудку, дамініканаў – у Васілішках, францішканаў – у Шайбакполі.

1832 год – маёнтак Ражанка быў канфіскаваны на карысць царскага скарбу за актыўны ўдзел яго уласніка Людвіка Міхала Паца ў вызвольным паўстанні.

1833 год – адбыўся вялікі пажар у Астрыне.

1833 год – Караль Рафал Грабоўскі купіў маёнтак Вялікае Мажэйкава.

1834 год – будынак касцёла ў Дэмбрава быў перададзены ўладамі на патрэбы мясцовых уніятаў.

1835 год – дачка апошняга ўладальніка Жалудка з роду Тызенгаўзаў – Германцыя Эмілія – выходзіць замуж за графа Севярына Урускага і прыносіць яму ў пасагу Жалудок і прылеглыя ўладанні.

1839 год – пасля ліквідацыі царкоўнай уніі царскія ўлады зачыніклі царкву ў Мураванцы.

1839 год – у былым кармеліцкім кляштары ў Жалудку быў абсталяваны вайсковы шпіталь.

1841 год – пабудавана драўляная царква ў вёсцы Шчанец.

1843 год – царскія ўлады адабралі шчучынскі шпіталь у сясцёр-шарытак і ператварылі яго ў дзяржаўны.

1843 год – царскія ўлады забаранілі дзейнасць школы сясцёр-шарытак у Шчучыне.

1847 год – заснавана народная вучэльня ў Васілішках.

1853 год – кансэкрацыя (пасвячэнне) мураванага касцёла Унебаўзяцця Марыі Панны ў Жалудку.

1857(1858) год – заснавана трохкласная народная вучэльня ў Астрыне.

1858 год – пры касцёле ў Жалудку было ўтворана «Брацтва цвярозасці».

1861 год – у касцёле ў Ішчална было заснавана духоўнае брацтва імя Святой Тройцы.

1861 год – адкрылася народная вучэльня ў Орлі.

1863 год – падчас вызвольнага паўстання на Шчучыншчыне актыўна дзейнічаў атрад пад кіраўніцтвам Людвіка Нарбута.

1864 год – пачала дзейнічаць царкоўна-прыходская школа пры храме ў Мураванцы.

1864 год – адкрыліся народныя вучэльні ў Дэмбрава, Ракавічах і Сабакінцах.

1865 год – пасвячэнне новай мураванай царквы ў Астрыне.

1865 год – пасвячэнне новай мураванай царквы ў Шчучыне, пабудаванай на месцы разбуранай каталіцкай капліцы.

1865 год – адкрылася народная вучэльня ў Ражанцы.

1865 год – касацыя (закрыццё) канвенту сясцёр міласэрнасці ў Шчучыне.

1866 год – пабудавана мураваная праваслаўная царква ў Орлі.

1867 год – са Шчучына з'ехала апошняя сястра міласэрнасці – Юзэфа Качаноўская.

1867 год – будынак каталіцкага касцёла ў Дэмбрава царскія ўлады аддалі на патрэбы праваслаўнай царквы. 

1868 год – у Мураванкаўскую царкву быў урачыста перанесены цудадзейны абраз Маці Божай з зачыненай Воўчынскай царквы.

1868 год – ешыву ў Васілішках узначаліў Ісраэль Меер Пупко (Хафец-Хаім) – духоўны лідар яўрэяў Польшчы і Літвы, заснавальнік знакамітай Радуньскай ешывы.

1869 год – будынак каталіцкага касцёла ў Васілішках царскія ўлады перарабілі ў праваслаўную царкву.

1869 год – пасвячэнне новай мураванай царквы ў Сабакінцах.

1871 год – пасвячэнне драўлянай праваслаўнай царквы, перанесенай з Астрыны ў Бакшты.

1872 год – шляхам дынастычнага шлюбу Жалудок перайшоў ва ўласнасць князёў Святаполк-Чацвярцінскіх.

1872 год – у Шчучыне былі пабудаваны казармы і стайні для 113-га конна-артылерыйскага палка (зараз – тэрыторыя завода «Аўтапровад» і мураваны будынак на рагу вуліц Савецкай і Маладзёжнай).

1872 год – завершана грунтоўная рэканстукцыя царквы ў Мураванцы.

1874 год – адкрылася народная вучэльня ў Жалудку.

1875 год – у Шчучыне распачала дзейнасць рада мясцовага кагалу (яўрэйскай абшчыны).

1875 год – пабудавана мураваная праваслаўная царква ў Рымках (Турэйску).

1876 год – пасвячэнне драўлянай царквы на могілках у Шчучыне (пабудавана з перанесенай былой капліцы сясцёр-шарытак).

1877 год – пасвячэнне новай мураванай праваслаўнай царквы ў Ракавічах.

