Nguyễn Quang Lập- Tản Văn

Nguyễn Quang Lập, sinh ngày 30 tháng 4 năm 1956, tại thị trấn Ba Đồn, huyện Quảng Trạch, tỉnh Quảng Bình. Hiện nay ở Hà Nội. Tốt nghiệp đại học Bách Khoa. Đảng viên Đảng Cộng sản Việt Nam. Hội viên Hội Nhà văn Việt Nam (1987)

Nguyễn Quang Lập tốt nghiệp đại học Bách Khoa năm 1980, rồi nhập ngũ, làm trợ lý kỹ thuật điều khiển tên lửa sư đoàn 375, quân chủng Phòng không. Năm 1984 chuyển ngành về công tác tại Sở Văn hóa-Thông tin Bình Trị Thiên. Nguyễn Quang Lập đã từng là Phó Tổng thư ký Hội Văn học nghệ thuật tỉnh Quảng Trị. Ông còn là hội viên Hội nghệ sĩ sân khấu Việt Nam.

Tác phẩm chính đã xuất bản: Một giờ trước lúc rạng sáng (truyện ngắn, 1986); Kỷ niệm thời trai trẻ (thơ, in chung, 1983); Tiếng gọi phía mặt trời lặn (tập truyện, 1988); Những mảnh đời đen trắng (tiểu thuyết, 1989); Mười tám truyện ngắn Nguyễn Quang Lập (1997)

Nguyễn Quang Lập là tác giả kịch bản một số phim truyện nổi tiếng: Đời cát, Thung lũng hoang vắng, Trái tim bé bỏng... và kịch bản sân khấu: Mùa hạ cay đắng đã nhận được nhiều giải thưởng lớn.

Nhà văn đã được nhận giải thưởng báo Văn nghệ (1986-1987) với truyện ngắn Cây Sến lửa. Giải thơ Trung ương Đoàn Thanh niên Cộng sản Hồ Chí Minh (1981-1987), với bài Nón em là Nhớ về đỉnh gió. Giải sân khấu 5 năm (1985-1990) Bộ quốc phòng với vở kịch Mùa hạ cay đắng. Giải Hội Nghệ sĩ sân khấu và Hội Nhà văn Việt Nam (1990) với kịch bản Mùa hạ cay đắng.

Đại hội vợ nhà văn

Xin chào tất cả các bạn!

Tôi muốn nói rằng, vâng, tôi muốn nói rằng tôi đang đứng trước hội trường Ha Dong Lion. Điều đó có nghĩa là gì? Vâng, có nghĩa là chúng ta đang có mặt tại Đại hội vợ nhà văn lần thứ I.

Đây là đại hội hết sức quan trọng, nhằm tổng kết một giai đoạn lịch sử vợ các nhà văn đã dan díu giữ gìn dìu dắt các nhà văn như thế nào, và qua đó, vâng, tất nhiên qua đó đề ra phương hướng hoạt động cho giai đoạn tới.

Ờ… vâng, trước khi vào đại hội có rất nhiều khán giả, đọc giả viết thư hỏi chúng tôi tại sao lại tổ chức đại hội vợ các nhà văn, có phải vợ các nhà văn đang làm cái việc ôm rơm rậm bụng không? Khờ khờ… một câu hỏi rất thú vị. Rơm ở đây là gì, vâng, tôi muốn nói rằng rơm ở đây là gì. Tất nhiên rơm ở đây là chồng của các bà vợ nhà văn rồi.

Tôi đang dứng trước bà Trần Thị Thướt Tha, vợ nhà văn trinh thám loại hảo hạng, ông luôn luôn cho chúng ta biêt trước cuối cùng chuyện sẽ xảy ra như thế nào, giúp chúng ta không phải hồi hộp, khỏi tăng huyết áp.

- Vâng… chào bà…

- He he chào anh… anh lổi tiếng quá… cho em sờ tay anh cái…he he

- Vâng… khờ khờ…bà rất vui tính. Xin bà cho biết vì sao phải tiến hành đại hội vợ các nhà văn?

- Dạ bá cáo anh… tiến hành chớ sao không tiến hành, ông bà ta từng nói không vợ ra chợ mà ở. Người thường đã thế, nhà văn cần vợ hơn người thường là nẽ tất nhiên.

- À vâng… có người nói làm thế là ôm rơm rậm bụng… bà nghĩ sao?

- Lói hay chưa, rơm là chồng chúng tôi, có rậm bụng cũng phải ôm,chúng tôi không ôm thì ai ôm!

Vâng, thưa các bạn, bà Trần Thị Thướt Tha đã nói rất chân thành, rất thấu tình, rất đạt lý. Và bây giờ, thưa các bạn và bây giờ chúng ta quay lại hội trường.

Các bạn thấy hai khẩu hiệu lớn treo hai bên hội trường, vâng, chúng tôi muốn nói đó là hai câu khẩu hiệu lớn. Nhất vợ nhì trời và kính vợ đắc thọ. Khờ khờ khờ… hai câu khẩu hiệu rất độc đáo, rất tuyên ngôn, rất bặm trợn…

Vâng, đây rồi, tôi đang đứng trước bà Nguyễn Nghiêm Ngắn, vợ nhà thơ trào phúng, đọc thơ ông chúng ta không cầm được nước mắt.

- Thưa bà… bà nghĩ gì về câu ca dao chồng ta áo rách ta thương,chồng người áo gấm xông hương mặc người…

- Đó là một tất yếu lịch sử.

- À vâng, nhưng thưa bà… trong thời kì nền kinh tế thị trường, loại áo gấm xông hương ngày càng phát triển, có xu hướng ngày càng chèn ép loại áo rách, đấy là các nhà văn không chịu viết kịch bản phim ti vi và các nhà thơ không chịu viết báo, liệu quan niệm như thế có lỗi thời không?

- Không. Chồng ta áo rách ta thương, chồng ta áo gấm xông hương ta càng thương hơn.

Tuyệt vời!! Thưa các bạn, đó là câu trả lời rất trung thực, rất tuyệt vời, rất sâu sắc. Điều đó có nghĩa là gì? Điều đó cho thấy vợ các nhà văn rất muốn tiến từ xông hương lá sả lên xông hương nước hoa Pháp. Vâng tôi muốn nói rằng việc các nhà văn viết kịch bản phim ti vi và các nhà thơ viết báo là một tất yếu lịch sử.

Chúng tôi còn biết các nhà văn nhà thơ hiện nay rất tích cực tổ chức thi hoa hậu từ thiện, trình diễn thời trang từ thiện, ca nhạc từ thiện… vân vân và vân vân. Ngoài ra họ còn đua nhau vẽ tranh trừu tượng. Vì sao không vẽ tranh tả thực? Vâng, khơ khơ khơ, lại một câu hỏi rất thú vị. Chúng tôi nghĩ rằng vẽ tranh tả thực vừa khó vẽ vừa khó bán, hay nói đúng hơn, thưa các bạn hay nói đúng hơn, tranh tả thực vừa không vẽ được vừa không bán được. Vâng đó cũng là một tất yếu lịch sử.

Thưa các bạn! Chúng tôi thấy về dự đại hội có 927 đại biểu, trong đó có 201 đại biểu chính thức, đó là những đại biểu đang là vợ các nhà văn, 726 đại biểu danh dự, đó là các đại biểu đã từng là vợ nhà văn… Con số này phản ánh thực trạng bi thiết nền văn học nước nhà.

Tuy nhiên, vâng, thưa các bạn tuy nhiên, số đại biểu là khách mời dự bị, đó là đại biểu hoặc đang yêu hoặc sắp cưới các nhà văn: 3212 đại biểu! Vâng, thưa các bạn, một con số rất, rất và rất ấn tượng, cho thấy văn chương vẫn có khả năng làm mụ mị các trái tim chân dài như thế nào.

Và đây nữa, thưa các bạn và đây nữa, 201 đại biểu chính thức đều mặc áo dài tím. Màu tím có nghĩa là gì? Đó là màu của lòng chung thủy sắt son, màu của lý trí quản lý cảm xúc, màu của ý chí quyết tâm theo chồng đến cùng, một tấc không đi một ly không rời.

Và bây giờ, thưa các bạn, và bây giờ chúng tôi muốn nói giờ khai mạc đã điểm.

Bà Phạm Phổng Phao, trưởng ban tổ chức đại hội, đọc diễn văn khai mạc. Bà là vợ nhà văn siêu việt, chuyên chuyển các phim chưởng Hồng Kông thành các áng văn Việt ấm áp tình người, sau khi đã việt hóa tên nhân vật. Diễn văn của bà có tựa đề rất hoành tráng: Xây dựng nền văn hóa vợ tiên tiến, đậm đà bản sắc dân tộc với ba trục chủ đề chính gọi là ba kiên quyết:

- Kiên quyết nói không khi chồng hỏi tiền đâu.

- Kiên quyết bảo vệ đồ cũ, không để cho chồng lén lút vứt đi. Đồ nhiều nhà chật cũng ừ, quyết tâm chất đống cực chừ sướng sau.

- Kiên quyết mặc cả đến hơi thở cuối cùng. Tiết kiệm là quốc sách, hễ ra chợ là phải mặc cả, không sờn lòng không tiếc tuổi xanh.

Diễn văn của bà Phạm Phổng Phao vừa dứt, một dàn kèn đồng tấu vang hành khúc Không cho chúng nó thoát, bản nhạc chủ đề của đại hội.

Và bây giờ, thưa các bạn và bây giờ là phần sôi nổi nhất của đại hội: tham luận, tham luận và tham luận!

Thưa các bạn bản tham luận đầu tiên đã gây sốc đối với nhưng nhà văn đã là chồng, những nhà văn đang là chồng và những nhà văn sẽ là chồng. Vâng, chúng tôi muốn nói đến bản tham luận: Đập tan luận điệu văn mình vợ người!

Đó là tham luận của bà Ngô Nghiệt Ngã, bà là vợ nhà thơ tuyệt hảo, ông đã kết hợp tài tình thơ người và thơ mình để tạo nên những vần thơ bất hủ, suýt nữa được đem vào giảng dạy trong nhà trường.

Bản tham luận của bà Ngô Nghiệt Ngã được thực hiện theo phương thức của Bao Công đại nhân: Lý luận đi đôi với nhân chứng vật chứng. Bà nói chính chủ nghĩa sô vanh của tư bản đế quốc đã tạo ra lý thuyết văn mình và lối sống bệnh hoạn Tây Môn Khánh của bọn hủ nho phong kiến đã khiến các nhà văn đồng sàng dị mộng với vợ mình.

Vật chứng bà đưa ra là 117 cái bát, 19 bộ ấm chén, 40 cái đĩa, 62 chai rượu… tất cả đều vỡ tan tành. Đó là kết quả việc bạn chồng bà chê thơ chồng bà tại nhà bà. Vâng, thưa các bạn, điều đó giải thích vì sao nền văn học nước nhà luôn luôn mơ ước bao giờ cho đến ngày xưa.

Và bây giờ chúng tôi thấy Bà Ngô Nghiệt Ngã đã gọi bà Thân Thị Thảm Thương lên diễn đàn. Bà Thân Thị Thảm Thương là vợ nhà phê bình thuộc trường phái dọn vệ sinh, theo chủ thuyết: bẩn thỉu không tự nhiên xuất hiện không tự nhiên mất đi, nó chỉ biến từ dạng này sang dạng khác, từ nhà mình sang nhà người.

Rất ngạc nhiên, vâng, rất ngạc nhiên, chúng tôi thấy bà Thân Thị Thảm Thương dắt lên một con hươu sao, vâng, thưa các bạn đúng là một con hươu sao. Bà Thân Thị Thảm Thương đang ôm con hươu sao nức nở khóc. Bà đang nói, chúng ta hãy nghe bà nói.

- Dạ thưa bà con, à quên… thưa đại hội, chuyện như ri: Thời tui còn trẻ, chồng tui mần thơ tặng tui tràng giang đại hải, không cách chi nhớ như hết, tui chỉ nhớ mấy câu ni: “Em thiên thần vĩ đại của em, thế giới không có em thế giới thành vô nghĩa.” Chừ tui tra rồi, chồng tui hết mần thơ, chuyển sang mần phê bình. Anh ta muốn mần chi thì kệ cha anh ta, tui chỉ căm tức khi quê tui phát động phong trào nuôi hươu sao, anh ta nói với bạn bè: tau ước răng sáng mai ngủ dậy, nằm bên tau không còn mụ vợ tra của tau nữa, mà là một con hươu sao….

Cả hội trường xôn xao.

- Thưa chị em… thưa đại hội… cứ tình trạng như ri thì chị em mình răng rồi cũng bị đem đi đổi vẹt Nam Mỹ, chó Nhật Bản, mèo Đài Loan… hu hu hu hu…

Cả hội trường bỗng òa khóc nức nở, vâng, chúng tôi thấy hết thảy đại biểu đều ôm nhau khóc rất, rất và rất khí thế. Điều đó có nghĩa là gì? Điều đó chứng tỏ nước mắt của phụ nữ là vũ khí vô cùng đặc sắc, vô cùng độc đáo và vô cùng nguy hiểm.

Nhưng bây giờ đã hết thời gian buổi sáng, điều đó có nghĩa là gì, có nghĩa là, vâng thưa các bạn, có nghĩa là các đại biểu của chúng ta phải nghỉ ăn trưa và cho chồng con bú.

Xin chào và hẹn gặp lại!

Xin chào tất cả các bạn!

Vâng, trong giờ nghỉ trưa người không có phở thì về nhà ăn cơm, kẻ không có cơm thì bỏ nhà đi ăn phở, nhưng ai nấy đều có bữa trưa vui vẻ. Vâng, khờ khờ, fast food thì bao giờ cũng ngon, có phải không các bạn?

Điều cho thấy, vâng, điều đó cho thấy phần thảo luận buổi chiều nay sẽ diễn ra rất sôi nổi, sẽ có tham luận lấy tư cách cơm để đả phá phở, có tham luận lấy tâm trạng phở để phán đối cơm… khờ khờ khờ, rất vui.

Và bây giờ, vâng tôi không biết nói gì hơn là phải nhắc lại khẩu lệnh nổi tiếng đã làm nên tên tuổi tôi, vâng, thưa các bạn, và bây giờ chúng ta tiếp tục theo dõi các bản tham luận!

Vâng, bây giờ chúng tôi thấy bà Lý Long Lanh đang lên diễn đàn. Bà là vợ nhà thơ hậu hiện đại, thơ ông đọc rất hay nhưng không ai hiểu gì hết, vâng, đó là bí quyết của hậu hiện đại.

Tham luận của bà Lý Long Lanh có tiêu đề Về quan niệm sai lầm: một miếng giữa làng bằng một sàng trong bếp. Bà kể chồng bà hễ đăng được một bài thơ, lập tức thực hiện phương châm một miếng giữa làng. Nhuận bút được một trăm nghìn, ông đã mua một trăm tờ báo để tặng bạn bè hết năm triệu năm trăm ngàn đồng, tổ chức cuộc nhậu với hai mươi thực khách hết hai triệu chín trăm hai mươi sáu ngàn đồng chưa kể tiền gia vị, chưa kể tiền cà phê, tiền tiết canh lòng lợn, tiền bia hơi chả cá đãi đằng các biên tập viên tổng cộng lên tới năm triệu hai trăm chín mươi hai nghìn đồng.

Thật kinh khủng, thưa các bạn thật kinh khủng, để có một miếng giữa làng nhà thơ hậu hiện đại đã đánh đổi hơn mười triệu đồng, trong khi quà sinh nhật cho vợ là một bông hồng nhỏ giá năm ngàn đồng, mua khéo chỉ ba ngàn rưỡi…thì không có.

- Chúng tôi không cần bông hồng, bá cáo đại hội chúng tôi không cần bông hồng…

Vâng, thưa các bạn, người đang nói là bà Vũ Vân Vê. Bà là vợ nhà nghiên cứu phê bình cấp tướng, ông luôn có các đường dây nóng lên cấp trên, sẵn sàng ứng phó với những nhà văn lạc hậu, chậm tiến. Đề tài của bà Vũ Vân Vê rất nóng hổi, vâng, cực kì nóng hổi.

- Chúng tôi không cần bông hồng, hóa hoét làm cái gì trong khi các ông chồng chuyên lậu thuế. Thuế môn bài trốn, thuế thu nhập cá nhân trốn, thuế giá trị gia tăng trốn nốt, thử hỏi chúng tôi làm vợ để làm cái gì.

Khờ khờ khờ đây là đề tài rất nhạy cảm, vâng thưa các bạn rất rất và rất nhạy cảm, chúng tôi không biết ban tổ chức đại hội có cho bà Lý Long Lanh tiếp tục không. Có, thưa các bạn, đại hội đang rất rất và rất hưởng ứng, bà Lý Long Lanh vẫn tiếp tục phát biểu

- Thưa đại hội, đêm nào đêm nấy nó nốc cho lắm vào rồi ngủ say như chết, cù nách nó không dậy, bịt mũi nó không dậy, kéo tóc kéo tai nó không dậy. Đến khi nó dậy được rồi thì toàn là tay làm hàm nhai tay làm hàm nhai tay làm hàm nhai… rồi xong om. Khốn nạn!

Đại hội vỗ tay rào rào, vâng, thưa các bạn đại hội vỗ tay rào rào, điều đó cho thấy thuế má là vấn đề vô cùng nhức nhối đối với các bà vợ.

Bây giờ là tham luận của bà Tô Thị Tùng Tiệm. Bà là vợ nhà văn loại đa sắc thể, ông viết văn thì ra báo, viết báo ra thơ văn xuôi, viết phim ra kịch, viết kịch nói ra cải lương… bất luận viết cái gì lập trường cũng vô cùng vững chắc.

Tham luận của bà Tô Thị Tùng Tiệm có tiêu đề Quản lý chặt nhuận bút là nhiệm vụ cấp bách của chúng ta, một tham luận vô cùng quan trọng, chúng tôi cho đây là vấn đề trọng tâm của đại hội.

Bà Tô Thị Tùng Tiệm nói rằng tình trạng trả nhuận bút của báo chí xuất bản nước ta hiện nay đã gây thất thoát nghiêm trọng cho thu nhập gia đình và cản trở không nhỏ cho công tác quản lý ăn chơi của các đức ông chồng.

Bà Tô Thị Tùng Tiệm đang sôi nổi phát biểu.

- Trong khi các nhà văn coi việc đưa nhuận bút cho vợ là một việc làm hết sức oan ức và ngang trái thì báo chí gần như đồng lõa với họ, trả nhuận bút lung tung xoèng chẳng biết đường nào mà lần.

Thưa các bạn, vâng, thưa các bạn! Tham luận bà Tô Thị Tùng Tiệm vừa dứt, chúng tôi thấy một rừng cánh tay đưa lên. Người chạy micro vô cùng vất vả.

Micro đến tay bà Hà Hân Hoan.

- Đúng đúng. Một tác phẩm được in, nhuận báo này đủ mua vài cân củ cải, nhuận bút báo kia mua được cả tạ thịt lợn. Các nhà văn tất nhiên đem củ cải về nhà còn đem thịt lợn đi nhậu, vô lý chưa!

Micro đã đến tay bà Hồ Hừng Hực.

- Tôi phải nói ngay, thưa đại hội tôi phải nói ngay. Chồng tôi là nhà

thơ, khi mô hỏi nhuận bút cũng thở dài nói thơ phú người ta in cho là phúc. Hỏi ra mới biết nhuận bút một trang thơ mua được cả tạ gạo! Ghê gớm chưa!

Micro đã đến tay bà Hoàng Hồ Hởi.

- Đúng đúng! Chồng tôi là nhà văn có truyện in tuyển tập, hỏi nhuận bút đâu thì nói tái bản ai người ta trả nhuận bút, té ra trời ơi, té ra nhuận bút tuyển tập con còn gấp ba nhuận bút in báo trước đây. Tai quái chưa!

Micro đến tay bà Hồng Hiu Hắt

- Đúng đúng! Đã thế báo chí còn che dấu hành vi đen tối của các nhà văn. Mới hôm qua đây thôi, một cô biên tập báo đến nhà tôi đưa phong bì cho chồng tôi, tôi hỏi cái gì đấy, cô này nói dạ dạ giấy mời họp. Tôi giật lấy bóc ra, ối giời ơi hơn ba triệu đồng, kinh hoàng chưa!

Khơ khơ khơ… vâng, khơ khơ khơ… chúng tôi nói không sai, nhuận bút nhà văn tuy nhỏ bé nhưng vô cùng quan trọng, nó quan trọng đến nỗi nếu không có nhuận bút thì chẳng cần đến vợ nhà văn.

Đại hội sôi nổi đến nỗi quên mất giờ giải lao, tiếp tục tham luận của bà Nguyễn Ngao ngán- Rượu, nỗi khổ đau này không phải của riêng ai, sau Bà Nguyễn Ngao Ngán là tham luận của bà Lê Lúng Liếng-karaoke và giải bàn tay vàng, một tệ nạn xã hội cần phải trừng trị, sau bà Lê Lúng liếng là tham luận của bà Lý Luật Lệ- Nâng cao cảnh giác với đối tượng trữ tình của các nhà thơ, một tham luận rất quan trọng, vâng, cực kì quan trọng, chúng tôi thấy cả hội trường im phăng phắc.

Bà Lý Luật Lệ khẳng khái tuyên bố: bất cứ đối tượng trữ tình nào của chồng bà cũng đều nhằm vào một con đĩ nào đó, cho dù chồng bà có ghi cho em LLL, thương nhớ gửi em LLL hay gì gì đi nữa thì cũng đều cho lờ lờ lờ hết. Bà kêu gọi đại hội hãy cảnh giác ngay cả khi các nhà thơ nói về con chim, con bướm, con lợn, con gà thì cũng nhằm vào lờ lờ lờ hết.

- Vâng, đều lờ lờ lờ hết, cha tiên nhân chúng nó. Có lần chồng tôi vịnh cái cối xay: rào rào rào/ xoay xoay xoay/ em xoay/ em quay/ anh loay hoay/ mệt nhoài, mướt mồ hôi/ ôi ôi ôi…Tôi mừng thầm vì tôi cũng hao hao cái cối xay. Hóa ra không phải. Tôi đã phát hiện ra một cái cối xay khác còn khủng khiếp hơn cối xay của tôi, cha tiên nhân chúng nó chứ.

Vâng, bản tham luận vô cùng đanh thép, cho thấy tính hai mặt của văn chương là vô cùng nguy hiểm, cấp trên nhắc nhở chúng ta quả không thừa.

Vâng, đây là bản tham luận cuối cùng, tham luận của bà Mai Mũm Mĩm, vợ của nhà phê bình trường phái Tiếng chim hót trong bụi mận gai, ông luôn đi đầu chứng minh văn thơ cấp trên luôn luôn bất hủ.

Tham luận của bà Mai Mũm Mĩm rất thơ, vâng, thưa các bạn rất rất và rất thơ- Về quan niệm lỗi thời: nhà văn phải khác người ta, nếu mà tắm rửa thì ra người thường. Khờ khờ khờ.. tuyệt vời phải không các bạn?

Bà Mai Mũm Mĩm cho rằng nếu các nhà văn để tâm hồn treo ngược cành cây, còn thân thể hôi hám phó thác cho các bà vợ là hết sức không công bằng.

- Dzâng, đúng dzậy đó. Tâm hồn không biết dùng dzào dziệc gì, các ông muốn treo đâu thì treo, còn thể xác các ông phải để chúng tôi khai thác có hiệu quả, có phải không đại hội?

Hội nghị lại vỗ tay rào rào, rõ ràng tham luận của bà Mai Mũm Mĩm đã đánh trúng tâm trạng của chị em. Vâng, như người ta vẫn thường nói: thân thể thối tha thì tư tưởng tồi tệ, tư tưởng tồi tệ thì thơ tất tắc tị, thơ tắc tị tất tài tiêu tan, tài tan tất tiền tan, tiền tan tất tình tan. Điều đó có nghĩa là gì, có nghĩa là khi tình tan thì làm gì có đại hội nhà văn vô cùng trọng đại này, có phải không các bạn?

Thưa các bạn, rất ngạc nhiên thưa các bạn, từ đoàn chủ tịch bà Phạm Phổng Phao đứng lên, bà dơ cao đôi đũa, không biết bà định nói gì.

- Thưa đại hội, tôi đọc blog quê choa, thấy có phổ biến kinh nghiệm dùng đũa gắp chim chồng rất hiệu quả, không biết chị em có biết kinh nghiệm này không?

Từ dưới hội trường của chúng ta hơn một nghìn đôi đũa dơ cao, vâng,hơn một ngàn đôi đũa của các đại biểu chính thức, các đại biểu danh dự và các đại biểu dự bị. Điều đó có nghĩa là gì, vâng, điều đó có nghĩa là blog là tiếng nói của một cá nhân rất hữu ích và rất thú vị, việc đem tiếng nói cá nhân vào quản lý là rất chí lý, rất chí tình và rất chí công vô tư, thể hiện tính ưu việt vô cùng của xã hội ta.

Và bây giờ, thưa các bạn và bây giờ trong tay tôi có danh sách Ban chấp hành của Hội vợ các nhà văn. Đó là những ai, vâng, vô cùng hồi hộp.

Vâng, thưa các bạn, đó là bà Phạm Phanh Phui, bà Lý Luật Lệ, bà Cù Cảnh Cáo, bà Trần Trừng Trị, bà Dư Giam Giữ, bà Chu Chặt Chẽ. Số điểm của các bà rất, rất và rất cao. Chín, chín phẩy năm, chín phẩy năm… mười, mười, mười, và… mười!

Xin cảm ơn và xin cảm ơn!

Vào hội nhà văn

Chẳng hiểu từ bao giờ có luật bất thành văn: ai là hội viên hội nhà văn mới được gọi nhà văn, còn lại là cây bút, cây bút trẻ, chiếu cố lắm mới được gọi nhà văn trẻ.

Nghĩ cũng buồn cười, cây bút còn sang gấp vạn nhà văn nhưng chẳng mấy ai ưa, cứ thích người ta gọi mình nhà văn.

Mình có vở kịch vừa dựng, nhà hát kịch Hà Nội, mở màn nghe giọng giới thiệu véo von: “tác giả- nhà văn Nguyễn Quang Lập” Nghe ngường ngượng thế nào ấy, nói với Hoàng Dũng ông bỏ hai chữ nhà văn cho tôi đi. Dũng cười nói thế mà có ông khi bọn tôi quên đọc hai chứ ấy là nhảy lên sừng sộ liền.

Về các tỉnh lẻ thấy mấy ông đi đọc thơ, hội thảo thi nhau giới thiệu nhà văn này nhà văn nọ. Ông nào không được giới thiệu nhà văn nhà thơ thì tự ái văng cặc, bỏ về liền.

Gọi nhà thơ chán thì đua nhau gọi là thi sĩ, gọi thơ ca chán thì gọi là thi ca. Chẳng hiểu cái chữ thi nó sang hơn chữ thơ ở chỗ nào.

Thằng Thuấn đi Mỹ tự giới thiệu mình là thi bá, khốn nỗi thằng phiên dịch nó chẳng biết thi bá là cái đéo gì, dịch ra sao, cứ dịch bừa là poet, phí công ông Thuấn nghiền ngẫm chữ nghĩa.

Tất nhiên cũng có nhiều văn tài chẳng coi hội nhà văn là cái gì. Nguyễn Mạnh Tuấn ra khỏi hội từ năm 1989, kể từ ngày anh ra khỏi hội hình như anh còn sang hơn, được trọng vọng hơn. Nguyễn Việt Hà, Phạm Xuân Nguyên bảo vào hội chúng nó còn mắng cho.

Nhưng đa số là giấc mơ thiên đường, là khát vọng vô bờ bến.

Ông HK được kết nạp, mở một cuộc nhậu lớn, đem cái thẻ ra bắt mọi người hôn cái thẻ, hôn hết một vòng, cạn một ly, lại hôn sang vòng khác, cạn một ly, lại hôn sang vòng khác, lại cạn một ly, lại hôn sang vòng khác.

Ôi giời ơi là mệt.

Ông TQT còn oách hơn, bắt cả làng bỏ cái thẻ lên kiệu vàng, rước từ cổng làng vào đến đình làng, cờ đèn kèn trống ầm ĩ.

Ông ĐTC trước khi chết nói muốn nhìn thấy cái thẻ Hội viên Hội nhà văn, anh Khải phải hộc tốc bay ra Hà Nội khẩn khoản BCH kết nạp đặc cách, làm luôn cái thẻ bay vào, may ông chưa chết, còn kịp nhìn cái thẻ.

Không biết lên thiên đường cái thẻ ấy dùng vào việc gì, hu hu.

Anh VL nói với mình: tao nhà cao cửa rộng có rồi, vợ đẹp con khôn có rồi, quyền cao chức trọng có rồi, chỉ thiếu mỗi cái thẻ hội viên hội nhà văn là chưa có, mày giúp tao với.

Nhiêù lần vì bạn bè, mình chạy chọt tướt bơ. May những người mình chạy giùm, vận động giùm đều xứng đáng cả, không mang tiếng chết.

Có lần mình nói anh Khải anh phải ủng hộ thằng Tiến bạn em nhé. Anh Khải nói rồi, thằng đó giỏi, không ủng hộ nó thì ủng hộ thằng nào.

Đến khi thằng Tiến trượt, mình trách anh sao không bỏ cho nó một phiếu. Anh cãi tôi bỏ rồi. Mình nói không phải thằng Tiến đó, thằng Tiến kia kìa. Anh ngồi ngẩn ra: cả một mớ Tiến tôi biết Tiến nào ra Tiến nào đâu.

Anh T. rất tốt bụng, nhờ ai anh cũng ok nhưng tính hay quên. Một hôm bầu xong ra khoe với mình tao bầu nó rồi nhé. Mình hỏi lại tên hoá ra anh bầu lầm. Mình nói, anh ngồi ngẩn ra: ủa, thằng nào cho tao ăn lòng lợn?

Thằng Đạo sĩ diện, vào hội nhà văn không thèm nhờ ai. Mình nói các vị BCH có đọc đéo đâu, mày không nói với người ta một câu làm sao người ta biết mày là thằng nào.

