Mictieklachten bij mannen

Klachten

• Moeilijk op gang komen van de mictie
• Zwakkere of onderbroken straal
• Moeilijk te bedwingen aandrang
• Minder goed uitplassen
• Nadruppelen
• Toegenomen mictiefrequentie overdag en ’s nachts
• (nachtelijke) incontinentie
• Pijn bij het plassen, pijn in het perineum, branderigheid of afscheiding
• Hematurie
• Tekens van weefselinvasie (prostatitis):
  • algemene malaise, koorts, koude rillingen, flankpijn, eerdere urineweginfecties
• Snelheid van ontstaan of verergering van klachten
• Obstipatie.

KOZ

• Inspectie:
  • littekens onderbuik
  • phimosis
  • hypospadie
  • écoulement.
• Palpatie en percussie blaasregio.
• Rectaal toucher:
  • let op anale of rectale pathologie, vorm, consistentie en drukpijnlijkheid van de prostaat en fecale impactie.
• Urinestaal:
  • nitriettest
• Bij nycturie zonder andere mictieklachten:
  • onderzoek op hartfalen

CO rplg:

• Bij verandering of toename van klachten.
• Evalueer na 6 weken het effect van medicatie en stop deze bij geen verbetering;
• Adviseer na 3 tot 6 maanden de medicatie te stoppen om na te gaan of de klachten weer toenemen;

Verwijzing

• Verwijs voor mogelijke invasieve behandeling bij:
• Wens patiënt wegens ervaren hinder of uitblijven effect medicamenteuze behandeling;
• Recidiverende acute urineretentie;
• (vermoeden van) urethrastrictuur.

Medicamenteuze behandeling

• Leg uit dat de invloed van medicatie op klachten beperkt is.
• Beperk behandeling tot patiënten met hinderlijke klachten die onvoldoende baat hebben bij de adviezen en niet geopereerd willen of kunnen worden.
• Kies bij hinderlijke aspecifieke mictieklachten voor een alfa-blokker:
  • R/ tamsulosine 0,4 mg 1 maal daags ’s ochtends, gedurende 6 weken, co en nadien evt. verder gedurende 6 maanden.
  • Alfablokker:
    • Belangrijkste NW'en: moeheid, duizeligheid
    • C.I.: ernstige lever- insufficiëntie en orthostatische hypotensie
• Overweeg bij hinderlijke urge-incontinentie een anticholinergicum, zoals
  • R/ tolterodine (detrusitol) met vertraagde afgifte 4 mg 1 maal daags, of
  • R/ oxybutininepleister eens per 3 tot 4 dagen;
  • gedurende 6 weken
  • Anti-cholinergicum:
    • NW'en: droge mond en obstipatie
    • C.I.: eerdere urineretentie, ernstige colitis ulcerosa, myasthenia gravis en nauwehoekglaucoom
• Schrijf bij voorkeur geen anticholinergicum voor aan mannen ouder dan 65 jaar.(risico op verwardheid)