1878 год – пачала дзейнічаць паштовая станцыя ў Васілішках.

1879 год – 23 верасня пасвечана мураваная праваслаўная царква ў Нарашах.

1882 год – пачала дзейнічаць паштовая станцыя ў Жалудку.

1884 год – пачалі дзейнічаць «школы граматы» ў Абрубе, Балічах, Замасцянах, Савічах і Трахімчыках.

1886 год – вялікі пажар у Астрыне знішчыў каля 200 дамоў.

1888 год – заснаваны дрэваапрацоўчы завод князёў Друцкіх-Любецкіх у Шчучыне.

1890 год – пабудавана мураваная праваслаўная царква ў Ятвеску.

1891 год – пасля смерці графіні Германцыі Тызенгаўз Жалудок перайшоў ва ўласнасць князёў Святаполк-Чацвярцінскіх.

1891 год – у Жалудку пабудавана мураваная сінагога.

1894 год – адкрылася народная вучэльня ў Каменцы.

1896 год – успыхнуў вялікі пажар у Шчучыне.

1896 год – адкрылася тэлеграфная станцыя ў Шчучыне.

1898 год – створана пажарнае таварыства ў Жалудку.

1898 год – пабудавана драўляная царква ў вёсцы Шчанец.

1898 год – у выніку чарнговага вялікага пажара ў Астрыне згарэлі дзве драўляныя сінагогі.

1899 год – пачалі дзейнічаць пажарныя таварыствы ў Шчучыне і Васілішках.

1899 год – вёсцы Сабакінцы змянілі назву на сяло Пакроўскае.

1900 год – заснавана ешыва ў Шчучыне (дзейнічала да 1915 года).

1900 год – пабудавана мураваная сінагога ў Новым Двары.

1900 год – паўторна была пасвечана Ракавіцкая царква (перабудоўвалася з-за хібаў у першапачатковай будове).

1901 год –  пачаў дзейнічаць ветэрынарны фельчарскі пункт у Шчучыне.

1901 год – пачала дзейнічаць паштовая станцыя ў Астрыне.

1902 год – тэлефонная лінія злучыла маёнткі князёў Святаполк-Чацвярцінскіх Жалудок і Ліпічна.

1902 год – пажарам было знішчана шмат дамоў на вуліце Віленскай у Васілішках.

1903 год – адбылося пасвячэнне новай драўлянай царквы ў вёсцы Шчанец.

1904 год – у Шчучыне пачала дзейнічаць 2-класная настаўніцкая школа (семінарыя).

1904 год – у Шчучыне пачала дзейнічаць валасная пазыкова-зберагальная каса.

1905 год – 29 мая адбылася кансэкрацыя (пасвячэнне) Віленскім біскупам Эдвардам Ропам мураванага касцёла ў Старых Васілішках.

1906 год – пасвячэнне мураванага касцёла ў Лядску.

1906 год – у верасні ў Жалудку адбыўся рэвалюцыйны мітынг, у якім бралі ўдзел 100 чалавек.

1906 год – у Пецярбургу выдавецкай суполкай «Загляне сонца і ў наша аконца» надрукаваны першы буквар на беларускай мове «Беларускі лемэнтар або Першая навука чытаньня», у распрацоўцы якога актыўны ўдзел бралі Вацлаў Іваноўскі і Алаіза Пашкевіч.

1907 год – адкрылася паштовая станцыя ў Прэабражэнскім (ранейшыя Сабакінцы).

1907 год – пачалі дзейнічаць чыгуначныя станцыі ў Ражанцы і Скрыбаўцах.

1908 год – пабудаваны мураваны касцёл у Каменцы.

1908 год – пабудаваны палац князёў Святаполк-Чацвярцінскіх у Жалудку.

1908 год – у Жалудку і Шчучыне заснаваны таварыствы ўзаемнага крэдыту.

1908 год – абавязкі рабіна Шчучына пачаў выконваць Егуда Лейб Хасман.

1909 год – Яўстах Каэтан Сапега пабудаваў драўляны сядзібны дом у Спушы.

1909 год – у Васілішках пачала дзейнічаць яўрэйская мужчынская школа.

1909 год – ешыва ў Шчучыне набыла статус філіяла знакамітай ешывы «Слабодка».

1910 год – паштовая станцыя ў Астрыне была пераўтворана ў паштовае аддзяленне.

1913 год – ў Жалудку пачала дзейнічаць яўрэйская пазыкова-ашчадная каса.

1913 год – на сродкі Яўстаха Каэтана Сапегі ў Дэмбрава быў пабудаваны драўляны касцёл.

1913 год – у жніўні згарэла фанерная фабрыка Друцкіх-Любецкіх у Шчучыне.

1914 год – заснавана «Щучинское по Государеву налогу с недвижимого имущества присутствие».

