Głównym celem Przewodnika jest ułatwienie beneficjentom klasyfikacji kosztów, zarówno na etapie planowania projektu, jak i późniejszego rozliczania przyznanego dofinansowania. Jednocześnie zastrzegamy, że powyższe ustalenia nie uchylają ani nie wpływają na możliwość wystąpienia odmiennych ustaleń i wyników kontroli prowadzonych przez właściwe instytucje.
1. Cel opracowania Przewodnika
Opracowanie, uszczegółowienie i zobrazowanie zagadnienia kwalifikowalności kosztów, co ma ułatwić beneficjentom opracowanie planu kosztów w ramach przygotowywanych projektów, rozliczanie otrzymanego dofinansowania oraz usprawnić monitorowanie projektów na różnym etapie oceny, zapewniając efektywne i skuteczne zarządzanie finansami publicznymi oraz równouprawnienie w dostępie do środków finansowych poprzez stworzenie jednolitych i transparentnych zasad kwalifikowalności kosztów.
Kwalifikowalność kosztu uzależniona jest od zgodności z ogólnymi zasadami kwalifikowalności,
w szczególności określonymi w Wytycznych w zakresie kwalifikowalności wydatków w ramach
Europejskiego Funduszu Rozwoju Regionalnego, Europejskiego Funduszu Społecznego oraz Funduszu
Spójności na lata 2014-2020 (dalej Wytyczne) oraz od specyfiki realizowanego projektu, a także
uwzględnienia kosztu w harmonogramie rzeczowo-finansowym / budżecie projektu, stanowiącym
załącznik do podpisanej umowy o dofinansowanie.
3.3 Zasady dotyczą wszystkich kosztów kwalifikowanych ponoszonych przez beneficjenta – zarówno w ramach środków własnych beneficjenta, jak i otrzymanego dofinansowania.
3.4 W zależności od rodzaju realizowanych projektów, obowiązujące ich akty prawne lub regulamin konkursu mogą określać dodatkowe kryteria kwalifikowalności.
Ponadto, w przypadku gdy projekt jest realizowany w ramach działania objętego pomocą publiczną,
rozpoczęcie przez beneficjenta realizacji projektu przed dniem złożenia lub w dniu złożenia wniosku
o dofinansowanie spowoduje, że wszystkie wydatki w ramach projektu staną się niekwalifikowane.
Przez rozpoczęcie prac w ramach realizowanego projektu rozumie się rozpoczęcie prac w rozumieniu
art. 2 pkt 23 rozporządzenia Komisji (UE) nr 651/2014 z dnia 17 czerwca 2014 r. uznającym niektóre
rodzaje pomocy za zgodne z rynkiem wewnętrznym w stosowaniu art. 107 i 108 Traktatu (Dz. Urz. UE
L 187/1 z 26.06.2014 z późn. zm.), zwanego dalej rozporządzeniem 651/2014.
Poniesione koszty muszą być wykazywane w przedkładanym przez beneficjenta wniosku o płatność
zgodnie z zasadą kasową, tj. kosztem kwalifikowanym są jedynie koszty rzeczywiście poniesione (jako
rozchód środków pieniężnych z kasy lub rachunku bankowego beneficjenta).
Wyjątki od tej reguły stanowią m.in.:
wydatki rozliczane ryczałtem, tj. koszty rozliczane w oparciu o stawki ryczałtowe;
koszty amortyzacji oraz
potrącenia, o których mowa w art. 498 Kodeksu cywilnego
odpisy na ZFŚS.
Wszystkie wykazane we wniosku o płatność koszty muszą być faktycznie poniesione i opłacone
w okresie kwalifikowania kosztów oraz przed złożeniem wniosku o płatność (w którym zostały
wykazane).
W przypadku faktury/innego dokumentu księgowego wystawionego w walucie obcej, wartość
wydatku kwalifikowanego należy przeliczyć na PLN zgodnie z obowiązującymi przepisami prawa oraz
przyjętą polityką rachunkowości beneficjenta. Jeżeli płatność za fakturę/inny dokument księgowy
wystawiony w walucie obcej dokonywana jest w transzach, wartości poszczególnych transz wydatku
kwalifikowanego powinny być przeliczone na PLN zgodnie z powyższymi zasadami.
§3 Koszty kwalifikowane
4.3.1 Kwalifikowalność kosztu może zostać uznana, o ile zostaną spełnione łącznie następujące
warunki:
został faktycznie poniesiony w okresie wskazanym w umowie o dofinansowanie, z
zachowaniem warunków określonych w podrozdziale 6.1 Wytycznych w zakresie
kwalifikowalności wydatków w ramach Europejskiego Funduszu Rozwoju Regionalnego,
Europejskiego Funduszu Społecznego oraz Funduszu Spójności na lata 2014-2020;
jest zgodny z obowiązującymi przepisami prawa unijnego oraz prawa krajowego;
jest zgodny z Programem Operacyjnym Inteligentny Rozwój 2014-2020; oraz Szczegółowym
opisem osi priorytetowych Programu Operacyjnego Inteligentny Rozwój 2014-2020;
został poniesiony zgodnie z postanowieniami umowy o dofinansowanie;
został uwzględniony w harmonogramie rzeczowo-finansowym / budżecie projektu;
jest niezbędny do realizacji projektu i został poniesiony w związku z realizacją projektu;
został dokonany w sposób przejrzysty, racjonalny i efektywny, z zachowaniem zasad
uzyskiwania najlepszych efektów z danych nakładów;
został należycie udokumentowany;
został wykazany we wniosku o płatność;
dotyczy towarów dostarczonych lub usług wykonanych lub robót zrealizowanych;
został poniesiony zgodnie z przepisami ustawy Prawo zamówień publicznych (jeśli dotyczy) lub
zgodnie z zasadą konkurencyjności;
nie stanowi wydatku niekwalifikowanego na mocy przepisów unijnych oraz krajowych;
jest zgodny z warunkami uznania go za wydatek kwalifikowany określonymi w regulaminie
konkursu.
