Embedded Files
https://pl.wikipedia.org/wiki/Hierarchia_potrzeb
Model Abrahama Maslowa[edytuj | edytuj kod]
Abraham Maslow opisał własną teorię psychologiczną pod nazwą „Hierarchia potrzeb” w roku 1943 w artykule Teoria motywacji człowieka w naukowym czasopiśmie „Psychological Review”. Następnie Maslow dołączył do teorii obserwacje dotyczące wrodzonej ludzkiej ciekawości. W tym samym czasie pojawiły się inne teorie dotyczące psychologii rozwoju, niektóre z nich skupiały się na opisie etapów rozwoju u ludzi. Żeby opisać wzór, na podstawie którego ludzkie motywacje są uwzględnione, Maslow użył następujących słów: „fizjologia”, „bezpieczeństwo”, „przynależność”, „miłość”, „szacunek”, „samorealizacja”.
Maslow nie zbadał ludzi chorych psychicznie lub będących pod wpływem nerwic, tylko osoby wybrane, na przykład: Albert Einstein, Jane Addams, Eleanor Roosevelt i Frederick Douglass. Usprawiedliwiał się w ten sposób, że „badanie kalekich, niedorozwiniętych, niedojrzałych i niezdrowych pacjentów może tylko produkować psychologię i filozofię kalek”. Zbadał również najzdrowszy 1% populacji studentów uniwersytetów.
Teoria Maslowa została w pełni wyrażona w 1954 roku w książce Motywacja i osobowość. Hierarchia jest do dziś bardzo popularną strukturą w badaniach socjologii, szkoleniach w zakresie zarządzania i w średniej i wyższej instrukcji psychologicznej.
Hierarchia
Hierarchia potrzeb Maslowa jest często przedstawiona w kształcie piramidy. Na niższych poziomach znajdują się największe i najbardziej podstawowe potrzeby. Na najwyższym poziomie jest potrzeba samorealizacji. Piramida stała się faktycznie sposobem do reprezentacji hierarchii. Maslow jednak nigdy nie skorzystał z niej, żeby opisać poziomy potrzeb w żadnym z jego pism.
Cztery podstawowe warstwy piramidy obejmują: potrzeby fizjologiczne, bezpieczeństwo, przyjaźń, miłość oraz szacunek. Fizyczne objawy niezaspokojenia (z wyjątkiem potrzeb fizjologicznych) nie występują – taka osoba będzie czuła się niespokojna i napięta. Według Maslowa najbardziej podstawowe poziomy potrzeb muszą być zaspokojone w pierwszej kolejności. Dopiero kiedy to nastąpi, może wystąpić pragnienie zaspokojenia kolejnych poziomów potrzeb. Nie wszyscy ludzie wychodzą poza zakres podstawowych potrzeb i nie zawsze dążą do ciągłego doskonalenia się.
Ludzki umysł jest na tyle skomplikowany, że potrafi uruchamiać wiele procesów w tym samym czasie, z tego powodu wiele różnych motywacji z różnych poziomów hierarchii Maslowa może nastąpić w tym samym czasie. Maslow nazwał poziomy zaspokojenia potrzeb jako: „względny”, „ogólny” i „główny”. Zamiast oświadczyć, że osoba skupia się na pewnej potrzebie w danej chwili, Maslow twierdził, że pewna potrzeba dominuje ludzki organizm. W ten sposób Maslow przyznał prawdopodobieństwo, iż różne poziomy motywacji mogą nastąpić w dowolnym momencie w ludzkim umyśle, ale on skupia się na określeniu podstawowych rodzajów motywacji i kolejności, w jakiej powinny być spełnione.
