Dużym zainteresowaniem cieszą się zastosowania inteligentnych kontraktów na rynkach finansowych. Chodzi o stworzenie instytucjom finansowym możliwości zawierania umów finansowych, wykonywanych automatycznie, wyłącznie w świecie cyfrowym.
Wzorce umów stosowane w obrocie przez sektor finansowy są zazwyczaj zestandaryzowane (zmianom podlegają wyłącznie dane stron oraz przedmiotu transakcji). Dzięki temu można je stosunkowo łatwo przełożyć na kod komputerowy.
W warstwie idei inteligentny kontrakt (smart contract) to więź prawna, która może samodzielnie funkcjonować w przestrzeni cyfrowej, bez potrzeby odwoływania się do świata realnego.
W praktyce realizacja tej idei powinna zapewniać, że:
relacja prawna jest zawierana za pośrednictwem środków elektronicznych, bez potrzeby korzystania z papierowych dokumentów czy tradycyjnych podpisów, oraz może być w taki sposób zmieniana;
również wykonanie tej relacji prawnej czy jej elementów nie musi być związane z jakimkolwiek działaniem w świecie realnym
– jest ono automatyczne i podlega wyłącznie regułom ustalonym w danym inteligentnym kontrakcie.
Dodatkowa zaleta inteligentnego kontraktu polega na uniezależnieniu jego zawarcia, zmiany oraz wykonania od woli jakiejkolwiek osoby trzeciej (podmiotu niebędącego stroną inteligentnego kontraktu), w tym sądu.
Inteligentne kontrakty to także więcej niż umowy. Mogą one służyć jako dowolne relacje prawne (np. jako elementy organizacji, systemu do głosowania, rejestru publicznego itd.).
Przyglądając się rosnącemu zainteresowaniu
technologią blockchaina, na której opiera się
Bitcoin, byliśmy świadkami niezwykłego rozwoju
innowacji. Potencjał tej technologii, początkowo
dostrzegany przez wąską grupę entuzjastów
kryptografii, obecnie jest rozpoznawany
przez banki centralne, rządy i największe
instytucje finansowe. Już teraz jest jasne,
że dalece wykracza on poza świat finansów,
a prawdziwa rewolucja zaczyna się dopiero teraz,
wraz z pierwszymi praktycznymi implementacjami
koncepcji inteligentnych kontraktów
oraz rozproszonych autonomicznych organizacji
(DAO). Jest to również rewolucja dla
prawa, o czym pisaliśmy już w 2014 r.
Blockchain jest przede wszystkim strukturą
bazy danych, zawierającą historię transakcji.
Podobnie jak tradycyjne rejestry to księgi zawierające
chronologiczne wpisy, historia transakcji zapisana
w łańcuchu bloków odzwierciedla aktualny stan
rzeczy – np. stan posiadania jakiegoś dobra.
Blockchain składa się ze znakowanych czasem
bloków, które stanowią grupy transakcji i są ze
sobą powiązane zabezpieczeniami kryptograficznymi.
Każdy blok jest powiązany w ten
sposób z blokiem poprzednim i następnym, co
sprawia, że taki rejestr przyjmuje formę łańcucha
bloków. Modyfikacja któregokolwiek
z bloków sprawiłaby, że łańcuch zostanie
przerwany.