https://docplayer.pl/13704367-Wlasnosci-magnetyczne-mineralow.html
https://drive.google.com/open?id=18MM8h_6wKXIVTldcOtof7cuwnxdq3vQ0
Jedną z najważniejszych metod rozdziału mieszanin minerałów, znajdującą
zastosowanie w przeróbce wielu surowców mineralnych jest rozdział ziarn przy
wykorzystaniu różnic we własnościach magnetycznych minerałów - nazwany separacją
magnetyczną lub wzbogacaniem magnetycznym. Rozdział ten polega na wprowadzeniu
mieszaniny ziarn minerałów w przestrzeń oddziaływania pola magnetycznego,
wytworzonego np. pomiędzy biegunami magnesu (elektromagnesu); w polu
magnetycznym ziarna zachowują się w różny sposób zależnie od ich własności
fizycznych a w szczególności od ich własności magnetycznych.
diamagnetyki ( Χ < 0) np. kwarc SiO2, korund Al2O3, kalcyt CaCO3, dolomit
CaCO3. MgCO3, baryt BaSO4, magnezyt MgCO3, sfaleryt ZnS, galena PbS,
chalkozyn Cu2S, cyrkon ZrSiO4, rutyl TiO2, anhydryt CaSO4, gips CaSO4
.2H2O, skalenie np. ortoklaz (skaleń potasowy), K[AlSi3O8] lub albit (skaleń sodowy),
Na[AlSi3O8].
• paramagnetyki ( Χ > 0) np. piryt FeS2, markasyt FeS2, bornit Cu5FeS4,
chalkopiryt CuFeS2, getyt FeOOH, almandyn Fe3Al2Si3O12 (minerał z grupy
granatów).
• antyferromagnetyki ( Χ = f(H)) np. hematyt Fe2O3, ilmenit FeTiO3, syderyt
FeCO3, limonit , monacyt (Ln)PO4, turmalin, piroluzyt MnO2.
• ferrimagnetyki ( Χ = f(H)) np. magnetyt Fe3O4, maghemit γ-Fe2O3, pirotyn FeS.
• ferromagnetyki ( Χ = f(H)) np. żelazo rodzime, żelazo-platyna, żelazo-nikiel
oraz wytworzone przez człowieka stopy żelaza jak np. stal.
Własności magnetyczne minerałów silnie zależą od niemal zawsze obecnych w
ich strukturze zanieczyszczeń lub domieszek izomorficznych pierwiastków
Podatność magnetyczną ciał o własnościach magnetycznych stałych określa się
metodami statycznymi Faradaya lub Gouya posługując się tzw. wagami magnetycznymi
(różnej konstrukcji dla obu metod) oraz mając do dyspozycji bryłkę badanego minerału o
określonej objętości [3]. Podatność magnetyczną materiałów sypkich można wyznaczyć
w warunkach dynamicznych w separatorze izodynamicznym typu Frantz metodą
Nesseta-Fincha
Pomiar podatności magnetycznej ciał stałych, których własności zależne są od
natężenia pola magnetycznego H, wykonuje się w urządzeniach z niejednorodnym polem
magnetycznym, wyznaczając tzw. krzywe namagnesowania. Pomiaru podatności
magnetycznej takich ciał w postaci sypkiej można też dokonać przy pomocy separatora
typu Frantz
Z technologicznego punktu widzenia, surowce mineralne, trochę niezeleżnie od
ich natury fizycznej i przedstawionego powyżej podziału ciał stałych, dzielimy na cztery
grupy [2], t.j. minerały:
• silnie magnetyczne (np. magnetyt, maghemit, pirotyn),
• średnio magnetyczne (np. syderyt, ilmenit, hematyt, granaty, ksenotym, )
• słabo magnetyczne (np. limonit, monacyt, ciemny rutyl, piryt, piroluzyt)
• niemagnetyczne (np. kwarc, kalcyt, skalenie, gips, cyrkon, rutyl).
Urządzenia służące do realizacji procesu separacji magnetycznej są nazywane
separatorami lub wzbogacalnikami magnetycznymi. Omówienie różnych typów
separatorów magnetycznych przewidziane jest w programie wykładów.
W procesie separacji magnetycznej ważną rolę odgrywają następujące parametry:
1. natężenie pola magnetycznego w przestrzeni roboczej separatora,
2. podatność magnetyczna rozdzielanych materiałów,
3. wielkość ziarn,
4. opór ruchu ziarn wywołany siłami grawitacji i tarcia,
oraz jak w każdym procesie wzbogacania, stopień uwolnienia ziarn.
W celu wyraźnego obniżenia wpływu grawitacji i tarcia na proces separacji
magnetycznej w praktyce stosowane są różnego typu separatory wykorzystujące
obracające się bębny (wałki), wibrujące rynienki, w których rozdzielane minerały, w
obszarze działania pola magnetycznego, są przesuwane ruchami skokowymi. Dla
podwyższenia skuteczności procesu ziarna mogą być poddawane separacji magnetycznej
zawiesinie wodnej. Ten ostatni sposób pozwala na przeprowadzenie separacji nawet dla
materiału bardzo drobnoziarnistego (np. <0.01-0.001mm).
W laboratoryjnych badaniach nad magnetycznym rozdziałem mieszanin
mineralnych szczególnie przydatny jest skonstruowany przez S. Frantz'a w 1936 roku
izodynamiczny separator magnetyczny. Jest to urządzenie laboratoryjne służące do
testowania własności minerałów i ich mieszanin. Służy on do precyzyjnego rozdziału
minerałów wykazujących nawet bardzo słabe własności magnetyczne oraz nieznacznie
różniących się podatnością magnetyczną. Separator ten pracuje na sucho choć znane są
jego wersje pracujące na mokro. Cechą szczególną tego urządzenia, odróżniającą go od
innych powszechnie stosowanych typów separatorów magnetycznych (gdzie materiał
magnetyczny jest przyciągany) jest charakterystyka pola magnetycznego w przestrzeni
roboczej powodująca odpychanie minerałów ("wypychanie"). Zasadniczą częścią tego
separatora jest elektromagnes składający się z dwóch zwojnic nawiniętych na rdzeń
tworzący dwa bieguny, pomiędzy którymi znajduje się rynienka. Pomiędzy biegunami, w
przestrzeni roboczej (na rynience) wytwarza się pole, którego linie sił skierowane są
antyrównolegle w przeciwnych kierunkach. W celu obniżenia wpływu sił tarcia na
separowany materiał, do rynienki przymocowany jest trwale wibrator, który przekazuje
swoje drgania do nachylonej rynienki wymuszając tym ruch (przesypywanie się) ziarn
rozdzielanego materiału. Amplituda drgań wibratora jest regulowana. Nadawa
przeznaczona do separacji podawana jest na rynienkę za pomocą lejka - którego
odkręcanie lub dokręcanie reguluje ilość zasypywanego materiału.