Potrzeby:
samorealizacji – potrzeby samorealizacji – wyrażają się w dążeniu człowieka do rozwoju swoich możliwości;
estetyczne (potrzeba harmonii i piękna);
poznawcze (potrzeby wiedzy, rozumienia, nowości);
szacunku i uznania – potrzeby uznania i prestiżu we własnych oczach i w oczach innych ludzi;
pragnienie potęgi, wyczynu i wolności;
potrzeba respektu i uznania ze strony innych ludzi, dobrego statusu społecznego, sławy, dominacji, zwracania na siebie uwagi;
przynależności – występują w usiłowaniach przezwyciężenia osamotnienia, alienacji i obcości, tendencji do nawiązywania bliskich intymnych stosunków, uczestnictwa w życiu grupy;
bezpieczeństwa – pobudzają do działania, zapewniając nienaruszalność, ujawniają się gdy dotychczasowe nawyki okazują się mało przydatne;
fizjologiczne – gdy nie są zaspokojone, dominują nad wszystkimi innymi potrzebami, wypierają je na dalszy plan i decydują o przebiegu zachowania człowieka.
Piramida potrzeb nie tłumaczy jednakże wszystkich zachowań ludzkich. Pozornie według niej człowiek podejmuje działania z gatunku potrzeb wyższego rzędu, dopiero po zaspokojeniu potrzeb niższego stopnia, np. człowiek głodny nie będzie zajmować się kulturą. Od tej reguły zdarzają się istotne wyjątki. Sprzeczne bowiem z hierarchią potrzeb było zjawisko, np. teatru polskiego w czasie okupacji niemieckiej przy niezaspokojonej potrzebie bezpieczeństwa. Dlatego też na stosunek jednostki wobec swoich potrzeb wpływają jeszcze czynniki genetyczne, środowiskowe oraz aktywność własna jednostki lub też behawioralny system bodźców i reakcji.
POTRZEBY FIZJOLOGICZNE
Potrzeby fizjologiczne są to wymagania fizyczne potrzebne do przetrwania człowieka. Jeżeli te potrzeby nie są zaspokojone, ludzki organizm nie może prawidłowo funkcjonować i ostatecznie nie będzie w stanie przetrwać. Potrzeby fizjologiczne są uważane za najważniejsze; dlatego powinny być spełnione w pierwszej kolejności.
Powietrze, woda i jedzenie to wymagania metaboliczne na przetrwanie wszystkich zwierząt i ludzi. Odzież i schronienie zapewniają niezbędną ochronę przed czynnikami atmosferycznymi. Natomiast intensywność ludzkiego instynktu seksualnego kształtuje się na podstawie utrzymywania odpowiedniego wskaźnika urodzeń, także konkurencja seksualna może kształcić ten instynkt.
Zaraz po zaspokojeniu fizjologicznych potrzeb, ma pierwszeństwo bezpieczeństwo osoby i ono kieruje zachowanie. Ludzie mogą doświadczyć pourazowego stresu w przypadku braku bezpieczeństwa fizycznego, np.: katastrofy naturalne, wojny, przemoc w rodzinie lub w dzieciństwie. W przypadku braku bezpieczeństwa ekonomicznego – ze względu na kryzys gospodarczy i brak możliwości pracy – potrzeby bezpieczeństwa ludzi objawiają się w różny sposób, taki jak: preferencja dla bezpieczeństwa pracy, procedury składania skarg dla ochrony ludzi przed władzą, rachunki oszczędnościowe, polisy ubezpieczeniowe, odpowiednich przystosowań niepełnosprawności itp. Jest bardziej prawdopodobne istnienie tego poziomu u dzieci, gdyż zazwyczaj to one mają większą potrzebę czuć się bezpiecznie.
Potrzeby ochrony i bezpieczeństwa obejmują:
bezpieczeństwo osobiste;
bezpieczeństwo ekonomiczne;
zdrowie i dobre samopoczucie;
zabezpieczenie przed wypadkami / chorobami i ich negatywnych skutków.
