Steek van bij, wesp of hommel

Klachten

• Rode plek of bult die kan jeuken of pijnlijk is
• De roodheid en/of zwelling kan zich uitbreiden buiten de insteekopening, waardoor de klachten in de tijd kunnen toenemen.
• Sommige patiënten komen met algemene verschijnselen zoals jeuk en uitslag over het gehele lichaam, opgezette oogleden en/of lippen of benauwdheid. Deze algemene verschijnselen kunnen zich soms binnen enkele minuten uitbreiden tot flauwvallen , ademhalingsproblemen, bewustzijnsverlies en (zeer zeldzaam) de dood.

Aanvullend OZ

• Allergologisch OZ in de tweede lijn (pas min. 6 weken na een anafylactische reactie)

Behandeling:

• Angel zo snel mogelijk verwijderen
  • Indien de angellnog aanwezig is, moet deze heel voorzichtig verwijderd worden. Aan de zwarte angel zit aan de bovensijde een wit gifzakje dat bij aanraken nog meer gif in de wonde spuit.Het beste kan men de angel met een scherp voorwerp (mesje, bankkaart, vingernagel) uit de huid krabben.
• Daarna het gif uitzuigen (evt. met vacuümpompje)
• Koelen
  • ijs in een zak, zuigen op een ijsblokje
• Zo nodig orale NSAID (acetylsalicylzuur 500 mg 2dd, ibuprofen )
• Uitgebreide lokale reacties
  • Antihistaminicum
  • R/ Ceterizine, loratadine
• Secundaire infecties
  • moeten behandeld worden met goede wondverzorging, bv. een nat verband of povidonjoodgaasverband bij exsudatieve wonden en zo nodig lokale applicatie van een antibioticumbevattende crème (fusidinezuur)

Bij een steek op de tong of in de keelholte is het van belang om goed te koelen met ijs en verder te behandelen als een anafylactische reactie (ook bij een toxische reactie)

Bij anafylactische reactie:

• Antihistaminicum IV (evt. IM): R/ Clemastine 1mg 1-4 ml IV, oraal treedt werking pas na 15-30 min in
• Bij levensbedreigende respirat. en/of cardiovasculaire symptomen: Adrenaline 0,1% SC (0,3-0,5 mg subcutaan) noodzakelijk (! kan aanleiding geven tot myocardischemie en ventriculaire ritmestoornissen!)
• Transport naar het ziekenhuis

3 soorten reacties:

• Lokale reacties:
  • Uiten zich binnen enkele uren / pijn, roodheid, zwelling en jeuk als direct gevolg van toxische stoffen ('mellitin' veroorzaakt intsense lokale pijn), de ernst neemt doorgaans in enkele uren af. Een steek op de tong of in de keelholte kan een plaatselijke obstructieve zwelling geven die levensbedreigend is. Bij 10 % ontstaat een forse lokale reactie (bv. zwelling van een gehele extremiteit), kan gepaard gaan met algemene malaise en subfebriele temperatuur. De klachten kunnen een week aanhouden. (mag niet verward worden met allergische reacties)
• Toxische reacties:
  • Worden veroorzaakt door een groot aantal steken. >50- 100 steken kan MOF met shock, coma, acuut longfalen, hemolyse en rabdomyolyse en NI veroorzaken.
• Anafylactische reacties:
  • Verschijnselen breiden zich uit over het hele lichaam, ernst wisselt volgens criteria van Mueller, bij 70% verchijnselen binnen een kwartier, bij slechts 2% na een uur., zz late onset reacties tot 1 a 2 weken na de steek