1914 год – буйны пажар знішчыў большую частку мястэчка Васілішкі.

1915 год – у Шчучыне адчынены «народны дом» – чайная і чытальня.

1915 год – казакі пры адступленні спалілі палац Хадкевічаў і афіцыну ў Вялікім Мажэйкаве.

1915 год – нямецкія войскі акупавалі Шчучыншчыну, утварыўшы на яе тэрыторыі два адміністрацыйныя раёны (крайсы) – Васілішкі і Плянты (Шчучын) у складзе акругі Обэр-Ост.

1915 год – у лістападзе Алена Іваноўская спрабуе адкрыць першую на Шчучыншчыне легальную беларускую пачатковую школу ў Васілішках.

1916 год – па ініцыятыве і пад кантролем нямецкіх акупацыйных уладаў была пабудавана вузкакалейная чыгуначная дарога (конка) ад станцыі Ражанка да Шчучына, а на галоўнай плошчы мястэчка з'явілася вежа з гадзіннікам.

1916 год – у Астрыне распачалося будаўніцтва вялікай і малой мураваных сінагог.

1916 год – у Шчучыне ў нямецкім лагеры для ваеннапалонных французскіх афіэцэраў цягам чатырох месяцаў утрымліваўся будучы прэзідэнт Пятай Французскай рэспублікі Шарль дэ Голь.

1917 год – у лістападзе пачала дзейнічаць пабудаваная нямецкімі акупацыйнымі ўладамі вузкакалейная чыгунка ад Васілішак да станцыі Скрыбаўцы.

1918 год – 16 лютага з дазволу нямецкіх акупацыйных уладаў было абвешчана аб стварэнні Каралеўства Літва, у межы якога была намінальна ўключана тэрыторыя Шчучыншчыны.

1918 год – 25 сакавіка згодна з Трэцяй Устаўной граматай Рады БНР Шчучыншчына была абвешчана часткай Беларускай Народнай Рэспублікі.

1918 год – каля Новага Двара адбылося першае на Шчучыншчыне дарожна-транспартнае здарэнне са смяротным зыходам: пад коламі аўтамабіля загінуў міліцыянт Якабсон.

1918 год – 28 снежня нямецкая акупацыйная адміністрацыя пакінула Шчучын.

1919 год – 1 студзеня ў Смаленску была абвешчана Савецкая Сацыялістычная Рэспубліка Беларусі, у склад якой была ўключана тэрыторыя Шчучыншчыны.

1919 год – 13 лютага ў Шчучын увайшоў Сядлецкі полк Чырвонай Арміі.

1919 год – 14 лютага паміж Мастамі і Шчучынам адбыўся першы бой польска-савецкай вайны.

1919 год – 27 лютага Шчучыншчына была ўключана ў склад абвешчанай Савецкай Сацыялістычнай Рэспублікі Літвы і Беларусі.

1919 год – 4 сакавіка ў Шчучын увайшоў Сувальскі полк Войска Польскага.

1919 год – 8 сакавіка каля Вялікага Мажэйкава на рацэ Лебяда адбыўся 7-гадзінны бой паміж польскімі вайсковымі падраздзяленнямі і бальшавікамі, апошнія вымушаны былі адступіць да Ліды.

1919 год – 7 чэрвеня тэрыторыя Шчучыншчыны ўвайшла ў склад Віленскай акругі Грамадзянскай управы Ўсходніх земляў – часовай польскай адміністрацыйнай адзінкі.

1919 год – у канцы ліпеня ў выніку контрнаступлення Чырвонай Арміі Шчучыншчына перайшла пад кантроль бальшавіцкіх войскаў, пачалося фарміраванне мясцовых органаў савецкай улады (рэўкомаў).

1920 год – у канцы верасня пасля Нёманскай бітвы тэрыторыя Шчучыншчыны ізноў апынулася пад кантролем польскіх войскаў.

1921 год – 4 лютага было ўтворана Навагрудскае ваяводства Польскай Рэспублікі (Другой Рэчы Паспалітай), у склад якога ўключылі тэрыторыю Шчучыншчыны.

1921 год – 18 сакавіка ў Рызе быў заключаны мірны дагавор паміж Польшчай і Савецкай Расіяй, згодна з якім Шчучыншчына канчаткова адышла да Польскай дзяржавы.

1921 год – у верасні быў праведзены першы ўсеагульны перапіс насельніцтва Другой Рэчы Паспалітай. Згодна з яго дадзенымі на тэрыторыі Шчучынскага павета пражывала 81 238 чалавек. 

1922 год – у Шчучыне пачала дзейнічаць настаўніцкая семінарыя.

1923 год – у Сабакінцах (зараз – Першамайск) узнікла каталіцкая парафія і пачаў дзейнічаць касцёл у прыстасаваным будынку склада.