Đạo không nghe, trật, năm sau trật tiếp. Nó uống rượu say chĩa mồm lên tầng ba nhà khách, nơi các vị BCH đang nghỉ, hét tướng lên: Hội nhà văn là cái l.! Mình với Nguyễn Nhật Ánh ra sức can ngăn, nó không chịu, cứ nói đi nói lại Hội nhà văn là cái l.

Mình nói mày đừng nói thế l.. nó tự ái. Nó ngẩn ra: ờ nhỉ, tại sao mình lại đi xúc phạm l. nhỉ, ngu thế không biết.

Niệu liệu pháp

Tối qua ủng hộ anh Châu Á thắng anh châu Âu sung sướng trắng đêm, cảm, mệt, lại thêm mấy anh bạn trẻ gọi đi uống rượu ở Hồ Tây, về nhà tính làm một giấc không viết lách gì, chợt nhận được comment thằng Thịnh, nhắc đến “Niệu Liệu pháp”, nó bảo viết đi.

Thì viết.

Vào khoảng năm 1985,1986 chi đó nhà mình ở 24 Lê Lợi Huế, cạnh nhà thằng Thịnh, sát ngay Hội văn nghệ Bình Trị Thiên, 26 Lê Lợi.

Sáng đó không biết có việc gì mình sang Hội sớm, thấy chú Khuyến phó chủ tịch hội, đứng đái ở hàng rào.

Ông cầm cái ca, đái vào đấy, đầy ca thì bưng vào, trông điệu bộ kính cẩn ca nước đái lắm.

Tưởng chú sưng chân, đau chân đái ra để bóp, ai dè chú ngửa cổ tu hết nửa ca, khà một tiếng rất ngon lành.

Mình trợn mắt hỏi chú mần chi rứa? Chú không nói không rằng tu hết nửa ca còn lại, lại khà một tiếng ngon lành. Mình cười hè hè chú ni e điên. Ông nói ua cái thằng ni không biết chi hết à, niệu liệu pháp, cả nước đang thực hành. Mình hỏi niệu liệu pháp là chi, ông cười to nói ngu lắm rồi ném cho một tập tài liệu nói xem đi.

Mình xem qua, thấy lối tuyên truyền tào lao, đức Phật nói sao, Giê su nói sao, ông thủ tưởng nước nào sáng sáng uống một ca nước đái mà chữa được bệnh tiểu đường, bà Thị trưởng phố nào đó ở Pháp ung thư giai đoạn cuối, uống một trăm ca thì khối u tan, thêm trăm ca nữa thì các ổ di căn biến mất. Toàn chuyện trên trời, mình cười phì nóí ri mà chú cũng tin.

Ông trợn mắt nói cả thành phố Huế uống hết mình tao đâu, không tin mày hỏi anh Tường anh Điềm.

Vừa lúc anh Điềm xách cặp đi vào, mình hỏi ngay, anh gật đầu nghiêm trang: ừ, mình thực hiện lâu rồi.

Không dám hỏi gì thêm anh Điềm mình ra khỏi phòng, cứ ngơ ra không biết sao mà đến anh Điềm cũng uống nước đái từ lâu rồi.

Mình xuống gác, thấy anh Vinh Nguyễn vừa đái xong, cầm cái ca đặt lên bàn thờ vái hai vái rồi tu sạch cả ca. Anh nói tao uống mới 1 tuần mà đại tràng cơ bản đã ngon lành.

Cạnh nhà Vinh Nguyễn là nhà chị Hà Khánh Linh, chị đang bưng cái bô từ toilet vào, rót vào cái cốc thuỷ tinh, nâng cái cốc nước đái lên ngắm nghía rồi nhấp từng ngụm ngon lành. Chị nói chị mới uống có ba buổi sáng mà cái xoang của chị 10 phần đã đỡ đến 6,7.

Rồi chị nói về các giáo lý Phật đã ngụ hết cho mọi người hãy uống nước đái của chính mình, trải qua hơn 2 nghìn năm ông gì đó bên Ấn độ mới ngộ ra cái từ nước nguồn mà đức Phật nhắc đi nhắc lại nhiều lần chính là nước đái.

Mình vẫn không tin, chạy lên anh Tường. Anh đã uống xong ca to, đang ngậm một mồm nước đái, đầu gật gật, ra hiệu đúng đấy đúng đấy.

Anh đang ngậm nước tiểu cốt để vững chân răng. Răng anh không vấn đề gì, nhưng anh Vĩ nói răng chắc cặc bền, cặc ông không bền, ông cần củng cố chân răng.

Anh Tường ngậm chân răng bằng nước tiểu rất lâu, một ngày nhiều lần là vì lý do đó.

Chị Dạ la rầm trời nghe ai mà uống nước đái vậy hả trời, ông Tường ơi là ông Tường, văn hoá ơi là văn hoá.

Anh Tường nhìn chị Dạ, cái nhìn khinh thường, nói em thì biết chi. Rồi anh vỗ vai mình ấn cần nói về thực hiện đi em, tôốk lắm tôốk lắm.

Mình về cơ quan kể cho anh Văn Lợi nghe, anh cười nói tao uống cả nửa năm rồi, ông Điềm là tao bày cho đó.

Anh kéo tay tôi nói nhỏ: Ngày xưa tao không biết tại sao mà thằng Nguyễn Quang Hà đêm nào cũng quất 5, 6 phát. Hoá ra nó uống nước đái mà dấu không cho ai biết.

Mình hỏi Văn Lợi anh uống thấy răng. Anh nói mắt tao sáng lên hẳn, còn một đêm được 3 phát, phát nào phát nấy Tùng sướng rêm.

Mình về nói với vợ, vợ kêu lên tởm rứa mà anh cũng tin à.

Vừa lúc anh Vĩ đến, anh trợn mắt khoa chân múa tay nói bên Nga ông Ốp gì đó đã nghiên cứu ra trong nước tiểu có chất gì chất gì, bên Nam Tư ông Vich gì đó đã thí nghiệm thành công trên một ngàn ca bệnh nhân chữa bệnh bằng nước tiểu hiệu quả như thế nào.

Thằng Thịnh bồng con sang nói ông Vũ Thắng nhờ uống nước tiểu mà ông trụ được một ngày 3,4 cuộc họp. Cả báo Dân đã uống hết rồi, ông Thích tổng biên tập báo Dân còn uống ngày ba ca, sáng trưa chiều tối chứ không chỉ uống buổi sáng không đâu.

Mình và vợ mình tin như điếu đổ. Sáng mai chồng đái vợ đái, nâng niu cái ca nước đái còn quá nước sâm.

Vợ uống vào một ngụm rồi nôn thốc nôn tháo, tử đó khiếp không uống nữa.

Mình mắng vợ có ca nước tiểu cũng không nuốt nổi thì làm cái gì tốt.

Nói rồi mình tu sạch cả ca nước tiểu của mình. Khốn nạn tối hôm trước bia rượu nốc đầy bụng, nước tiểu khẳn mùi bia rượu cũng cố nuốt cho xong, nêu gương cho vợ.

Mình uống được một tuần, sáng nào cũng cố nuốt hết ca nước đái khẳn mùi bia rượu. Sau nghĩ mình có bệnh tật gì đâu, sao tự hành mình khổ thế này, rồi lặng lẽ bỏ.

Ngô Minh hỏi mình mày uống nước tiểu chưa. Mình nói phét uống cả tháng rồi tuyệt lắm, chỉ uống nửa tháng thôi bệnh dạ dày tự nhiên hết sạch, chuyện ấy khoẻ cực kì, một đêm 5,6 phát.

Mắt Ngô Minh sáng lên nói rồi rồi tao về uống ngay.

Tháng sau Ngô Minh đến nhà ngồi thở ra nói: Mọi người uống hợp nước đái hợp cả, riêng tao không hợp. Mình hỏi sao. Anh thở hắt ra nói chưa uống thì còn được một phát, uống rồi một nửa phát cũng hỏng lên hỏng xuống.

Mình nói cứng anh nói thế nào ấy chứ, cả thành phố uống ai cũng kêu tốt.

Vài ngày sau thằng Thịnh đưa tờ báo có bài: Niêụ liệu pháp phản khoa học, một trò lừa đảo cả hội mới ớ người ra.

Anh Điềm nói hội mình anh em dại quá toàn nghe người ta xui bậy. Anh Vĩ nói rất hay sự tuyên truyền rỉ tai nguy hiểm thế nào, tôi đã nói rồi tiếc thay anh em trí thức cả lại không ai cảnh giác.

Anh Nguyễn Quang Hà cười ha ha ha nói tôi lừa các ông thế mà các ông cũng tin. Anh Văn Lợi nói Lập ơi tao thử trí thông minh mày, chứ đời nào tao uống. Mình cũng nói với Ngô Minh em trêu anh chứ có hoạ ngu mới đi uống nước đái. Ngô Minh cũng cười khe khe khe nói tao cũng lừa mày chứ sức mấy tao ngu.

Chỉ anh Tường là ngơ ngác quay đi quay lại nói rứa a rứa a.

Make love và take off

Nghiệm ra trong suốt đời mình, hễ việc gì mà mình cố đều thành cả, trừ việc học ngoại ngữ. Không biết cái đầu mình cấu tạo bằng chất gì mà không sao nuốt nổi môn ngoại ngữ. Thấy thằng Nguyên con Hoài đọc nói tiếng Tây veo véo vừa thèm vừa ghen tỵ. Tiếng Nga quên sạch không còn một từ, kể cả cái từ “vừa đi vừa đái vừa che” gốc của nó thế nào cũng không sao nhớ nổi. Ngu thế không biết. Tiếng Anh được thằng Sơn, con Cầm, thằng Dean, thằng Piter dạy cho mãi trình độ cũng không thể vượt qua How are you. Nói thế thôi, nhìn lên không bằng ai nhưng nhìn xuống còn hơn được ối người. Ít nhất cũng hơn được Trung Trung Đỉnh, Bảo Ninh. Bảo Ninh thì chỉ kiên quyết bíêt có 3 từ là yes, no và wine, thế là quá đủ. Khổ nỗi khi người ta hỏi thăm vợ ông có khoẻ không thì ông tưởng hỏi ông có thích uống rượu không, lập tức giả đò khiêm tốn no no. Ông Đỉnh thật tài. Đi Nga học Goorki 6 tháng, trong tay có cuốn hội thoại Việt Nga. Muốn nói câu gì thì chỉ vào câu Việt rồi đưa cho người Nga, người Nga lại chỉ vào câu Nga đưa lại cho ông để ông nhìn sang câu Việt. Thế mà thông suốt cả. Còn tán được em Nga chân dài miên man, ngực to bằng cái rổ, đã đời. Khi chia tay em Nga khóc như mưa chỉ vào câu Nga: anh nhớ em lắm. ông Đỉnh tìm câu việt: Rồi một ngày anh sẽ sang đây với em. Nhưng câu này không có, ông khua khoắng chân tay thế nào mà cô Nga cũng hiểu, lại khóc như mưa, nói em không cho anh về đâu, câu này cũng không có trong cuốn hội thoại. Mặt ông Đỉnh đực như ngỗng ỉa. Thấy cái mặt ông, cô Nga tưởng là cái mặt chân thành, càng khóc như mưa hi hi. Cái số ông này may thế. Ông đi Mỹ, thằng Sơn soạn cho cả một cuốn sổ nhỏ hội thoại Việt Mỹ. Tại sân bay bà Dạ ( Lâm Mỹ Dạ) lạc mất đâu tìm không ra. Ông Đỉnh cuống lên, đến gặp một thằng Mỹ, muốn xin nó vào tổng đài sân bay a lô hỏi bà Dạ đang ở đâu. Nhưng cuốn hội thoại của thằng Sơn không có trường hợp này., ông nói bừa: For me a lô... For me a lô... friend of me thế mà thằng Mỹ cũng hiểu, hi hi. Ông Đỉnh còn nói được For me a lô chứ ông A thì một nửa tiếng Anh, tiếng Nga bẻ đôi cũng không biết, thế mà ông là dịch giả đấy. Thỉnh thoảng đọc chùm thơ tây, đề tên ông dịch từ nguyên bản tiếng Nga, tiếng Anh mà trợn mắt há mồm. Hoá ra ông nhờ con ông dịch thô ra, rồi ông làm lại thơ, thế là thành dịch giả he he. Năm 1986 hay 1982 mình không nhớ nữa, mình với ông A xem bóng đá world cup, trong khi chờ đá bóng, đem phim sex ra xem chống buồn ngủ. Có phim Tấm gương của Nhật hay cực, phụ đề tiếng Anh. May cái câu chuyện đơn giản, thoại ít, phụ đề tiếng Anh toàn câu đơn giản nên mình vừa đoán vừa dịch cho ông A cũng trót lọt. Ông A hỏi make love, take off là gì mà thấy chúng nó nói hoài vậy mày? Mình nói take off là cởi quần ra, còn make love là làm cái việc sau khi đã take off. Ông A cười hà hà nói tao chỉ cần hai từ này thôi, sang tây tao giết hết gái tây. Năm 2003 ông đi Mỹ, một bà nhà văn Mỹ mời đến nhà chơi. Đến cửa bà này nói cởi giày ra bỏ lên giá giày. Ông A nghe take off ngạc nhiên nói với một nhà văn đi cùng: đàn bà Mỹ ghê thật, mình vừa đến cửa nó đã bắt mình cởi quần, he he.

Tuyệt tình

truyện tình thảm thiết toàn “T”.

Trần Thị Thu Thủy tên thật Trần Thị Thỏ, trú tại thôn Tám, Trảng Tranh, Tỉnh Thừa Thiên. Thủa thiếu thời, trí tuệ thì thư­ờng thôi, tuy thế, tính Thủy thật thà, thủ thỉ thù thì, thỏn thà thỏn thẻn, thật thư­ơng! Tới tuổi trăng tròn, Thủy tròn trặn, tư­ơi tắn, trắng trẻo, tay tròn trĩnh, tóc thơm thơm, thật tuyệt!

Thủy tuyệt trần, tôi tả thì thô thiển. Thôi thì tàm tạm thế.

Trai tráng trong thôn Tám, từ trai tơ tới tuổi tứ tuần, từ tuổi tứ tuần tới tuổi thất thập, thoạt trông thấy Thủy, tất thảy tấm tắc trầm trồ:

-Trời! Trắng tựa tuyết!

-Thon thả thế!

-Tóc thật thư­ớt tha!

- “Ti” to thế! Tròn thế!

- Trác tuyệt!Trác tuyệt!

Trai tơ thổn thức, tứ tuần tơ tư­ởng, thất thập thẫn thờ. Thấy Thủy thấp thoáng, tất thảy táo tác, thập thà thập thò, thật tội. Tứ tuần thách trai tơ: tán thắng Thủy thì thua tam trâu. Thất thập thách tứ tuần : tán thắng Thủy thì thua tám thúng tiền. Thách thì thách thế thôi, thua Thủy tất tần tật. Thủy tựa thần tiên, trai tráng trong thôn thì thô thiển, tiền tài trắng trơn, thân thế thấp tè, thế thì tán tới trăm tuổi!

Tiếng tăm Thủy truyền trong toàn tỉnh.Thư­ từ tới tấp tới tay Thủy.Thư­ thì thủ thỉ tâm tình. Thư­ thì tranh thủ trình thêm thân thế, tiền tài.Thư­ thì than thở tức tư­ởi.Thư­ thì thêm thơ, thêm tranh, trang trí thật trang trọng...Trong tám tháng trên tám trăm thư­, thật thế!

Trai tráng trong tỉnh tìm tới tán tỉnh Thủy tới trăm thằng.Tám thằng thân tôi: Thằng Thịnh, thằng Tâm, thằng Thông, thằng Thìn, thằng Thỉ, thằng Trung, thằng Tuy, thằng Tuấn tán tỉnh tài thế, tí ta tí tởn tới tán Thủy, tốn tiền trăm tiền triệu, tiêu tiền tới trắng tay, thua tiếp tục thua. Tám thằng thất thểu tìm tới tôi than thở:

-Thôi! Tiền thế, tài thế, tập tễnh tới tán Thủy thêm thiệt thòi.

Tôi thích Thủy, tuy thế tôi tỉnh táo tự thấy: trí tuệ tôi tầm thư­ờng, tiền tài thiếu thốn, thân thế tiếng thì to, thực tình thanh thế tổ tiên thôi, thân thế tôi thấp tẹt. Tôi trù tính: thư­ từ tán tỉnh, trật! Tiền tài: trật! Thân thế: trật. Tổ tiên ta từng truyền tụng: tham thì thâm. Thư­ từ, thân thế, tiền tài... trật trật trật! Thua thua thua! Thủy thích tinh tế, trung thực, thật thà, thế thôi.Tôi tính toán thật tình tiết: từ thị trấn Tân Tiến tận tụy tới thôn Tám tìm Thủy tâm tình, từ từ, từ từ, tránh trắng trợn, tránh thô thiển, thỉnh thoảng thêm tí tranh, thêm tí thơ tặng Thủy, trời thư­ơng trời trợ thủ thì tất thành.

Trời thư­ơng tôi thật.Tới thôn Tám, thấy Thủy trơ trọi, thui thủi trên thềm, tôi thích thú thấy tôi tính toán trúng.

Tôi trấn tỉnh, từ từ tiến tới tận thềm, thì thầm:

-Thủy! Tôi tên Trí, Trần Trọng Trí, thầy thuốc Tây...

-Trần Trọng Trí!-Thủy trầm trồ-Thầy thuốc trị tim, trị thận , trị toàn thân thể, tiếng tăm truyền tám tỉnh!Trời, trẻ thế! Trẻ thế!-Thủy tấm ta tấm tắc.

Tôi trùng tên thầy Trí, thầy thuốc thiên tài trên tỉnh. Thủy tư­ởng thế, thật trúng tủ, trời toàn thư­ơng tôi !

Thấy tình thế thật thuận tiện, tôi tiếp tục thủ thỉ:

-Thủy, tôi trốn thầy, trốn thủ trư­ởng, trốn tránh tất thảy, từ thị trấn Tân Tiến tới tìm Thủy!

Thủy trao tôi tách trà, thẹn thùng:

- Thủy thật tầm thư­ờng, tìm Thủy thật trớ trêu...

Tôi tíu tít:

-Thủy! Thủy! Thủy tránh tự ti. Thủy thật tuyệt trần, tiếng thơm truyền từ tỉnh Thanh tới tỉnh Thừa Thiên, thật thế!

-Thầy Trí tư­ởng thế thôi...- Tiếng Thủy trong trẻo, thánh thót.

Tôi thủng thẳng tán tỉnh, thầm thầm thì thì, tu từ thật tốt, thỉnh thoảng thêm tí thán từ. Thấy Thủy thinh thích, tôi tấn tới, thả từng tiếng thật tha thiết:

-Tháng tư­, tôi trông thấy Thủy tha thư­ớt trong thị trấn.Tôi thảng thốt: “Trời, tiên từ trên trời tới thị trấn!”Từ tháng tư­ tới tháng tám, tối tối tôi thao thức, trằn trọc. Tâm thần tôi trục trặc, thân thể tiều tụy. tư­ởng tư­ợng thấy Thủy trẻ trung, tư­ơi tắn, tôi thổn thức: “Thiếu thủ trư­ởng thì thảnh thơi, thiếu trời thì tổn thọ, thiếu Thủy thì tắc thở!”Thủy! Trái tim tôi tràn trề tình thư­ơng Thủy.Tôi tìm tới Thủy trao trọn trái tim thật thà, trái tim trong trắng, trái tim thân thư­ơng, trái tim trẻ trung, trái tim trung thực... Tôi thề, tôi trao trọn!

Thấy tôi thề thốt thật tha thiết, thật tận tình, Thủy thấy thư­ơng thư­ơng, thẹn thò túm tóc thỏn thẻn:

-Thôi thôi, Trí thôi thề thốt...

Thủy tin tôi, thật tuyệt! Thế thì tôi toàn trúng tủ, thật tuyệt!Tôi từ thủ thỉ tâm tình tiến tới thề thốt trầm trọng, toàn từ to tát:

-Thủy tin tôi, thư­ơng tôi thì tôi thôi thề thốt.Thủy thiếu tin tư­ởng thì tôi tiếp tục thề. Tôi thư­ơng Thủy, tha thiết trao trọn tình tôi tới Thủy.Thủy tuyệt tình tôi thì tôi tự tử. Tôi theo Thủy tới trăm tuổi, tôi tuyệt tình Thủy thì tôi tắc tử!

-Trí!- Thủy thổn thức-Thủy tin Trí, th­ơng Trí....

Tôi trúng to, trúng to!

Trăng tròn tháng tám thấp thoáng trong tre, trời thu tư­ơi tốt, tiếng thu thánh thót. Tôi tấn tới tìm tay Thủy. Tay Thủy trong tay tôi.

- Thủy... Trí thư­ơng Thủy, thư­ơng tới tận tim...- Tôi thì thầm, từ từ thơm tay Thủy.

Thủy thẻ thọt từng tiếng, từng tiếng thật thư­ơng:

- Tính Thủy thật thà, thư­ơng thì thư­ơng thật.Trí tâm tình thế, Thủy tin.Tất thảy tình thư­ơng, Thủy trao trọn. Thủy tin: tình ta thắm thiết!

Trời tối, Thủy tin tư­ởng trao thân.Tôi thơm tay Thủy, thơm tóc Thủy, thơm tới tận tai, thơm thơm thơm thơm.Trò trác táng tôi thành thục từ tuổi thiếu thời, tôi từ từ tấn tới, thao tác trơn tru, tay thọc tứ tung. Tay thì thoa “ti”, tay thì thò tới tận tung thâm...

Thủy thất thần túm tay tôi, thét:

` -Thôi, Trí! Trí thư­ơng Thủy thì thư­ơng từ từ. Tình ta tránh trần tục. Trí... thụt tay!

Trí tôi, tên trác táng, tha Thủy thì thua thiệt, tốn tiền tàu từ thị trấn Tân Tiến tới thôn Tám. Thành thử tôi tiếp tục trổ tài tán tỉnh. Tôi thủ thỉ tâm tình:

-Thủy thư­ơng Trí thì thư­ơng thật tình.Thủy trao trọn tình thì Trí trân trọng. Thủy thủ thế, trốn tránh, thiết tư­ởng thiếu tin tư­ởng Trí.

Thủy thật thà tin tôi, thả tấm thân trinh trắng tùy tôi thao túng.Thân thể Thủy trắng trẻo, thơm tho.Thủy thi thóp thở, túm tóc tôi, tôi thúc tới tấp, Thủy thét thất thanh...

Tôi tả thế thôi, tả thêm thì thô tục, tùy toàn thể tư­ởng tư­ợng.

Tiếp tục trò trác táng trên thân thể Thủy thêm tám tháng, tôi trâng tráo tuyệt tình Thủy. Tôi trốn tránh Thủy. Thủy tất tả tìm tôi từ tháng tám tới tháng tư­, từ tỉnh Thừa Thiên tới tỉnh Thanh thì thấy tôi.Thủy túm tay tôi tấm tức:

-Trí! Thủy tìm Trí...

-Tìm tôi? Tôi tiền thì thiếu, tài thì thấp. Tìm tôi thật trớ trêu.

-Trí!- Thủy tức tư­ởi thét to.

Tôi thong thả từng tiếng:

- Tình ta thế thôi. Thư­ơng tôi, Thủy tất thiệt thòi.

- Trí!- Thủy thút thít- Thủy trúng thai....

- Trúng thai?-Tôi trơ tráo tủm tỉm.- Thông tin thật trơ trẽn!

- Trời, thằng tráo trở! Thật tởm!- Thủy tức tối thét.

Thủy tát tôi tới tấp, thụi tôi tứ tung, toàn thân tôi thâm tím. Tóc tai Thủy tơi tả, tay túm tóc tôi, tay thụi trúng thận tôi.

- Thôi!- Tôi trợn tròng, thét.- Tôi thế thôi, Thủy trách tôi thì trách! Tránh!- Tôi tức tốc thúc Thủy tránh tôi.

Tránh thoát Thủy, tôi túc tắc tới tám tư­- Tô Tịch tìm Thanh Trà.

Thanh Trà thanh tú, thon thả, thơm tho... trên tài Thủy. Trà tiền tấn, tôi thì thiếu tiền, tán thắng Trà thì tiền từ túi Trà tới túi tôi tức thì. Tôi tin tôi tán Trà tất thành.

Tính Trà thận trọng, tôi tỉa tót từng từ, thêm thắt tính từ, trợ từ, thỉnh thoảng thêm trạng từ thật tốt. Trà thích thơ. Thơ Ta, thơ Tây, thơ Tàu Trà thích tất. Trà thích tính tân tiến trong thơ Tây, tính thâm trầm trong thơ Tàu, tính trong trẻo trong thơ Ta, tuy thơ Ta thừa tính thép thiếu tính thành tâm. Thấy thế, tôi truy tầm thơ tặng Trà, toàn thơ tình, từ thơ Thâm Tâm tới thơ Thanh Thảo: trăm tập.

Trà thích thú trầm trồ:

- Trời, toàn thơ tình! Trí tặng Trà thế thì tốn tiền Trí thật...

Tôi tìm từ thật thành thật:

- Trà, tí ti tiền, thiết tư­ởng thấm tháp tình Trà thân thiện tiếp tôi...

Trà thầm thì:

- Trí thật tận tâm...

Trà tỏ thân thiện trư­ớc tôi. Tai Trà tim tím, tức Trà thẹn thùng ttrư­ớc tôi, tức trà thích tôi. Trà thích tôi thế thì tôi tiếp tục trúng to, trúng to!

Tôi trộm thơ thằng Thiều, thơ thằng Thái tặng Trà. Thơ thằng Thiều trúc trắc tựa thơ Tây, tuy thế thơ thật thanh tao. Thơ thằng Thái thì thâm thúy tựa thơ Tàu. Trà tư­ởng thơ tôi, tấm tắc:

- Thanh tao, thâm thúy thật! Thơ Trí trên tài thơ Trọng Tạo!

Tôi thành thật tâm tình:

- Thơ tôi thư­ờng thôi. Trọng Tạo tài thơ từ thủa thiếu thời tới tuổi tứ tuần. Tài thế thật trân trọng. Trọng Tạo tháp tùng thủ trư­ởng Thỉnh, trực tờ Thơ, thân thể tiều tụy, tóc trán th­a thớt, tiền thì teo tóp, thê thiếp tứ tung, thêm trà tửu trầm trọng... Thế thì tắc thơ thôi.

- Thật tội Trọng Tạo!- Trà thở thư­ờn thư­ợt.- Trà thích thơ Trọng Tạo từ thủa thiếu thời. Trọng Tạo tìm tứ thơ thật tài!

- Thế thơ Thanh Thảo, thơ Trúc Thông?- Tôi thử trí tuệ Trà.

- Thanh Thảo thông tuệ, Trúc Thông tìm từ thật tinh tế!

- Trà thật thạo thơ!- Tôi tán.

Trà t­ơi tắn thỏ thẻ:

- Trư­ớc tám tư­, thơ Thanh Thảo thật tuyệt. Từ trẻ thơ tới thất thập, tất thảy thích thơ Thanh Thảo. Tuy thế, Thanh Thảo thích thể thao, toàn tư­ờng thuật thể thao, thành thử từ tám tư­ thơ Thanh Thảo tịt từ từ, thật tiếc!

- Trời, Trà thạo thơ thế thì thôi!- Tôi tiếp tục tán.- Thế thơ Trúc Thông?

- Trúc Thông tìm từ thật tài. Từ trong thơ Trúc Thông thanh tao, tinh tế. Tuy thế, Trúc Thông tham từ, thiếu tình, thiếu tứ, thành thử thơ thiếu thanh thoát. Thơ toàn từ, thiếu tính thơ, thơ thế tựa thơ tắc tị!

- Tuyệt! Trà thật thẳng thắn!- Tôi trầm trồ.- Thế thơ thủ trư­ởng Thỉnh?

- Thơ thủ trư­ởng Thỉnh trác tuyệt, tài thủ trư­ởng Thỉnh trên tài tất thảy. Tuy thế, thủ trư­ởng Thỉnh thôi thơ từ thời thủ trư­ởng thành thủ trư­ởng. Tiếc thế! Thủ trư­ởng Thỉnh thích trọng trách, tìm tòi trọng trách thì thôi tìm tòi thơ. Thủ trư­ởng Thỉnh tiếp tục theo trên thì thơ tiếp tục thả thủ trư­ởng Thỉnh.

- Trúng Trúng!-Tôi tán thành tư­ tư­ởng Trà.- Thơ trọng tình, tránh tham tiếc. Thủ trư­ởng Thỉnh thấy trên thư­ơng, tư­ởng trúng thế, thiếu tỉnh táo, thành thử tính toán trật.

Trà than thở:

-Thủ trư­ởng Thỉnh tính trật từ tháng tư­-tám tám. Tự trong thâm tâm, Trà thư­ơng thủ trư­ởng Thỉnh. Tiếc thay tài thơ!

-Tiếc thay tài thơ!- Tôi than tiếp theo Trà.

Tôi thấy trái tim Trà từ từ tròng trành.

Tôi tìm tay Trà thẻ thọt thơ:

T­ơng tư­ từ thủa thấy Trà.

Thấy Trà trong trẻo th­ớt tha tôi tìm

Thư­ơng Trà thư­ơng tận trái tim

Trái tim trong trắng, trái tim thật thà

Trái tim thao thức tình ta...

- Trời! Thơ toàn “T”, Trí tài thế!- Trà thành thật tán thư­ởng.

Tôi thơm tay Trà, thủ thỉ:

- Trà... thơ Trí tức tình Trí...

Trà thôi trùng trình, thành thật tỏ tình thân:

- Trà thấy Trí tính tình thì thật thà, trung thực, tận tâm; tri thức thì thông tuệ, từng trải, thành thục trăm thứ. Toàn thể trai tráng trong tỉnh ta thua Trí tất.

Tôi tì trán tận “ti” Trà:

-Trà! Trời thư­ơng tôi. Tôi tìm thấy Trà tựa tìm thấy thần tiên!

