Zondag 20 februari 2016, Palmzondag, Protestantse Gemeente Assendelft
Gemeente van Jezus Christus,
Palmzondag heeft een dubbel karakter. Aan de ene kant vieren we de feestelijke intocht van Jezus in Jeruzalem, aan de andere kant begint met die intocht vandaag ook de lijdensweek.
De intocht in Jeruzalem maakt geen deel uit van het spektakel dat komende week vanuit Amersfoort wordt uitgezonden. The Passion, waarbij duizenden mensen in processie een groot neon kruis door de stad begeleiden en het lijdensverhaal van Jezus wordt verbeeld. De intocht had er best bij gepast. En we zouden iets herkennen in die man op die ezel. Het zou iets in onszelf aanspreken. Zo zou het moeten zijn. Een koning die alleen maar gekomen is om te dienen. Een koning in wie je ziet hoe de mens bedoeld is. Een nieuwe adam.
Maar zouden we het ook uithouden met die koning, of zou ook ons Hosanna net als in het evangelie omslaan in een kruisigt hem? Waarom zou dat niet zo zijn?
Afgelopen week zag ik het verhaal van de intocht en wat daarop volgt terug in een programma op de tv. Eerst zag ik de intocht van de eerste vluchtelingenstroom in Duitsland afgelopen najaar. Ze werden binnengehaald door een juichende menigte met vlaggetjes en spandoeken die hen welkom heetten. Even later zag ik, in dezelfde uitzending, de tegendemonstraties. Uit die demonstraties sprak niet alleen angst en bezorgdheid maar ook haat en vijandschap: wij zijn het volk. Zo stonden ze in naast elkaar. Het hosanna en het kruisigt hem. Al is de verdeling van mensen tussen goeden en kwaden ook hier te makkelijk. Het zit in ieder mens, het hosanna en het kruisigt hem, het licht en het donker. En het lukt ons niet die tegenstelling te overwinnen. Het lukt vaak niet in jezelf en het lukt niet in de wereld. Beide stemmen klinken.
En ze klinken ook deze week in het verhaal van Jezus. Want dat verhaal wil vertellen dat die tegenstelling voorgoed is opgeheven. Dat het licht het donker overwonnen heeft, het goede het kwade. In deze mens in wie niets dan goeds was.
Zijn koningschap zit ‘m niet in zijn macht, maar in zijn onmacht, in zijn overgave. Hij wordt wel binnengehaald als een koning, maar hij is het niet. Welke koning houdt nu intocht op een ezel, welke koning rijdt vrijwillig zijn dood tegemoet, zonder verzet. Zijn zadel en de loper waarover de ezel loopt zijn gemaakt van de kleren die de mensen voor hem hebben uitgetrokken. Alsof ze zichzelf voor hem neerleggen. Jezus, Gij die mij ziet zoals ik ben, dieper dan ik mijzelf ooit ken.
Hij komt de stad binnen op een ezelsveulen waarop nog nooit iemand gezeten heeft. Het is een mooi verhaal want het beest stond er al eeuwen. Eeuwen voor Jezus had de profeet Zacharia een droom. Die droom die staat in de Hebreeuwse bijbel, ons zogenoemde oude testament. In die droom zag Zacharia een intocht: ’Jubel, dochter van Zion, juich dochter van Jeruzalem! Zie, uw koning komt naar u toe, hij is rechtvaardig en zegevierend; hij is nederig, hij rijd op een ezel. Op een veulen, het jong van een ezelin.’ Dat droomde Zacharia. Een eeuwen later toen de evangelisten het verhaal van Jezus gingen vertellen, toen haalden ze die ezel van Zacharia van stal en maakten het los. Er had nog nooit iemand op gezeten. Het beest wachtte maar en wachtte maar totdat hij zou komen: een koning, rechtvaardig en nederig. In Jezus herkennen de evangelisten de koning waar Zacharia van droomde. En de menigte juicht: Hosanna, die komt in Naam van de Heer. Vrede in de hemel…
Daar hebben we weer die dubbelheid. Met kerstmis zongen we het de engelen na: vrede op aarde. We zongen het uit volle borst. Maar nu zing de menigte over vrede in de hemel. Misschien heeft ze wel gelijk, veel meer gelijk meer dan de engelen. Met die vrede op aarde wil toch het niet lukken: de Islamitische Staat, Assad, de armoede, de honger… wat verwacht de menigte van die man op die ezel?
Daar gaat hij. De koning op de ezel, die koning uit de droom van Zacharia. Het Hosanna zal verstommen en plaatsmaken voor het kruisigt hem. Laten we hem volgen, vanmorgen, komende week en alle dagen. Het verhaal gaat dat hij alles draagt: dat het geen vrede is op aarde, en de machteloosheid, de schuld, het donker.Ja, het verhaal gaat dat hij de hele wereld draagt hij. Zo trouw als zijn vader in de hemel die nooit laat varen het werk van zijn handen. Ja, hij draagt het, door de nacht, naar een nieuwe morgen.
Amen.