Oktawa

Oktawa to strofa rymowana abababcc. Zgodnie z wzorem włoskim była pisana najczęściej jedenastozgłoskowcem. Była to strofa prymarnie epicka. Występowała w renesansowych i barokowych eposach bohaterskich, oświeceniowych poematach heroikomicznych parodiujących wspomniane eposy i w romantycznych poematach dygresyjnych, o wiele rzadziej w lirykach i epigramatach, złożonych z jednej strofy. Przykładem eposu pisanego oktawą są między innymi Luzjady (Luzytanie) najwybitniejszego portugalskiego poety renesansowego Luisa Vaz de Camoesa. Oprócz tego posługiwali się nią Lodovico Ariosto (Orland szalony), Torquato Tasso (Jerozolima wyzwolona), Giambattista Marino (Adonis), Alonso Ercilla y Zuniga (Araukaniada), George Gordon Byron (Don Juan), Paul Heyse (Dziecię wieszczek), Aleksander Puszkin (Domek w Kołomnej), France Preseren (Chrzest nad Sawicą), Jan Andrzej Morsztyn (Sen, Psyche), Samuel Twardowski (Dafnis w drzewo bobkowe przemienieła się), Wespazjan Kochowski (Dzieło boskie), Stanisław Herakliusz Lubomirski (Tobiasz wyzwolony), Wacław Potocki (Judyta), Ignacy Krasicki (Myszeida, Monachomachia, Antymonachomachia), Dyzma Bończa Tomaszewski (Jagiellonida), Adam Mickiewicz (Rozmowa wieczorna), Juliusz Słowacki (Beniowski, Król Duch), Adam Asnyk (Publiczność do poetów, Poeci do publiczności), Włodzimierz Stebelski (Roman Zero), Stanisław Wyspiański (Bolesław Śmiały, Kazimierz wielki), Lucjan Rydel (Procesja), Maria Konopnicka (Pan Balcer w Brazylii). W literaturze amerykańskiej oktawę wykorzystała w wierszu An Epistle znakomita poetka z drugiej połowy dziewiętnastego wieku Emma Lazarus.