Trà thong thả tuột “ti”, tay Trà tha thư­ớt trên thân thể tôi.

Thích thế!

Trà từ thận trọng tới thân tình, từ thích thú tới thẫn thờ, từ trao tâm tình từng tí tới tin tư­ởng trao toàn thân, tròn tháng.

Tôi thấy tôi thật tài, tán tỉnh thế trời thua!

Thấm thoắt tới tuần trăng tròn thứ tám. Trời thu thăm thẳm, trăng thanh thanh, tràn trề tinh tú. Trà theo tôi tình tự trên tấm thảm tím. Trà thơm tóc, thơm tay tôi. Tôi thẫn thờ, tự thấy tâm thần trì trệ, thiếu tỉnh táo, thấp tha thấp thỏm.

Trà trư­ờn trên tôi:

- Trí... Trà thèm Trí....

Trà thò tay thức tỉnh “thằng thao tác tình”. “Thằng thao tác tình” thõng th­ợt, teo tóp, trông thật thảm thư­ơng.

Tôi thơm Trà, thì thầm:

- Trí thấy thiếu thích thú...

Trà thở thư­ờn thư­ợt, tìm tờ “Tuần tin tức” trong túi, tìm tin trong tỉnh. Tôi tựa tay Trà thiêm thiếp....

Trà thúc thúc tôi, thảng thốt:

- Trí, thím Trà tự tử!

- Thím Trà?

- Thím Trà tên Thủy...

- Thủy?

- Thu Thủy thôn Tám-Trảng Tranh...

- Trời!

Tôi túm tờ “ Tuần tin tức” tìm tin tự tử: “Trần Thị Thu Thủy thôn Tám, Trảng Tranh, theo thằng trác táng, trúng thai. Thằng tráng táng tráo trở, Thủy thất tình tự tử!”- “Tuần tin tức” truyền tin thống thiết!

Thôi thế thì thôi!Thủy trong trắng thế, trẻ trung thế, tại tôi Thủy tự tận! Thảm thư­ơng thay!Thê thảm thay!

- Trí! Trà thấy Trí thất thần...- Trà túm tay tôi thì thầm.

Tôi thấy tôi thậm tồi tệ, thậm thiếu tử tế, thậm thiếu thật thà, thậm thiếu trung thực. Trời, tôi thiếu toàn tính tốt! Tội tôi thật trầm trọng. Tôi túm tay Trà thổn thức thú thật tội tôi tráo trở Thu Thủy, thú tội tất thảy...

Trà trợn trừng, toàn thân tím tái.

- Trí...Trí thật tồi tệ...

Trà trụy tim, thoi thóp thở. Tôi thét thất thanh:

- Trà!

Trà từ từ tắt thở.

-Trà!

Thi thể Trà trên tay tôi tê tái! Tình tôi thành tang tóc, thảm thư­ơng thay!

Từ tối Trà tạ thế, tối tối tôi trằn trọc, thao thức, thui thủi trong tối tăm.Thủy thì trong trắng, thật thà. Trà thì thơm thảo, trí tuệ. Tại tôi! Tại tôi Trà, Thủy từ trần, thăng thiên, thành tiên trên trời.

Tối thứ tư­, tôi thao thức tám tiếng, tới tiếng thứ tám thì tức tốc tới tờ : “ Tuần tin tức” thú tội. Thủ trư­ởng “ Tuần tin tức” thâm thấp, tròn tròn. Tính thủ trư­ởng trầm tĩnh, trên thích thủ trư­ởng tính thật thà, tuy thủ trư­ởng thiếu trí tuệ. Trên toàn thích thế thôi. Thủ trư­ởng tập trung thao tác tờ Tết thì tôi tới. Thấy tôi, thủ trư­ởng từ tốn trao tôi tách trà:

- Tôi tiếp Trí thân tình, Trí từ từ tư­ờng trình thật trung thực...

Tôi thút thít thú tội. Tội tôi tráo trở Thủy, tội tôi thiếu trung thực Trà...

Thủ trư­ởng trách tôi thậm tệ. Thủ trư­ởng tru trời:

-Thú tội thật trễ tràng!

Tôi túm tóc tôi thét to:

-Thư­a thủ trư­ởng, tại tôi, tại tôi tất thảy!

Thấy tôi thật thà thú tội, thủ trư­ởng trù trừ, tính tha tội tôi. Thấy thế, tôi túm tay thủ trư­ởng thống thiết:

- Tội tôi thật trầm trọng, thủ trư­ởng tha thì trời trị tội tôi. Thủ trư­ởng thanh toán tên trác táng, tống tù tôi, thế thì tôi thanh thản.

Trái tim tôi: trái tim tráo trở, trái tim trâng tráo, trái tim thú tính. Trái tim thối tha, tanh tư­ởi thế thì tất thảy tránh tôi thôi, tất thế. Tiền tài, thân thế tôi thiêu thành tro than. Tôi trơ trọi từ thủa tứ tuần tới tuổi thất thập. Tết Tân Tỵ, tôi tự tay thảo truyện “Tuyệt tình” thành thực trình tới toàn thể.

Tập tễnh

(Tức Nguyễn Quang Lập, tên thật toàn thiếu “t”, tức thế!)

Nghĩ ngợi linh tinh 5

Tối qua thằng Nguyên bảo đến nhà nó xem trận chung kết Euro, nó bảo bạn bè đến đầy đủ cả. Té ra khi mình đến, chỉ có Bảo Ninh với anh Đỉnh.

Mặt thằng Nguyên vẻ buồn buồn, ngường ngượng.

May có con An, con gái anh Điềm, đến chơi, nó chọc ghẹo chú chú anh anh không thì buồn chết.

Xem bóng đá chỉ có ba thằng. Bảo Ninh phải về nhà kẻo mẹ nó buồn, vợ nó đi tây, nhà không có ai. Việt Hà không đến được, nghe nói có chuyện gì vợ nó cho tan cái mobile. Thằng Sơn lâu lâu lại gọi dạ em đến đây, tóm lại là không đến.

Mấy thằng quan chức gọi thì ờ ờ, đến giờ bóng lăn mới gọi điện nức nở ông ơi tôi không đến được, nghe như chúng nó vừa đi đái vừa gọi điện thoại.

Nhớ ngày xưa cứ mỗi mùa word cup, mùa Euro, cả hội lăn lê với nhau suốt đêm, khi thì nhà thằng này khi thì nhà thằng khác, tuyệt không biết vợ con là gì, vừa xem vừa uống vừa cãi nhau ỏm tỏi.

Ngoảnh đi ngoảnh lại đã hai chục năm, thằng nào thằng nấy tóc bạc da mồi, danh phận chẳng khá lên được chút nào, trong khi sức tàn lực kiệt đã thấy rõ.

Bạn bè vẫn đấy cả, vẫn thăm hỏi nhau, có việc gì cũng chạy đến lo lắng cho nhau, nhưng vẫn thấy cứ khang khác thế nào a.

Thằng Tiến từ ngày bị tiểu đường, tu chỉnh hẳn, nhậu nhẹt coi như tiệt luôn. Biết nó sợ, giữ gìn là phải, em trai nó chết vì bệnh tiểu đường sao lại không sợ được, nhưng thấy nó ngồi vào cuộc nhậu như cố ngồi cho bạn bè khỏi trách, chứ không còn là một nhu cầu, tự nhiên vừa thương nó vừa chán nó.

Ngày xưa nhậu nhẹt không có thằng Tiến thì chưa ra nhậu nhẹt. Bây giờ bày mâm nhậu, có ai hỏi đã gọi thằng Tiến chưa thì thế nào cũng có người nói thôi, gọi làm gì, nó có uống được đâu.

Viết đến đây bỗng nhớ Hải Kì. Xưa không rượu không thơ không ra Hải Kì. Bây giờ gọi điện khi nào cũng bảo tôi đang bận trông cháu. Gặp nhau, bắt tay cái, ngồi uống chưa được nửa ly đã vội cáo thôi tôi về với cháu.

Ngày xưa chưa viết đã khoe, viết xong thì chạy khắp làng bắt mọi người đọc. Ai khen được một câu thì sung sướng lâng lâng suốt ngày. Bây giờ thằng nào viết cứ viết, có khoe cũng chẳng ai quan tâm.

Có ai hỏi dạo này viết được không, dù đang viết chết xác thì cũng cười nhạt nói ờ cũng đang chút chút. Chẳng phải khiêm tốn, chỉ vì không còn hào hứng tí gì nói cái của mình nữa.

Chưa viết đã lo người ta suy diễn, mất bạn mất bè, công an theo dõi. Nghĩ cũng tức cười, hễ viết cái gì lập tức cũng có người suy diễn. Cái thằng Lập này đểu lắm, thâm lắm, không lẽ nó viết ra lại không có ý gì.

Chẳng đâu như ở xứ này, mỗi việc lo giữ miệng giữ mồm cũng đủ chết, đừng nói lo thứ khác.

Cái xứ chi kì, quan tâm đến bao bì là chuyện thường nhưng thiêng liêng hoá bao bì thì có lẽ ở đây chỉ có một.

Mỗi lần sang nhà anh Mỹ chơi, anh cứ nhắc mày làm cái tiến sĩ đi em, mày có mấy trăm giờ dạy rồi, thế nào cũng được phó giáo sư.

Ôi giời! Giáo sư giáo seo, nhà văn nhà veo, nhân dân nhân deo... chẳng qua trời hành mà đeo lấy thôi, sung sướng cái gì mà giành giật.

Có thẳng chỉ đau đáu không biết cha Thỉnh có cho mình cái giải Hồ Chí Minh, cái giải Nhà nước không. Mồm thì chửi mấy cái giải thối inh, bụng thì nơm nớp lo không đến được phần mình.

Có thằng chầu chực chuyện đi Tây, chuyến nào cũng lo không biết báo tây, đài tây, ti vi tây có nhắc đến mình không.

Mốt bây giờ hễ được tây nhắc thì mới sang, tây nhắc rồi thì thích lắm, lưu hình lưu báo y chang lưu bảo vật. Nhưng hễ có ai nói tôi nghe đài này đài nọ, báo này báo nọ phỏng vấn ông đấy thì làm bộ uể oải nói thế à, ừ cũng có mấy thằng nó đến hỏi, mất thời giờ với chúng nó quá.

Có biết đâu thứ tây mà mình vẫn giao du, đa phần cũng chỉ là lũ cowboy.

Đại hội nhà văn lần thứ mấy không nhớ nữa, anh Phan Vũ khi đó đã 75,76 tuổi, nói tụi bay chơi đâu cho tao đi với. Mình hỏi bạn anh đâu cả rồi, anh nói chết hết trọi... đú má.

Mình biết bạn anh còn nhiều, chết sao hết được, nhưng rặt chỉ bao bì không thôi, còn lại thì rỗng không. Bao bì thì tính làm gì, chơi làm gì, phí.

Sắp đến cõi rồi, mười ông thì có đến chín ông ngồi lo bao bì sao cho hoàn hảo, hễ ai động đến cái là lồng lên như sói.

Ôi chán!

Nhớ thương cụ Võ

Báo Tiền Phong thì đưa tin vừa phỏng vấn cụ cách đây 2 ngày, cụ còn nói này nói nọ, khi nào cũng nghe cụ nhắc đừng quên quá khứ. Nhắc gì mà nhắc lắm thế. Mình nghi thằng nhà báo nhắc chứ không phải cụ nhắc. Cụ nhắc có đôi lần rồi chúng nó cứ thế phóng ra, lạ gì mấy ông nhà báo, hi hi.

Anh Xuân Đài ngày xưa làm báo, suốt ngày đi theo cụ Hồ, đến đâu cũng viết Bác dặn thế này, Bác khuyên thế kia. Sau về già, ngồi nhậu cười ha hả nói tao dặn cả đấy chứ, Bác dặn đâu. Chẳng biết thật không, hay lại ba hoa nữa, hi hi.

Chiều nay nghe thằng cu Tễu nói cụ thở oxy rồi, sắp về cõi rồi. Nó còn nhắc câu ngày xưa cụ Hồ nói với cụ: “ Chú phải sống đến trăm tuổi”. Bây giờ trăm tuổi rồi, coi như làm đúng lời Bác dặn.

Dân Quảng Bình, là nói dân sở tại, ai cũng có thể chê bai, kể cả bố mẹ, kể cả cụ Hồ, nhưng cụ Võ thì không, tuyệt nhiên không. Thế gian có 3 người dân Quảng Bình thờ phụng đó là Chúa, Phật và cụ Võ.

Họp hội đồng hương năm nào cụ cũng đến, hễ cụ đến trễ tý là lại xôn xao, thì thào không biết có chuyện chi mà giờ này cụ chưa đến. Cụ nói nhỏ, người nghe thì đông, hầu hết chẳng nghe gì nhưng hễ cụ nói xong ai nấy đều hân hoan như vừa nghe xong thánh chỉ.

Chẳng phải thời cụ làm quan cụ lo lót được cho dân Quảng Bình. Mình hỏi nhiều ông quan to Quảng Bình cụ Giáp có bố trí được ghế này ghế nọ không, ai cũng thở hắt ra nói có mô. Hễ có việc gì của tỉnh người ta chạy đến chỗ nọ chỗ kia chứ chẳng bao giờ chạy đến cụ.

Thì Phật, Chúa tóm lại có lo được dân chút gì đâu nhưng có đánh chết dân vẫn không thôi thờ phụng. Cụ Võ cũng thế thôi.

Quý Doãn nói cụ đánh hai đế quốc to đã trợt mặt rồi, mình còn đòi hỏi cụ cái chi nữa.

Thời xưa các ông bộ chính trị đều có ảnh phóng to, lồng khung treo tường cả. Mình còn bé chẳng biết ông nào ra ông nào, chỉ duy nhất cụ là mình biết, bởi vì cụ là đại tướng. Con nít thì đại tướng là ghê gớm nhất còn mấy cái chức khác thì mặc kệ, chẳng quan tâm.

Sáu, bảy tuổi ngồi há mồm nghe anh Chanh, anh Út kể chuyện cụ, sướng rêm người.

Anh Chanh kể Đờ Cát gọi điện cho Cụ Hồ xin tha. Cụ Hồ hỏi Đại tướng ý kiến chú ra răng? Đại tướng nói thưa Bác thằng mô tha thì tha chứ Đờ Cát thì dứt khoát không tha. Tụi mình vỗ tay rào rào nói đúng đúng không tha không tha.

Anh Út kể đội bóng đá nước mình đá với đội Trung Quốc, bị sút quả 11m, nếu bắt thì thủ môn sẽ vỡ ngực chết, không bắt thì thua. Trưởng đoàn gọi điện cho cụ Hồ hỏi thưa Bác có bắt không, cụ Hồ thương thủ môn chết tội, định nói thôi không bắt. Đại tướng ưỡn ngực rập chân nói thưa Bác dù chết Tổ quốc mình cũng không thể thua. Cả lũ nhảy lên reo hò đúng đúng, dù chết cũng không thua.

Rồi xúm lại hỏi anh Út cuối cùng mình có thắng không. Anh Út vênh mặt lên nói thắng chơ răng không thắng. Sướng muốn ngất luôn.

Đại khái cái gì Cụ Hồ cũng hỏi Đại tướng, cái gì Đại tướng cũng quyết định ngon lành, toàn trúng không thôi. Tâm hồn bé thơ của mình đầy ắp những chuyện như thế.

Mấy chục năm sau, hình như năm 1980, đang ăn cơm bỗng nghe tin cụ đựơc phân làm trưởng ban Sinh đẻ có kế hoạch, bỏ cơm nằm khóc rưng rức suốt cả buổi chiều . Tâm hồn bị tổn thương trầm trọng giống như thấy người ta đang làm nhục bố mình.

Năm sau, kỉ niệm chiến thắng Điện Biên Phủ, đài ngâm bài thơ Hoan hô chiến sĩ Điện Biên, mình ngồi phục xem người ta có ngâm câu: Hoan hô Đại tướng Võ Nguyên Giáp/ sét đánh ngày đêm xuống đầu giặc Pháp hay không. Hoá ra không.

Điên tiết mình đập tan cái đài của anh Đuya, sau phải vay tiền gần chết mua cái đài mới đền anh.

Năm 1984, đoàn kịch Quân đội dựng vở Bài ca Điện Biên, hình như kịch bản của Sĩ Hanh, Doãn Hoàng Giang đạo diễn. Nghĩ bụng chắc người ta chẳng mời cụ đến dự đâu. Hóa ra cụ đến. Bụng phục thầm quân đội quá xá, chỉ có quân đội gan mới to thế chứ chẳng ai dám đâu.

Mình đứng cuối hội trường hồi hộp chờ xem cái đoạn kết. Đoạn kết có chi tiết Chính uỷ mặt trận báo cáo chiến dịch thắng lợi, chỉ mỗi câu báo cáo đại tướng hay báo cáo đại tướng Võ Nguyên Giáp mà cãi nhau ỏm tỏi.

Anh Giang thì cứ tủm tỉm cười nói rồi mày xem anh xử lý thế nào.

Vở kịch quá dài, hơn 2 tiếng, xem mệt cả người, rồi cũng đến hồi kết. Khi tập thì anh Đoàn Dũng, trong vai chính uỷ mặt trận, chỉ quay điện thoại về chỉ huy sở mặt trận báo cáo với Đại tướng. Nhưng khi đó, anh Đoàn Dũng chạy vụt xuống đứng trước mặt cụ, rập chân ưỡi ngực chào.

Cụ bị bất ngờ, lúng túng đứng lên.

Anh Đoàn Dũng nói to, dõng dạc từng tiếng một: Báo cáo đại tướng Võ Nguyên Giáp, tổng tư lệnh mặt trận, chiến dịch Điện Biên Phủ đã hoàn toàn thắng lợi. Tướng Đờ Cát đang ở trước mặt chúng ta.

Cả ngàn người vụt đứng dậy vỗ tay như sầm rền, kéo dài hơn 10 phút, nhiều người khóc oà.

Mình bật khóc nức nở, chạy ra khỏi hội trường đứng khóc, hét to ôi sướng quá trời ơi.

Tối đó về nhà nằm lúc lúc lại bật khóc. Đang viết những dòng này cũng nước mắt như mưa.

Chuyện ma 1

Chắc ai cũng thế, tự nhiên có những đêm không ngủ, chẳng biết lý do gì. Mình cũng vậy, đêm nay coi như trắng đêm.

Định bụng đến thứ 7 mới viết 1 entry, đi vào đi ra chán, hút hết gần bao thuốc, nằm đếm đến gần chục ngàn vẫn không sao ngủ được, thế là mò vào blog chơi.

Nghĩ mãi không biết víết gì cho người ta khỏi tự ái. Thôi thì kể chuyện ma.

Năm 1989, chia tỉnh mình theo anh Tường về Quảng Trị. Hội văn nghệ thì đóng ở Thị xã Đông Hà nhưng mình và anh Tường đều ghét ở Đông Hà, cả hai đều phản đối việc tỉnh chọn Đông Hà làm tỉnh lỵ, bèn về Thị Xã Quảng Trị, xin một dãy nhà cấp 4 của Thị xã làm trụ sở Tạp chí Cửa Việt.

Mình xây cái nhà riêng ở cạnh tạp chí luôn, cho tiện.

Anh Trần Quốc Vượng đi khảo cổ, ghé qua, chắp tay sau đít đi đi lại trước cửa tạp chí, gật gù khen ông Tường, ông Lập đéo biết gì về long mạch mà chọn cái nhà này hay ghê, vượng lắm đây.

Anh Tường nghe nói vậy thì mừng lắm, nhờ anh Vượng chọn cho cái phòng nghỉ của anh, anh Vượng chọn phòng cuối dãy, anh nói hướng tây bắc hợp mạng ông Tường.

Cái phòng ấy vừa làm phòng khách, vừa làm phòng nghỉ của anh Tường, cứ một tháng đôi lần anh từ Huế ra làm việc và nghỉ lại.

Tháng đầu anh ở phòng ấy không thấy anh nói gì, hỏi thì khen mác lắm, mác lắm.

Một đêm, khoảng gần sáng anh sang nhà mình gõ cửa hỏi xin nước. Mình nói nước chúng nó để cả phích đầy, anh uống hết rồi à? Anh không nói, ngồi một lúc nói có rượu không cho mình một chén. Mình lôi rượu ra, hai anh em ngồi hành lang uống.

Anh hỏi Lập ở đây lâu có thấy gì không? Mình nói không. Anh nói mình cũng rứa, nhưng hồi nãy thì sợ quá. Mình hỏi sao. Anh nói khoảng 2 giờ sáng mình mở mắt thấy một anh bộ đội đứng sát giường luôn. Mình hỏi ai đó, anh vẫn đứng yên. Mình bật dậy thì anh đó biến mất.

Mình cười nói chắc anh chiêm bao, có những giấc chiêm bao nó kéo dài đến khi mình tỉnh hẳn hoi cả hơn 1 giờ. Anh nói mình cũng đinh ninh rứa, cứ ngủ lại thôi, nhưng hồi nãy thì lạ quá. Mình ra sau hồi nhà đi đái, vào phòng thì thấy đúng anh bộ đội đó đang đứng cạnh giường mình. Mình hỏi chi rứa anh? Chưa hỏi xong câu anh biến mất

Mình im lặng, động viên anh mấy câu, nhưng trong bụng không không tin. Hôm sau anh Tường vào Huế, mình ra phòng đó ngủ xem thế nào, ngủ cả tuần chẳng thấy gì.

Tháng sau anh Tường ra, mình nói em nằm cả tuần chẳng thấy chi. Anh Tường nói cũng có thể mình ám ảnh chiến tranh nhiều quá, thành ra rứa.

Tối đó uống rượu say, anh ngủ ngon, mình hỏi anh có thấy chi không, anh nhăn răng cười nói toàn thấy chó lẹo chắc.

Tối sau đúng ba giờ 15 sáng, mình nhớ chính xác vì khi đó đang viết, vừa nhìn đồng hồ, định tắt đèn đi ngủ thì nghe tiếng anh Tường gọi Lập ơi mau lên! Mình vọt sang phòng anh.

Anh Tường ngồi chồm hổm giữa nền nhà, đèn bật sáng choang. Mình hỏi răng, lại thấy à. Anh nói thấy, chút nữa mình cầm được tay anh đó.

Hai anh em pha trà ngồi uống. Anh nói mình ngủ một giấc, mở mắt thấy anh bộ đội đó đứng cạnh giường. Lần ni mình im lặng vờ như ngủ, rồi bất thần vùng dậy chộp tay. Chộp được rồi chớ, kêu Lập đó, vừa kêu xong thì anh đó cũng biến mất.

Hai anh em nhìn nhau chẳng biết nói gì.

Rất nhiều đêm sau anh Tường không thấy gì cả, có đến nửa năm anh Tường ngủ ngon giấc nhưng anh lại buồn, anh nói tại mình làm rứa, anh sợ anh đi rồi.

Chị Hương ra tù, về nhà mình chơi, mình hỏi chị thích ngủ nhà em hay ngủ phòng khách. Chị nói tao ngủ phòng khách, để vợ chồng chúng mày tự do, tao thì gìàu tưởng tượng, ngủ nhà vợ chồng trẻ khó ngủ lắm.

Chị ngủ phòng khách đêm đầu không thấy gì. Đêm sau chị đập cửa rầm rầm, mở cửa, chị ào vào nói mày cút sang phòng mấy đứa trẻ con ngủ, để tao ngủ với Hồng.

Mình hỏi chị thấy gì à? Chị kể tao vừa mở mắt thì thấy một anh bộ đội đứng cạnh giường. Lúc đầu tưởng thằng bố láo nào, chực đạp một phát cho văng dái mẹ nó đi. Không ngờ tao chực co chân anh ấy đã biến mất. Tao ra kiểm tra lại cửa ngõ, khoá chặt, bật đèn sáng trưng, cả bốn cái đèn bật hết. Chưa ngủ, vừa nhắm mắt thôi, mở mắt đã thấy anh bộ đội đứng cạnh giường. Tao chồm đậy thì anh ấy biến mất.

Chị Hương ngồi thừ nói tao cũng không bíêt tâm trạng tao thế nào nữa, vừa sợ vừa thương, hay sao a... rất khó nói.

Hôm Bảo Ninh với thằng Nguyên vào, chúng cũng ngủ lại phòng đó. Mình kể cho chúng nó nghe. Bảo Ninh cười khẹc khẹc nói mày lại nghe mồm ông Tường, bà Hương, mày có đảng viên không đấy hả hả!

Đêm đó uống rượu đến 4 giờ sáng mới ngủ. Mình quá giấc đang nằm thao thức thì nghe tiếng thằng Nguyên gọi. Mình ra mở cửa, hai thằng đứng dúm dó, mặt xanh như đít nhái. Bảo Ninh lầu bầu đ. mẹ ông đéo ngủ phòng đó nữa, đ. mẹ ông đéo ngủ phòng đó nữa. Mình hỏi sao, thằng Nguyên nói anh bộ đội đúng như mày kể.

Bảo Ninh gằn gằn, nói đ. mẹ cả hai thằng cùng thấy nha, không mày lại bảo bố mày nói láo.

Chuyện ma 2

Tối sau Bảo Ninh nói mày cút sang phòng khách ngủ để tụi tao ngủ đây. Mình cười nói các ông hay nhỉ, tôi sang ngủ với ma còn các ông về ngủ với vợ tôi à?

Bảo Ninh cười khì khì nói ờ nhỉ, quên quên.

Nói cho vui chứ tối đó mình cùng hai thằng sang phòng khách ngủ cho vui, nếu có thấy thì thấy một lần cho biết.

Ba thằng uống rượu nói phét tới khuya, nói đi nói lại mỗi chuyện văn học phản ánh của anh Sử, văn học nghiền ngẫm của anh Trà. Mình nói anh Sử anh Trà cãi nhau bất phân thắng bại, tại sao không đề xuất văn học phản nghiền, anh nào cũng có phần, khỏi phải cãi nhau.

Ba thằng sướng cái văn học phản nghiền, tán nhăng tán cuội mãi, rồi ngủ. Vừa chợp mắt Bảo Ninh bỗng vùng dậy hét vang đù mẹ thằng Lập nha! Mình ngồi dậy hỏi sao. Bảo Ninh nghiến răng dơ nắm đấm đe đe: Mày sờ chim tao. Mình cười phì nói bộ tôi không có chim sao phải sờ chim ông.

Bảo Ninh nói hay thằng Nguyên, đù mẹ đúng rồi thằng Nguyên. Thằng Nguyên vùng dậy ngơ ngác hỏi cái gì cái gì. Mình nói nghi ai lại nghi thằng Nguyên, của vợ nó, nó còn nhác sờ nữa là cái thứ chim ông.

Bảo Ninh ngồi ngơ ngẩn nói rõ ràng có thằng sờ chim tao mà, tao đã ngủ đâu. Nó còn bóp dái tao một cái cực mạnh nữa mà.

Mình và thằng Nguyên chả tin, không thèm nói lại.

Bảo Ninh lại lôi rượu ra uống một mình, cứ lẩm bẩm hay là ông bộ đội hôm qua? Không, cái kiểu sờ không phải vuốt ve, nó có vẻ hận thù chim tao lắm. Hay là mấy ông lính cộng hoà?

Thằng Nguyên kêu lên thôi ngủ đi ông ơi! Bảo Ninh vừa chui vào màn vừa cằn nhằn hay là vợ thằng Lập sang sờ tao hì hì. Chẳng ai thèm nói lại, Bảo Ninh nằm im, rồi ngủ.

Bảo Ninh có rượu vào nó ngủ giống y chang một cuộc chiến tranh. Gằn gằn, gừ gừ, chóp chép miệng, bất chợt đập tay đánh chân, bất chợt gầm lên tao bắn hết, tao giết hết.

Mình không sao ngủ được, cố nằm im cho chúng nó ngủ. Chợt thằng Nguyên đập đập tay Lập Lập mày ngủ chưa? Mình nói chưa, sao. Nó nói đúng là có ngườì sờ mày ạ. Nó cũng bóp tao một cái cực mạnh. Mình nói lạ nhỉ, sao nó không sờ tao. Thằng Nguyên ngồi dậy thẫn thờ nói tao cũng không biết nữa, nhưng có ngươì sờ tao thật. Tao đã ngủ đâu.

Hai thằng ngồi dậy vừa rượu vừa trà cho đến sáng, nghĩ mãi không hiểu vì sao cái ông bộ đội lại đi sờ chim.

Mình kể cho vợ nghe, vợ mình nói em kể cho chị Qui rồi, chị nói chắc là hồn ma anh Thỉ.

Anh Thỉ là tên chồng chị Qui, hy sinh năm 1972 thành cổ thị Xã Quảng Trị. Khi đó chị Qui đang ở Thanh Hoá, mới 25 tuổi, chưa con. Hoà bình, chị vào Thị xã Quảng Trị, tìm kiếm cả năm không thấy hài cốt anh Thỉ đâu, có người nhận chị vào công ty lương thực, chị ở lại làm ăn đây luôn, không ra quê nữa.

Chị nói chẳng phải ở quê không có việc, chị đang là kế toán trưởng công ty lương thực ngoài đó chớ, tự dưng vào đây không thích ra nữa, thấy cái căn hộ ở đây người ta để lại, ruột gan tự dưng nóng cồn cào, vay tiền mua cho bằng được. Bao nhiêu nhà rẻ không mua, cứ muốn mua cho được căn hộ đây thôi. Có khi anh Thỉ xui chị.

Ngày nào chị cũng nhắc anh Thỉ, anh Thỉ. Hễ sang chơi, câu trước câu sau là anh Thỉ liền.

Vợ mình kể chuyện ma ở phòng khách, chị mừng lắm nói có khi anh Thỉ đó. Chị chạy mới thầy mời thợ cúng vái cả đêm. Thầy chỉ điểm huyệt gần giếng, đào lên chẳng thấy gì, chỉ thấy một khẩu AK gỉ rét.

Chị buồn, khóc, nói không phải anh Thỉ, nếu là anh Thỉ tại sao không hiện hồn cho chị thấy, cứ hiện hồn cho mấy người đâu đâu.