Po zaspokojeniu potrzeb fizjologicznych i bezpieczeństwa, trzeci poziom ludzkich potrzeb jest interpersonalny i obejmuje uczucia przynależności. Ta potrzeba jest szczególnie silna w dzieciństwie i może zastąpić potrzebę bezpieczeństwa. Przykładem są małe dzieci związane emocjonalnie z rodzicami którzy je krzywdzą. Braki w tym poziomie hierarchii mogą mieć wpływ na umiejętność tworzenia i utrzymywania relacji międzyludzkich, na przykład:
przyjaźń,
intymność,
rodzina.
Według Maslowa, ludzie potrzebują poczucia przynależności i akceptacji wśród swoich grup społecznych, niezależnie od tego czy te grupy są duże czy małe. Na przykład niektóre duże grupy społeczne mogą obejmować kluby, współpracowników, grupy religijne, organizacje zawodowe i drużyny sportowe. Natomiast małe związki społeczne obejmują członków rodziny, partnerów, mentorów, współpracowników i powierników. Ludzie potrzebują kochać i być kochanymi – zarówno seksualnie, jak i nie-seksualnie. W przypadku braku tej miłości lub przynależności, wiele osób staje się podatnych na samotność, lęk społeczny, i depresję kliniczną. Potrzeba przynależności może przezwyciężyć potrzeby fizjologiczne i bezpieczeństwa.
Wszyscy ludzie odczuwają potrzebę aby czuć się szanowanym, dotyczy to także poczucia własnej wartości i szacunku dla samego siebie. Potrzeba szacunku jest typowym ludzkim pragnieniem, aby być zaakceptowany, i ceniony przez innych. Ludzie często angażują się w pewien zawód lub hobby, aby zyskać uznanie. Te działalności dają człowiekowi poczucie udziału lub wartości. Niska samoocena lub kompleks niższości mogą wynikać z braku równowagi w tym poziomie w hierarchii. Osoby z niską samooceną często potrzebują szacunku od innych; czują potrzebę poszukiwania sławy czy chwały. Jednak sława i chwała nie pomogą osobie zbudować poczucia własnej wartości, dopóki sam nie zaakceptuje samego siebie. Nierównowaga psychologiczna (np. depresja) może utrudnić osobom uzyskanie wyższego poziomu samooceny i szacunku dla samego siebie.
Większość ludzi potrzebuje stabilnego szacunku dla samego siebie i poczucie własnej wartości. Maslow zauważył dwa rodzaje potrzeby szacunku: wersja „niższa” i wersja „wyższa”. Niższa wersja własnej wartości to potrzeba szacunku ze strony innych. Może to obejmować potrzebę uznania, sławy, prestiżu i uwagi. „Wyższa” wersja objawia się potrzebą szacunku do samego siebie. Na przykład osoba może mieć wytrzymałość, kompetencje, opanowanie, pewność siebie, niezależność i wolność. Ta „wyższa” wersja ma pierwszeństwo w stosunku „dolnej” wersji ponieważ opiera się na wewnętrznej kompetencji ustanowionej przez doświadczenie. Pozbawienie tych potrzeb może prowadzić do kompleksu niższości, słabości i bezradności.
Maslow stwierdził, że „poziomy hierarchii są ze sobą powiązane, a nie zupełnie rozdzielone”. To oznacza że poczucie własnej wartości i kolejne poziomy nie są ściśle rozdzielone; natomiast te poziomy są ściśle związane.
„Obecny w człowieku potencjał domaga się urzeczywistnienia”. Ten cytat stanowi podstawę postrzeganej potrzeby samorealizacji. Ten poziom świadczy jaki jest pełny potencjał człowieka i zrealizowanie tego potencjału. Maslow określa ten poziom jako pragnienie, żeby stać się najlepszym i osiągnąć wszystko to co możliwe. Osoby mogą postrzegać lub skupić się na tej potrzebie bardzo intensywnie. Na przykład pewna osoba może mieć silne pragnienie, aby stać się idealnym rodzicem. Inny może wyrazić pragnienie posiadania atletycznej sylwetki. Dla innych, ta potrzeba może wyrazić się w malarstwie, zdjęciach lub wynalazkach. Jak wcześniej wspomniano, Maslow uważa, że żeby dosięgnąć ten poziom potrzeb, osoba nie musi tylko osiągnąć poprzednich potrzeb, ale także je opanować.
