Francisco de Sa de Meneses

Paavo Nurmi, Umysł jest zawsze wszystkim...


Umysł jest zawsze wszystkim. Mięśnie są tylko kawałkami gumy.

Wszystkim, czym jestem, jestem tylko dzięki mojemu umysłowi.

(tłum. Wiktor J. Darasz, 2021)


Robert Green Ingersoll, Nauka


Nauka nie ma nic wspólnego z religią.

Fakty i cuda nigdy się nie godziły i nigdy się nie zgodzą.

(tłum. Wiktor J. Darasz, 2021)


Francisco de Sa de Meneses, Zdobycie Malakki


II


Opiewam broń i czyny wojownika, który

Rozwinął żagle swoich potężnych okrętów

Na najbardziej na zachód wysuniętym skrawku

Europy i daleko na wschodzie (gdzie młode

Słońce świeci swym pierwszym światłem o świtaniu)

Zatknął ogromny sztandar z herbami świętymi.

Ukarał złego władcę i zdobył stolicę

Rozległego, złotego królestwa Malajów,

Używając zarówno siły, jak rozumu,

I dał przykład na przyszłość, pogańską świątynię

Zmieniając w święty kościół prawdziwego Boga.

(tłum. Wiktor J. Darasz, 2020)


Anne Bannerman, Duch powietrza

(fragment)


Tam, gdzie dzikiego oceanu wysokie i gwałtowne fale

Gotują się jak w wielkim garnku w sławnej cieśninie Magellana,

Tam, gdzie tak długo, głośno, groźnie burza się sroży w pełnej chwale,

Widzę fregatę, która walczy z wysiłkiem, furią fal miotana

W ciemnościach nocy po głębinie, której jak dotąd nikt nie zmierzył.

(tłum. Wiktor J. Darasz, 2020)


John Masefield, Pompejusz (The Rider at The Gate)

(fragment)


Ja, który byłem Pompejuszem, byłem odważny i tak dumny,

Leżę w tym piasku pogrzebany i bez całunu i bez trumny;

I głośno krzyczę do Cezara z otchłani bólu i cierpienia:

Strzeż się, Cezarze, bo śmierć czeka na ciebie w zgromadzeniu tłumnym.

(tłum. Wiktor J. Darasz, 2021)


Armand de Richelieu, Podstępy


Możemy zastosować podstęp, żeby oszukać przeciwnika.

W walce z niezwykle groźnym wrogiem są dozwolone wszystkie chwyty.

(tłum. Wiktor J. Darasz, 2021)


Armand de Richelieu, W sprawach państwowych...


W sprawach państwowych najważniejsze

Jest zachowanie tajemnicy.

(tłum. Wiktor J. Darasz, 2021)


Jules Renard, Miłość jest jak klepsydra...

Miłość jest jak klepsydra. Serce

Wypełnia się w niej w takim samym

Stopniu jak mózg się staje pustym.

(tłum. Wiktor J. Darasz, 2021)


Alfred Nobel, Gdybym miał tysiąc...


Gdybym miał tysiąc najróżniejszych

Pomysłów i z nich tylko jeden

Okazałby się bardzo dobry,

To i tak czułbym się spełniony.

(tłum. Wiktor J. Darasz, 2021)


Francois de La Rochefoucauld, To, co nas chroni...


To, co nas chroni przed oddaniem się całkowicie nałogowi,

To posiadanie jeszcze innych grzechów, słabości, czy nałogów.

(tłum. Wiktor J. Darasz, 2021)


Jean-Jacques Rousseau, Nie sądźcie...


Nie sądźcie, a przy osądzaniu nie popełnicie nigdy błędu.

(tłum. Wiktor J. Darasz, 2021)


Jean de La Bruyère, Tworzenie książki...


Tworzenie książki jest rzemiosłem jak budowanie mechanizmu

Zegara. I dlatego bycie pisarzem i pisanie książek

Wymaga od nas czegoś więcej niż tylko naturalny talent.

(tłum. Wiktor J. Darasz, 2021)


Kartezjusz, Myślę...


Myślę, to znaczy, że istnieję.