Nói vậy nhưng thỉnh thoảng chị lại sang hỏi anh Thỉ có hiện hồn nữa không? Vợ mình nói có, nhưng toàn nghe mấy ông kể anh sờ chim họ thôi. Chị cười nói không có đâu, mấy ông bịa đó, anh Thỉ hiền lành nghiêm túc lắm.

Anh Tường từ Huế ra, vẫn ngủ ở phòng khách, nhiều tháng không nói gì, một hôm mình hỏi anh ngủ đấy, có thấy hiện tượng ai đó sờ chim mình không? Anh ngạc nhiên nói răng ông biết? Mình kể chuyện Bảo Ninh và thằng Nguyên bị ma sờ chim.

Anh ngồi yên, cười khậc một tiếng nói rứa mà mình tưởng mụ Qui nhà bên ngứa nghề mò sang sờ mình. Mình đang nghĩ bụng mụ ni tìm sai địa chỉ.

Anh kể nó sờ nhiều lần lắm, vuốt vuốt nữa, hay lắm, giống đàn bà làm chớ không phải đàn ông. Mình cười nói có khi cái ông bộ đội đó là pê đê.

Nửa năm sau Hoà Vang và Nguyễn Lương Ngọc đi bộ xuyên Việt ghé qua thăm mình, nghỉ lại hai ngày. Chuyện hai ông này đi bộ nhanh hơn ô tô nhiều chuyện vui lắm, nhưng hai ông về trời rồi, tha. Hi hi.

Mình không kể chuyện ma cho Hoà Vang, Nguyễn Lương Ngọc nghe, sợ chúng nó sợ.

Sáng trước khi đi, Hoà Vang cầm tay mình ra sau hồi nhà nói thầm vẻ quan trọng: tôi nói ông, ông đừng nói lại thằng Ngọc nghe chưa. Thằng Nguyễn Lương Ngọc là một pê đê chính hiệu. Mình hỏi sao ông nói vậy. Hoà Vang nói nó sờ soạng tôi cả đêm. Tôi đã nằm riêng ra rồi, nó vẫn mò tới sờ soạng.

Mình gọi ra riêng Nguyễn Lương Ngọc, giả làm bộ nghiêm trọng, nói này Hoà Vang có sờ soạng ông không? Nguyễn Lương Ngọc ngạc nhiên nói sao ông biết. Mình nói Hoà Vang là một pê đê chính hiệu. Nguyễn Lương Ngọc kêu to: thôi đúng rồi, tôi cũng nghi mà không dám nói, hắn sờ tôi cả đêm.

Mình cười, nói cho hai thằng nghe chuyện anh Tường, Bảo Ninh, thằng Nguyên bị ma sờ chim, cả hai trợn tròn mắt, xanh mặt, bảo ở lại một đêm nữa, không ở, đi luôn.

Cuối năm đó bỗng nhiên chị Qui chạy sang hớn hở đưa cho vợ chồng mình cái nhẫn bạc đã gỉ rét, nói anh Thỉ đây rồi! Mình hỏi sao. Chị nói đây là cái nhẫn chị tặng anh trước khi vào Nam. Hồi đó nghèo, chỉ kiếm được cái nhẫn bạc thôi, khắc đôi bồ câu rồi tặng anh. Vợ mình nói chị kiếm được ở đâu. Chị nói thằng Líp nhà em đó , chị thấy nó cầm chơi, hỏi nó, nó bảo nó thấy trên cỏ.

Vợ chồng mình chạy đi tìm thằng Líp, hỏi nó con tìm thấy cái nhẫn này ở đâu. Thằng Líp mới 4 tuổi, lúc cúc chạy ra đầu hồi trụ sở toà soạn, chỉ tay nói chỗ ni nì.

Ở cái nơi thằng Líp chỉ là một cái lỗ nhỏ bằng đồng xu, năm sáu đường kiến lửa, kiến hôi từ nhiều hướng bò vào cái lỗ đó. Mình nói có khi hài cốt anh Thỉ dưới này cũng nên.

Chị Qui mời thầy cúng vái rồi đào. Bộ hài cốt hiện ra. Chị Qui oà khóc. Chị thắp một nắm hương nói có phải anh Thỉ thì hoá ! Nắm nhang trong tay chị cháy bùng. Chị hét lên sung sướng đây rồi, chồng tôi đây rồi.

Mấy người đào phát hiện còn một bộ hài cốt nữa. Nhìn cái thế hài cốt mấy người đào phán đoán bộ hài cốt còn lại phía dưới khả năng là một lính cộng hoà. Họ nói khả năng hai ngươì này vật nhau, bóp cổ nhau, rồi chết cả hai.

Chị Qui nói thôi thôi đừng đoán bậy, chẳng may là đồng đội anh Thỉ thì sao? Nói vậy rồi người ta không cho vào nghĩa trang liệt sĩ, tội nghiệp.

Bỗng một người kêu lên đây là hài cốt con gái. Anh này chìa ra một cái kẹp thép không rỉ và hai ba cái cúc sứ, màu hồng, đúng là cúc áo con gái.

Chị Qui rơi xuống ngồi bệt, mặt trắng bạch.

Một người đào nói è he, hai đưa ni rủ nhau ra đây đụ chắc, trúng bom chết thôi, đánh đấm chi mô.

Chị Qui chồm lên, hét một tiếng rợn người: Câm mồm đi!

Chị Qui đem hài cốt anh Thỉ ra nghĩa trang liệt sĩ Quảng Trị, chôn cất đàng hoàng, cúng viếng tử tế, đúng trăm ngày. Sau đó chị bán nhà ra Thanh Hoá không bao giờ trở lại nữa

Những người bạn khó quên 6

Thằng Thắng học lớp 1 với mình, không nhớ bất kì chuyện gì của nó hồi lớp 1, sang lớp 2 thì có chuyện.

Trong lớp có con Bình xinh nhất lớp, con Bình con ông Đái Lùn mình đã kể, thằng Trung thích nó lắm, suốt ngày loăng quăng quanh con Bình.

Sắp hàng vào lớp, nam một hàng, nữ một hàng. Hễ con Bình đứng đâu là thằng Trung chen vào hàng nam ngang nó, múa máy trước mặt con Bình, ra vẻ ta đây anh hùng lắm

Lớp 2 đã biết gì đâu thế mà thằng Trung đã khoe là nó đã hun con Bình. Cả bọn nói cứt cứt! Đom đom!

Thằng Trung hẹn chiều nay tao hẹn con Bình ra đây hun, cho tụi bay rình.

Mình, thằng Phúc, thằng Bình, thằng Thắng núp rình cả buổi chẳng thấy nó đâu. Hôm sau gặp thằng Trung, cả bọn chửi nó nói láo, nó nói phải có 5 hào tao mới xử nó hun được chớ.

Thằng Bình có 3 hào, thằng Phúc 1 hào, còn một hào nữa mình nói nói thằng Thắng mi năm xu tao năm xu. Thằng Thằng nói có một hào cũng đòi chia nhau, đồ ki bo! Mình tự ái, chạy về khóc đứng khóc ngồi với chị Nghĩa, chị cho một hào, mừng húm.

Đủ 5 hào đưa cho thằng Trung, cả bọn núp rình vẫn không thấy thằng Trung đâu. Sáng sau gặp thằng Trung, nó nhăn răng cười nói tao nói láo rứa mà cũng tin.

Hỏi tiền đâu nó nói tao mua bánh chưng ăn hết rồi. Mình xông vào đánh, thằng Phúc, thằng Bình can, chúng là bà con cô con cậu với thằng Trung.

Chuyện tưởng xong, ai dè sáng sau thầy Khuông hiệu trưởng hầm hầm đi xuống lớp, lôi cổ mình, thằng Bình, thằng Trung, thằng Phúc sắp hàng một hàng ngang. Cô Tám chủ nhiệm cũng ngạc nhiên không rõ chuyện gì.

Thầy Khuông nói thật kinh khủng, thật ghê tởm trẻ con 7, 8 tuổi góp tiền lại xử sờ bướm bạn gái.

Mình nhớ như in cô Tám nghe đến đó rùng mình oẹ một cái.

Cô hỏi thật không, mấy đứa đều nói không phải không phải, cô hỏi rứa thì răng, cả bọn cũng chỉ nói không phải không phải, chẳng biết nói sao.

Thầy Khuông kêu thằng Thắng ra, nó nói trơn tru thưa cô bạn Bình góp 3 hào, bạn Phúc 1 hào, bạn Lập 1 hào, cả 5 hào đưa cho bạn Trung để bạn Trung xử sờ bướm bạn Bình. Em đã can nhưng các bạn không nghe.

Phục nhất thằng Thắng là hồi đó chẳng đứa nào hiểu sờ bướm để làm gì, chim bướm chỉ để đái thôi sờ làm gì, thế mà thằng Thắng đã biết.

Cả bọn chồm lên mi nói láo, mi nói láo, chỉ thế thôi chứ chẳng biết cãi làm sao.

Chuyện này ồn ra cả trường. Mạ mình khóc lên khóc xuống, cứ rên lên: ôi chao ôi con tui răng rứa hè.

Mình xấu hổ chết đi được, hễ ai nhắc đến chuyện đó là mình muốn đào lỗ chui xuống đất.

May hết lớp 2 mình sơ tán lên làng Đông Dương, lang thang học hết trường này sang trường khác, xa thị trấn Ba Đồn, không ai biết chuyện mình, không thì không biết đến lớp làm sao.

Lên cấp 3 gặp lại thằng Thắng, hỏi sao hồi đó mày dựng chuyện ra vậy. Nó cười nói con nít mà, biết gì đâu.

Cả ba năm học cấp 3 chưa có môn nào thằng Thắng tổng kết quá 6 điểm, nhưng nó luôn được cô thầy yêu mến. Từ lớp 8 nó đã biết bỏ áo vào quần, là li quần, chải tóc rẽ ngôi, xức nước hoa, nói năng lịch sự.

Họp đoàn, nó nói đồng chí Lập bí thư chi đoàn mà gọi các nữ đoàn viên toàn con này con kia.

Con Bình cãi nhau với con Tân nói cứt cứt, ẻ ẻ. Nó nói thật không tưởng tượng nỗi nữ đoàn viên lại nói năng vô văn hoá đến thế.

Quả thật đến lớp 9 mình mới nghe được ba tiếng vô văn hoá do thắng Thắng nói ra. Trong bụng phục nó lắm.

Nó dạy kèm con Xìu học lớp 6, con chú Dõng, em trai bố vợ mình sau này, ở gần nhà nó, lúc nào nó cũng dịu dàng em thế này, em thế kia, tuyệt không một lần văng tục.

Chú Dõng nói Ba Đồn có con ông Cu Nhuận là văn minh lịch sự nhất. Chú Dõng dạy cấp hai, khi nào nói với học trò về văn minh lịch sự cũng đem thằng Thắng ra làm dẫn chứng.

Thím Lý, vợ chú Dõng, thì khen thằng Thắng không còn một lời nào. Năm đó thím Lý 40 tuổi, có 4 đưa con nói tục kinh hồn. Thím nhờ thằng Thắng kèm cặp, chỉ gần nửa năm cả bốn đứa đều ngoan, đều văn minh lịch sự, không nói tục nữa.

Chú Dõng sang nhà mình nói với ba mình, anh Đạng à, trời thương tui. Ba mình hỏi sao. Chú nói trời cho tui ở gần nhà thắng Thắng, bốn đứa con tui ngoan nhất xóm Long Thành.

Hai tháng sau, chú Dõng có việc vào Đồng Hới hai ngày, khi về nhà thì thấy cái đít thằng Thắng đang nhoáy trên bụng thím Lý.

Chú hét lên bà con ơi sang coi thằng 18 tuổi ngủ với con bốn chục tuổi đây này

Thằng Thắng thong thả kéo quần lên, đấm một phát vào mồm chú Dõng, rụng mất hai cái răng, quát đồ vu khống!

Tháng sau thím Lý thả cả 4 đứa con cho chú Dõng, theo thằng Thắng đi đâu mất, ba chục năm rồi vẫn không biết họ đi đâu.

Chuyện này có vợ bọ làm chứng.

Trại viết Suối Hoa

Cho đến bây giờ, mỗi lần nói về công tác sáng tác và tổ chức sáng tác, Hội nhà văn đều nhắc đến trại viết Suối Hoa, coi như một niềm tự hào, vì từ trại ấy đã có nhiều tài năng đã ra đời, nhiều cuốn sách nổi tiếng.

Anh Bách nói mày viết về cái trại ấy đi. Chần chừ mãi, giờ mới viết.

Năm 1986, 1987 chi đó Hội nhà văn mở trại sáng tác cho các cây bút xuất sắc nhất thế hệ sau 1975, nghe oách kinh.

Bình Trị Thiên mình và Trần Thuỳ Mai được chọn, vinh dự quá trời. Ra đi còn được tỉnh uỷ gặp gỡ, động viên cho quà. Đi dự trại viết mà được quan tâm thế, thật xưa nay hiếm.

Nghe nói Hội nhà văn định dùng trại này như một đột phá khẩu để làm một cuộc cách mạng văn xuôi.

Trại tổ chức ở khách sạn Suối Hoa-Thị xã Bắc Ninh. Tới nơi thấy đủ mặt anh tài: Bảo Ninh, Thuỳ Linh, Hồ Anh Thái, Đức Ban, Nguyễn Trọng Tín, Song Hảo, Trần Hoàng Bách.v.v. cả một mớ người tài ba miền Hội gom đủ cả.

Anh Đỗ Chu phụ trách trại, anh nói tao được Hũu Thỉnh giao cho cái trại vĩ đại nhất từ xưa đến nay, nghe chưa. Chúng mày phải viết cho tốt để anh mày vào Đảng, nghe chưa.

Sáng sớm, anh Chu đi từ đầu đến cuối hành lang tầng 2 khách sạn, qua phòng nào anh cũng gõ cọc cọc cọc, nói rất to Viết! viết! Viết! Rồi anh đi về phòng mình nằm ngửa đọc kinh thánh.

Được khoảng hai tiếng, anh lại vùng dậy ra khỏi phòng, đi dọc hành lang tầng 2 gõ cọc cọc cọc- Viết! Viết! Viết! Khi đó anh mới đi uống bia. Uống no bia, chừng 2 giờ chiều, anh mắt nhắm mắt mở, ngật ngà ngật ngưỡng đi dọc hành lang tầng 2, gõ cọc cọc cọc- Viết! Viết! Viết! Rồi về phòng mình đánh một giấc đến 6 giờ tối.

Hôm nào cũng giống hôm nào.

Mấy ngày đầu còn chăm lắm, đứa nào đứa nấy nghiêm túc vào bàn đúng giờ, rồi đọc của nhau, góp ý cho nhau rất tử tế. Sau chán, bắt đầu bày trò ngịch ngợm.

Trừ thằng Hồ Anh Thái là nghiêm túc từ đầu đến cuối, khi nào qua phòng nó cũng thấy cái lưng nó đang úp trên bàn. Thỉnh thoảng nó ra cửa đứng vuốt mặt mấy cái rồi lại quay vào viết.

Đỗ Chu thấy thế, nghi nghi, hỏi mình thằng Thái viết cái gì, mình nói nó viết tiểu thuyết Người và xe chạy dưới ánh trăng. Anh nói chạy cái đầu l., nó viết báo cáo mật cho công an đấy. Thằng này ở Bộ ngoại giao tao lạ gì.

Số còn lại chẳng thằng nào để tâm viết nữa, nhậu nhẹt tối ngày, gái gẩm tùm lum. Nhậu say thì trêu ghẹo mấy nữ nhà văn, không cho đám này viết. Thì thầm bàn nhau phải giết con này, phải giết con kia.

Song Hảo có câu thơ : Khi nào anh đau khổ, hãy tìm về với em. Mấy thằng uống say khi nào cũng đứng tầng một ngửa mặt hét lên tầng hai: Song Hảo ơi anh đau khổ rồi!

Thằng Nguyễn Trọng Tín hễ rượu say là chui xuống gầm giường Song Hảo ngủ, đuổi mấy cũng không về.

Hai ba giờ sáng mới thấy Tín bò về, mình chung phòng với nó, mình hỏi có làm ăn được gì không, sao về sớm thế. Tín nói hổng có, nó đánh rắm quá trời luôn, chịu không thấu... đú má.

Nói thế nhưng hễ say là lại chui gầm giường Song Hảo ngủ.

Đỗ Chu gọi cả hội đến nói thằng Thỉnh mới gọi điện hỏi tao, chúng mày viết được cái đéo gì thì kê ra để anh báo cáo cho nó.

Thằng nào thằng nấy kê ra một loạt thật hoành tráng, Đỗ Chu sướng lắm, nói chúng mày đều tài cả, có ỉa ra cũng thơm hơn chúng nó nhiều. Thôi cố gắng ỉa thêm mỗi đứa mấy bãi nưã cho anh nhờ. Đại hội sắp đến nơi rồi, anh mày phải vào Ban chấp hành chứ.

Bọn mình vâng dạ rồi đâu lại vào đấy.

Đức Ban lớn tuổi nhất, nghiễm nhiên thành đại ca. Anh bày trò họp chi bộ, phân công đứa này giết em này, đứa kia giết em kia, cuối tuần họp chi bộ báo cáo kết quả.

Thằng nào cũng báo cáo thành công ngon lành, riêng T.S lúc nào cũng kêu thất bại.

T. S có bệnh chưa lâm trận đã hết đạn, nhiều lần bị vợ nó cào cho rách mặt. Thành ra nó đẹp trai nhưng cưa em nào, hay ho được chút đầu, sau các em bỏ chạy cả.

Đức Ban nói tại mày hay xúc động. Mày phải coi cái con dưới bụng mày là đế quốc sài lang, phải tưởng tượng nó là vợ Nich Xơn, vợ Giôn Xơn, đ. cho chết mẹ nó đi. T. S nói chưa kịp căm thù đã ướt mẹ nó quần rồi. Cả hội cười lăn, nó thì rưng rưng nước mắt.

Hôm T.S kè được một em ngon lành vào phòng, cả hội ở ngoài hồi hộp chờ đợi. Đến khi nó đi ra, cả hội xúm vào hỏi sao sao, nó banh vạt quần ướt sũng ra, rưng rưng nước mắt.

Đức Ban họp chi bộ nói mỗi người làm việc bằng hai, biến đau thương thành hành động cách mạng, trả thù cho đồng chí TS. Rồi xua mọi người phải tán cho được một thằng hai ba em.

Đức Ban nói gái khách sạn, gái thị xã, gái đoàn quan họ đầy ra đấy, thằng nào không tán được hai ba em, tao thiến dái.

Thế là chạy rong suốt ngày,chắng viết lách gì cả.

Nhiều lần Đỗ Chu bắt được hỏi đi đâu, khi thì nói đi lấy thêm tài liệu, khi thì nói phải đi thực tế chỗ này chỗ nọ. Đỗ Chu nói chúng mày nói phét giỏi, anh yên tâm.

Tổng kết trại ngựa xe như nước, có đến mấy chục tập truyện ngắn và tiểu thuyết được thông báo là cực kì có chất lượng. Thực ra trừ tập Hồ Anh Thái, còn lại đều là những tập anh em viết sẵn ở nhà, đem theo sửa sang chút xíu.

Anh Hữu Thỉnh hân hoan nói chưa bao giờ chúng ta có một trại sáng tác thành công như thế này. Vô cùng cảm ơn các bạn, tôi tin chính các bạn, chứ không phải ai khác, sẽ làm rạng danh nền văn học nước nhà.

Vỗ tay rầm trời.

Đức Ban nói nhỏ với mình mỏ l. này đã khai thác thành công, năm sau hội nhà văn sẽ bỏ tiền cho tụi mình khai thác mỏ l. khác.

Một chuyện tình

Truyện ngắn

Về quê, đang đi loẹt quẹt, chấm chấm phẩy phẩy trên đường cái quan thì thấy một người đàn bà đi tất bật bên kia đường, vừa gọi vừa vẫy Lập ơi! phải Lập đó không? Thì ra là cô Hoàng, cô giáo chủ nhiệm lớp 5 thời mình theo ba lên ở thung lũng Chớp Ri.

Cô ôm chầm lấy mình, khóc, vẫn giữ thói quen như ngày mình còn con nít, hễ gặp là ôm hôn chùn chụt.

Thời con nít đi học, các thầy thường không ưa mình, thường mắng mình chủ quan kiêu ngạo, hễ thầy nào làm chủ nhiệm, thế nào học bạ cuối năm cũng ghi “cần ngăn ngừa tính tự phụ”; trong khi các cô đều yêu thương mình, cô Hoàng yêu mình nhất, đời mình chưa được cô giáo nào yêu thương còn quá mẹ yêu con như cô Hoàng.

Ví von thế cũng sai, như chị yêu em thôi, vì thời đó mình 11 tuổi, cô mới ra trường chưa đầy 19 tuổi. Cô học sư phạm hệ 7+2, tức học lớp 7 xong, đi học sư phạm 2 năm là thành cô giáo rồi.

Ba mình ra Hà Nội học Nguyễn Ái Quốc một năm, mình ăn ở với cô suốt cả năm trời.

Đêm nào cũng thế, cô nằm ở giữa, mình nằm một bên, thằng Chơn nằm một bên. Cô kể chuyện Những người khốn khổ hay đến nỗi sau này mình đọc lại thấy sách không hay như cô kể.

Đêm nào cô cũng hôn mình chùn chụt, hễ tỉnh lúc nào là lại ôm mình hôn. Lắm khi say ngủ, bị phá giấc ngủ, mình cáu, leo sang nằm sau lưng thằng Chơn ngủ. Cô cười phì, tát yêu mình rồi khóc.

Cô hay khóc lắm, chợt cười chợt khóc như con nít. Cô hay ôm cuốn nhật kí hôn chùn chụt rồi khóc. Mình đọc trộm nhật kí mới biết cô yêu một phóng viên chiến trường tên Khiết, đã hy sinh ở cảng Gianh.

Cô gầy rộc đi một năm trời rồi tươi tỉnh trở lại, thỉnh thoảng hát như reo một câu, mắt mơ màng long lanh. Thằng Chơn nói dì tao đang yêu, hỏi yêu ai nó nhất định không nói.

Cô đang thái rau heo, mình chạy vào hỏi cô đang yêu à, cô cười nói ừ, mình hỏi cô yêu ai, cô ngừng thái rau, mắt mơ màng nói yêu một người đáng yêu.

Cuối cùng mình cũng biết cô yêu anh Đang học lớp 7, đẹp trai nhất trường.

Anh Đang 19 tuổi, bằng tuổi cô, nghe nói hơn cô đúng 5 ngày. Anh học dốt nhưng đàn măng đô lin cực hay, đánh bóng chuyền hết ý. Cô phụ đạo văn cho anh, rồi yêu.

Anh Đang với mình thân nhau, vì mình là fan hâm mộ của anh, bất kì điều gì anh làm mình đều phục, trừ học tất nhiên.

Một hôm ra chơi, thấy anh Đang đứng đái, mình chạy lại đái gần anh, tranh thủ chiêm ngưỡng chim anh, anh nói nhìn cái gì, lên lớp 7 là bằng tao thôi mà. Mình nói anh yêu cô Hoàng à? Anh nói yêu chớ sợ gì không yêu.

Mình chạy về nói cô anh Đang yêu cô đúng rồi! Cô vội vàng bịt miệng mình, nhớn nhác nhìn bốn xung quanh nói cấm không được nói ai nghe chưa.

Mình nói thằng Chơn tao biết cô Hoàng yêu ai rồi. Thằng Chơn nhăn răng cười nói cả trường biết hết rồi chỉ mày ngu không biết thôi.

Mình đeo lấy anh Đang đòi anh kể chuyện anh yêu cô, anh kể hấp dẫn như các chú bộ đội kể chuyện đánh giáp la cà. Anh nói tau hun cô cái nghe chưa, cô cho tau một tát nghe chưa, tau không sợ nghe chưa, tau đè cô ra nghe chưa, cô cho tau một đạp nghe chưa, tao xé đứt lai quần cô rồi ngoạm bướm cô nghe chưa, cô mềm dần như bún, khe khe.

Từ đó hễ ngồi ăn cơm với cô mình đều tưởng tượng anh Đang ngoạm buớm cô thế nào, nghĩ mãi không ra tại sao anh Đang ngoạm bướm thì cô mềm dần như bún.

Mình kể thằng Chơn chuyện anh Đang kể, nó nhăn răng cười nói tao biết từ tám hoánh.

Một hôm đi học về thấy cô Hoàng ngồi bó gối, nước mắt hai hàng. Biết tính cô hay khóc mình cũng chẳng hỏi, xuống lục nồi thì thấy bếp lạnh tanh, nồi niêu rỗng không. Mình hỏi cô ơi chưa cơm à, hỏi ba bốn lần cô cũng không nói. Bỗng cô vùng dậy lao đầu đập tường liên tục, đập đến tóe máu đầu, vừa đập vừa hét chết đi cho rồi! Chết đi cho rồi!

Mình sợ quá ôm lấy cô, khóc nói cô ơi đừng chết! Cô ơi đừng chết! Cô ôm đầu hét rất to không, cô phải chết thôi, không ai cho cô sống đâu!

Thằng Chơn nói nhà trường kiểm điểm cô, kiểm điểm cả tuần nay rồi, đòi đuổi dạy. Mình nói sao kiểm điểm, sao đuổi. Nó nhăn mặt nói ngu, cô gíáo yêu học trò là đồi bại. Nếu cô không bỏ thì nhất định cô bị đuổi dạy.

11 tuổi chưa biết đồi bại là cái gì, thằng Chơn cũng chỉ nghe nói thế thôi, nhưng nghĩ là chuyện ghê gớm thế nào thì nhà trường mới kiểm điểm 7 đêm 7 ngày.

Mình nói với anh Đang anh thôi yêu cô Hoàng đi cho rồi. Anh Đang cười nói tại cô yêu tau chớ, cô bỏ đã khỏe xác tau.

Tối mình về đọc trộm nhật kí cô, cô viết dài hàng chục trang, bây giờ chẳng nhớ gì, chỉ nhớ câu Đang ơi em không thể sống thiếu anh! Mình ngạc nhiên thấy anh Đang vẫn kêu cô bằng cô, trong khi cô kêu bằng anh, xưng em ngọt xớt.

Mình nói anh Đang anh có kêu cô bằng em không, anh nói răng không, đ. chắc thì phải kêu anh em chớ.

Mình không hiểu lắm, chỉ biết cô Hoàng coi anh Đang như người tình lý tưởng trong khi anh chẳng mấy quan tâm, chỉ kể chuyện làm tình với cô, đè cô ra sao, ngoạm bướm cô thế nào rồi cười khe khe khe.

Cô Hoàng lại gầy rộc đi, thức trắng mấy đêm liền, rồi bỏ trốn, rủ cả anh Đang cùng đi. Thầy hiệu trưởng nói nhất định trốn vô rừng và huy động cả trường đi tìm. Mình và thằng Chơn thì lo lắm, vừa đi vừa kêu cô, thằng Chơn kêu dì ơi về đi, mình kêu cô ơi về đi, vừa đi vừa khóc vừa kêu ròng rã mấy ngày trời không thấy.

Rồi cô và anh Đang đột ngột trở về. Cô xanh như que củi, nằm ốm cả tháng trời, chỉ còn da bọc xương. Hết ốm thì bị chuyển trường, không đuổi dạy, chỉ chuyển trường thôi.

Mình hỏi anh Đang cô với anh trốn đâu, sao tự nhiên bỏ về? Anh đang nói chui vô hang Dơi chớ mô, ăn hết đồ ăn mang theo thì về chớ răng.

Anh nói cô mang theo bánh bích qui, thịt heo rừng nướng, xôi cả bọc to, ăn đã thôi. Tao được cơm no bò cưỡi cả tuần sướng cực. Rồi anh lại ngửa cổ cười khe khe khe

Kí ức 5 hào

Truyện ngắn

Thủa bé đi học không sợ gì chỉ sợ đến ngày nộp học phí.

Lương ba hình như 105 đồng, gọi là lương cao, nhưng 7,8 miệng ăn, chưa đến nửa tháng đã hết tiền. Suốt cả thời kì ấu thơ của mình, nhà mình khi nào cũng khốn đốn chuyện nợ nần.

Có 8 hào học phí, mua được 16 cái kẹo văn, mà lần nào về xin học phí mạ cũng gắt um lên: Đi học sau này có làm vương làm tướng chi không mà tháng nào cũng đòi tiền tao.

Mình ngồi khóc ri rỉ từ sáng đến chiều, cuối cùng mạ cũng cho. Mừng hết lớn.

Nhưng tháng sau lại lặp lại y xì tháng trước, khốn khổ vô cùng.

Có lần cô giáo nói: Nhà thầy Đạng mà không có 8 hào học phí à, vô lý. Nhục quá đã tính tự tử.

Cho nên khi được giải học sinh giỏi lớp 4 của huyện, hình như giải 2, giải 3 gì đó cả văn lẫn toán, được thưởng 8 đồng, mừng muốn ngất, trông các thầy các cô nói cho nhanh xong buổi lễ mừng công để chạy ù về đưa tiền cho mạ.

Mạ cười xoa đầu nói giỏi rồi rút ra cho mình 5 hào.

Sau này đã có lúc làm đến vài trăm triệu nhưng chưa bao giờ có được cảm giác hân hoan như khi cầm 5 hào mạ cho ngày ấy.

Bây giờ nhớ lại vẫn còn thấy rưng rưng.

Mình cầm 5 hào chạy ù xuống nhà con Hà khoe: tao có 5 hào!

Tưởng nó phục lắm, hoá ra nó vặn lưng quần chìa ra một tờ 5

hào, cười he he he.

Mình vừa ngượng vừa tức, cứ xử nó tiêu hết 5 hào đi để mình

nhiều tiền hơn nó nhưng nó kiên quyết không.

Hồi này làng Đông Dương chẳng có quán xá gì. Mọi thứ chỉ chờ

đến sáng có phiên chợ thì mua. Chợ họp nhanh, mặt trời chưa quá con sào đã tan, sợ máy bay bắn. Mình thì học buổi sáng, thành ra suốt tuần chẳng mua được gì.

