Alarmsymptomen / spoedverwijzing

--> Wees alert op visusbedreigende aandoeningen !!

Naast alarmsymptomen zijn ook andere anamnestische kenmerken reden om direct of dezelfde dag te verwijzen als zij duiden op een specifieke oorzaak, waarbij spoedbeleid relevant is zoals:

• Een pusoog bij een neonaat
• Een rood oog en/of alarmsymptomen bij herpes zoster in het gelaat
• bepaalde oogtraumata (kader 2)

Verricht vervolgonderzoek als bij aanwezigheid van alarmsymptomen de verdere anamnese en het lichamelijk onderzoek niet leiden tot een diagnose waarbij (spoed)verwijzing is geïndiceerd.

Als ook vervolgonderzoek niet leidt tot een diagnose waarbij spoedverwijzing is geïndiceerd, is de aanwezigheid van alarmsymptomen reden om na een of twee dagen te controleren. Wees bij blijvende aanwezigheid van alarmsymptomen alert op een ernstige aandoening. Dit is vrijwel altijd reden om de patiënt alsnog te verwijzen.

Spoedbeleid bij oogtraumata of een rood oog

Verwijs direct (met spoed) naar de oogarts bij een oogtrauma door:

• Een cornea/oogperforatie (bij zichtbare sclera/cornea/irislaesies). Bescherm het oog voor insturen met een kapje dat op de orbita rust, zodanig dat geen enkele druk op het oog wordt uitgeoefend (een oogverband is daarom uit den boze)
• Een ‘high velocity’ trauma (slaan van metaal op metaal, ook als er geen corpus alienum te zien is)
• Een ernstige contusie (contusie gepaard met visusdaling, dubbelzien, lichtflitsen, pupilverschillen, pupilveranderingen en/of verstoorde pupilreacties, hyphaema, troebelingen in de brekende media, afwijkende oogstand, gestoorde oogbewegingen of een ooglidruptuur)
• Etsing door zuur, kalk, loog of chloor (dikke of dunne bleek) is altijd ernstig. Het oog én de ruimte onder de oogleden moeten direct en grondig worden gespoeld met veel water of een fysiologische zoutoplossing. Adviseer, bij telefonische melding, het oog eerst direct en grondig onder de kraan te spoelen en na minstens tien minuten spoelen op het spreekuur te komen. Meldt de patiënt zich meteen op de praktijk, dan kan de huisarts het oog eerst verdoven met oxybuprocaïne, waarna het oog met behulp van stromend water of spoelflacon tien minuten wordt gespoeld (bij halfliggende patiënt)
• Etsing door andere chemische middelen dan zuur, kalk, loog of chloor als er (nadat thuis gespoeld is) sprake is van corneatroebeling of -beschadiging, ciliaire roodheid of chemose met blaarvorming.

Verwijs direct (met spoed) naar de oogarts bij een rood oog bij:

• (verdenking) op acuut glaucoom bij hevige hoofdpijn, misselijkheid, braken, visusdaling, het zien van halo’s rond lichtbronnen, elke roodheid van het oog (conjunctivaal of scleraal), corneatroebeling en een middelwijde, lichtstijve pupil. Acuut glaucoom komt vaker voor bij bepaalde risicofactoren. Bij ouderen kan een meer atypische presentatie bestaan, bijvoorbeeld misselijkheid/braken na een cataractoperatie.

Verwijs direct (met spoed) naar de kno-arts bij

• een rood oog bij vermoeden van een zich uitbreidende sinusitis

Verwijs dezelfde dag naar de oogarts bij:

• een conjunctivitis bij pasgeborenen die ontstaan is in de eerste tien dagen na de geboorte (gonokok of chlamydia)
• een rood oog of andere oogafwijking of elke oogklacht bij gordelroos in het gelaat. Start direct met orale antivirale middelen

Bij de overige patiënten met een rood oog met of zonder alarmsymptomen bepaalt het vervolgonderzoek de meest waarschijnlijke diagnose en daarmee de mate van spoed.

Dezelfde dag verwijzen is geïndiceerd bij:

• Keratitiden (behalve bij keratitis dendritica en keratitis photoelectrica), waaronder het ‘randinfiltraatje’ bij lensdragers
• Scleritis
• Uveitis anterior (bij ciliaire roodheid)