https://www.governica.com/Hierarchia_potrzeb
MODEL ABRAHAMA MASLOWA
MODEL ABRAHAMA MASLOWA
A. H. Maslow był amerykańskim psychologiem, który zaproponował model hierarchii potrzeb złożony z pięciu poziomów.
Kluczową tezą w jego modelu było stwierdzenie, że człowiek zaspokaja swoje potrzeby po kolei, zaczynając od tych niższego rzędu.
Według Maslova potrzeby rozkładają się w następujący sposób (zaczynając od potrzeb najniższego rzędu):
potrzeby fizjologiczne - gdy nie są zaspokojone, dominują nad wszystkimi innymi potrzebami, wypierają je na dalszy plan i decydują o przebiegu zachowania człowieka;
potrzeby bezpieczeństwa - pobudzają do działania;
potrzeby miłości i przynależności - występują m.in. w usiłowaniach w uczestnictwie w życiu grupy;
potrzeby szacunku i uznania - potrzeby uznania i prestiżu we własnych oczach i w oczach innych ludzi (np. potrzeba wyczynu, respektu);
potrzeby samorealizacji - wyrażają się w dążeniu człowieka do rozwoju swoich możliwości.
W Wikimedia Commons znajdują się multimedia związane z tematem:
MODEL ABRAHAMA MASLOWA, A ZARZĄDZANIE
MODEL ABRAHAMA MASLOWA, A ZARZĄDZANIE
Przekładając model Maslova na praktykę zarządzania, można powiedzieć, że kierownictwo powinno motywowaćpracowników uwzględniając szczebel hierarchii potrzeby każdego pracownika. W takim przypadku potrzeby należy rozumieć w następujący sposób:
potrzeby fizjologiczne to wynagrodzenie, warunki pracy, podstawowy poziom bezpieczeństwa osobistego i rodziny;
potrzeby bezpieczeństwa są związane z programami emerytalnymi, pewnością zatrudnienia, opieką zdrowotną, możliwością zapewnienia rozwoju dzieci;
potrzeby przynależności wiążą się z uczestniczeniem w życiu społecznym organizacji, kontaktami ze współpracownikami, poczuciem bycia członkiem zespołu;
potrzeba szacunku jest realizowana przez awanse, powierzanie odpowiedzialnych zadań, samodzielność, informowanie, uznanie;
potrzeba samorealizacji jest związana z pełnym zaangażowaniem pracownika w pracę.
MODEL WEBBERA
MODEL WEBBERA
R.A. Webber zwrócił uwagę na to, że istnieją dwa rodzaje potrzeb:
potrzeby skierowane na innych;
potrzeby skierowane do wewnątrz.
Zauważył, że istnieją czynniki, które sprawiają, że człowiek zwraca się do otoczenia i dba o swój wizerunek (np. prestiż, uznanie, akceptacja), oraz takie, przez które człowiek kieruje się do wewnątrz (np. potrzeba autonomii, osiągnąć, uznania dla samego siebie).
MODEL WEBBERA, A MOTYWOWANIE PRACOWNIKA
MODEL WEBBERA, A MOTYWOWANIE PRACOWNIKA
Motywując pracownika trzeba wziąć pod uwagę, na jakim stopniu rozwoju się on znajduje. W zależności od poziomu dojrzałości może on oczekiwać:
zależności (pracownik wykonuje polecenia przełożonych);
przeciwzależności (działa przeciwnie do poleceń);
niezależności (posiada autonomię decyzyjną), współzależności (współuczestniczenie w organizacji).
http://relaksacja.pl/umysl/CzakryKontraPiramidaPotrzebMaslowa
Page updated
Report abuse