Cứ mong đến ngày chủ nhật, nhất định mua 2 cái bánh tráng với 2 lát bánh đúc ăn một bữa cho đã. Còn lẩm nhẩm tính cho đứa nào, không cho đứa nào.

Con Hà thì nhất định cho nó rồi. Sáng nào đi học nhờ nó mà mình không bị đói.

Có bất kì cái gì nó cũng để phần cho mình, kể cả mấy lát khoai deo. Em nó đòi nó không cho, kiên quyết để dành cho mình.

Con Hà dong dỏng cao, trắng trẻo, tóc dài ( giống Thu Hà báo Tuổi trẻ he he). Nhà nó 5 chị em gái, ai cũng xinh.

Mới 11 tuổi ngực nó đã nhú trái cau. Thỉnh thoảng nó lại vén áo cho mình xem đôi núm vú bé xíu của nó. Mình lấy ngón tay ấn ấn hỏi đau không, nó nói mới mọc hơi đau đau giờ hết rồi.

Mình nhìn đôi núm vú say sưa, nói hay hè. Nó nói rồi to bằng người lớn tề. Mình nói tởm hè. Nó lườm nói tởm răng mà tởm, phải to bằng người lớn để cho con bú chớ. Minh nhăn răng cười, nói tởm.

5 hào mình để trong túi, thỉnh thoảng giật mình mò vào túi, vẫn còn, thở phào nhẹ nhõm. Sau sợ mạ hay lấy áo giặt bất thình lình làm nát tiền, mình kẹp vào chính giữa cuốn vở bài tập toán.

Thế mà mất. Sáng thứ 7 mình soạn vở đi học, mở cuốn bài tập toán ra xem: 5 hào không còn nữa. Đêm qua trước khi ngủ kiểm tra vẫn còn, sáng dậy đã mất.

Mình ngồi lặng ngắt, mồ hôi trán ướt đầm, nước mắt cứ thế chảy dàn dụa.

Nghi nhất anh Thắng, anh Tường nhưng không bắt được tay vay được cánh đành chịu.

Mình đến lớp ngồi im. Con Hà đưa cho củ khoai nướng không ăn, hỏi gì không nói. Mãi sau nó không hỏi nữa thì lại nói: tao mất 5 hào rồi. Nó giật cuốn vở bài tập toán lật lật mấy trang rồi chìa ra tờ 5 hào, nói đây nì!

Mình nhảy cẩng lên, sung sướng quay cuồng. Mười năm sau mới biết đó là 5 hào của con Hà, nó làm vậy cho mình vui, chứ khi đó thì hoàn toàn không biết.

Nó nói để tao cất cho, mi cất mấy anh lấy mất. Mình nói mai mi đi chợ mua ăn hết luôn. Nó nói mua chi, mình nói bánh tráng bánh đúc, chỉ hai đứa mình ăn thôi, không cho đứa mô hết. Nó nói ừ không cho đứa mô hết. Mình nói ừ không cho đứa mô ăn hết. Hai đứa vừa tranh nhau nói vừa nuốt nước bọt ừng ực.

Sáng chủ nhật ngủ dưới hầm, ngủ chán mắt thì thôi, nghe bom nổ ầm ầm cũng không thèm dậy. Đến khi chui ra khỏi hầm thấy mạ đứng nói với mấy người hàng xóm bom thả trúng chợ chết hết rồi.

Lúc đầu cũng chỉ ngồi nghe thế thôi, sau sực nhớ sáng nay con Hà đi chợ, mình ù té chạy xuống chợ.

Chợ ở đầu làng, nằm dưới rặng trâm bầu. Mình chạy xuống chẳng còn ai, chỉ có mấy anh dân quân đang dọn dẹp.

Bốn quả bom thả trúng chợ, nát bét hết, nước mắm, muối, bún, bánh đa, bánh đúc, thịt cá lẫn trong máu, cát và thịt người.

Mấy anh dân quân đuổi mình đi, nói chạy mau lên không máy bay quành trở lại đó.

Mình chạy về nhà con Hà.

Nhà nó chật kín người, cả nhà nó đang khóc rú.

Mình chen vào.

Con Hà nằm trên tấm chiếu hoa trải giữa sân, phủ một tấm vải trắng trùm kín đầu. Không thấy gì hết, chỉ thấy bàn tay nhỏ xíu của nó chuồi ra khỏi tấm phủ đang nắm chặt khư 5 hào.

Mình không khóc, mình nhớ như in khi đó mình không khóc.

Con trai

Tản văn

Mình có cả trai lẫn gái nên chẳng mấy quan tâm đến nỗi buồn của mấy ông rặt sinh con gái. Chẳng biết con trai sau này chúng nó có hầu được bố mẹ gì không nhưng ai cũng thèm con trai.

Nuôi được đứa con trai từ khi nhỏ đến khi cho ra ràng thật mệt bở hơi tai. Nói dại mồm, con gái nếu có lỡ dại thì nó chỉ mang cái trống về nhà, còn con trai thì lo đủ chuyện, hết lo đánh nhau đến lo cờ bạc, lo đua xe, lo hút xách, trốn học, gái gú.. một trăm thứ lo.

Thằng Ngọc đã có đứa con gái vừa ngoan vừa giỏi, thi đại học trúng hai trường, về nhà lo cho bà nội già cả ốm yếu ngơ ngẩn rất mực dịu dàng, vợ nó còn phải học tập. Thế nhưng nó vẫn mơ con trai. Đến nhà ai có con trai nó nhìn hau háu đầy thèm muốn.

Mình nói mày viết báo viết kịch viết phim hô hào mọi người trai gái cũng là con, thời buổi này mơ được anh quí tử là lạc hậu rồi, sao vẫn siếc con trai. Nó bảo tao giáo dục dân chúng thì được, chứ giáo dục tao không có nổi, con trai vẫn là nhất.

Mình nói với nó mày nhậu ghê thế, đẻ con gái là phải, kinh nghiệm cho thầy đa phần con gái là rượu đẻ chứ không phải mình đẻ, con May ơ là rượu đẻ chứ không phải tao đẻ đâu.

Nó bảo đéo phải, vợ tao có bài rồi, bắt đầu từ tháng sáu này tao bắt đầu chiến dịch đẻ con trai.

Tháng sáu nó bắt đầu thực hiện thật, rượu uống mấy ly, uống giờ nào, uống rượu gì? Đồ mồi ăn thứ gì, buổi này ăn con này, buổi kia ăn thứ kia nó nhất mực răm rắp nghe theo lời vợ nó.

Vợ nó là bác sĩ, chủ nhiệm khoa, nó thì mù tịt y học không nghe không được. Bạn bè nói con Vi nó muốn kiểm soát việc ăn nhậu của mày đó thôi, đừng nghe nó tàn đời em ơi. Nó nói chúng mày đừng cản tao, một là vâng theo lời Bác, hai là vâng theo lời vợ, kiên quyết không vâng theo lời mấy thằng nhà văn ba lăng nhăng chúng mày.

Nó nhịn nhục nghe theo vợ nó ba tháng trời, đang nhậu, sướng, muốn uống thêm ly nữa, vợ nó nhắc anh ơi con trai, nó tẽn tò bỏ ly xuống.

Có tuần ăn đúng một món, chán phát điên, vợ nó cứ gắp cho liên tục, nó nuốt không nổi, chực trào ra. Vợ nó bảo anh ơi con trai, nó vội vàng gật gật phùng mang trợn mắt nuốt đánh ực.

Đến cái đoạn make love mới đau thương. Nửa đêm sướng, nhảy lên bụng vợ, vợ nó đẩy ra ây ây chưa đến 4 giờ 30... chưa được. Nó nói con gì thì con em ơi, làm phát cho xong mẹ nó đi. Vợ nó nghiêm mặt nói không được, xuống! Nó nằm vật ra thơ dốc, mở tủ lạnh lấy đá ướm lạnh chim để ngủ.

Đến 4h30 vợ nó soạn sửa xong xuôi đánh thức nó dậy, nó vừa ngáp vừa dúi, ngán ngẩm như nửa đêm bò vào trinh sát đồn địch vậy. Vợ nó quát anh ơi con trai mau lên, nó giật mình dúi liên tục rồi năm vật ra thở phào, may quá ra rồi..và ngủ vùi.

Suốt ba tháng đau thương đêm nào cũng thế. Tưởng xong rồi, thoát rồi thì vợ nó đọc được tài liệu gì đó nói trước khi hành sự phải ngâm bộ hạ vào nước ấm 42 độ, bắt nó thực hành.

Đang sướng nhảy lên, vợ nó đẩy xuống, nói ngâm dái mau lên. Vợ nó hoà nước sôi, lấy nhiệt kế đo đủ 42 độ rồi bảo nó ngồi vào chậu.

Nó ngồi vào chậu cằn nhằn chưa thấy ai khủng bố chim chồng như vợ tôi đây.

Vợ nó trừng mắt nói anh đừng có nói tào lao, ngâm đủ 10 phút rồi nằm ngửa nhìn đồng hồ. Nó ngồi ngâm, nhìn giàn thiên lý tuyệt hảo của vợ đang phơi ra mà không làm gì được, tức muốn chết, nó than người ta nói một ngày tù nghìn thu ở ngoài, mình thì một phút ngâm chim nghìn thu ở ngoài, khổ ơi là khổ.

Vừa đủ 10 phút nhỏm đít đứng dậy thì chim cò cũng tong teo, đi đời nhà ma.

Ba tháng vất vả rồi cũng qua, vợ nó có chửa, nó hí hửng nói chúng mày chờ xem trình độ khoa học của bố mày nha. Đến khi siêu âm biết con gái nó cười mếu máo nói trai gái gì cũng được, nhưng tao tức vô cùng ba tháng vợ tao khủng bố chim tao.

Miệng uốn hình số 8

Tản văn

Xem ti vi thấy chị nói về cái tâm ngườì nghệ sĩ, nói hay quá, cảm động nữa.

Nhớ tháng sáu vừa rồi vào Sài Gòn, đang đứng lơ ngơ ở 81 Trần Quốc Thảo, anh em văn nghệ sĩ vắng hoe, xưa muốn tìm ai tới đây có liền, giờ vắng hoe, bỗng thấy chị bước từ ô tô ra, đi theo một anh chàng trai bằng tuổi con chị, hình như là tình nhân, thấy khoác tay nhau tình tứ lắm.

Mốt bây giờ thế, mấy bà nghệ sĩ già, nhà cửa khang trang, tiền bạc đầy đủ, tiếng tăm thừa mứa, chỉ thiếu một tí trai tơ, lỡ nghiện rồi không bỏ được, mặc kệ ai dè bỉu cứ cuốn lấy mấy chàng trai tơ bằng tuổi con cháu mình, kinh.

Bữa trước gặp thằng X ( he he bây giờ bọ phải tượng trưng) đang ngồi với một bà sáu mươi, thằng X gọi mình bằng chú xưng cháu, bà cũng gọi mình bằng chú xưng cháu, nghe ghê ghê sao a, bà mặc kệ cứ cháu cháu chú chú ngon trớt. Thằng X nói gì đó, bà cườì thẹn thùng, ngậm ngón tay đung đưa em xợ lắm, y chang mấy em 9x.

Thằng X rỉ tai nói bà khô rang rồi, khi nào hành sự thì phải nhổ nước miếng bôi trơn.Mình cười khì khì, bà đập thằng X nũng nịu nói xấu em nha! Nói xấu em nha. Ôi chao là đau thương.

Chị bây giờ phình to bằng thùng phuy nhưng mặt mũi hãy còn trơn tru lắm, không biết có đại tu lại nội thất không mà trông cũng không đến nỗi nào.

Chị nhìn mình cười, vuốt má một cái, cái miệng ca cải lương quen rồi, uốn đi uốn lại hình số tám nói em mới dzô đa em! Mình chào chị bắt tay thằng cu. Chị nói bạn trai chị đó

Mình nghĩ bụng chị 65 tuổi rồi, có khi 67, thằng cu chưa đầy 25 tuổi, nó đổ cả chai xì dầu chắc cũng ngấm khô hết trơn, tự nhiên phì cười, ngoảnh lại đã thấy chị khoác tay thằng cu đi vào quán, không hề mời mình một câu lấy lệ.

Gần hai chục năm trước chị ra Đông Hà diễn, đoàn vào trước, chị ở lại thăm người bà con, vào Thị xã Quảng Trị gặp mình nói em tổ chức cho chị ở đây vài sô. Mình nói mình chị diễn làm sao? Chị nói được hết, chị hát vo, không cần đàn đóm. Chị cần tiền mua cái xe jeep cho thằng con, kiếm mãi vẫn chưa đủ.

Rạp mượn không, mình hăng hái cổ động, quảng cáo ầm ầm. Tên tuổi chị nổi như cồn, nghe tiếng đến coi đông nghìn nghịt.

Công nhận chị diễn hay, một mình làm một chương trình hai tiếng đồng hồ rất sôi động, thỉnh thoảng chị lại dừng lại nói nỗi đau Quảng Trị, mảnh đất thân thương, kiên cường vân vân,.. dân chúng thích lắm vỗ tay rần rần.

Không biết chị thu được mấy tiền, chắc nhiều, mình chỉ chăm chăm chờ chị thanh toán lại ít tiền để trả công mấy đứa làm quảng cáo, bán vé, bảo vệ nhưng không thấy chị nói gì, chỉ ôm mình hôn đánh chụt lên trán, miếng uốn hình số 8 cảm ơn em chai nhìu nhìu à nghen, rồi chị đi.

May mấy đứa bạn chúng nó không được xu nào cũng không thắc mắc gì, không thì phải mất nửa năm lương mới có thể trả xong món ngu phí kia.

Tưởng chị đi rồi hoá ra chị quay lại, hớt hơ hớt hãi nói Lập ơi chị không có dzé, chị không có dzé. Hỏi ra mới biết chị muốn vé nằm, ở đây chỉ còn vé ngồi. Mình phải gọi điện vô Huế, nhờ người nọ người kia mua được cái vé nằm, rồi lại thuê xe chở chị vô Huế.

Chị lên tàu cái mình thở phào nhẹ nhõm, ra cửa ga cô bé mình nhờ mua vé hỏi tiền vé. Mình nói em không hỏi tiền chị ấy à, ngộ nhỡ không gặp anh thì sao? Nó bảo nói chị rồi, chị nói có gì cứ hỏi anh Lập. Ngao ngán.

Mình nghĩ bụng tính chị vậy sao cua được thằng cu con đẹp trai thế nhỉ? Nhìn vào nhà hàng thấy chị cụng ly với nó mỉm cười e lệ, rồi ngúng nguẩy đấm thằng cu, vùng vằng, môi dẩu mắt liếc.

Mình đi qua mâm chị, chị nhìn thấy nhưng không quan tâm, vẫn ngúng nguẩy, môi dẩu mắt liếc với thằng cu con.

Chiều đến đài truyền hình, gặp chị vừa thu cái gì đó đi ra, chị mỉm cười tươi tắn, miệng uốn hình số tám em mới dzô đa em. Tối đến 5b Võ Văn Tần xem kịch, lại gặp chị, bữa nay học trò chị có vai, chị lại mỉm cười tươi tắn, miệng uốn hình số 8 em mới dzô đa em.

Trọc phú

Tản văn

Mình về quê, cô em họ nói tối nay nhà hát Thị xã có chương trình ca nhạc của nhạc sĩ Tinh Tuý, có giấy mời đây, anh có đi không. Chẳng biết Tinh Tuý là ai, hồi này các nhạc sĩ trẻ nổi lên cũng nhiều, sáng tác như điên, nghe không kịp, toàn những bài na ná nhau, hết nhại Phú Quang sang nhại Ngọc Đại, ca từ hoặc rỗng toếch hoặc nhẹ tênh, chán ốm, định bụng không đi.

Cô em họ nói nhạc sĩ Tinh Tuý nói ông quen anh đấy, hình như học với anh. Cái tên nghe lạ hoắc, quen thân hồi nào nhỉ? Ừ thôi thì đi.

Tới nơi thấy đông nghịt, vé 180.000 đồng mà đông nghịt. Cô em họ nói giá vé đề cho oai, thực ra toàn giấy mời. Mình cười nói ừ thì mời mà người ta đi cho đông thế này cũng là tốt rồi.

Cô em họ nói phải tổ chức mời, lôi kéo mọi người vào mới được như vậy, ai mời được một người đi thì được thưởng 10 ngàn, em mời được 6 chục người được 600 ngàn khoẻ re, ke ke ke. Mình ngạc nhiên nói có chuyện đó a? Nó bảo ông Tinh Tuý thiếu gì tiền.

Hoá ra là thằng Tuỵ học lớp 7 với mình, nó là Phạm Tuỵ, sao giờ nảy nòi đổi tên là Phạm Tinh Tuý không biết.

Thằng Tuỵ không dốt nhưng lười, học hết lớp 7 thì bỏ, lêu bêu ba bốn năm trời. Nó mê con Th. lắm, rình con Th. tắm suốt.

Một hôm thấy nó di chân trên cát đi một hình vẽ to đùng, mình hỏi vẽ chi rứa? Nó nói bướm con Th. Vẽ xong nó ngồi lọt thỏm vào đấy, tay bó gối mắt nhìn đăm chiều, nói cho tao lấy con Th. thì sai tao ăn bát cứt tao cũng ăn. Mình hỏi cứt nác có ăn không, nó nói ăn.

Hôm con Th. cưới chồng, nó uống rượu say cứ ép bên tường hồi nhà con Th., sát ngay phòng ngủ vợ chồng Th. dập liên tục, ở quê gọi là nắt gió.

Con Th. đi đâu nó cũng đứng dạng háng chặn lại, chim võng trong quần nói chồng Th. có bằng con cặc của tui không mà chê tui hử!

Thấy phiền quá, chú nó xin cho một chân làm hậu đài đoàn văn công tỉnh, đuổi nó đi cho khuất mắt con Th. Thằng Tuỵ thích lắm, ai hỏi làm đâu, nó ra cái vẻ khiêm tốn nói làm ở đoàn văn công, phụ trách hậu đài.

Ít ai biết việc của nó là kéo dây, mắc đèn, khuân vác bục bệ, nghe nói phụ trách hậu đài là oách rồi, lương tháng năm đồng ba cọc, bù lại gái gẩm có dùng, cũng phởn.

Thằng Tuỵ to đen như con gấu, mỗi tối biểu diễn, nó cứ lởn vởn quanh khu hoá trang, các cô nhờ nó khi thì lấy cái này, khi thì lấy cái kia, rồi nhờ cột cái tóc, sửa cái giày.. nó vui vẻ làm hết thảy, thỉnh thoảng lại véo cái, vuốt cái... loanh quanh thế nào nó kiếm được ối cô.

Hồi mình ở tỉnh, nó chuyên kể các nàng ế chồng, các em trẻ ngứa nghề, các bà nạ dòng chồng già, mất sức chiến đấu đều vào tay nó cả. Nó kể một hôm ông trưởng đoàn nghi nó tằng tịu với vợ ông, định đuổi đi, chưa kịp mở mồm vợ ông đã cho một vả rụng hai cái răng cửa. Từ đó nó được chiều chuộng nâng đỡ, uy quyền ra phết.

Đến đoàn văn công hỏi gặp anh Tuỵ thế nào cũng có người vồn vã dạ đây dạ đây, anh chờ cho chút rồi hộc tốc đi tìm, y chang thằng Tụy là lãnh đạo.

Nó bảo tao dưới một người trên muôn vạn người, khác gì phó đòan, thằng phó đoàn lơ mơ tao cách chức, khe khe khe .

Năm 1985 đoàn văn công vào diễn cho xí nghiệp đông lạnh, ông giám đốc phấn khởi nói tặng anh em đoàn văn công tỉnh rẻo đất của xí nghiệp làm quà, đó là rẻo đất thừa, bùn lầy, rác rưởi nằm ngoài khuôn viên xí nghiệp, ông cho ai trong xí nghiệp cũng chẳng lấy, nên cho đoàn văn công.

Mọi người ra nhìn rẻo đất chừng vài ngàn mét đất ai cũng ngán ngẩm, bỉu môi không lấy. Thằng Tuỵ nói mọi người không lấy tui lấy, tui làm mấy ao cá nuôi cá chơi.

Thằng Tuỵ lấy xong bỏ đấy cả chục năm chẳng làm gì, đụng đến ngày qui hoạch Thị xã thay đổi, lên thành phố, giá đất lên ầm ầm, mấy ngàn mét đất của thằng Tuỵ thành tiền tỉ, nó lại khéo mua đi bán lại đất đai, chỉ vài năm sau nó thành tỉ phú, tiền nhiều như quân Nguyên, nó mặc nhiên thành ông lớn trong tỉnh, gặp nó ai ai cũng một anh, hai anh, tuyệt không ai dám gọi nó bằng thằng.

Nó thường nhậu nhẹt đàm đạo với các quan chức trong tỉnh, hễ nó nói câu gì cũng được khen giỏi, có đầu óc, tầm chiến lược gia, nghe ù tai.

Bây giờ nó là nhạc sĩ Tinh Tuý,nổi tiếng khắp tỉnh, bài hát thì chẳng ai nhớ nhưng tên nó cứ nổi như cồn.

Mình nghĩ mãi không ra làm sao nó có thể làm được món nghệ thuật cao sang kia, trong khi một nốt nhạc bẻ đôi cũng không biết.

Hồi lớp 3, cô giáo tập bài Giải phóng miền Nam, hát đi hát lại cả trăm lần, ai cũng thuộc, cô giáo gọi nó đứng lên hát. Bài hát như mắc ngang họng, nó cố khạc ra: giải phóng miền Nam, chúng ta cùng quyết quyết quyết... Mọi người cười, nó lườm đe mọi người, nói cười cặc tao, rồi hát lại: giải phóng miền Nam chúng ta cùng bước bước bước...

Đêm ca nhạc tưng bừng, thằng Tuỵ khiêm tốn ra cúi chào, vẻ mệt mỏi trước hư danh, các cô gái chạy ào ra tranh nhau tặng hoa, trong đó cô em họ mình. Cô em họ nói phải tranh nhau tặng hoa thì mới được thưởng, nếu lên chậm, rời rạc thì một xu cũng không có.

Ti vi 4,5 cái máy quay, ông nào ông nấy mặt mày nghiêm trọng, lật đật ngược xuôi trong khán phòng.

Mình ngạc nhiên thấy mấy ông lớn nghệ thuật trong tỉnh, dù đã già nhưng danh tiếng vang lừng đều có mặt trên sấn khấu, người thì hát bài hát thằng Tuỵ, người thì phát biểu ca ngợi nó, Tinh Tuý một phát hiện mới, Tinh Tuý một tài năng tiềm ẩn vừa được khám phá...oách kinh.

Anh HH nói tao nói Tinh Tuý một tài năng, thằng Tuỵ bỏ bì có 5 trăm, ông XT nói Tinh Tuý một tài năng lớn, nó bỏ bì cho hai triệu, được rồi lần sau tao nói Tinh Tuý một thiên tài xem nó bỏ bì tao bao nhiêu.

Hết chương trình, mình tìm gặp nó bắt tay, nói chào thiên tài Tinh Tuý. Nó cười rỉ tai nói thiên cái đầu buồi, chơi ngông tốn tiền bỏ mẹ, khơ khơ khơ.

Một người đàn ông già thâm thấp đi đến, vẻ khóm róm nói dạ thưa anh mời anh lên xe. Thằng Tuỵ vỗ vai người này nói anh Khái. chồng cô Th, chánh văn phòng công ty tôi. Mình à và bắt tay, ông Khái khom người hai tay nắm tay mình, gập cái đầu thiệt lẹ, rồi lón thón chạy về chiếc Mezcerdez đang chờ, mở sẵn cửa.

Mình lên xe cùng thằng Tuỵ, ông lại khom người kính cẩn, gập cái đầu thiệt lẹ, nói dạ các anh đi. Mình hỏi thằng Tuỵ đi đâu? Nó bảo qua chỗ này nghe tụi nó nịnh tao chút rồi hai thằng mình ngồi với nhau.

Đến nhà hàng, cả trăm người đang chờ, đủ mặt cả: văn nghệ sĩ, quan chức trong tỉnh và các ca sĩ phục vụ đêm nhạc, nhiều nhất là các nhà thơ.

Thằng Tuỵ bắt tay, nhận hoa, vỗ vai người này, cụng ly người kia, nói cười ha hả. Thằng Tuỵ đi đến đâu ti vi chạy rật rật theo đấy.

Ai cũng nói đêm nhạc thành công, bài này hay, bài kia sâu sắc, hiếm có ai đa tài như Tinh Tuý.

Nhà thơ Hoài Ân nói may trời có mắt, tỉnh mình có Tinh Tuý, không thì nỏ biết lấy chi mà tự hào.

Mấy người nói đúng đúng giả sử Tinh Tuý không sinh ra ở đây có phải tỉnh mình trơ mép không.

Mấy người lại nói đúng đúng không có Tinh Tuý tụi mình bốc cát mà ăn.

Mấy người lại nói đúng đúng, đừng nói cát, cứt cũng không có mà ăn.

Thằng Tuỵ nhận những lời khen có vẻ như miễn cưỡng, lấy lệ. Nụ cười khiêm tốn lấy lòng người khen, chắc là được rèn dũa nhiều, rất chuẩn.

Thằng Tuỵ nâng cốc nói giờ tôi có việc phải đi, không vui được với anh em, rất mong thông cảm. Mọi ngươì cứ nhậu thoải mái, nhậu đến sáng cho vui.

Chồng cô Th. lón thón cầm xấp phông bì đưa từng người một, kèm theo một chai rượu xịn, ông gập lưng đưa phong bì, gập lưng đưa chai rượu, lại gập lưng chào rồi lón thón chạy sang ngươì khác, cứ thế cả trăm người. Nhìn ông cứ thương thương.

Thằng Tuỵ nói anh em mình biết nhau rồi, nói thiệt nhạc của tao đéo đâu. Tao soạn lời, thằng Khái phổ nhạc, nó lấy tiền, tao lấy tên, rứa thôi.

Mình nói ông không làm nhạc thì người ta giết ông à? Nó cười nói bây giờ phải nhà nọ nhà kia chút làm ăn mới dễ, tiến sĩ thạc sĩ bây giờ mất giá, đéo vào. Tao vốn ở văn công, chọn cái món nhạc là dễ nhất, tiếng tăm mau nổi, gái gú cũng dễ kiếm, cứ véo von mấy điệu dân ca quen tai là nức nở hết lượt.

Mình nói ông đúng là thiên tài. Nó cười ha hả nói tao không thiên tài thì thằng đéo nào thiên tài. Mình nói thế mà tôi tưởng ông trọc phú, nó cười khe khe khe nói trọc phú hết lượt, mình tao à.

Mình lại theo thằng Tuỵ lên xe đi ra bờ biển với nó. Mình nói ông mời cả trăm người nhậu đến sáng cả đống tiền, không tiếc à? Nó bảo lo chi, nhận xong phong bì, chai rượu chúng nó cút cả đó mà.

Xe ra bờ biển, thằng Th. vừa xuống xe, bà chủ quán lật đật chạy ra kêu một tiếng ôi anh ngọt lịm, rồi chạy lui mời anh ra đây! Mời anh ra đây.

Nhìn cái dáng chạy lui của bà, mắt sớn sác, miệng cười gượng, vú sệ rung bần bật, thấy tức cười.

Một cái chòi vắng, nằm nghiêng bờ cát, ở giữa những cây phi lao mắc đèn xanh đỏ mờ ảo dưới trăng rất đẹp.

Mình vừa bước vào đã thấy Th. Cô bận bộ đồ nền nả, sang trọng, chìa bàn tay thon dài đeo hai nhẫn mặt ngọc nói chào Lập, lâu ngày quá hè. Thằng Tuỵ ôm vai Th, nói đây là vợ thằng Khái nhưng là bồ của tôi.

Nó rỉ tai nói tao chơi gái nhiều, chưa thấy l. con nào hay như con này, lông nó rẽ ngôi, hai xoáy, giống y chang đầu bố vợ tao, khơ khơ khơ .

Hôm sau mình ra Hà Nội, chỉ con Th. đến, nó đưa gói quà thằng Tuỵ cho mình, nói anh Tinh Tuý bận tiếp khách sở không ra được. Mình nói họp gì họp khiếp thế. Th. nói họp chi mô, thấy anh Tinh Tuý có chút tiền chúng đeo anh suốt ngày, tệ lắm.

Mình nói không ngờ cuối cùng hai bạn lại yêu nhau. Th. nói Lập đừng nghĩ mình lăng nhăng, anh Tinh Tuý tâm hồn như rứa ai mà không yêu.

Thằng Á

Truyện ngắn

Thằng Á hơn mình 2 tuổi, năm lớp 7 nó đã phổng phao như một gã đàn ông thực thụ.Mỗi lần thi đứa nào đái xa hơn, nó không có đối thủ, bắn một phát dài 6,7 m. Bọn mình phục lăn.

Nó đã biết ăn diện. Luôn luôn bỏ áo vào quần, kể cả vác rựa đi rừng nó cũng quần áo chỉnh tề như đến lớp.

Túi quần sau nó nhét một cái bóp căng phồng, tất nhiên trong bóp toàn giấy loại. Nó còn găm thêm một dãy 5 cái nắp bút trường Sơn. Túi áo trên cũng một bóp căng cứng, năm cái nắp bút nhưng là nắp Kim Tinh, Hồng Hà.

Hồi này bút cũng là một vũ khí khoe giàu, ai cũng biết túi nó toàn nắp bút thôi, cười, nó cứ mặc kệ, đeo đủ 10 cái nắp bút cả hai túi.

Cái đầu nó chải mượt, vuốt bằng nước lã, khô lại nhúng nước lã vuốt, không khi nào ngừng. Từ nhà lên rừng chừng 7 cây số, trời nắng, đi được một đọan tóc đã khô, nếu không có con gái đi cùng thì thôi, có con gái thì nhất định cứ chốc chốc nó lại nhúng nước ruộng vuốt vuốt, nước ruộng đầy phân trâu nó cũng mặc kệ.