1924 год – у Ішчална ў будынках былой пошты па ініцыятыве Марыі Лясковіч была заснавана прыватная прафесійная школа для дзяўчат з інтэрнатам.

1924 год – у Ражанцы былі заснаваны яўрэйскае дабрачыннае таварыства, ашчадны банк, а таксама драматычны тэатральны гурток.

1925 год – у Ражанцы створана добраахвотная пажарная стража.

1925 год – у Астрыне з'явіўся першы прыватны радыёпрыёмнік (быў куплены і прывезены мясцовым лекарам).

1926 год – у Скрыбаўцах створана добраахвотная пажарная стража.

1927 год – айцы-піяры вярнуліся ў Шчучын, дзе пачалі адраджэнне Шчучынскага піярскага калегіума.

1927 год – адбыўся вялікі пажар у Ражанцы, згарэла шмат дамоў і два бейт мідрашы.

1928 год – 19 мая адбылася кансэкрацыя (пасвячэнне) Віленскім арцыбіскупам касцёла ў Жалудку.

1928 год – Мураванкаўскую царкву пераасвяцілі у каталіцкі касцёл.

1928 год – летам на фанернай фабрыцы Канапацкіх у Шчучыне адбыўся страйк з удзелам 150 рабочых.

1929 год – у складзе Навагрудскага ваяводства Польшчы быў утвораны асобны Шчучынскі павет.

1930 год – у Шчучыне адбыўся першы павятовы з'езд настаўнікаў агульнаадукацыйных школ.

1930 год – у Ражанцы пабудавалі новы бейт-мідраш (яўрэйскі малітоўны дом).

1930 год – у Шчучыне ўзведзены новы будынак павятовай бальніцы.

1930 год – у Астрыне быў кансэкраваны (пасвечаны) перанесены з Дэмбрава драўляны касцёл.

1931 год – драўляны касцёл у Астрыне быў знішчаны пажарам.

1931 год – праведзены другі ўсеагульны перапіс насельніцтва Другой Рэчы Паспалітай, згодна з якім на тэрыторыі Шчучынскага павета пражывала 107 203 чалавекі.

1932 год – настаўніцкая семінарыя ў Шчучыне пераўтворана ў гімназію.

1933 год – у Астрыне быў адноўлены знішчаны пажарам драўляны касцёл.

1934 год – пабудавана аўтамабільная дарога Шчучын-Астрына.

1934 год – у Астрыне пабудаваны шпіталь на 15 ложкаў.

1934 год – прэзідэнт Польшчы Ігнацы Масціцкі наведаў Ішчална, дзе ўзнагародзіў ордэнам Адраджэння Польшчы Марыю Лясковіч.

1935 год – пачалі дзейнічаць рэгулярныя аўтобусныя маршруты Ліда-Шчучын, Ліда-Васілішкі, Ліда-Сабакінцы.

1936 год – у верасні ў Шчучыне адбылася першая павятовая сельскагаспадарчая выстава.

1937 год – на магіле Алаізы Пашкевіч (Цёткі) у Старым Двары пастаўлены помнік.

1937 год – пабудаваны новыя школы ў Берштах і Жалудку.

1937 год – з 1 ліпеня пачаў дзейнічаць штодзённы аўтобусны маршрут Ліда-Шчучын. 

1937 год – 11 лістапада Навагрудскі ваявода ўручыў дзяржаўныя ўзнагароды – Залатыя Крыжы Заслугі – старасце Шчучынскага павета Вацлаву Кавальскаму і пробашчу парафіі ў Старых Васілішках Вацлаву Родзьку.

1938 год – у Шчучыне пачаў дзейнічаць педагагічны ліцэй.

1938 год – 17 кастрычніка адбылося ўрачыстае пасвячэнне пабудаванага мураванага касцёла ў Сабакінцах (зараз – Першамайск).

1939 год – 16 ліпеня ў Шчучыне адбылася ўрачыстая цырымонія перадачы Войску Польскаму двух самалётаў і 10 радыёперадатчыкаў, купленых на добраахвотныя ахвяраванні жыхароў Шчучынскага павета. 

1939 год – 1 верасня пачалася Другая ўсясветная вайна. Гітлераўскія самалёты скінулі бомбы на фанерны завод у Шчучыне і чыгуначную станцыю Ражанка.

1939 год – 19 верасня савецкія войскі ўвайшлі на тэрыторыю Шчучыншчыны.

1939 год – 22 кастрычніка ўбачыў свет першы нумар Шчучынскай раённай газеты «Знамя труда» («Сцяг працы»).

1939 год – 14 лістапада Вярхоўны Савет БССР ухваліў Закон «Аб прыняцьці Заходняй Беларусі ў склад Беларускай ССР», згодна з якім тэрыторыя Шчучыншчыны стала часткай Беларускай Савецкай Сацыялістычнай Рэспублікі.