(tłum. Wiktor J. Darasz, 2021)


Blaise Pascal, Człowiek jest tylko giętkim źdźbłem...


Człowiek jest tylko giętkim źdźbłem,

Najsłabszym w ożywionym świecie,

Ale to źdźbło potrafi myśleć.

(tłum. Wiktor J. Darasz, 2021)


Honore de Balzac, Szczęście


Szczęście zależy od cywilnej odwagi i wytrwałej pracy.

(tłum. Wiktor J. Darasz, 2021)


Honore de Balzac, Grzech...


Grzech jest wyrazem pożądania,

Żeby nauczyć się wszystkiego.

(tłum. Wiktor J. Darasz, 2021)


Jean de La Bruyere, Gdyby tylko niektórzy...


Gdyby tylko niektórzy ludzie umierali,

Śmierć naprawdę by była okropnym cierpieniem.

(tłum. Wiktor J. Darasz, 2021)


Nicolas de Chamfort, Człowiek


Na każdym stopniu swego życia

Człowiek jest ciągle nowicjuszem.

(tłum. Wiktor J. Darasz, 2021)


Nicolas de Chamfort, Jest znacznie więcej ludzi...


Jest znacznie więcej ludzi, którzy pragną, by bardzo ich kochano,

Niż ludzi, którzy przy tym pragną naprawdę mocno kochać innych.

(tłum. Wiktor J. Darasz, 2021)


Alphonse Daudet, Poeci


Poeci to dorośli ludzie,

Którzy potrafia w dalszym ciągu

Patrzeć na świat oczami dziecka.

(tłum. Wiktor J. Darasz, 2021)


Denis Diderot, Możesz mnie prosić...


Możesz mnie prosić, żebym szukał prawdy,

Nie proś mnie jednak, żebym ją odnazlazł.

(tłum. Wiktor J. Darasz, 2021)


Denis Diderot, Poezja mieć powinna w sobie


Poezja mieć powinna w sobie

Zawsze coś barbarzyńskiego,

Ogromnego i dzikiego.

(tłum. Wiktor J. Darasz, 2021)


Denis Diderot, Rozum jest dla filozofów...


Rozum jest dla filozofów

Tym, czym łaska dla chrześcijan.

(tłum. Wiktor J. Darasz, 2021)


Anatole France, Natura


Natura nie ma żadnych zasad.

Nie zna różnicy między złem a dobrem.

(tłum. Wiktor J. Darasz, 2021)


Anatole France, W sztuce


W sztuce tak samo jak w miłości

Wystarczy tylko intuicja.

(tłum. Wiktor J. Darasz, 2021)


Charles de Gaulle, Starałem się


Starałem się wydobyć Francję z błota.

(tłum. Wiktor J. Darasz, 2021)


Charles de Gaulle, Rządzić to znaczy...


Rządzić to znaczy dnia każdego wybierać między złym a gorszym.

(tłum. Wiktor J. Darasz, 2021)


Andre Gide, W piekle nie ma...


W piekle nie ma innej kary

Niż zaczynanie wciąż od nowa

Prac, które nie zostały ukończone

Za życia tu na ziemi.

(tłum. Wiktor J. Darasz, 2021)


Andre Gide, Wierzcie tym, którzy...


Wierzcie tym, którzy poszukują prawdy.

Nie wierzcie jednak tym, co ją znaleźli.

(tłum. Wiktor J. Darasz, 2021)


Victor Hugo, Ten, kto otwiera...


Ten, kto otwiera drzwi do szkoły,

Zamyka drogę do więzienia.

(tłum. Wiktor J. Darasz, 2021)


Victor Hugo, Piekło dla inteligentów...


Piekło dla inteligentów

Lepsze jest niż raj dla głupców.

(tłum. Wiktor J. Darasz, 2021)


Jules Verne, Poeci


Poeci są jak przysłowia. Zawsze można znaleźć

Takie jedno, które przeczy zupełnie drugiemu.

(tłum. Wiktor J. Darasz, 2021)


Patience Worth

Patience Worth, Jestem żebraczką (A Beggar Am I)


Och, ja jestem żebraczką. Niebo

Nad moją głową, jak też wielkie i szerokie

Pola są wszystkie moje. Żadna wąska ścieżka,

Która przez wrzosowiska i łąki prowadzi,

Nie jest inna niż moja i żaden mężczyzna

Nie mówi mi nie.