Nó mê nhất chị Du. Chị Du bằng tuổi thằng Á, không xinh nhưng trắng trẻo múp máp. Bộ ngực hết chê, to đùng, lúc nào cũng như muốn trào ra khỏi cổ áo.

Bất kì nơi đâu có chị Du là có thằng Á, nó kè kè bên chị suốt ngày. Chị Du không thích nó, chửi mắng nguýt lườm nó cũng mặc kệ.

Một lần đi rừng lấy củi, hầu như chị Du chẳng phải làm gì, chị luôn mồm nói không cần không cần, nhưng lại ngồi yên để nó lo xong cả gánh củi, cứ thế gánh về, không thèm cảm ơn nó một câu.

Đến lớp, thằng Á ghét nhất thầy Đê. Thầy dạy toán, dạy cực giỏi, giải toán như bày trò chơi, ai cũng hiểu, thích lắm, nhưng thằng Á vẫn ghét. Chỉ vì thầy hay đi xuống chỗ chị Du, mồm hỏi hiểu không nhưng mắt thì rơi tõm vào ngực chị. Một giờ cả chục lần thầy đi xuống chỗ chị hỏi hiểu không.

Ba bốn lần thằng Á ném trộm thầy. Có lần thầy bị sưng mặt nghỉ mất một tuần, thằng Á ân hận lắm, nó vác cả quả mít to đến thăm thầy. Nhưng hết bệnh, đến lớp thầy cứ xuống chỗ chị Dục hỏi hiểu không. Thằng Á lại ném đá. Nó còn lấy phần viết lên bảng tin nhà trường một câu thật to: Đả đảo đế quốc Đê!

Mình được phân công giúp chị học tập, thằng Á vì thế đâm ra thân mình, có gì ăn được nó đều dành cho.

Nó nói mi canh con Du cho tao, đừng cho thầy Đê làm bá láp.Mình nói mi nói tào lao, thầy Đê có vợ rồi, đảm bảo không có chuyện chi đâu. Nó không chịu. Hôm thì nó nói tao thấy thầy Đê rờ vú con Du, hôm thì nói tao thấy thầy Đê nắt con Du sau hồi lớp. Là nó tưởng tượng ra vậy thôi, chắc không có.

Chị Du cũng thương mình, có cái chi cũng cho mình ăn. Buổi tối hai chị em học trong hầm, chị cứ ngồi sát lại hỏi răng răng, nói lại nghe coi. Mình cũng thích nhưng không dám làm gì, lẳng lặng dịch ra.

Chị Du nói với mình em thân thằng Á, nói với nó đứng có làm ba chuyện bá láp. Mình hỏi làm chi, chị nói nó đi rờ, đêm mô nó cũng đi rờ dân quân nữ đội 3.

Hồi này trai gái 16 tuổi trở lên đều vào dân quân, đêm nào cũng tập trung ngủ một chỗ, sẵn sàng chiến đấu. Con trai ngủ ngoài đồng, con gái ngủ ở nhà kho hợp tác. Làng Đông có 3 đội, ba nhà kho đêm nào con gái cũng sắp hàng ngủ cả dãy dài.

Đêm nào thằng Á cũng ra nhà kho đội 3 để rờ con gái. Nó khoe nó biết đi rờ từ hồi học lớp 5, anh Diệu bày cho nó. Mình nói mi làm rứa không sợ người ta bắt được à? Nó nói sợ chi, nhà kho đèn đóm không có, tối om, đa số giả đò ngủ say , mình muốn làm chi thì làm.

Mình không tin. Nó kể nó chỉ bị một lần người ta bắt được thôi. Lúc đó nó đang rờ chị Thuận, chị giật mình tỉnh dậy chụp tay nó hỏi tay ai đây? Nó lanh trí chụp tay cô nằm bên, cô này nói tay em. Chị Thuận thả ra, thế là nó thoát.

Nghe nó kể tay lần vào đâu, đặt tay vào đâu, bóp bóp thế nào, rất hấp dẫn. Tối nào đi rờ về nó cũng kể. Vừa sáng bảnh mắt mình đã vọt sang nhà nó hỏi răng rồi, tối qua rờ ai, rồi ngồi há mồm nghe nó kể.

Nó nói tao rờ hết lượt rồi chỉ không rờ được con Du, vừa động cái nó tỉnh liền. Có hôm còn cho tao mấy tát.

Mình phục chị Du lắm, đâm thích chị. Khi chị ngồi dịch lại gần hỏi răng răng, nói lại nghe coi, mình không dịch ra nữa.

Mình hỏi chị, thằng Á rờ chị, chị tát nó à. Chị nói ừ, lần sau chị cào mặt. Mình nói em rờ chị, chị có tát không? Chị lườm nói mất dạy!

Từ đó đến hết năm lớp 7, mỗi lần ngồi học với chị Du mình đều vẩn vơ nếu mình rờ chị Du, không biết chị có tát không.

Rồi mình theo thằng Á đi rờ, chính xác là đi xem nó rờ.

Tối om.Các nữ dân quân ngủ say như chết, có người nói mớ, có người nghiến răng, có người đánh rắm, đủ cả.

Mình nói thầm ngủ như chết, hè? Nó nói thầm tỉnh cả đó, giả đò thôi.

Thằng Á lần lượt đi từ đầu dãy đến cuối dãy, có người rờ mau, có người rờ lâu nhưng đều trót lọt. Minh bám theo nó nhưng không dám làm gì, và thật sự cũng chẳng thấy nó làm gì.

Chị Du nằm cuối dãy, dạng chân tay thoải mái vô tư, nghiến răng ken két. Thế mà thằng Á vừa động đến bàn chân, chị đã đạp một đạp cực mạnh trúng mũi ngay mũi nó, xong lại ngủ say sưa, lại nghiến răng ken két.

Thằng Á ôm mũi nói thầm mi rờ ai thì rờ mau lên, anh Diệu anh Chư sắp đến rồi. Rồi nó đi ra.

Mình đứng một mình nhìn chị Du nằm dạng chân tay, rất dễ rờ. Tự nhiên lên cơn thích, lén bò đến.

Mình vừa đặt tay lên mu chị, chị đã chụp mạnh tay mình.

Mình giật mình, lạnh toát, tim đập thình thình, cố rút tay bỏ chạy nhưng không được.

Chị Du vẫn ngủ, nghiến răng ken két, tay vẫn giữ chặt tay mình. Chị kéo tay mình lên bụng rồi ẩn từ từ, đưa tay mình vào trong quần chị.

Mình chạy ra khỏi nhà kho.Thằng Á hỏi răng? Mình cười, nói hay hè. Nó hỏi mi rờ ai, mình nói chị Du. Thằng Á trợn mắt nghiến răng, nó đạp mình một đạp lộn đúng 3 vòng.

Từ đó thằng Á không chơi với mình nữa, đến cái mặt cũng chẳng thèm nhìn.

Mình xấu hổ cũng lánh dần chị Du.

Hết lớp 7, cả chị Du và thằng Á đêù ở nhà. Mình lên học cấp 3.

Một chiều mình gặp thằng Á ngồi bệt giữa đường, mặt sưng vù. Minh hỏi đi mô rứa, nó không nói, mình hỏi mặt răng rứa, nó cũng không nói.

Rất lâu sau nó ngẩng lên, mắt rưng rưng nói con Du vẫn không cho tao rờ.

Tháng sau thằng Á đi bộ đội, đến năm1974 thì báo tử.

Tự nhiên thấy chị Du đeo tang. Chị cuốn cái tang trắng trên đầu, đi từ đầu làng đến cuối xóm, mặc kệ ai muốn nói gì thì nói.

Hố xí hai ngăn

Tản văn

Năm 1965 nhà mình sơ tán lên làng Đông, Hợp tác phân cho mấy sào đất cát đầu làng, mấy anh em thi nhau ăn cắp đất cày tôn cái vườn lên cao gần một mét, ba mình lại khéo trồng cây, chỉ một năm sau nhà mình có khu vườn đẹp nhất xóm.

Xóm có bốn nhà. Phía trước là nhà anh Cu Chành, đội phó đội 1. Anh cu Chành oai nhất xóm, có xe đạp Phượng Hoàng, cười có răng vàng, có cái đài Orionton. Chiều chiều anh đạp xe đạp Phượng Hoàng, đeo cái đài to bằng cuốn từ điển Việt Anh bên hông, ngậm cái tăm, mở to đài đi từ đầu làng đến cuối xóm, anh đi đến đâu đài kêu oang oang tới đó, con nít rật rật chạy theo xe anh .

Thỉnh thoảng đi họp trên xã trên huyện về, tối anh xách đèn bão ra nhà kho hợp tác nói chuyện thời sự. Anh nói các anh trên trung ương phổ biến thế này thế kia, anh Lê Duẩn có ý kiến chỉ đạo thế này thế kia, anh Võ Nguyên Giáp động viên thế này thế kia, toàn anh không thôi, dân tình lác mắt.

Anh Cu Chành nói mấy anh trên trung ương nói cứ lo chiến đấu đi, đánh thắng Mỹ rồi tha hồ giàu. Chỉ riêng dầu mỏ cũng đủ no. Dầu mỏ nước ta như cái mâm, dầu mỏ đế quốc Mỹ như con ruồi đậu trên cái mâm, Mỹ không nhằm nhò chi với nước mình mô.

Bà con vui vẻ nói ua chầu chầu sướng hè sướng hè.

Anh cu Chành nói mấy anh trên trung ương phê phán việc đuổi chim ra khỏi thành phố của các đồng chí bạn là sai. Cứ xây dựng CNXH thành công, nhà cao cửa rộng, điện đóm giăng đầy, tự khắc chim chóc cút cả, việc chi phải đuổi.

Mấy người hỏi nước mô mà dại rứa hè. Anh Cu Chành nói các anh trên trung ương dặn cứ nói các đồng chí bạn, không được lộ ra nước nào. Nhưng tui nói nhỏ, bà con bí mật nghe, đó là nước Trung Quốc.

Bà con xôn xao nói ua chầu chầu các đồng chí bạn dại hè, đế quốc Mỹ không đuổi lại đi đuổi chim.

Mọi người phục anh Cu Chành lắm, nói Cu Chành học chưa hết lớp 5 mà chuyện trên trời dưới biển biết cả là nhờ gần trung ương. Có ai biết anh Cu Chành nhờ gần cái đài Orionton.

Chỉ có mệ Hó là không phục. Một hôm anh Cu Chành nói mấy anh trên trung ương căn dặn bà con mình phải đoàn kết. Làm được thì làm, không làm được thì thôi nhưng phải đoàn kết.

Anh Cu Chành nói tui nghiên cứu hết sách vở rồi, sở dĩ dân mình hay chửi nhau là vì phong kiến tư bản nó còn rơi rót. Mình muốn mau lên CNXH thì đừng có chửi nhau.

Mệ Hó đứng dậy vừa phủi đít quần vừa nói: Cu Chành nói hay rứa răng toàn đi ỉa vứt. Anh Cu Chành nói họp hành không được nói cu, phát ngôn bừa bãi.

Mệ Hó nói mi đi họp răng không bỏ cu ở nhà, mang cu đi, tau nói cu chơ răng. Anh Cu Chành đập bàn nói yêu cầu quần chúng Hó nói năng cẩn thận, đây không phải cái chợ.

Mệ Hó không sợ nhưng xuống giọng nói đồng chí Cu Chành nói hay rứa răng toàn đi ỉa vứt. Anh Cu Chành nói không được nói chuyện ỉa đái nơi hội nghị, phát ngôn bừa bãi. Mệ Hó tịt, ngồi xuống nói ôi trời, l. trám được chơ tai không biết răng mà trám.

Mệ Hó ở ngay bên phải nhà mình, gọi là mệ chứ chỉ trên năm mươi chút thôi, mông vú còn nẩy lắm. Không thấy chồng con mệ đâu, chỉ thấy mệ ở với đứa cháu gái 11 tuổi, bằng tuổi mình.

Mệ ngoa nhất xóm, động bất kì chuyện gì mệ cũng chửi. Mệ tức anh Cu Chành chuyên môn nhảy hàng rào sang ỉa hố xí nhà mệ, ỉa xong không đổ tro, không đậy nắp, bẻ tranh tre quẹt đít, tan cả mái lợp. Chỉ chuyện anh Cu Chành đi ỉa hố xí nhà mệ mà mệ chửi anh suốt ngày.

Hồi này có phong trào hố xí hai ngăn. Anh Cu Chành nói các anh trên trung ương nói đây là phát minh khoa học của Việt Nam, Nhật Bản thừa nhận đây là một trong 7 công trình khoa học vĩ đại nhất của thế kỉ 20.

Anh Cu Chành nói hố xí hai ngăn là thành quả CNXH. Ngăn này ỉa, ngăn kia ủ phân rất chi là khoa học, vệ sinh cực kì. Bọn tư bản chúng nó ở nhà cao tầng, không làm hố xí hai ngăn, phân chảy ra đường ống trôi ra sông, rồi lại múc nước sông nấu ăn, có tởm không bà con.

Bà con nói ua chầu chầu tư bản ngu chi ngu lạ.

Nói thế nhưng anh Cu Chành không làm, nhà nào cũng làm nhưng anh không làm, toàn xách đít nhảy hàng rào sang nhà mệ Hó ỉa.

Anh Cu Chành ngồi trong hố xí, mệ Hó nhảy chồm chồm ở ngoài chửi cha tổ Cu Chành, ỉa đâu không ỉa răng ỉa nhà tao! Anh Cu Chành nhóng cổ ra nói đồng chí Hó để yên cho tôi ỉa xong đã rồi phát biểu, đừng phát biểu bừa bãi.

Mệ Hó nén giận, ngồi bó gối trước cửa hố xí chờ anh Cu Chành ỉa xong để chửi, anh Cu Chành lại nhóng cổ nói mệ Hó cho tôi xin mấy que quẹt khu (đít).

Mệ Hó laị nhảy chồm chồm chửi vơ làng xóm nời... có ai như thằng Cu Chành không, nó ỉa vất nhà tui còn bắt tui quẹt khu nó đây nời!

Anh Chành lại nhóng cổ ra nói mệ không kiếm que cho tui chùi khu thì tui bẻ tranh tre nhà mệ. Mệ Hó tức uất rú lên nhưng vẫn phải kiếm que cho anh Cu Chành. Mệ dúi que vào cho anh, hét que đây que đây, chùi xong rồi ăn luôn nghe Cu Chành!

Anh Cu Chành ra khỏi hố xí, nhảy hàng rào về nhà . Mệ Hó nhảy sang nhà anh nhảy chồm chồm, ra sức chửi.

Anh Cu Chành bật cái đài Orionton, văn hết nấc. Mệ Hó cố gào lên cho át tiếng đài, mệt quá thở hồng hộc. Mệ hét lên cha tổ mi Chành nời, mi nói hay rứa răng cứ đi ỉa vứt!

Anh Cu Chành nói này, đài đang phổ biến chủ trương đường lối, đồng chí Hó lại đem chuyện ỉa đái ra đây là có ý gì. Câm họng không tui kêu dân quân trói cổ liền.

Mệ Hó tịt, quắp đít đi về, vừa đi vừa chửi vơ cu Chành nời, tao thua cái đài chớ không thua mi mô nha!

Còn nhà thứ tư là nhà ông Mẹt Lạm ở sát sau nhà mệ Hó, cũng ở bên phải nhà mình. Ông chết vợ, có một đứa con trai là thằng cu Đán. Thằng này đánh cờ tướng cực giỏi, mình học đến lớp 5, nó mới học lớp 2, nó chấp mình một xe mà 10 ván mình cũng chỉ thắng nó được 2,3 ván.

Cu Đán nói anh đánh cờ dở như bọ tui đi ỉa. Lúc đầu mình không để ý, nhưng sau thấy lạ, hễ đau bụng là ông Mẹt Lạm lại nhảy sang hàng rào, vào hố xí mệ Hó, dù nhà ông cũng có hố xí.

Sau lại thấy hễ mệ Hó đi ra hố xí là ông Mẹt Lạm kêu đau bụng liền. Mình hỏi cu Đán răng thấy mệ Hoá ra hố xí là bọ mi đau bụng? Nó nói bọ tui đau cu không phải đau bụng.

Mình không hiểu, hố xí vừa chật vừa thối inh, làm gì được ở đó. Cu Đán nhăn răng cười nói tui thấy bọ tui lẹo chắc với mệ Hó rồi, hay lắm. Nó chồm lên bụng mình dập dập nói ri nì ri nì, Hó ơi Hó ơi anh yêu Hó, Hó ơi Hó ơi anh yêu Hó.

Mình hỏi lẹo chắc ở hố xí à. Nó nói không phải, hố xí chỉ tâm sự thôi, rồi bọ tui bưng mệ Hó vô nhà. Mình nói vừa ỉa vừa tâm sự à? Thằng Đán nói ừ, nói đi nói lại chỉ có câu Hó nhớ Lạm không, Lạm nhớ Hó không, rứa mà nói cả buổi, ỉa hết cứt rồi vẫn cứ nói.

Mình nói chi mà cực rứa hè. Thằng Đán nói tâm sự chỗ khác thì anh Cu Chành phát hiện, kêu dân quân bắt liền. Mình nói hèn chi mệ Hó không cho anh cu Chành vào ỉa hố xí mệ. Thằng Đán nói anh cu Chành cũng muốn tâm sự với mệ Hó nhưng mệ ghét, không cho.

Mình nói mi đã biết thì anh Cu Chành cũng biết. Thằng Đán nói lúc đầu sợ anh Cu Chành thì ra hố xí tâm sự, sau đổ lì không sợ nhưng quen rồi, hễ muốn tâm sự là buồn ỉa liền.

Mình cười nói tao không tin, thằng Đán nói thiệt đó, bọ tui nói vừa ỉa vừa tâm sự thích lắm, quan trọng là mình ỉa đừng có tiếng kêu, kêu thì mất lịch sự, rứa thôi.

Làng Đông hồi đó làm hố xí hai ngăn, ngăn ỉa ngăn ủ nghiêm túc lắm, sau rồi tùm lum cả. Đang đau bụng có người ngồi rồi, không nhịn được liền nhảy sang ngăn kia, ủ chẳng ủ thì thôi, ỉa cái đã. Dần dần hố xí hai ngăn thành ra hai hố xí.

Anh Cu Chành nói các anh trên trung ương nói dân mình lạc hậu, chỉ mỗi việc ỉa cho có khoa học mà cũng không hoàn thành nhiệm vụ. Mệ Hó nói ôi dà, không thấy trung ương giao nhiệm vụ ăn, toàn giao nhiệm vụ ỉa thôi.

Nhưng anh Cu Chành không mắng mệ Hó phát ngôn bừa bãi nữa, chỉ nói đồng chí Hó có thắc mắc chi nói sau. Cuối buổi anh Cu Chành nói đồng chí Hó ở lại tôi giải thích.

Chẳng biết anh Chành giải thích thế nào, tối hôm đó mẹ Hó nhảy chồm chồm, chửi ông Mẹt Lạm, rung làng chuyển xóm cả đêm. Mệ Hó nói vơ Mẹt Lạm nời, tau nói cho mà biết nha, từ ni cặc mi có bá ( dát) vàng, tau cũng không thèm nha.

Chuyện hủ hoá mệ Hó ông Mẹt Lạm tự nhiên cả làng ai cũng biết. Đi đâu nghe ai nói câu khích là mệ Hó lại nhảy sang nhà ông Mẹt Lạm chửi, vừa chửi vừa vỗ bướm bem bép, hét vơ Mẹt Lạm nời, tao thà để l. cho chó ăn, không cho mi liếm mô nha !

Mình hỏi thằng Đán răng rứa. Thằng Đán nói không biết ai nói bọ tui khoe mệ Hó thuê bọ tui lẹo mệ, một phát 5 hào, đến giờ mệ nợ cả trăm đồng không chịu trả. Mình nói thiệt không, nó nói biết mô, nghe người ta nói rứa.

Một hôm mình với thằng Đán đang đánh cờ, ông Mẹt Lạm đi đâu về, mặt mày hằm hằm nói đụ mạ con l. trâu, đụ mạ con l. trâu. Ông lôi cái cuốc xông sang vườn mệ Hó đập tan cái hố xí hai ngăn, lại còn xúc cứt vứt ra đầy vườn.

Mình hỏi thằng Đán răng rứa. Thắng Đán nói không biết ai nói mệ Hó khoe bọ tui hẹn mệ đi ỉa, rồi liếm khô khu cho mệ, mệ mới cho lẹo. Mình nói tởm, thịêt không, nó nói biết mô, nghe người ta nói rứa.

Mệ Họ nhảy chồm chồm, vừa chửi vừa xúc cứt hất sang nhà thằng Đán, nói vơ Mẹt Lạm nời, trả cứt cho mi đây nời.

Ông Mẹt Lạm lại xúc cứt hất sang nhà mệ Hó, vừa hất vừa hét đụ mạ con l. trâu, đụ mạ con l, trâu!

Xúc đi xúc lại hết phân, cả hai ỉa cứt mới, gói lại ném vào nhà nhau, ngày nào cũng chửi nhau đánh nhau rung làng chuyển xóm.

Anh Cu Chành nói các anh trên trung ương nói thấy dân minh mất đoàn kết, các anh rất đau lòng. Để cho đồng chí Hó, đồng chí Lạm đánh chửi nhau tui có khuyết điểm với trung ương, có tội với bà con.

Nói xong thì Cu Chành khóc

Bà con nói ua chầu chầu đồng chí Cu Chành tội hè.

Anh Cu Chành nói đã coi nhau như kẻ thù thì sống gần nhau càng thêm tan cửa nát nhà, tui nói rứa có phải không bà con?

Bà con nói ua chầu chầu đồng chí cu Chành nói phải quá phải quá

Tháng sau cả mệ Hó, cả ông Mẹt Lạm đều đi kinh tế mới, hai cái vườn gửi lại cho Cu Chành coi sóc.

Anh Cu Chành nói đồng chí Hó đồng chí Lạm ra đi xóm làng tiếc lắm, nói xong thì khóc. Mệ Hó và ông Mẹt Lạm cũng khóc, cả hai đều xin lỗi bà con láng giềng.

Bà con nói ua chầu chầu, đồng chí Cu Chành đoàn kết giỏi hung

Mệ Hó, ông Mẹt Lạm đi cả chục năm không về, nghe nói muốn về lắm nhưng không có tiền về, hai cái vườn mặc nhiên thành vườn anh Cu Chành.

Hè này về quê, lên làng Đông chơi, khu vườn 16 sào đất của anh Cu Chành nhà cửa, cây cối đẹp ngây ngất. Mình hỏi hỏi anh Cu Chành: mệ Hó ông Mẹt Lạm có về không anh. Cu Chành cười hậc một tiếng nói không chết là may, còn đòi về.

Ua chầu chầu.

Người từng gặp 7

Tản văn

Nhận được cái còm của thằng Nãm, thấy cảm động quá, mới đó đã gần ba chục năm.

Thằng Nãm cùng trung đoàn, cùng sinh hoạt trong đội văn nghệ Trung đoàn với mình, nó viết nhạc khá hay, không hiểu sao bây giờ bỏ nhạc đi làm báo.

Thằng Nãm nói Lập có nhớ thủ trưởng Thu không, viết về ông ấy đi. Trời đất, ai chứ anh Thu đến chết mình không quên.

Anh Thu ở ban tham mưu, đại uý tham mưu phó trung đoàn, mình là trung uý trợ lý kĩ thuật bên ban kĩ thuật, anh em chẳng mấy liên quan, ít khi chuyện trò với nhau. Chỉ nhớ mỗi lần gặp, anh hắng giọng một cái, nói Lập à, rồi đi, mặt khi nào cũng ngước ngước lên trời.

Anh luôn mặc bộ quân phục bạc phếch, gấu quần treo quá mắt cá vài xăng ti, đi đôi dép cao su, mặt ngước ngước như có cái gì trên trời hay lắm, không nhìn không được.

Cứ đi kiểu ngước ngước thế mà không hiểu sao anh nhặt được của rơi lắm thế, 18 lần cả thảy, ít thì một chỉ vàng, nhiều thì 400 ngàn ( bằng 400 triệu bây giờ). Anh nổi tiếng khắp sư đoàn về thành tích được của rơi trả lại.

Thằng Bê cờ lê mê tê lên phòng truyền thống sư đoàn tỉ mẩn cộng số của rơi anh Thu nhặt đựơc trả lại nói hoặc làm được hai nhà lầu, hoặc mua được hai ô tô .

Thằng Bê cờ lê mê tê trắng trẻo đẹp trai, đi đứng thong dong, nói năng nhỏ nhẹ, hễ mở mồm là ông già tao thế này, ông già tao thế kia. Nó nói ông già gửi tao vào quân đội rèn luyện cho cứng cáp thôi, không phải đi quân dịch như chúng mày. Ra quân phát là tao làm phó giám đốc nhà máy điện liền.

Một hôm không nhớ họp hành cái gì, trung đoàn chiêu đãi một sĩ quan một bát bún bò gì heo, đội văn nghệ mỗi người cũng được một bát. Mình bê bát bún bò tới bàn thằng Bê cờ lê mê tê nói đùa: tao được hai bát, một bát sĩ quan, một bát văn nghệ he he.

Ăn xong, mình đang đứng tán phét với mấy em văn nghệ xinh đẹp thì anh Hảo trung đoàn trưởng vẫy vẫy tay nói Lập Lập lại đây. Tưởng anh Hảo gọi đến nói chuyện chơi vui, mình lơng xơng chạy đến, cười cười. Anh Hảo trợn mắt nói đồng chí Lập đứng nghiêm, mình tái mặt rập chân dứng cứng ngắc. Anh Hảo chỉ tay vào mặt mình nói miếng ăn là miếng xấu, đồng chí là sĩ quan ăn uống thế xấu hổ lắm, nói xong thì hầm hầm bỏ đi. Mình đứng trơ chết giấc.

Thì ra không biết thằng nào tâu với anh Hảo mình ăn hai bát. Mâm mình ngồi có thằng Bê cờ lê mê tê và 4 người nữa, chẳng biết nghi ai. Thằng Bê cờ lê mê tê nói thằng cha Hảo tởm, nó ăn cắp xăng dầu trung đoàn cả tấn không ai nói gì, người ta ăn thêm có bát bún mà làm nhục ngươì ta. Mình nói tao ăn hai bát khi nào. Nó nói giả sử mày ăn hai bát thì sao nào, tiêu chuẩn mày được hưởng mà.

Mình thấy nhục quá, không biết tâm sự với ai, mua một bi đông rượu, ra bãi cỏ sau doanh trại ngồi uống một mình, vừa uống vừa khóc.

Anh Thu ra nói anh Hảo biết chúng nó nói bậy rồi, anh muốn xin lỗi em nhưng sợ em đang giận nên nhờ anh ra xin lỗi. Mình nói anh có nói em đâu mà xin lỗi, anh nói thôi đừng giận nữa mà, vào uống rượu với anh.

Mình ngồi uống rượu với anh Thu, anh nói đông nói tây không hề nhắc chuyện vợ con, mình hỏi thăm, anh nói nhà mình cực lắm, thôi quên đi nói chuyện khác cho vui.

Anh nói Lập giỏi thơ, làm giúp anh bài, anh gửi về động viên vợ con. Mình làm một bài dài, anh mừng lắm chép lại gửi vợ ngay, tháng sau nói vợ con anh đọc thơ cảm động lắm, đọc đi đọc lại thuộc lòng. Từ đó anh em thân nhau.

Sau mới biết anh một vợ hai con, một mẹ già đau ốm luôn luôn. Anh toàn mặc đồ cũ vì bao nhiêu quân trang mới phát anh đều bán lấy tiền gửi về cho vợ. Thằng Bê cờ lê mê tê nói lần nào ông Thu được của rơi trả lại, người ta đều hậu tạ, chê không lấy, khổ là vì ngu.

Một hôm mình vừa tắm xong vào, thằng Bê cờ lê mê tê nói sang mà chia buồn vớí ông Thu bạn mày kìa. Mình hỏi sao, nó bảo mất tiền, 500 đồng chứ không ít.

Mình chạy sang phòng anh. Ba bốn người đang đứng ngồi nghe anh kể chuyện. Anh nói anh tiết kiêm cả quí được 500 đồng, bỏ túi sau đi bộ ra bưu điện gửi về cho vợ, gặp người bị tai nạn, anh bế người ta lên xe đi cấp cứu xong thì cái bóp túi sau cũng mất.

Thằng Bê cờ lê mê tê nói đó, ngu chưa, trời cho, chê không lấy, trời ghét trời đòi lại đó.

Đêm đó anh ngồi ôm bi đông rượu ra bãi cỏ sau doanh trại ngồi uống rượu. Anh uống rượu kém, chỉ hơn chén đã say, bây giờ cứ ngồi tu tì tì, sợ lắm. Mình ra ngồi với anh, nói anh ăn ở hiền lành sao rồi trời cũng thương. Anh xua tay nói thôi thôi Lập đừng nói nữa, rồi nôn thốc nôn tháo.

Từ đó anh như người mất hồn, vẫn ăn, vẫn thể dục, vẫn trồng rau, vẫn giao ban nhưng trông anh không còn sinh khí, nói cười gượng gạo. Thằng Bê cờ lê mê tê nói vợ ông Thu viết thư nguyên văn thế này bà con nghe nha: Nếu anh không gửi tiền về thì gửi về ba cái hòm cho mẹ con em, he he sao có người khổ đến thế nhẩy.

Tối thứ 7mình trực ở chỉ huy sở, nửa đêm ngủ gà ngủ gật, bỗng có kẻng báo động, rồi còi nổi liên hồi kì trận bốn phương tám hướng, giật mình choàng tỉnh chẳng biết chuyện gì. Nửa giờ sau thì thấy bốn cảnh vệ áp giải anh Thu đi vào.

Hoá ra anh Thu ăn cắp cái ti vi Nep-tuyn cuả trung đoàn, bị bắt khi anh chưa về tới phố. Sáng sau người ta giải anh đi đâu mất. Chụyên hi hữu xưa nay chưa từng có, cả trung đoàn suốt tháng bàn tán, tuyệt không ai ghét anh, chỉ ngồi chép miệng thương anh thôi.

