Zondag 5 maart 2017, eerste in de veertigdagentijd. Cantatedienst. Première cantate `Jezus in de Woestijn` van Jos Martens
Gemeente van Jezus Christus,
De veertigdagentijd is de aanduiding voor de tijd voor Pasen. Dat getal veertig verwijst onder meer naar de veertig jaar dat het volk Israël door de woestijn trok. Door God bevrijd uit Egypte ging ze op weg naar het beloofde land. En onderweg moest ze leren wat het betekende om volk van God te zijn. Want dat leven met God dat gaat niet vanzelf, dat moet je leren, met vallen en opstaan. En je moet het ook steeds weer opnieuw leren… het is een beetje als volwassen worden. Langzaam maar zeker ga je je verantwoordelijker voelen. Eerst is er nog de bescherming van je ouders, loop je letterlijk en figuurlijk aan hun hand, maar gaandeweg kun je het alleen. Je weet de weg en als je valt weet je zelf hoe je weer moet opstaan.
Die veertig dagen van Jezus in de woestijn zijn ook zo’n leertijd. Hij is net gedoopt, hij staat aan het begin van zijn levensweg, maar zou hij het redden? Ik heb me vaak afgevraagd waarom de Geest, de Geest van God, hem naar de woestijn leidde. Afgelopen week bedacht ik dat dat misschien wel zo was om Jezus voor te bereiden, om hem toe te rusten voor de weg die hij zal gaan. Daar in die woestijn moet hij leren weerbaar te zijn, niet met alle winden mee te waaien, zijn eigen plan te trekken.
Als Jezus die beproeving niet had weerstaan, dan zaten we hier niet. Dan was het het oude verhaal geweest van de mens met mooie plannen en beloftes waar uiteindelijk niets van terecht komt. Wat was Jezus anders geweest dan dit. Iemand die stenen in broden kan veranderen als hij honger heeft. Je staat erbij en je kijkt ernaar en je denkt: jammer dat ze in Somalië dat trucje niet kennen. Wat was Jezus anders geweest dan die een stuntman die zich vanaf het dak van de tempel naar beneden kan storten zonder te pletter vallen. Je staat erbij en je kijkt ernaar en je denkt: wat hebben al die mensen eraan die niet werden opgevangen, die niet goed terecht kwamen. En wat was Jezus anders geweest dan de zoveelste machthebber die met een God aan zijn kant een knieval maakt voor het kwaad alle macht naar zich toetrekt. Je staat erbij en je kijkt ernaar en je denkt: als dat maar goed gaat, met het klimaatbeleid, en met de vluchtelingen, met de vrede, met de armen.
Als Jezus de verzoekingen niet had weerstaan…ach je moet er niet aandenken. Dan sloeg de hele kerk nergens op. Maar het verhaal van vanmiddag gaat gelukkig anders. Jezus maakt geen brood van stenen, maar leert te delen. Hij gaat niet op het dak van de tempel staan, maar hij leert ons dat God zelf een dak is – een shelter in de storm – waar je onder kunt schuilen als het in je leven tekeer gaat.
En hij leert ons niet de macht zoals wij die kennen, maar de macht waarover het zal gaan aan het slot van het Evangelie van Mattheüs. `Mij is gegeven alle macht in de hemel en op aarde…`, zegt Jezus daar. Het is de macht die God geeft aan de mens die alles verloren heeft, aan de machteloze die zichzelf niet redden kon, aan de mens die bovenal het Koninkrijk van God zocht.
Uiteindelijk laat de duivel Jezus gaan. Daarna begint Jezus’ s openbare optreden.Wij zijn geen veertig jaar, en ook geen veertig dagen en veertig nachten in de woestijn. Alhoewel… ook wij moeten tijd nemen om te leren wat dat betekent: leven met deze God, weerstand bieden aan het kwaad, op weg te zijn naar Gods koninkrijk. In de vroege kerk was de veertigdagentijd een tijd waarin de catechisanten zich voorbereidden op de doop in de Paasnacht. Veertig dagen om te leren, met vallen en opstaan. Hoe voorkom je dat je verdwaalt: in je geloof, in je leven, in je relaties? Hoe doe je dat: Gods koninkrijk en zijn gerechtigheid zoeken? Hoe doe je dat: sterk en dapper zijn, in je kracht staan?
Veertig dagen om als mens te groeien in al die belangrijke dingen. En ja, veertig dagen, om ook te leren dat je mag schuilen bij God, Die een dak is boven je hoofd, en een steun in je rug en de grond onder je voeten. Ga maar, je tocht door de woestijn, je levensweg. Amen.
Drempelgebed
Goede God, uw wilt voor ons zijn
Een toevlucht en een veste
U breidt uw vleugels over ons bestaan
In dat vertrouwen zijn we hier
Wil ons op weg naar Pasen
En ons leven lang
De weg ten leven leren
En wil met ons meegaan
door Hem die die weg ten einde toe is gegaan
Jezus Messias.
Amen.
Kyriëgebed
Ongenadig en genadeloos
Gulzig naar macht
Bezeten van brood en bezit
En zo vol van het eigen gelijk en eigen gelijk
Blokkeren mensen de weg van uw Zoon.
Vergeef ons God, waar we dat doen
Bevrijd ons, bevrijd deze wereld
Geef niet op en sta niet toe
Dat duivelse machten op aarde vrij spel hebben
Mens en milieu kapot maken
Houdt in uw oog gevangen wat bezwijkt
Wie sterft aan dit leven
Wie vermalen worden
En alleen gelaten
Zo bidden en zingen wij:
Zondagsgebed
Jezus werd door de Geest meegevoerd naar de woestijn
Om door de duivel op de proef gesteld te worden
Er is zoveel God dat ons aantrekt en uitdaagt
Om een andere weg te gaan
Dan de weg van Jezus
De weg ven uw Koninkrijk van gerechtigheid en vrede.
Bepaal ons dan God,
Bij de weg van Jezus
Dat we niet verdwalen
Dat we volhouden
Amen.
Dankgebed en voorbeden
Goede God,
Wij danken U dat u in Jezus de weg gaat van uw Koninkrijk
Dat U in hem het kwaad weerstaat
En zo het zicht opent op uw toekomst
Van gerechtigheid en vrede.
We danken dat U die weg gaat
Hier te midden van ons
Dat u niet ver weg bent
Waar we verdwalen
De verleiding niet kunnen weerstaan
Een knieval maken voor kwade machten
En leven ten koste van elkaar en van onszelf.
We danken dat we bij u mogen schuilen
Waar het bestaan te onbarmhartig is
We danken u voor deze morgen
Voor uw Woord, voor de muziek
Dat we er de geest door krijgen
Wilt u zijn met de mensen
Die lijden aan dit leven
De mensen voor wie dit leven geen leven is
De hongerenden
De slachtoffers van geweld en oorlog
De hopelozen
De eenzamen
Wil zijn in Nederland in de dagen voor de verkiezingen
Wil zijn hen die – waar ook - regeren
Dat er een weg is naar een samenleving
Die u voor ogen moet hebben gehad
Toen u de aarde schiep
Die u voor ogen moet hebben gehad
Toen u aan Israël uw weg ten leven openbaarde
En wil ons horen God, nu wij in stilte bidden….