1939 год – на ўскрайку Шчучына пачалося будаўніцтва вайсковага аэрадрома.

1940 год – 15 студзеня ў складзе Баранавіцкай вобласці БССР на тэрыторыі былога Шчучынскага павета былі ўтвораны Васілішкаўскі, Жалудоцкі і Шчучынскі раёны.

1940 год – 10 лютага са станцыі Ражанка ў Казахстан адыйшоў першы транспарт з арыштаванымі бальшавіцкімі ўладамі 1090 прадстаўнікамі шчучынскай інтэлігенцыі, былой польскай адміністрацыі, асаднікамі.

1940 год – у вёсцы Бярозаўцы быў ствраны першы на тэрыторыі Васілішкаўскага раёна калгас «За Савецкую Беларусь». 

1941 год – у красавіку на Шчучынскім аэрадроме быў сфарміраваны 190-ы штурмавы авіяцыйны полк.

1941 год – у пачатку мая каля Жалудка распачалося будаўніцтва аэрадрома 16-га хуткаснага бамбардыровачнага авіяцыйнага палка.

1941 год – 22 чэрвеня пачалася агрэсія нацыскай Германіі супраць СССР. Гітлераўскія бамбоўцы атакавалі Шчучын і чыгуначную станцыю Ражанка. Каля Каменкі Пётр Кузьмін здзейсніў паветраны таран, у выніку якога быў збіты самалёт нямецкага аса Вольфганга Шэльмана.

1941 год – 25 чэрвеня тэрыторыя Шчучыншчыны была акупавана гітлераўскімі войскамі.

1941 год – 5 ліпеня гітлераўцы расстралялі каля палаца Друцкіх-Любецкіх 300 савецкіх ваеннапалонных.

1941 год – гітлераўскія акупанты стварылі на тэрыторыі Шчучыншчыны некалькі гета (ў Астрыне, Васілішках, Жалудку, Каменцы і Шчучыне), куды было пераселена яўрэйскае насельніцтва.

1941 год – у лістападзе на тэрыторыі былога Шчучынскага павета створана акруга пад кодавай назвай «Луг» («Łąka») канспіратыўнай польскай арганізацыі «Саюз узброенай барацьбы» (пазней – Армія Краёва).

1942 год – 5 мая ў наднёманскіх лясах быў створаны першы на Шчучыншчыне савецкі партызанскі атрад «Арлянскі».

1942 год – 9 мая адбыліся масавыя растрэлы вязняў гета ў Жалудку і гета ў Шчучыне, 10-11 мая былі знішчаны вязні гета ў Васілішках.

1942 год – 2 лістапада большасць вязняў гета ў Каменцы этапавалі ў лагер Калбасіна пад Гродна.

1942 год – 22 снежня гітлераўскія карнікі расстралялі 27 закладнікаў – цывільных жыхароў вёскі Якубавічы.

1943 год – у лютым гітлераўцы канчаткова ліквідавалі гета ў Астрыне, а ў сакавіку – гета ў Каменцы, адправіўшы вязняў у лагер смерці Асвенцім.

1943 год – 26 лютага гітлераўскія карнікі знішчылі вёскў Агародзішча разам з жыхарамі.

1943 год – 18 красавіка быў створаны Шчучынскі міжпартыйны цэнтр, які каардынаваў дзеянні савецкіх партызанаў.

1943 год – 13 чэрвеня ў Васілішках польскімі партызанамі былі застрэлены беларускія нацыянальныя дзеячы Юльян Саковіч і Леанід Маракоў.

1943 год – 18 ліпеня гітлераўскія карнікі ў адказ на забойства на шашы Астрына-Азёры 17 нямецкіх салдат групай савецкіх дыверсантаў расстралялі 67 жыхароў Шкленску, а саму вёску спалілі.

1943 год – 17 верасня гітлераўскія акупанты канчаткова ліквідавалі гета ў Шчучыне.

1944 год – 22 студзеня гітлераўскія карнікі спалілі вёску Зінякі разам з жыхарамі.

1944 год – 29 красавіка польскія партызаны здзейснілі няўдалую спробу ўзяць пад свой кантроль Шчучын, у выніку якой загінула каля 30 байцоў Арміі Краёвай.

1944 год – 10-12 ліпеня савецкія войскі вызвалілі Шчучыншчыну ад гітлераўскіх акупантаў. 

1944 год – 20 верасня Васілішкаўскі, Жалудоцкі і Шчучынскі раёны былі ўключаны ў склад Гродзенскай вобласці БССР.

1944 год – у Шчучыне пачаў дзейнічаць заатэхнічны тэхнікум.

1945 год – вясной, пасля расфарміравання Арміі Краёвай, адбылося злучэнне польскіх падпольных структур Лідскага і Шчучынскага раёнаў, у выніку была створана «Акруга 46/67» – самая баяздольная і шматлічная на тэрыторыі БССР.