Cũng tháng đó thằng Bê cờ lê mê tê ra quân, nó nói nó ở gần nhà anh Thu không đầy 2 cây số. Anh Đông trưởng ban kĩ thuật nói thôi anh em ai có nhiêu góp nấy gửi về vợ thằng Thu kẻo tội. Ai cũng góp, mình có nhuận bút hai bài thơ in ở tạp chí Đất Quảng được 60 đồng cũng đưa hết cho thằng Bê cờ lê mê tê.

Bốn năm sau mình cùng thằng Phú ghé qua nhà anh Thu. Anh gầy, đen, râu ria xồm xàm, mới bốn tư tuổi mà y chang ông già sáu mươi.

Thằng Phú nói anh em Ban kĩ thuật có góp tiền lại, gửi thằng Bê cờ lê mê tê đem về cho chị, không biết chị có nhận đựơc không. Anh cười nhẹ lắc đầu.

Anh nói thằng đó đời nào đến nhà anh. Nó làm phó giám đốc nhà máy điện, con gái anh học xong trung cấp điện lực, xin vào chỗ nó làm công nhân mà nó chẳng cho.

Mình nói hồi đó sao anh nghĩ quẫn thế? Anh cười nói cũng tại anh ngu nữa, đi bói thầy nói phải ăn cắp cái gì thì đời mới khá lên được

Nói xong anh ngửa cô cười hậc một tiếng, nói thì cũng coi như xong một đời thôi, có gì đâu.

Đa phu

Năm 1996 một hôm đọc bài bài báo Lùn lùn nhưng vẫn vui tươi của thằng Đạt, nó kể mấy cặp vợ chồng lùn lấy nhau rất hạnh phúc, mình hỏi nó thật không hay là mày bịa đó? Nó nhăn răng cười nói anh làm báo già đời rồi còn hỏi tui câu nớ.

Mình nói công nhận mày bốc phét tài. Nó nói cũng có hai ba cặp, nhưng chuyện không hay ho chi, tui bịa ra cả. Mình nói mày cứ đưa tao đi, biết đâu tao lại tìm được chuyện hay thì sao. Nó nói có một cặp này hay, tui chưa viết, anh có muốn tui đưa đi coi. Mình ok liền.

Nó chở mình về Thị trấn Gio Linh, rẽ vào một quán cắt tóc. Một anh lùn tịt, chỉ chừng 8 tấc đang cắt tóc cho khách. Anh đứng trên cái bục cao 4 tấc hình vành khuyên, đi lại cắt tóc cho khách, nói lia xia, toàn chuyện thơ phú. Anh nói Nguyễn Trãi mần như ri, tui mần như ri. Tú xương mần như ri, tui mần như ri. Hồ Xuân Hương mần như ri, tui mần như ri... toàn những bài thơ nhại lại những bài thơ nổi tiếng, khách hàng thích lắm xuýt xoa hay hè hay hè!

Thằng Đạt giới thiệu đây là anh Kiện, còn đây là nhà văn Nguyễn Quang Lập, nổi tiếng lắm đó. Anh Kiện cười nói ai chớ Nguyễn Quang Lập thì biết rồi, Mùa hạ cay đắng. Mình hỏi anh xem kịch đó rồi à, anh nói coi rồi, hai ba lần, đoàn ông Xuân Đàm diễn, lạ chi.

Hoá ra tên tuổi văn nghệ sĩ trong tỉnh anh biết sạch. Thằng Đạt nói vợ anh Kiện đẹp lắm, cao mét bảy . Mình trợn mắt, anh cười nói chi mà lạ hè, nó có bướm mình có chim, chim bướm không tính chuyện cao thấp, đúng không hè.

Mình cười nói đúng đúng. Anh nói Giang Nam mần như ri: xưa yêu quê hương vì có chim có bướm/ có những ngày trốn học bị đòn roi, tui mần như ri: xưa chúng mình yêu nhau vì có chim bướm/ có những ngày lẹo chắc bị đòn roi.

Mình cười phì, nói anh lấy vợ đẹp vì tài thơ phải không. Anh nói đúng rồi, mình đọc thơ cho nó ngứa l., nó cho mình mần, rứa là xong thôi.

Buổi trưa mình hẹn anh Kiện đi uống bia, anh nói về nhà tui uống rượu, bữa ni có nhà văn uống cái đã, tiền bạc kiếm sau.

Nhà anh Kiện ba gian nhà ngói, nền gạch hoa, toilet gạch men sáng bóng, bệ xí bệt, vòi tắm hoa sen... những thứ mà dân ở đây chưa ai quen dùng. Hồi đó mình vào khách sạn, không biết dùng cái bồn tắm ra sao thì nhà anh đã có cái bồn tắm lớn, ngạc nhiên quá trời. Anh nói tại con vợ tui thích, chớ mình ở quê dùng mâý thứ ni phức tạp lắm. Lắm khi hỏng hóc không biết hỏi ai.

Thằng Đạt nói chắc chị bồng anh vô bồn tắm giải quyết vấn đề phải không? Anh nói rứa đó rứa đó. Vợ tui ngược lắm, thích mần trong bồn tắm đầy nước, sục sục soạc soạc mới hay.

Vừa lúc chị vợ anh đi xe máy chở hai thằng con về. Chị cao đúng mét bảy, trắng trẻo, không xinh nhưng có duyên. Hai thằng con không đứa nào lùn, đứa 4 tuổi, đứa 7 tuổi, đứa 7 tuổi còn cao hơn cả anh.

Anh nói Lan ơi, có nhà văn Quang Lập, nhà thơ Tiến Đạt đến chơi. Chị nói rứa à, rứa à, vội vã chạy vào. Tưởng chị bắt tay mình, nhưng không, chị bế xốc nách anh Kiện lên, tự nhiên như không, hôn chụt chụt mấy cái liền, nói chồng tui giỏi hè, mời cả nhà văn nhà thơ đến chơi.

Chị nhanh nhẹn bày rượu, rang lạc, nướng mực cho ba anh em nhậu, rồi ra ngồi cùng. Chị bế anh Kiện đặt lên đùi, ve vuốt chân tay anh, nói duyên số răng may khiếp, trời cho tụi tui lấy nhau, rồi hôn anh đánh chụt nói nựng yêu nắm mừ, yêu nắm mừ.

Mình hỏi anh chị gặp nhau khi nào, sao yêu nhau dữ dội vậy? Anh nói vợ tui mê tui tha dép luôn, khóc đứng khóc ngồi đòi lấy tui cho được đó. Chị cười cú anh nói điêu, rồi nói mô có, tui hay ra sông tắm đêm, anh Kiện lặn giỏi lắm, toàn rúc háng tui, ngứa quá chịu không nổi he he he

Thằng Đạt nói chị lấy anh, ba mạ chòm xóm không nói chi à. Chị nói ba tui cầm roi đuổi tui chạy khắp làng. Mạ tui nói mồm thằng Kiện vói không tới háng mi, mi lấy hắn làm răng. Tui nói không vói tới thì tui nhấc anh lên, mạ lo chi rứa hè!

Chị nói cười như không, nói đuổi đánh không được, ba mạ tui chấp nhận, nhưng mạ tui kêu vô buồng hỏi mi nói thiệt đi, mi đã kiểm tra chim cò hắn chưa, lỡ bằng đầu đũa thì tan đời con ơi. Tui nói mạ hay, yêu nhau là vì rung động trái tim, ai lại kiểm tra mấy thứ đó. Mạ tui chửi tim tim cái mả cha mi, ngu lắm!

Chị nói tức cười, sau đêm tân hôn mấy đứa bạn gái xúm lại hỏi răng rồi răng rồi, bằng chừng mô bằng chừng mô. Rồi chị ôm bụng cười rũ.

Anh nói hoá ra đàn bà mồm nói con tim, bụng mơ con cặc. Chị cú anh nói điêu, em quan tâm cái gì? Anh cười bẽn lẽn nói anh xin lỗi, anh nói đuà mà. Chị lại hôn anh đánh chụt nói nựng yêu nắm mừ, yêu nắm mừ.

Mấy tháng liền sau đó đi đâu mình cũng kể chuyện vợ chồng anh Kiện, coi như một mẫu tình yêu hiếm hoi, không có cô gái nào yêu chồng như chị Lan cả. Thằng Đạt ngồi nghe chỉ tủm tỉm cười không nói gì.

Một hôm không biết vì chuyện gì, mình lại nhắc đến vợ chồng anh Kiện, chị Lan. Thằng Đạt nói anh ngu lắm, mình hỏi răng, nó nói ngu chớ răng, tui sờ chim anh Kiện rồi, bằng đầu đũa thôi. Mình nói bằng cái gì mà người ta có con, lại thương yêu nhau là được. Thằng Đạt cười phì nói anh ngu toàn diện tuyệt đối luôn. Mình tức nói mày ngu thì có. Thằng Đạt ôm lấy mình hôn đánh chụt, giả giọng chị Lan nói nựng ngu nắm mừ ngu nắm mừ.

Chuyện anh Kiện chị Lan rồi cũng quên, mình lo chạy chuyển cả nhà ra Hà Nội cũng không để ý nữa. Thỉnh thoảng thằng Đạt gọi điện nói anh đi chơi với tui không, mình nói không, tao bận. Nhưng thằng Đạt không chịu, kè cho được lên Hướng Hoá với nó.

Thằng Đạt nói anh sắp đi rồi nên tui mới cho anh biết một sự thật hào hùng he he. Mình nói hai con bà Lan không phải con ông Kiện chớ gì. Nó nói è he, chừng đó nhằm nho chi.

Gần đến Thị Trấn Hướng Hoá chừng một cây thì thằng Đạt rẽ trái cho xe chạy vòng vèo đường đất chừng vài cây rồi lao thẳng vào sân một nhà sàn mái ngói vách gỗ gọn gàng xinh xắn, nằm sát rừng cà phê mít. Chưa kịp hỏi nhà ai đây thì chị Lan xuất hiện ở cửa, cười cái rất tươi rồi nói vô đây vô đây.

Mình rỉ tai thằng Đạt nói chuyện gì giống chuyện tình báo vậy mày, nó khịt khịt nói è he, nhiều chuyện còn hay hung. Chị Lan tươi cười nói anh Lập không nhớ chứ hồi học ở Huế em vô nhà anh rồi đó, em đi theo con Oanh.

Hoá ra mình gọi bằng chị là trật, cô Lan này con nhỏ hơn mình bốn tuổi. Lan cười cười nói nói, nhắc vợ chồng thằng Thịnh hàng xóm của mình, nói anh Thịnh ngày xưa học giỏi hung, cô Trần Thuỳ Mai chấm luận văn cho 11 điểm. Mình trợn mắt, hoá ra quen nhau cả.

Lan học trước thằng Đạt hai năm, lứa thằng Thịnh, yêu thằng Tín con một ông to ở Huế. Thằng Tín học đến lớp 9 thì bỏ, chỉ có 3 việc rượu chè, đua xe và chim gái, không học hành gì cả.

Một đêm thằng Tín ẩn Lan vào gốc cây ngay sát hàng rào sân trường múc đến múc đại, chẳng may bị ông bảo vệ chụp được. Thằng Tín chạy thoát, còn lại Lan đứng trơ, quần bò chật, lại cập rập, kéo mãi không lên, chạy cũng không được.

Bảo vệ nói kéo quần lên về ban giám hiệu với tui, Lan đứng trương mắt nhìn, còn vén áo lên chỉ vào bướm nói con có cái ni, ông muốn làm chi thì làm, đừng báo với nhà trường. Bảo vệ quát cha tổ mi có đậy l. lại không. Lan khóc nói l. con hay ri mà ông ơi là ông...

Bảo vệ nhắc Lan kéo quần lên, cô kéo mãi không được, ông nói cha tổ mi tụt ra thì mau rứa, rồi giúp cô kéo quần lên, lập tức cô giữ chặt tay ông, vừa khóc vừa hô hoán ông bảo vệ hiếp cô.

Chuyện ầm ĩ cả trường, chi bộ ông bảo vệ họp kiểm điểm, doạ đuổi việc ông, thế cùng ông tụt quần nói thưa chi bộ giờ mô tui cũng đảng viên ưu tú vì tui không có cặc. Hoá ra ông bị bom phạt mất cả hạ bộ, cái háng có một vệt sẹo to đùng.

Lan bị đuổi học, ông bảo vệ mừng hú nói may nhờ đế quốc Mỹ ăn cặc tui, không thì gay go hung.

Bị đuổi học đã xấu hổ lại con có chửa hai tháng với thằng Tín, cô Lan đành dùng mẹo đi tắm, lùa mặt anh Kiện vào háng rồi cưới, làng xóm ồn ào dị nghị cô cũng mặc kệ. Anh Kiện thì sướng như bắt được vàng, nói ai nói chi kệ cha họ, không có Lan ai xoè bướm cho tui ngoáy.

Mình hỏi Lan anh Kiện có biết hai thằng cu là không phải con anh không, cô nói không. Thằng Đạt nói nhưng anh Kiện biết anh không làm ăn chi được mà, răng anh tin. Lan cười nói được chớ, như con nít lõm bõm trong ao thôi, rứa là được rồi he he he.

Mình định hỏi đứa thứ hai là con ai thì thằng Tín phóng cái xe u-óat về, đỗ xịch trước cửa, Lan vội a ra nói chồng em đây nì, chồng thiệt của em đây nì.

Lan ôm lấy thằng Tín hôn chùn chụt nói đi lâu rứa, nhớ chi nhớ rứa mừ. Thằng Tín hôn Lan một cái rồi bắt tay mình nói Lập à, mới lên à, cứ làm như quen biết nhau rồi.

Thằng Tín bày bia rượu, uống ba bốn ly mới biết nó làm ở đội thuế đặc nhiệm kiểm soát mấy cái cửa khẩu của tỉnh. Nó có vợ con ở Huế, làm cái nhà này để mỗi khi nó lên đây công tác lại rủ Lan lên sống chung năm bữa nửa tháng. Lan hành nghề buôn hàng lô Lao Bảo- Đông Hà, bỏ nhà đi bao lâu cũng chẳng ai nghi.

Lan quì sau lưng thằng Tín, hót cổ nó, nói vợ chồng tụi em vất vả lắm, lâu lâu mới được chung tình, rồi hôn thằng Tính chùn chụt nói nựng tội nắm mừ, tội nắm mừ.

Thằng Tín nói chuyện tình Tín Lan đủ cho ông Lập viết văn cả đời, không phải đi thực tế, Lan nói e cả chục cuốn tiểu thuyết còn dư. Thằng Tín nói nhiều chuyện chảy nước mắt ông ạ, Lan thở hắt ra nói anh đừng nói nữa em khóc chừ đó.

Mình hỏi thằng Tín cả hai thằng cu là con ông cả à, nó gật đầu thở dài tôi phải biếu không thằng Kiện lùn cả hai đứa, đau thế. Lan hôn thằng Tín chùn chụt nói nựng tội nắm mừ, tội nắm mừ.

Ai không biết thằng Tín một thời đầu trộm đuôi cướp, mớí gặp thì nể nó lắm. Nó ăn nói lịch lãm, thái độ khoan thai, y chang ông lãnh đạo về cơ sở.

Nó chạm ly nói nhà văn nhà báo các ông là cần lắm, cần lắm, chỉ cần các ông không bẻ cong ngòi bút là xã hội được nhờ. Lan nói đúng đo đúng đo, xã hội bây giờ sa đoạ lắm, tởm tởm

Thằng Tín nói tiếc nước mình không có Lép xờ xít tôi, không có Gốc rờ xít ki để ông làm mấy bài vạch mặt bọn quan tham, Lan nói đúng đo đúng đo, quan tham bây gìờ nhiều như dòi, tởm tởm.

Thằng Tín nói các ông nhà văn nhà báo phải lên tiếng chứ, nhà trường đem thơ Hồ Xuân Hương ra dạy cho con nít là sai. Thơ Hồ Xuân Hương là thơ lồn cặc. Lồn cặc là gì? Nó là vấn đề nhơ nhuốc. Lan nói đúng đo đúng đo, Hồ Xuân Hương tởm tởm.

Mình rỉ tai thằng Đạt nói con Lan yêu thằng Tín thật không, thằng Đạt nói không yêu sao đưa hàng qua cửa khẩu dễ dàng được, một tháng hơn tấn hàng về chợ Đông Hà đó.

Mình nói mày tăm đâu được mấy người hay thế này, thằng Đạt cười khịt khịt nói è he, còn nhiều chuyện hay hung.

Cuối năm 1996 mình ra Hà Nội ở cái nhà nhỏ bằng lỗ mũi phố Lò Sũ. Thằng Đạt kéo một đoàn bốn năm thằng nhà báo trẻ, bây giờ là nhà báo đại ca cả rồi, thằng Sơn, thằng Thi, thằng Dục... tấp vào nhà mình ăn nhậu, cãi nhau, thơ phú tùm lum.

Mình hỏi thằng Đạt tiền đâu mà ăn chơi nhảy múa ghê thế, thằng Đạt cười khịt khịt nói gái cho, mình nói phải con Lan không, Đạt nói không, thằng Tín vào tù rồi, tiền đâu nữa mà cho.

Mình hỏi sao bị tù, thằng Đạt nói thằng Tín bảo kê một lô hàng 100 con rim qua cửa khẩu, có người tố, lập tức nó bị tóm. Mình nói ba thằng Tín đâu rồi, Thằng Đạt nói è he đương chức nỏ ăn ai, về hưu rồi ăn cặc người ta.

Mình hỏi bây giờ con Lan ra sao, thằng Đạt nói thì lại về béc bướm cho cu Kiện lội lõm bõm chơ răng. Mình cười nói mày có vẻ thạo bướm con Lan gớm nhỉ! Nó cườì khịt khịt nói anh nghi chi tui tội rứa hè.

Minh nói chà, thôi đi, tao còn lạ gì. Thằng Đạt cười khịt khịt nói tui nói nhỏ anh nghe, bướm con ni no hair, no hair... Nó nói tui theo con ni thời sinh viên, thọc tay vào bướm thấy trơn lít, kéo quần ra coi, thấy cái bướm trắng hếu, y chang bướm con nít, sợ quá bỏ chạy luôn.

Mình nói cứt, mày mà bỏ chạy! Nó nói thiệt chơ, chơi đàn bà no hair xui lắm, đó, thằng Tín bị tù vì l. con Lan đâu phải vì tiêu cực. Mình nói cứt, nó nói tui hỏi anh cả tỉ thằng bảo kê sao mình thằng Tín bị bắt?

Mình nói cứt, thằng Đạt kêu cha cha cha anh ni không tin tui à bay.

Nó nói anh có nhớ thằng Ba cờ la ma ta không, mình nói lạ gì, nó vẫn đi làm nhân sự các tỉnh à. Thằng Đạt gật đầu cười khịt khịt nói bây giờ con Lan là vợ hờ thằng đó.

Mình trợn mắt nói nhưng thằng Ba cờ la ma ta là bạn thân thằng Tín mà. Thằng Đạt nói è he rứa mới hay.

Thằng Ba cờ la ma ta ở Hà Nội, làm báo tự do, suốt ngày lê lết hết tỉnh này sang tỉnh nọ, gặp hết các quan to, lạ cái ai cũng biết nó là thằng nào nhưng ai cũng tỏ ra nể sợ nó lắm.

Nó uống rượu với các quan tỉnh nói năng nghênh ngang, thằng thằng ông ông. Thỉnh thoảng nó bật mobile gọi bà chị à, em đang ngồi với thằng X thằng Y đây, bà chị nói chuyện với nó chút. Ông X ông Y cầm máy nghe tiếng bà chị thì mặt xanh như đít nhái, vâng vâng dạ dạ líu cả lưỡi.

Mình có uống rượu với thằng Ba cờ la ma ta một lần cùng với các ông tỉnh X. Nó nói rượu John xanh bây giờ vứt đi nhớ chưa! Mấy ông nói đúng đúng, John xanh vứt đi, nhớ rồi nhớ rồi. Ba cờ la ma ta nói ai bảo sờ l. béo đéo l. gầy là ngu, đàn bà phải lớn mổng cao mu, núc núc múc mới đã, nhớ chưa! Mấy ông nói hay quá , núc núc múc mới đã, nhớ rồi nhớ rồi.

Mình nói thằng Ba cờ la ma ta mà không cứu được thằng Tín a, vô lý. Thằng Đạt cười khịt khịt nói cứu cặc hắn, con Lan lớn mổng cao mu rứa mà.

Thằng Đạt kể nghe có người tố, thằng Tín biết nguy vội chạy ra Hà Nội gặp thằng Ba cờ la ma ta cấp cứu. Thằng Ba cờ la ma ta cười nói chi mà lo rứa hè, chuyện vặt, cho tao một bữa địt thật hoành tráng rồi tao lo cho.

Thằng Tín mời Ba cờ la ma ta vào Huế, thuê ba em xịn xuống đò ba đêm hết 900 đô. Ba cờ la ma ta vỗ vai thằng Tín nói eng tam mình cả mà, vụ ni nhỏ, chỉ cần một cái l. là xong thôi, cần chi ba cái.

Nói thế nhưng khi ra Hà Nội nó gọi điện bảo thằng Tín mày cầm ra cho tao chục nghìn. Thằng Tín đang búi việc, bảo con Lan cầm ra. Được vài hôm con Lan chạy vào nói anh Ba cờ la ma ta nói đây là vụ điểm, khó gỡ lắm, đưa thêm hai chục ngàn nữa.

Con Lan cầm hai chục ngàn ra Hà Nội ở lại cả tháng, thằng Tín gọi địên hỏi răng rồi răng rồi, con Lan nó sắp rồi sắp rồi anh yên tâm. Tóm lại thằng Tín bị bắt, bị bỏ tù 4 năm, con Lan cũng biệt vô âm tín.

Mình nói con Lan dám biệt vô âm tín a, ra tù thằng Tín nó làm thịt. Thằng Đạt nói chỉ biệt cho đến khi thằng Tín vô tù thôi, bây giờ thỉnh thoảng vẫn vô thăm thằng Tín, mang cả đống quà, ôm thằng Tín khóc lóc tội nắm mừ tội nắm mừ, he he.

Mình nói ba thằng Tín không làm chi được a, thằng Đạt cười khịt khịt nói làm chi, đương chức thì rứa thôi, về hưu cái là chống tiêu cực ầm ầm, chẳng qua trâu cột ghét trâu ăn, he he.

Mình nói mày nói phét tao không tin. Thằng Đạt ôm đầu mình hôn chụt chụt nói ngu nắm mừ, ngu nắm mừ.

4 năm sau, năm 2000, mình về thị xã Quảng Trị, đưa bạn bè đi Lavang chơi.

Lavang được coi là một trong 7 nơi trên thế giới Đức Mẹ hiện hình, khách du lịch thăm rất đông, mình thì đã quá quen, không thăm nữa, chỉ ngồi ở quán chờ chúng nó.

Uống chưa hết chai bia Huđa thì thấy Lan khoác tay một ông to béo, từ gót giày lên đến đầu tóc vô cùng sang trọng, từ ô tô bước ra. Lúc đầu không nhận ra Lan, nó trẻ đẹp gấp mười, phong nhũ phì đồn hết mực. Gần bốn mươi tuổi mà da dẻ nõn nà, ngực tròn căng, núng nính chuồi ra cổ áo.

Lan tát nhẹ má mình cái nói anh Lập, ngồi chi đây, rồi quay lại vuốt vuốt cái bụng bự của người đàn ông nói chồng em đây nì. Mình quá ngạc nhiên.

Người chồng lịch sự bắt tay, nhìn mình thân thiện, nói à Nguyễn Quang Lập- Mảnh đất lắm người nhiều ma, tôi đọc rồi thích lắm. Mình chưa kịp đính chính anh lại nói nhưng cái Bến không chồng của anh hay hơn, mang âm hưởng thời đại hơn, nó giống như kịch Cách mạng của Nguyễn Đình Thi rất sâu sắc. Mình ngọng mồm chẳng biết nói thế nào.

Anh mời mình ngồi nhậu, khoác vai Lan nói quê vợ tôi có hai nơi không thể không đến, đó là Lavang và Cửa Tùng, tuyệt vời! Lan ép má bên vai anh nũng nịu nói quê em nghèo chết, anh không giúp đỡ chi cả. Anh vuốt nhẹ tóc mai Lan nói anh thấy vợ tôi hay không, suốt ngày kêu hộ cho cán bộ tỉnh.

Lan lại lườm anh nói anh toàn cho tỉnh người ta, không cho tỉnh em, tức nắm mừ tức nắm mừ. Anh lại vuốt tóc mai Lan nói có thấy tỉnh em kêu gì đâu. Lan ngúng nguẩy nói răng không kêu, tức nắm mừ tức nắm mừ. Anh hôn nhẹ tóc mai Lan cái rồi nói không ai như vợ tôi, yêu quê hương hơn cả bản thân mình. Lan ngúng nguẩy nói anh toàn khen em, không chịu cho quê em, tức nắm mừ tức nắm mừ.

Một người lóm thóm chạy đến, gập mình bắt tay anh nói:dạ nghe tin anh ra, dạ tụi em tìm anh miết, dạ mời anh lên gác chút. Anh xin lỗi mình đi theo anh này. Đợi anh đi khuất mình hỏi Lan: Ba cờ la ma ta đâu rồi, Lan nói chết rồi. Mình hỏi sao chết? Lan hậc nhẹ, dẩu môi nói thì chơi gái, rượu, nửa đêm nhảy ra tắm, chết thôi.

Lan nói mấy thằng buôn thần bán thánh, miệng hôi mùi rượu, tay tanh mùi l. chết nguyên xác là may, ngu. Mình hỏi thằng Tín ra tù làm đâu. Lan lại hậc nhẹ, dẩu môi nói mần chi, ra tù thất tha thất thểu, nghe nói chữa xe máy ở Huế.

Lan nói mấy thằng chưa đỗ ông nghè đã đe hàng tổng, ba hoa chích choè, tù 4 năm là may, ngu. Mình hỏi đại gia này có vợ rồi à, nó cười phì, nói vợ lão chết rồi, may, em là vợ chính thức ke ke ke.

Chưa kịp hỏi anh cu Kiện thì chồng Lan xuống, kéo theo ba bốn người, hình như là dân vai vế trong tỉnh. Họ khúm núm bắt tay Lan nói chị mới ra chị mới ra, ua chầu chầu chị nhớ quê như ri cảm động quá cảm động quá.

Lan cười rất tươi nói em phải lôi cổ chồng em về với tỉnh mình đó, mọi người nói ua chầu chầu quí hoá quá quí hoá quá. Một người nói ai cũng có tấm lòng yêu quê như chị Lan thì tỉnh mình giàu hung. Mọi ngươì ồ lên đúng rồi đúng rồi.

Lan vỗ bụng chồng, lườm, nói đó, nghe anh em người ta nói chưa, rồi áp má vào vai chồng, tay xoa xoa bụng chồng, nói tức nắm mừ tức nắm mừ!

Thấy chẳng ai quan tâm đến, mình tẽn tò chào rồi đi, cũng không ai để ý.

Gặp thằng Đạt mình nói con Lan có chồng đại gia mày biết chưa? Nó nói biết rồi, Ba cờ la ma ta là đệ tử của ông này đấy. Mình nói rứa a rứa a, nó nói chơ răng, không rứa con Lan răng mà quen được. Mình kêu to kinh hồn cái bướm không lông.

Mình và thằng Đạt phi về Gio Linh thăm anh cu Kiện. Anh ngồi ăn với ba đứa con. Hai thằng đầu và cô con gái 4 tuổi. Anh Kiện nói con ni là con thằng Ba cờ la ma ta. Mình nói anh biết hết à? Anh cười hậc, è he ngu chi không biết. Thằng Đạt nói biết răng anh im lặng? Anh thả cái bát khóc oà nói tui muốn có con... tui muốn có con, rồi tụt quần chìa chim nói cặc tui ri đẻ đái làm răng. Mấy đứa con anh vỗ tay cười như nắc nẻ.

Anh Kiện xoa đầu bé gái nói con Lan đẻ xong con ni thì đòi li dị. Tui nói cút cha mi đi, li dị cái lồn mạ mi, mất công tao vác cặc ra toà! Rứa là nó đi. Thả cả ba đứa con nhẹ không, y như đánh rắm xong bỏ đi, để người khác ngửi.

Mình nói thôi anh có ba đứa con cũng được rồi. Anh Kiện nói chơ răng, tui có ba đứa con, nó có bốn chồng, coi thử ai hơn ai.

Thằng Đạt nói è he, không khéo mai mốt con ni trị quốc bình thiên hạ chớ không phải chuyện chơi. Anh Kiện nói bình cái đầu lồn, thiên hạ ngu cả à.

Anh Kiện bày rượu nói uống với tui một ly rồi tui nói với các anh một câu. Mình với thằng Đạt uống với anh hết gần hai chai rồi mà anh vẫn không chịu nói.

Thằng Đạt nhắc đi nhắc lại hai ba lần, anh Kiện nói trí thức các anh tởm lắm. Mình hỏi sao, anh Kiện nói cái chi cũng biết mà không chịu nói, ngu, tởm, còn tởm hơn cái bướm không lông.

Chẳng biết vui hay buồn

Truyện ngắn

Những ngày đầu mới vào lính mình đóng quân ở Sơn Tây, cách thị xã Sơn Tây chừng 7,8 cây số. Đợt huấn luyện mình chẳng có gì nổi trội, trừ bắn súng ra, môn nào cũng trung bình. Kém nhất là môn ném lựu đạn, suốt cả kì huấn luyện chưa một lần mình ném trúng đích. Riêng bắn súng thì hết chê, ba phát 30 điểm thường xuyên, thi thoảng mới 28, 29 điểm. Tóm lại thỉnh thoảng mới được C trưởng khen, còn lại đêù bị chê ròng. Thế mà trong tiểu đội thằng nào cũng nể mình, nói gì chúng nó cũng nghe. Mình không phải tiểu đội trưởng nhưng mặc nhiên là tiểu đội trưởng, kể cả thằng tiểu đội trưởng nó cũng nghe mình răm rắp. Không hiểu sao, có lẽ vía mình át hết vía chúng nó.