Och, ja jestem żebraczką, a to złoto, które

Zbieram na brzegach drogi, gdzie słoneczne światło

Pada jak złote runo, to maleńkie kwiaty.

Ludzie je nazywają stokrotkami, ale

Ja je zbieram, a potem zanoszę do skarbca.


Och, ja jestem żebraczką, ale za to znam

Głębie kielichów kwiatów i cieniste dróżki,

Jak również wiatr nad rzeką

I wysokość brzegów,

A także drogi morza i lądu, a zwłaszcza

Tę jedną drogę, która wiedzie do cichego,

Spokojnego zakątka, gdzie małe jeziorko

Spoczywa otoczone mchu miękkim dywanem.

Znam także ruch na gniazdach i nawoływania

Stad, które krążą w górze, ponad moją głową.


Och, ja jestem żebraczką, ale znam

Głębiny oczu, które od czasu do czasu

Spotykam na mych drogach i z nich wyczytuję

Moje pieśni, z uśmiechów i grymasów gniewu.

Uczę się z cieni albo świateł na ich ustach,

Które mijam i z których słyszę pozdrowienia.

Ale jestem żebraczką.


To jest prawda. Lecz moja pękata sakiewka

Jest wypełniona zawsze po brzegi miłością.

Och, ja jestem żebraczką, lecz bardzo szczęśliwą.

(tłum. Wiktor J. Darasz, 2020)


Patience Worth, Westchnienie czy uśmiech? (A Sigh, Or A Smile?)


Gdybym westchnęła cicho, a dzień moje westchnienie by usłyszał,

Czy jakikolwiek czar by zstąpił na niego? Żadne światło, radość,

Tylko niepewna i niepełna wypowiedź mojej skromnej duszy,

Narzekającej na swe krzywdy niemym i nieobecnym głosem.

Lecz gdybym głośno się zaśmiała, to byłoby jak gdyby dusza

Swobodnie wyrzuciła ręce w geście radości ze zwycięstwa.

Jakby spryskała gradem chłodnych, kojących krople rozpalone

Czoło dnia - więc się będę śmiała. Śmiało się odtąd będę śmiała.

Czemu by Prawo wraz z Rozumem miały mi mówić: "Płacz ze smutku!"?

Ja mówię, że się będę śmiała i będę się naprawdę śmiała.

(tłum. Wiktor J. Darasz, 2021)


Samuel Francis Smith, Mój kraju, to o tobie śpiewam (My Country, 'Tis of Thee)


Mój kraju, to o tobie śpiewam w samotności,

Słodka ziemio wolności, pokoju, równości,

Na twoją chwałę śpiewam.

Kraju, gdzie wszyscy moi przodkowie konali,

Gdzie pielgrzymi przybyli Pana Boga chwalić,

Niech echem od gór groźnych odbija w oddali

Mój śpiew, niech się rozlewa.


Mój ukochany kraju, piękny i pogodny,

Ojczyzno wszystkich ludzi wolnych, prawych, godnych,

Uwielbiam imię twoje.

Kocham twe strome stoki, skały i strumienie,

Twoje lasy i wzgórza, otwarte przestrzenie,

Moje serce z radości bije z wielkim drżeniem.

Kiedy przed tobą stoję.


Niech radosna muzyka wypełni powietrze,

Niech melodia jak ptak się unosi na wietrze,

Niech śpiew wolności służy.

Niech śmiertelne języki milczenie porzucą,

Niech żyjące stworzenia do wtóru zanucą,

Niech skaliste urwiska swe głosy dorzucą,

Niech echo śpiew przedłuży.


Panie, Boże mych przodków, co na wysokości

Królujesz i obdarzasz nas darem wolności,

Chroń nas i nasze zboże.

Niech ten kraj jasno świeci pośród ciemnej nocy

Świętym blaskiem wolności w całej jego mocy,

Proszę Cię, nie odmawiaj nam nigdy pomocy,

Nasz królu, Panie Boże.

(tłum. Wiktor J. Darasz, 2021)