Dementie

Vasculaire en Alzheimerdementie

Frontale dementie

Voornamelijk op relatief jonge leeftijd (50 - 60) jaar en gekenmerkt door soms uitgesproken gedragsstoornissen.

Lewy body-dementie

Cognitieve stoornissen die wisselend zijn in ernst, motorische onrust, visuele hallucinaties en licht parkinsonisme.

Dementie secundair aan middelen abusus

DSM-IV criteria:
- geheugen
- fatische stoornissen
- apraxie
- agnosie
- executieve functies
Predementie
- Onrust en angst, verlies van functies in het dagelijkse leven, vermoeidheid en concentratiestoornissen (verhoogde kwetsbaarheid)
Milde dementie:
- Cognitief verval op de voorgrond, zelfzorg nog redelijk bewaard
Matige dementie:
- verhoogde zorgbehoefte, continue supervisie noodzakelijk
Ernstige dementie:
- iADL wordt overgenomen door hulpverlening, patiënt herkent familie niet meer, apathische indruk, ...

Anamnese

Onderzoek

Instrumenten:

MMSE
- voor objectiveren van cogn. verval
Clock Drawing Test:
- cogitie, praxis en executieve functies
- cirkel tekenen, cijfers van een klok noteren+ grote en kleine wijzer op 10 over 11 plaatsen
- uitval van 2 op de 3 opdrachten = cognitief probleem
NPI
- neuropsychiatrische vragenlijst
OLD
- observatielijst voor vroege symptomen van dementie
IQCODE-N
- verkorte informant vragenlijst over cogn. achteruitgang bij ouderen
ADL-schaal volgens Katz
iADL-schaal van Lawton en brody
FRAIL

KOZ

Aanvullend

Bloedname
- RBC, Hb, MVC, Htc, Wbc, Wbc-formule, glucose, TSH, syfilis, BSE
- op indicatie: creatinine, vit B12, lever, Hiv
- Bij diurecticagebruik: Na en K
- Bij alcoholmisbruik: foliumzuur, vit B1, vit B6
Urinestaal

Diagnostisch proces van 'dementie'

DEMENTIA (acroniem) + P

(Delier) Delier:
- bewustzijnsstoornis
(Emotioneel) Depressie:
- anhedonie (stemming) controleren
- antidepressiva voorschrijven als proeftherapie
(Metabool) Endocrinologische problematiek:
- hypothyroïdie, glycemie,...
(Eye's and Ears) zintuigen die niet meer goed zijn
(Nutritioneel)
(Toxisch) Alcohol, medicatie (benzo)
(Tumor)
(Trauma)
(Infections)
(Arteriosclerose) vasculaire verhaal
Parkinson

Evaluatie

Beleid

Voorlichting
- Benoem de diagnose expliciet
- Informeer over rijbewijs en CBR
- Adviseer financiële en juridische zaken in orde te brengen
- Peil behoefte aan ondersteuning door coördinator
- Stel een zorgplan op met een mantelzorger
Aanpak
- Belevingsgerichte zorgaanpak
  - Zorgplan opstellen:
    - Opvolging patiënt
    - mantelzorgers: lichamelijk/ psychisch en sociaal welzijn en competenties bewaken
    - veiligheid van de patiënt
    - beslissingen over het levenseinde (wens van pt of al dan niet institutionaliseren / vertegenwoordiger bij wilsonbekwaamheid?
- Houd de ziekte niet verborgen
- Ondersteuning voor mantelzorgers
- Cholinesteraseremmers en memantine worden afgeraden
Medicamenteus :
- Verbeteren van ontregelde gedrag en verminderen van psychische belasting
- Effect op de cognitie is beperkt en meestal maximaal na 24 weken.
- Na 6 mnd verbetering op MMSE van 2 tot 3 punten, na een jaar zakt dit tot 1 - 1,5 punt
  - Antagonist van de glutamaat-neurotransmitter
    - bij matige- tot ernstige dementie (MMSE<14)
    - Memantine

Probleemgedrag

Antipsychotica
- bij 'ontregeld gedrag' (agressie, agitatie en psychotische verschijnselen)
- ! extrampyramidale verschijnselen met valrisico, rigiditeit, en sufheid + risico op CVA !
  - Bij hevige onrust of psychotisch symptomen:
    - Haloperidol 0,5 mg , 1 x dd (max. 2 x 1mg dd)
    - Niet langer dan 2 weken te geven en dan afbouwen
  - Bij morbus Parkinson en onrust of psychotisch symptomen:
    - Risperidon 0,25 mg , 2 x dd (max. 2 x 1 mg dd)
    - Niet langer dan 2 weken te geven en dan afbouwen
Antidepressiva:
- Bij emotionele instabiliteit, prikkelbaarheid en angst
- SSRI's hebben de voorkeur

Verwijzen

Voor diagnostiek of therapie

Voor verzorging

DD:

Google Sites

Report abuse