1945 год – пачалася першая хваля масавай рэпатрыяцыі польскага насельніцтва з Васілішкаўскага, Жалудоцкага і Шчучынскага раёнаў у Польшчу, якая доўжылася да чэрвеня 1946 года.

1945 год – з чэрвеня на Шчучынскім аэрадроме пачаў базіравацца 10-ы асобны разведвальны авіяцыйны полк

1945 год – са жніўня Шчучынскі аэрадром стаў месцам базіравання для 790-га знішчальнага авіяцыйнага полка.

1946 год – утвораны Шчучынскі цэнтр гігіены і эпідэміялогіі.

1946 год – у Шчучыне пачалў дзейнічаць Дом піянераў.

1946 год – у вёсцы Кірпічоўшчына пачаў дзейнічаць першы піянерскі лагер на Шчучыншчыне.

1947 год – у Жалудку ўсталяваны помнік Леніну.

1947 год – у Астрыне зачынілі касцёл.

1948 год – адбыўся вялікі пажар у Сабакінцах, у выніку якога быў знішчаны агнём архіў мясцовай царквы.

1949 год – пачатак суцэльнай калектывізацыі на Шчучыншчыне.

1950 год – на брацкай магіле савецкіх воінаў і партызанаў у Шчучыне ўсталяваны помнік – скульптура салдата.

1953 год – завяршыўся працэс першаснага ўзбуйнення калгасаў на Шчучыншчыне.

1954 год – у жніўні цэнтр Васілішкаўскага раёна быў перанесены з Васілішак у Астрыну. 

1954 год – у Астрыне ўсталяваны помнік Леніну, а таксама помнік Алаізе Пашкевіч аўтарства скульптара А.Заспіцкага.

1954 год – Шчучынскі аэрадром стаў месцам базіравання 157-ай бамбардыровачнай авіяцыйнай дывізіі.

1954 год – будынак Шчучынскага касцёла быў адабраны ў вернікаў і перададзены на патрэбы войска.

1955 год – у жніўні Вярхоўны Савет СССР прыняў пастанову «Аб перадачы Польшчы ўсіх польскіх грамадзян», пасля чаго пачалася другая хваля рэпатрыяцыі з Васілішкаўскага, Жалудоцкага і Шчучынскага раёнаў, якая была завершана ў 1959 годзе.

1956 год – у Шчучыне пачала дзейнічаць сярэдняя школа №2.

1956 год – у Шчучыне пачаў дзейнічаць новы рэстаран.

1957 год – на брацкай магіле савецкіх воінаў і партызанаў у Жалудку ўсталяваны помнік – скульптура салдата.

1957 год – Астрынскай сярэдняй школе прысвоена імя Алаізы Пашкевіч (Цёткі).

1957 год – у Шчучыне пачала дзейнічаць музычная школа.

1958 год – у верасні ў Шчучыне пачаў дзейнасць завод «Аўтапровад».

1958 год – у кастрычніку была ўтворана Шчучынская МПМК-166.

1959 год – Шчучынскі заатэхнікум пераведзены ў Сапоцкіна, а з Беняконяў у Шчучын пераехала Гродзенская абластная доследная станцыя па раслінаводстве.

1959 год – у Жалудку ўзведзены новы трохпавярховы мураваны будынак школы.

1960 год – 20 студзеня скасаваны Васілішкаўскі раён.

1960 год – на Шчучынскім аэрадроме пачаў базіравацца 979-ы знішчальны авіяцыйны полк.

1960 год – на плошчы Свабоды ў Шчучыне ўсталяваны помнік Леніну.

1960 год – рашэннем выканкама Гродзенскага абласнога Савета дэпутатаў будынкі зачыненых прыпісных цэркваў у Астрыне, Шчанцы і Якубавічах былі перададзены Шчучынскаму райвыканкаму для выкарыстання ў гаспадарчых мэтах.

1961 год – у сакавіку распачаў працу новы хлебазавод у Шчучыне.

1961 год – у маі ў Ражанцы было ўтворана Шчучынскае раённае аддзяленне па продажы сельскагаспадарчай тэхнікі, запасных частак і мінеральных угнаенняў («Сельгастэхніка»).

1961 год – у чэрвені ўтворана дзіцяча-юнацкая спартыўная школа горада Шчучына.

1961 год – у снежні камуністычнымі ўладамі быў адабраны ў вернікаў і зачынены праваслаўны храм у Бершах. 

1962 год – 17 красавіка быў скасаваны Жалудоцкі раён.

1962 год – 31 жніўня Шчучын атрымаў статус горада раённага падпарадкавання.

