Hik/singulus

Acute hikaanval

• Episode van hikken < 48u achtereen
• Wordt meestal veroorzaakt door maagdilatatie
• Gaat vanzelf over

Persisterende hik: episode >48u

• Frequente persisterende hik wijst op pathologie
  • Aandoeningen die de n. vagus of n. phrenicus prikkelen
    • cardiopulmonale aandoeningen zoals pneumonie, oesofageale reflux en myocardinfarct)
  • Abdominale aandoeningen:
    • maagdilatatie en aneurysma van de aorta abdominalis
  • Aandoeningen van het CZS
    • CVA, subduraal hematoom en MS
  • Toxisch-metabole aandoeningen
    • HypoNa, NI en alcoholgebruik
  • Infectieuze aandoeningen
  • Iatrogeen

Hardnekkige hik: > 1 maand

• advies:
  • niet te snel eten en drinken
  • geen koolzuurhoudende dranken of alcohol (maag vult zich dan minder met lucht en zet zich minder uit)

Anamnese

• ernst en duur?
• eerdere hikepisoden?
• voorgeschiedenis?
• recente ziekte-episoden en operaties?
• gebruik van medicatie?
• Alcoholgebruik?

KOZ

• Aandacht voor longen en abdomen
• Op indicatie: labo, RX ThX, ECG, gastroscopie

Verwijzing

• Bij frequente hikepisoden >24u of een hardnekkige of persisterende hikepisode:
  • DV naar NKO arts of internist

Behandeling

• Acute hikaanval gaat meestal vanzelf over
• Geen bewijs voor:
  • inhouden van adem
  • snel opdrinken van een glas water
  • gorgelen met water en
  • het opwekken van een schrikreactie

Niet-medicamenteuze behandeling

• Ademhalingmanoeuvres
  • Prikkeling van neus en farynx
  • Prikkeling van de n. vagus
  • Vernevelen met fysiologisch zout
  • Rectale digitale massage

Behandeling van de oorzaak

• Staken of wijzigen van medicatie
• Behandeling van refluxoesofagitis en gastritis
• Behandeling van infecties (oesofagitis, faryngitis, subfrenisch abces)
• Behandeling van onderliggende maligniteit (indien mogelijk)
• Dexamethason bij hersentumoren of -metastasen met oedeem
• Correctie van elektrolytstoornissen

Symptomatische behandeling

• Eerste keuze
  • Baclofen, 3 x dd 5 mg p.o.
    • per drie dagen verhogen met 5 mg 3 x dd (max. van 3 dd 25 mg)
    • bij eGFR 10-50 ml/minuut: starten met 1 dd 5 mg p.o.
• Tweede keuze
  • Gabapentine tot 3 x dd 400 mg (evt. in combinatie met baclofen)
  • Pregabaline 2 x dd 75 - 300 mg (evt. in combinatie met baclofen)
  • Metoclopramide 3 dd 10-20 mg
• Derde keuze
  • Haloperidol 1-3 x dd 1-2 mg p.o./s.c.
  • Chloorpromazine 3-4 x dd 25 mg supp.
  • Midazolam 5-10 mg s.c.

Steeds effectief van behandeling afwegen tegen hinder van de bijwerkingen.