4.3.2 Koszty kwalifikowane to koszty obliczone zgodnie z obowiązującymi zasadami rachunkowości i zasadami należytego zarządzania finansami oraz praktykami beneficjenta (polityka rachunkowości). Każdy z beneficjentów rozliczając koszty projektu stosuje praktyki (wytyczne) przyjęte w jego instytucji. Możliwość rozliczania ponoszonych kosztów według zasad księgowania stosowanych w danej instytucji nie oznacza, że beneficjenci mogą tworzyć nowe zasady, specjalnie na potrzeby projektu.
4.4.4 Dowodem poniesienia kosztu jest wystawiona faktura lub inny dokument księgowy o równoważnej wartości dowodowej wraz z potwierdzeniem dokonania płatności. Każdy oryginał dokumentu księgowego (fakturę, rachunek itp.) należy opisać, wskazując następujące informacje: nazwa (tytuł) projektu wynikający z umowy o dofinansowanie; data zawarcia i numer umowy o dofinansowanie; kwota kosztu kwalifikowanego; opis związku kosztu z umową o dofinansowanie – należy zaznaczyć w opisie faktury, do której z kategorii wydatków zatwierdzonych w umowie o dofinansowanie odnosi się wydatek dokumentowany fakturą; informacja o współfinansowaniu projektu ze środków EFRR – tj. Projekt jest współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Rozwoju Regionalnego; dekretacja oraz nr księgowy dokumentu; informacja o poprawności formalnej i merytorycznej; adnotacja o sposobie zapłaty (jeżeli nie wynika to z dokumentu); w przypadku jeśli dany dowód księgowy tylko w części dotyczy projektu, należy w opisie jednoznacznie wskazać jaka część wydatku, w tym w ramach kosztów kwalifikowanych i niekwalifikowanych, związana jest z projektem poprzez wskazanie konkretnych elementów lub procentowego udziału wydatku w projekcie wynikających z dowodu księgowego.
4.4.6 W przypadku dokumentowania wydatków za pomocą faktury elektronicznej należy przedstawić dowód księgowy zapisany na nośniku elektronicznym, co jest równoważne kopii tradycyjnego dowodu księgowego wraz z opisem sporządzonym w wersji elektronicznej, zgodnie z wymogami instytucji będącej stroną umowy o dofinansowanie.
5. Podatek VAT
5.1 Podatek VAT może być kosztem kwalifikowalnym tylko wówczas gdy w świetle przepisów o VAT
obowiązujących w danym państwie członkowskim, nie może zostać odzyskany przez podatnika.
5.2 Beneficjenci, którzy zaliczą VAT do wydatków kwalifikowalnych, zobowiązali się dołączyć do
wniosku o dofinansowanie „Oświadczenie o kwalifikowalności VAT”.
5.3 Zgodnie z Wytycznymi aby uznać VAT za koszt niekwalifikowalny, prawo do odliczenia nie może
przysługiwać nie tylko beneficjentowi ale również „żadnemu innemu podmiotowi zaangażowanemu
w projekt oraz wykorzystującemu do działalności opodatkowanej produkty będące efektem realizacji
projektu, zarówno w fazie realizacyjnej jak i operacyjnej”. VAT powinien stanowić wydatek
niekwalifikowalny niezależnie od tego, który podmiot podatek ten odzyskuje.
5.4 Za posiadanie prawa do odliczenia VAT nie uznaje się możliwości określonej w art. 113 ustawy o
VAT, który przewiduje podmiotowe zwolnienie z VAT dla podatników o niewielkich obrotach (przy
czym tego typu podatnicy mogą zrezygnować z tego zwolnienia).
6. Wkład własny
6.1 Beneficjent w określonych przypadkach ma obowiązek/możliwość wniesienia wkładu własnego
w zadeklarowanej wysokości na pokrycie części kosztów kwalifikowanych w realizowanym projekcie.
6.2 Wkład własny może być wniesiony wyłącznie w formie pieniężnej (rozchód środków finansowych
z rachunku/kasy w trakcie trwania projektu).
Koszty bezpośrednie
Wynagrodzenia (W)
Podwykonawstwo (E)
Pozostałe koszty bezpośrednie (Op), w tym:
- koszty aparatury oraz wartości
niematerialnych i prawnych
- koszty budynków i gruntów
- inne koszty operacyjne
Koszty pośrednie (O)
E - Koszty podwykonawstwa
Jako koszty podwykonawstwa należy rozumieć zlecanie stronie trzeciej części merytorycznych prac
projektu oraz koszty zasobów udostępnionych przez strony trzecie (np. koszt wynajmu laboratorium
wraz z aparaturą badawczą).
Za podwykonawstwo nie uznaje się czynności pomocniczych, niezbędnych do wykonania zadań
projektowych, takich jak usługi prawne lub księgowe.
W ramach niniejszej kategorii należy również rozliczać wszystkie umowy o dzieło.
UWAGA: W przypadku umowy o dzieło wykonanie zadań ma zostać potwierdzone protokołem
odbioru wskazującym prawidłowe wykonanie dzieła.
Koszty podwykonawstwa są wyłączone z podstawy naliczania ryczałtu kosztów pośrednich
projektu.
UWAGA: W przypadku zlecania stronie trzeciej części merytorycznych prac projektu łączna kwota
wydatków kwalifikowanych w kategorii E (podwykonawstwo) nie może przekroczyć limitów
wskazanych w Regulaminie Konkursu.