1962 год – у Жалудку ў будынку былога райкама КПБ пачала дзейнічаць пераведзеная з Гродна медыцынская вучэльня.

1962 год – Шчучынская раённая газета «Чырвоны сцяг» змяніла назву на «Савецкая вёска».

1963 год – у маі пачало вяшчанне Шчучынскае раённае рыдыё.

1963 год – у чэрвені было ўтворана ДРБУ № 161.

1964 год – у Шчучыне ў красавіку ўтворана занальная аграхімічная лабараторыя (зараз – УКПВП «Гроднааблаграхімізацыя»)

1964 год – у Астрыну з Гродна была пераведзена прафесійна-тэхнічная вучэльня кінамеханікаў.

1964 год – у Астрыне па рашэнні мясцовых уладаў разбурылі вежы касцела і знялі крыжы, сам будынак быў аддадзены вучэльні кінамеханікаў пад спартовую залу.

1965 год – 6 студзеня ў скалад Шчучынскага раёна быў уключаны Берштаўскі сельсавет, тэрыторыя раёна набыла свае сучасныя межы.

1965 год – пачаў дзейнічаць Шчучынскі камбінат бытавога абслугоўвання насельніцтва.

1965 год – у кастрычніку была ўтворана Шчучынская птушкафабрыка.

1966 год – у студзені была ўтворана Шчучынская перасоўная механізаваная калона № 26 (МПМК-167).

1966 год – у Тэль-Авіве ўбачыла свет выданне «Кніга памяці: Шчучын, Васілішкі, Астрына, Новы Двор», прысвечаная гісторыі жыцця і знішчэння яўрэйскага насельніцтва ранейшых мястэчак.

1967 год – у студзені, ратуючы жывёлу з палаючага калгаснага кароўніка, загінуў Станіслаў Клімак.

1967 год – утворана Шчучынскае прадпрыемства меліярацыйных сістэм (размешчана ў Астрыне).

1967 год – касцёл у Астрыне быў канчаткова разбураны мясцовымі ўладамі.

1967 год – у Тэль-Авіве ўбачыла свет выданне «Кніга памяці: Жалудок і Орля», прысвечаная гісторыі жыцця і знішчэння яўрэйскага насельніцтва ранейшых мястэчак.

1968 год – у цэнтры Шчучына ўзведзены новы будынак вузла сувязі.

1969 год – 1 чэрвеня каля вёскі Ашуркі пачаў дзейнічаць дзіцячы аздараўленчы лагер  «Касмадром».

1969 год – у снежні пасля грунтоўнай мадэрнізацыі распачаў працу Шчучынскі масласырзавод.

1970 год – у Шчучыне ўведзены ў эксплуатацыю новы асноўны лячэбны корпус раённай бальніцы і паліклінікі.

1970 год – адкрыўся музей у Навадворскай школе.

1971 год – у гонар 100-годдзя Парыжскай Камуны Жалудоцкай сярэдняй школе было прысвоена імя Валерыя Ўрублеўскага, а на будынку школы ўсталяваны барэльеф.

1971 год – каля калгаснай канторы ў вёсцы Янчукі ўсталявалі помнік Станіславу Клімаку.

1972 год – распачала дзейнасць Жалудоцкая дзіцячая музычная школа.

1972 год – каля гарнізоннага дома афіцэраў у Шчучыне (былы палац князёўДруцкіх-Любецкіх) усталяваны самалёт-помнік МіГ-19.

1973 год – у Шчучыне адчынены Дом быту.

1974 год – узведзены мураваны будынак Першамайскай сярэдняй школы.

1974 год – у Зачэпічах быў пабудаваны макет партызанскай зямлянкі. 

1975 год – у Шчучыне адкрыўся новы кінатэатр «Беларусь».

1976 год – узведзены новы будынак Каменскай сярэдняй школы.

1977 год – у красавіку было ўтворана прадпрыемства «Шчучынскае пчалярства».

1977 год – у Зачэпічах быў створаны мемарыяльны комплекс «Партызанская зямлянка».

1977 год – каля Руткевічаў быў пабудаваны сакрэтны вайсковы аб'ект – ахаваны камандны пункт 95-й знішчальнай авіяцыйнай дывізіі. 

1977 год – у Астрыне былі пабудаваны новы двухпавярховы ўнівермаг і аўтастанцыя.

1978 год – распачала дзейнасць Шчучынская прафесійна-тэхнічная вучэльня.

1978 год – на плошчы Свабоды ў Шчучыне ўзведзены будынак Дома Саветаў.

1979 год – у чэрвені была ўтворана Шчучынская сельгасхімія (зараз – ААТ «Шчучынаграхімсэрвіс»).

1979 год – 1 верасня ў Астрыне на базе зачыненага ПТВ кінамеханікаў пачаў дзейнічаць міжшкольны вучэбна-вытворчы камбінат. 

1980 год – 14 ліпеня Орлеўская сярэдняй школе было прысвоена імя Сцяпана Шупені.

1980 год – у Астрыне быў узведзены новы будынак дзіцячага садку.

1982 год – у чэрвені ў Першамайскай сярэдняй школе адкрыўся музей.

1982 год – у снежні ў Астрынскай сярэдняй школе адкрыўся музей Алаізы Пашкевіч.

1982 год – у снежні ў Астрыне пачала дзейнічаць теле-радыё-рэтранслятарная станцыя.

1983 год – 15 ліпеня асабовы склад дрогой эскадрыллі 10 АРАП са Шчучынскага аэрадрома быў накіраваны для выкананне баявых задач у Афганістан.

1984 год – 7 ліпеня ў Зачэпічах на тэрыторыі мемарыяльнага комплекса «Партызанская зямлянка» быў адкрыты музей народнай славы.

1985 год – адкрыліся гісторыка-краязнаўчыя музеі ў сярэдняй школе №1 горада Шчучына, Галавічпольскай і Васілішкаўскай школах, а ў Шчучынскай прафесійна-тэхнічнай вучэльні – музей баявой славы.

1986 год – у маі ў Орлеўскай школе імя Сцяпана Шупені быў адкрыты гісторыка-краязнаўчы музей.

1987 год – пабудаваны новы корпус Астрынскай сярэдняй школы.

1988 год – 9 мая адбылося ўрачыстае адкрыццё мемарыяльнага комплекса на месцы спаленай гітлераўцамі вёскі Зінякі.

1988 год – у Астрыне адкрыўся Дом піянераў.

1988 год – будынкі касцёлаў у Шчучыне, Старых Васілішках вярнулі каталіцкім вернікам.

1989 год – будынкі цэркваў у Мураванцы і Турэйску (Рымках) вярнулі праваслаўным вернікам.

1989 год – 1 ліпеня быў расфарміраваны 979-ы знішчальны авіяцыйны полк, які базіраваўся на аэрадроме ў Шчучыне.

1989 год – былі ўтвораны ансамбль народнай песні «Медуніцы» і хор польскай песні «Промень».

1989 год – убачыла свет кніга пад агульнай рэдакцыяй І.П.Крэня «Щучин: историко-экономический очерк».

1990 год – пабудавана Ляшчанская сярэдняя школа.

1990 год – будынкі цэркваў у Берштах, Орлі і Шніпках (Ятвеску) вярнулі праваслаўным вернікам.

1990 год – пасля рамонту аднавіліся службы ў вернутым каталікам касцёле ў Ражанцы.

1990 год – у Шчучыне ўтворана база юных турыстаў.

1991 год – 14 жніўня Папа Рымскі Ян Павел ІІ у Чэнстахове каранаваў фігуру Маці Божай Фацімскай са Шчучына.

1992 год – 1 студзеня ўбачыў свет першы нумар газеты «Дзянніца» (змяніла назву з «Савецкай вёскі»).

1993 год – у Шчучыне ўзведзены будынкі сярэдняй школы №3, стадыёна «Алімп» у Шчучыне і новага раённага Дома культуры.

1993 год – у Дэмбрава была пасвечана драўляная праваслаўная царква Святога Іаана Багаслова (перанесена  з Завалкоў).

1994 год – у чэрвені адбыўся першы тур выбараў прэзідэнта Рэспублікі Беларусь.

1994 год – быў расфарміраваны 10-ы асобны разведвальны авіяцыйны полк, які базіраваўся на аэрадроме ў Шчучыне.

1995 год – Шчучынскі раён і горад Шчучын былі аб'яднаны ў адну адміністрацыйна-тэрытарыяльную адзінку – Шчучынскі раён.

1995 год – тэрыторыя былога «ваеннага гарадка» ў Шчучыне была перададзена ў распараджэння мясцовых уладаў.

1996 год – 12 верасня ў Астрыне быў пасвечаны новы мураваны касцёл.

1997 год – у Шчучыне пачала дзейнічаць прыватная гасцініца «Элен».

1997 год – у сярэдня школе № 2 горада Шчучына быў створаны гісторыка-краязнаўчы музей.

1998 год – у Шчучыне створаны Цэнтр рамёстваў і народнай мастацкай творчасці.

1998 год – у Жалудку была пасвечана праваслаўная царква Марціна Тураўскага.

1999 год – прайшоў першы ўсеагульны перапіс насельніцтва Рэспублікі Беларусь, згодна з дадзенымі якога ў Шчучынскім раёне пражывала 60 700 чалавек.

2001 год – убачылі свет краязнаўчыя кнігі: грунтоўная праца «Памяць: гісторыка-дакументальная хроніка Шчучынскага раёна» і манаграфія Сяргея Данскіх «Наш Шчучын».