Cả tiểu đội trú quân tại nhà mẹ Cà. Mẹ cũng thương mình nhất, lúc nào mình tập về cũng kéo mình ra sau hồi dúi cho mình một cái gì đó để ăn. Cạnh nhà có cô Lan 22 tuổi, thích mình lắm. Hễ thấy mình là cô lấy hòn sỏn ném một cái rồi ngoảy đít chạy, vừa chạy vừa cười. Nhưng mình không thích cô Lan. Một là cô không đẹp, hai là đã có chồng, ba là mình đã đánh đu với 3 cô trường trung cấp thương nghiệp đủ mệt rồi, đang tính thảy đi một cô mà chưa biết làm thế nào. Một tối mình đi chơi với em Mi về, thấy cô L đứng chờ đầu ngõ, gọi: anh Nập! Mình quay lại, cô ta ôm chầm lấy nấc lên: Em tội nắm anh Nập ơi! Hóa ra hoàn cảnh cô này tội thật. Lấy chồng 4 năm không có con, gia đình chồng bảo điếc, chửi bới khinh rẻ, đuổi về nhà ba bốn lần, cô phải khóc lóc xin ở thêm 2 năm nữa, nếu không có con thì cô sẽ ra đi. Cô bảo không có con là tại chồng chứ cô vẫn bình thường. Cô đề nghị xin mình một đứa con. Mình hứa sẽ giúp đỡ, nhưng không ngủ với cô mặc dù cô rất muốn. Tối về mình họp tiểu đội lại, nói tình hình như thế, thằng nào muốn giúp cô ta không? Cả tiểu đội nhìn nhau rồi nhìn mình. Mình tưởng chúng nó ngại, nói: hoàn cảnh người ta thương tâm thế, chúng mày không muốn giúp à? Thằng Tí nói: Tâu có ( thằng Tí nói âm đ ra âm t). Mày cử ai thì cử chứ chúng tao thằng nào không muốn. Cả lũ lúc đó mới ồ lên đúng đúng, mình nhẹ cả người. Mình cử thằng Thanh, không phải vì mình quí nó, thiên vị, mà vì thằng này bác sĩ, nó biết tính toán ngày tháng để chóng có con. Thắng Thanh sướng quá nhảy cẩng, hú lên một tiếng như bò rống. Từ đó tối nào cũng vậy, cứ đến 10h 30 là nó cắp nilon ra đi. Thằng Tí tức mình lắm nói tao ăn ở với mày có đến nỗi nào sao mày cho thằng Thanh tịt một mình? Mình dỗ nó, nói: được rồi sau 3 tháng nếu con Lan không có con với thằng Thanh thì tao cử mày. Chẳng dè được 2 tháng thì cô Lan trúng thai, cũng là lúc đơn vị được lệnh chuyển quân, tiểu đội có 9 thằng tản ra tám hướng, chỉ thằng Tí là cùng đơn vị với mình. Suốt ba tháng ở Qủang Ninh mình kiếm được ối cô, thằng Tí vẫn không kiếm được cô nào, thỉnh thoảng lại túm áo mình năn nỉ: mày kiếm em nào cho tao tịt với. Nhưng mình không kiếm được cô nào hoàn cảnh như cô Lan, đành chịu. Ba năm sau tình cờ quay lại Sơn Tây, gặp cô Lan ở chợ, cô vứt rổ rau nói: anh chờ em tí rồi tất tả chạy về nhà bồng thằng cu chạy ra. Thằng cu thật kháu, giống thằng Thanh y chang. Cô Lan nói đi nói lại ơn anh Nập nắm nắm. Đời mình chưa có ai cảm ơn mình rối rít như thế. Thằng Thanh, thì đã chết ở biên giới Tây Nam rồi. Cô Lan biết tin, lén để tang Thanh 1 năm.

Chiều nay uống bia Vân Hồ một mình bỗng gặp cô Lan Lúc đầu mình không nhận ra, cô nói mãi mới nhớ. Cô bây giờ già quá, hom hem, tóc bạc. Mới hơn 5 chục tuổi sao mà già thế. Cô nói sau đó thằng chồng em cũng biết, nó đuổi em ra khỏi nhà. Mình nói bây giờ em ở với thằng cu, hay lấy chồng mới? Cô nói gái chửa hoang, chó nó thèm lấy em. Thằng cu cũng không ở với em. Mình hỏi sao thì Lan khóc nghẹn nói: con em hết vô tù lại ra tù anh ơi. Ba chục tuổi đầu vào tù 11 lần, toàn tội ăn cắp thôi.Cô Lan khóc một hồi rồi nói: biết thế ngày xưa em không nhờ anh có phải hay hơn không. Tôi nghẹn đắng.

Một ngày rảnh rỗi

Tản văn

Tôi là Lập, 52 tuổi, một chiều cuối năm bỗng điên điên lập blog chơi vui. Chẳng biêt kể chuyện gì, chỉ kể một ngày rảnh rỗi nhất trong năm của tôi.

8h sáng tôi tỉnh dậy, đây là ngày dậy muộn nhất trong năm. Tôi bật máy nhưng không làm việc, ngồi uống nước ở bàn, sung sướng nhìn cái máy tính đang chạy, nghĩ thầm: Mày chạy cho chết cha mày đi, bố mày nghỉ đây... he he!

Các em trong nhóm Lưỡng hà song thủy đến chơi, chào thầy để về tết. Chúng tặng thầy một bức tranh mà nếu vợ tôi mua về tôi đã hét toáng lên. Tôi thực sự cảm động về món quà tết của các em và nghĩ thầm: mình sẽ treo nó ở nơi trang trọng nhất, mặc dù tôi biết khi họa sĩ Văn Sáng đến chơi nhà, nhất định anh sẽ trừng mắt lên hét: "Anh treo mấy thứ này lên làm gì?" và đùng đùng đòi hạ xuống cho bằng được. Mặc kệ, nó là niềm vui của tôi, tôi phải treo nó lên chứ.

10 h tôi đến nhà hát kịch Hà Nội. Hoàng Dũng tặng tôi một triệu đồng, quà tết của nhà hát. 1 triệu chẳng đáng là bao nhưng khi biết BGĐ đã họp suốt một ngày để gút lại được một danh sách 10 người được tặng quà tết, mức cao nhất 1triệu đồng, mức thấp nhất 200.000đ, tôi đứng đầu danh sách (1 triệu đồng!) bỗng thấy vịnh dự tự hào hết cỡ. Tôi lại hứa đại tôi sẽ viết một vở mới cho nhà hát, hứa xong bỗng thấy lo ngay ngáy. Đời tôi chết khổ vì những lời hứa đại. Ra đến cửa Nhà hát gặp H. đu đưa với em mấy câu, chợt nhớ bộ giò của em năm 1986, thương nhớ 13 lại nổ lên hu hu.

Què quặt thì bị thiệt thòi nhiều thứ, nhưng thiệt thòi vĩ đại nhất là bỗng mất đi một khối lượng các bộ giò xinh tươi. Tiếc lắm thay!

Tôi ngủ trưa đến 4 h chỉều, ngủ đến chán mắt thì thôi. Ti vi đến nhà phỏng vấn: tại sao nước ta không có tác phẩm lớn? Bụng nghĩ: hỏi ngu thế, tại vì nước ta không có người tài chứ sao nữa, nhưng lại múa mép tại vì này tại vì nọ, nghe thật choang choang hi hi.

5h đi cắt tóc, nỗi đau khổ ngàn năm của tôi, đến nỗi nhiều khi điên tiết hét lên: Trời đã sinh ra ta sao lại sinh ra tóc! Cắt xong thấy minh trẻ ra được mấy tuổi, lại thấy đời phơi phới niềm tin. He he.

8h đêm, nằm mỏi lưng, không biết làm gì, nhắn tin tùm lum. Nói chuyện với thầy Hinh về ông biết tuốt Dean mất hết 4 chục ngàn đồng tiền điện thoại, hu hu. Chợt nhớ một khối lượng khổng lồ công việc ra tết mình phải gánh thấy ngao ngán quá trời luôn. Tôi vùng dậy làm việc, không làm bây giờ ra tết cũng phải làm. Mạng con khỉ vàng của tôi trốn trời không hết việc, hu hu.

Một ngày rảnh rỗi của tôi là như vậy đấy, he he

Trại viết Suối Hoa

Cóp nhặt giai thoại

Cho đến bây giờ, mỗi lần nói về công tác sáng tác và tổ chức sáng tác, Hội nhà văn đều nhắc đến trại viết Suối Hoa, coi như một niềm tự hào, vì từ trại ấy đã có nhiều tài năng đã ra đời, nhiều cuốn sách nổi tiếng.

Anh Bách nói mày viết về cái trại ấy đi. Chần chừ mãi, giờ mới viết.

Năm 1986, 1987 chi đó Hội nhà văn mở trại sáng tác cho các cây bút xuất sắc nhất thế hệ sau 1975, nghe oách kinh.

Bình Trị Thiên mình và Trần Thuỳ Mai được chọn, vinh dự quá trời. Ra đi còn được tỉnh uỷ gặp gỡ, động viên cho quà. Đi dự trại viết mà được quan tâm thế, thật xưa nay hiếm.

Nghe nói Hội nhà văn định dùng trại này như một đột phá khẩu để làm một cuộc cách mạng văn xuôi.

Trại tổ chức ở khách sạn Suối Hoa-Thị xã Bắc Ninh. Tới nơi thấy đủ mặt anh tài: Bảo Ninh, Thuỳ Linh, Hồ Anh Thái, Đức Ban, Nguyễn Trọng Tín, Song Hảo, Trần Hoàng Bách.v.v. cả một mớ người tài ba miền Hội gom đủ cả.

Anh Đỗ Chu phụ trách trại, anh nói tao được Hũu Thỉnh giao cho cái trại vĩ đại nhất từ xưa đến nay, nghe chưa. Chúng mày phải viết cho tốt để anh mày vào Đảng, nghe chưa.

Sáng sớm, anh Chu đi từ đầu đến cuối hành lang tầng 2 khách sạn, qua phòng nào anh cũng gõ cọc cọc cọc, nói rất to Viết! viết! Viết! Rồi anh đi về phòng mình nằm ngửa đọc kinh thánh.

Được khoảng hai tiếng, anh lại vùng dậy ra khỏi phòng, đi dọc hành lang tầng 2 gõ cọc cọc cọc- Viết! Viết! Viết! Khi đó anh mới đi uống bia. Uống no bia, chừng 2 giờ chiều, anh mắt nhắm mắt mở, ngật ngà ngật ngưỡng đi dọc hành lang tầng 2, gõ cọc cọc cọc- Viết! Viết! Viết! Rồi về phòng mình đánh một giấc đến 6 giờ tối.

Hôm nào cũng giống hôm nào.

Mấy ngày đầu còn chăm lắm, đứa nào đứa nấy nghiêm túc vào bàn đúng giờ, rồi đọc của nhau, góp ý cho nhau rất tử tế. Sau chán, bắt đầu bày trò ngịch ngợm.

Trừ thằng Hồ Anh Thái là nghiêm túc từ đầu đến cuối, khi nào qua phòng nó cũng thấy cái lưng nó đang úp trên bàn. Thỉnh thoảng nó ra cửa đứng vuốt mặt mấy cái rồi lại quay vào viết.

Đỗ Chu thấy thế, nghi nghi, hỏi mình thằng Thái viết cái gì, mình nói nó viết tiểu thuyết Người và xe chạy dưới ánh trăng. Anh nói chạy cái đầu l., nó viết báo cáo mật cho công an đấy. Thằng này ở Bộ ngoại giao tao lạ gì.

Số còn lại chẳng thằng nào để tâm viết nữa, nhậu nhẹt tối ngày, gái gẩm tùm lum. Nhậu say thì trêu ghẹo mấy nữ nhà văn, không cho đám này viết. Thì thầm bàn nhau phải giết con này, phải giết con kia.

Song Hảo có câu thơ : Khi nào anh đau khổ, hãy tìm về với em. Mấy thằng uống say khi nào cũng đứng tầng một ngửa mặt hét lên tầng hai: Song Hảo ơi anh đau khổ rồi!

Thằng Nguyễn Trọng Tín hễ rượu say là chui xuống gầm giường Song Hảo ngủ, đuổi mấy cũng không về.

Hai ba giờ sáng mới thấy Tín bò về, mình chung phòng với nó, mình hỏi có làm ăn được gì không, sao về sớm thế. Tín nói hổng có, nó đánh rắm quá trời luôn, chịu không thấu... đú má.

Nói thế nhưng hễ say là lại chui gầm giường Song Hảo ngủ.

Đỗ Chu gọi cả hội đến nói thằng Thỉnh mới gọi điện hỏi tao, chúng mày viết được cái đéo gì thì kê ra để anh báo cáo cho nó.

Thằng nào thằng nấy kê ra một loạt thật hoành tráng, Đỗ Chu sướng lắm, nói chúng mày đều tài cả, có ỉa ra cũng thơm hơn chúng nó nhiều. Thôi cố gắng ỉa thêm mỗi đứa mấy bãi nưã cho anh nhờ. Đại hội sắp đến nơi rồi, anh mày phải vào Ban chấp hành chứ.

Bọn mình vâng dạ rồi đâu lại vào đấy.

Đức Ban lớn tuổi nhất, nghiễm nhiên thành đại ca. Anh bày trò họp chi bộ, phân công đứa này giết em này, đứa kia giết em kia, cuối tuần họp chi bộ báo cáo kết quả.

Thằng nào cũng báo cáo thành công ngon lành, riêng T.S lúc nào cũng kêu thất bại.

T. S có bệnh chưa lâm trận đã hết đạn, nhiều lần bị vợ nó cào cho rách mặt. Thành ra nó đẹp trai nhưng cưa em nào, hay ho được chút đầu, sau các em bỏ chạy cả.

Đức Ban nói tại mày hay xúc động. Mày phải coi cái con dưới bụng mày là đế quốc sài lang, phải tưởng tượng nó là vợ Nich Xơn, vợ Giôn Xơn, đ. cho chết mẹ nó đi. T. S nói chưa kịp căm thù đã ướt mẹ nó quần rồi. Cả hội cười lăn, nó thì rưng rưng nước mắt.

Hôm T.S kè được một em ngon lành vào phòng, cả hội ở ngoài hồi hộp chờ đợi. Đến khi nó đi ra, cả hội xúm vào hỏi sao sao, nó banh vạt quần ướt sũng ra, rưng rưng nước mắt.

Đức Ban họp chi bộ nói mỗi người làm việc bằng hai, biến đau thương thành hành động cách mạng, trả thù cho đồng chí TS. Rồi xua mọi người phải tán cho được một thằng hai ba em.

Đức Ban nói gái khách sạn, gái thị xã, gái đoàn quan họ đầy ra đấy, thằng nào không tán được hai ba em, tao thiến dái.

Thế là chạy rong suốt ngày,chắng viết lách gì cả.

Nhiều lần Đỗ Chu bắt được hỏi đi đâu, khi thì nói đi lấy thêm tài liệu, khi thì nói phải đi thực tế chỗ này chỗ nọ. Đỗ Chu nói chúng mày nói phét giỏi, anh yên tâm.

Tổng kết trại ngựa xe như nước, có đến mấy chục tập truyện ngắn và tiểu thuyết được thông báo là cực kì có chất lượng. Thực ra trừ tập Hồ Anh Thái, còn lại đều là những tập anh em viết sẵn ở nhà, đem theo sửa sang chút xíu.

Anh Hữu Thỉnh hân hoan nói chưa bao giờ chúng ta có một trại sáng tác thành công như thế này. Vô cùng cảm ơn các bạn, tôi tin chính các bạn, chứ không phải ai khác, sẽ làm rạng danh nền văn học nước nhà.

Vỗ tay rầm trời.

Đức Ban nói nhỏ với mình mỏ l. này đã khai thác thành công, năm sau hội nhà văn sẽ bỏ tiền cho tụi mình khai thác mỏ l. khác.

He he

Hot boy 1

Phiếm đàm

Không biết trước năm 1960 thế nào, mình còn quá nhỏ không nhớ, nhưng từ năm 1960 đến 1970, hot boy là anh bộ đội. Có lẽ thời loạn, anh bộ đội nổi lên như mẫu người hùng, được xã hội yêu quí ngưỡng mộ.

Thoạt kì thuỷ con gái hễ cứ thấy anh bộ đội là mê, sau biết phân biệt lính bộ binh, lính phòng không, lính hải quân..v,v

Phải cái các chị không biết phân biệt quân hàm quân hiệu. Trừ lính hải quân, còn lại thấy lính nào cũng giống lính nào. Ra đường gặp các anh bộ đội chọc ghẹo, mặt cứ hất lên ra vẻ lắm, nhưng vừa đi qua là lập tức túm lấy con nít tụi mình hỏi rối rít răng răng, quân chi quân chi. Cái giống một cái xoong hai que đũa là quân chi, cái giống hai con cu ngoắc nhau là quân chi...

Trong số lính tráng lượn qua lượn lại Thị trấn quê mình, lính bộ binh thấp giá nhất, cao giá nhất là lính hải quân. Lính hải quân hồi này được tuyển chọn khá cẩn thận, đa số đều cao ráo đẹp trai, lại có bộ quân phục “sặc sỡ”, mũ két bi ba dây, yếm trắng ba sọc đẹp như văn công, không có cô nào không mê.

Chị Nghĩa của mình có yêu một anh hải quân. Mấy chị hàng xóm ngồi túm túm nhìn hai người nắm tay nhau đi trên đường, mắt thì rực lên thèm khát, ghen tị, mồm thì nói chà đồ hải quân là cái chi mà. Mấy chị khác nghe nói thì hùa theo, nói ừ đo ừ đo.

Tất nhiên lính không quân là mê nhất, vì các anh đều to cao đẹp trai, lại lái máy bay, dân tình vô cùng ngưỡng mộ, đừng nói các cô gái trẻ.

Mình nhớ có anh Quốc vừa khám trúng phi công lập tức cả Thị Trấn đều biết, bàn tán xôn xao. Mấy tối trước ngày anh đi, các chị lượn qua lượn lại trước ngõ nhà anh, đấm lưng nhau, đùn đẩy nhau, nói mi vô đi mi vô đi, rồi cười ré, ngoắt đít chạy ào ào qua nhà anh, chỉ mong anh ới một tiếng, mời vô nhà chơi.

Sau, gia đình anh Quốc hỏi vội chị Hà cho anh, coi như dấm sẵn. Cả nhà chị Hà sướng quá, mổ heo đón nhà trai, đám hỏi mà mổ một con heo 50 cân là chuyện xưa nay hiếm.

Mạ mình chạy sang nhà chị Hà nói ui chao nhà anh chị may hè, có con rể phi công. Mạ chị Hà làm bộ nói chà phi công phi keo chi hè, quan trọng là cái đức chị ơi. Ba chị Hà nói đúng đo đúng đo, nhà tui kén rể là kén cái tâm hồn.

Chị Hà ngoài mặt coi như không, đi đâu cũng kể anh Quốc cưa mình mấy năm mấy năm, tặng thơ bài này bài kia, vật vã mãi chị mới duyệt cho, kì thực mới nghe mẹ anh Quốc đánh tiếng đã sướng cuống cà kê lên rồi, mồm thì nói con không biết, ba mạ đặt đâu con ngồi đó, bụng thì thon thót sợ nhà anh Quốc đổi ý.

Sau đám hỏi chị Hà cắp tay anh Quốc lượn khắp thị trấn, không có ai quen thì thôi, hễ gặp người quen là chị ra cái vẻ bà chủ nói anh Quốc lấy cho em cái này, anh Quốc làm cho em cái kia.

Các chị cũng trẻ cũng xinh như chị Hà ngoài mặt thì ôm lưng hót cổ chị Hà nói mừng nha mừng nha, nhất mi đó. Sau lưng thì nói chà, hay ho chi phi công. Xe cộ hỏng hóc còn dừng lại sửa được, máy bay hỏng hóc là chết liền! Mấy chị nghe nói thì hùa theo, nói ừ đo ừ đo.

Mê quân này quân kia chán, các chị mới để ý đến chức vụ. Ai sống thời này đều nhớ như in câu hát em yêu anh trung uý, không yêu anh binh nhì một tháng năm đồng...Lương trung uý 75 đồng, thời mà cán bộ viên chức chỉ có 39 đồng năm hào thì 75 đồng là một đồng lương mơ ước. Sĩ quan thường mặc áo đại cán bốn túi, quê mình gọi là bâu, thế nên mới có câu: râu thì râu bốn bâu em cũng lấy.

Chị em nhìn quân hàm cứ mù mịt, chẳng biết chức gì ra chức gì, cứ tưởng nhiều sao là chức to, lắm khi bị hố điếng người.

Nhà chị Loan thấy anh đeo quân hàm ba sao đến chơi, mừng húm. Người nhà đi hỏi, ưa liền. Sau có người nói đồ gạch vải, không phải gạch đồng. Chị hoảng lên hỏi răng răng. Người này nói ba sao một gạch vải là thượng sĩ thôi, ba sao một gạch đồng mới là thượng uý, chị ngồi khóc sưng mắt. Lần sau có cô bạn nào sắp có chồng bộ đội chị đều nhắc gạch vải ẻ vô nha, nhiều sao cũng ẻ vô!

Chị Huệ tiếp anh chuẩn uý ở phòng khách. Mạ chị đi chợ về, thấy quân hàm trọc lóc một gạch, bà đi qua lờ không chào, kéo chị vào phòng trong nghiến răng nói nhỏ răng ngu rứa con, hắn có sao đom mô mà yêu với đương, ngu ngu!

Chị Huệ nói mạ tề, một gạch đồng là chuẩn uý của người ta đó. Mắt bà sáng lên nói rứa a rứa a, quăng cái rổ chạy ra túm lấy tay anh chuẩn uý cười xoe xoe, nói con tới chơi đa con! Chuyến ni dứt khoát phải ở lại ăn cơm với nhà bác, không bác giận đó.

Chị Lan Anh đẹp nhất xóm Long Hoà, chị ở gần nhà mình, không ngày nào mình không thấy bộ đội vào nhà chị. Có anh thiêú tá đến chơi, chị cứ ngồi hất mặt lên, trả lời nhát gừng. Ba mạ chị cũng ngồi trong bếp không thèm ra chào.

Chán, anh này bỏ về. Mình hỏi chị Lan Anh răng chị chê anh nớ. Chị trề môi nói đồ một sao quẹt quẹt. Mình nói một sao nhưng có hai gạch đồng là thiếu tá đó. Chị sững sờ, đập hai tay vào má kêu to: ui chao tui lại ngu rồi!

Ba mạ chị Lan Anh từ bếp lao ra nói răng răng thiếu tá à thiếu tá à. Mình nói một gạch là uý, hai gạch là tá. Mạ chị thở vô thở ra, nói mần răng mà kêu nó lại chớ một gạch là một đống của đó con ơi.

Cuối cùng chị Lan Anh cũng cưới được anh thiếu tá. Hôm đám cưới ba chị cầm mocro thổi phù phù a lô a lô... thưa bà con tôi mừng là gia đình con rể có thành phần cơ bản, mừng hơn nữa là con gái tôi có lập trường kiên định, biết người lính vào sống ra chết vẫn cứ yêu thương, chung thuỷ đợi chờ.

Mọi người nói ua chầu chầu Lan Anh giỏi hè giỏi hè, rồi vỗ tay rầm rầm.

Kịp đến thời hot boy là lái xe, nhưng bọ buồn ngủ quá rồi.

Giai nhạt... nhạt giai

Phiếm đàm

Tặng bé An

Cô em họ mình rất xinh đẹp, bọn con trai vẫn đồn nhau ai về Ba Đồn không gặp Thu Vân coi như chưa về Ba Đồn. Đã đẹp lại thông minh giỏi giang. Thi tiếng Anh nhất tỉnh, thi đàn organ nhì tỉnh, thi nấu ăn nhất huyện, lại còn đoạt ngôi á khôi cuộc thi hoa khôi biển của tỉnh nữa. Thế mà năm nay 31 tuổi vẫn chưa chồng.

Con gái quê 25, 26 tuổi chưa chồng đã bị liệt vào danh sách gái ế, nó chừng ấy tuổi vẫn nói cười nhơn nhơn, mặc kệ ai muốn nói gì thì nói. Dì mình nói thằng Lập mày nói con Vân cho dì một tiếng, khéo không nó ế chồng con ơi.

Mình gặp cái Vân, nó bảo em cũng mót chồng lắm chớ bộ, có điều lấy ai? Mấy ông hay hay thì vợ con cả rồi, còn lại nhạt hoét. Mình hỏi nhạt sao, nó nói anh nhà văn còn không biết còn hỏi em.

Thì ra nó cũng tích cực yêu, ba bốn anh lận, khổ cái anh nào cũng bị nó chê nhạt.

Anh thứ nhất cán bộ văn phòng huyện, con ông cốp, nghe nói chân chủ tịch huyện trước sau cũng vào tay anh ta, tính lại hiền lành ít nói, mặt đẹp như thánh thần, đại khái vào trong phong nhã ra ngoài hào hoa.

Đi xem phim, nó bảo phim Nga bây giờ chán nhỉ, anh bảo cũng tuỳ, có phim chán có phim không. Nó bảo con gái để tóc ngắn trẻ lâu, gọn, tiện, anh nhỉ. Anh nói cũng tuỳ, có cô để tóc ngắn hay, có cô để tóc dài hay. Nó bảo bóng đá Việt Nam dạo này tiêu cực quá anh nhỉ, anh bảo cũng tuỳ, lúc tiêu cực lúc không.

Điên tiết nó nói yêu đương bây giờ chán anh nhỉ, anh bảo cũng tuỳ, có lúc chán, có lúc không. Vài ba tháng chán ốm, nó bỏ.

Anh thứ hai một doanh nghiệp trẻ nổi tiếng, mới 32 tuổi đã là tổng giám đốc một tổng công ty danh tiếng, tiền nhiều như nước Hà Lan, mỗi lần đón nó đi chơi, anh lái con Mẹc bóng loáng đỗ xịch, thiên hạ lác mắt.

Vào nhà hàng sang, nó bảo em có ông anh họ nhà văn đó, viết kịch bản phim Đời cát đó, giỏi lắm. Anh gật gật rồi nói em ăn món này không? Nó bảo tối qua em nghe một bài hát mới Phú Quang hay lắm. Anh gật gật rồi gắp cho nó món thức ăn nói em tích cực ăn món này đi, đẹp da lắm. Nó nói cuốn Cơ hội của chúa mới ra hay lắm anh à, để em mua tặng anh một cuốn nha. Anh gật gật nói món này phải chấm vào cái này mới ngon.

Điên tiết nó bảo bố anh vừa phát biểu trên ti vi hay cực kì, bố anh văn hoá cao nhỉ! Anh gật gật rồi nói em ăn đi chứ, mỗi món mấy chục đô, không ăn phí. Vài ba tháng chán ốm, nó bỏ.

Anh thứ ba là một nhạc sĩ nổi tiếng của tỉnh, đẹp trai, giao tiếp rộng, tiêu pha rộng rãi.

Nó nói nhạc Bettoven hay anh nhỉ, anh nói cũng hay. Nó nói anh có thích nhạc Trịnh không, anh nói cũng thích. Nó nói anh có mê Opera không, anh nói cũng mê. Nó bảo Ngọc Đại tài đấy chứ anh nhỉ, anh nói thằng ấy cũng tài. Nó bảo Dương Thụ hay đấy chứ anh, anh nói thằng ấy cũng hay. Nó nói Trần Tiến bụi đấy chứ anh, anh nói thằng ấy cũng bụi.

Điên tiết nó nói anh có quen Bảo Ninh không, anh nói mấy thằng nhạc sĩ trẻ chúng nó có quen anh thì quen, anh quen chúng nó làm gì. Vài ba tháng chán ốm, nó bỏ.

Anh thứ tư là tiến sĩ ngữ văn, du học Nga về, tiền bạc không nhiều nhưng sách đầy nhà, gíao du tòan giáo sư tiến sĩ, bàn những chuyện trên trời, tầm quốc gia quốc tế.

Hôm đầu gặp gỡ anh nói Nít nói thế này thế kia, Mác nói thế này thế kia, Sác nói thế này thế kia. Nó hỏi anh biết Mac- két nói thế nào không, anh nói anh nghiên cứu Targo không nghiên cứu Mac- Ket. Hôm sau đi nhà hàng, anh nói Sác nói thế này thế kia, Mác nói thế này thế kia, Nít nói thế này thế kia. Nó nói anh biết Kundera nói gì không, anh nói anh nghiên cứu Mac- ket không nghiên cứu Kundera. Hôm sau nữa đi tắm biển, anh nói Mác nói thế này thế kia, Sác nói thế này thế kia, Nít nói thế này thế kia. Nó nói anh biết Mạc Ngôn nói gì không, anh nói anh nghiên cứu Kunđera không nghiên cứu Mạc Ngôn.

Điên tiết nó bảo anh biết Đức Khôi nói gì không, anh nói anh chỉ nghiên cứu Mạc Ngôn chưa nghiên cứu Đức Khôi. Nó nói Đức Khôi là bố em, ông chết lâu rồi, có đâu mà anh nghiên cứu.

Tóm lại cả bốn anh nó bỏ cả bốn. Mình nói thế mày định không lấy chồng à, nó bảo dào, thà kiếm thằng mằn mặn, xin nó đứa con nuôi, còn hơn đầu gối tay ấp với mấy thằng nhạt hoét.

Mình cho nó đọc cái còm của Vũ Thanh hoa, nguyên vắn thế này: Trọc phú kén rể cho con gái. Thôi thì lũ lượt. Kẻ “ truyền thống”: áo thụng khăn đóng, lọng vàng, ngựa tía. Kẻ “ tân thời”: complet, cavat, xe Mẹc... Anh nào cũng hào hoa phong nhã, cao siêu, trí tuệ... và thanh tao, chả thèm để ý đến “ dục vọng” thấp hèn... Cô ái nữ xinh đẹp, thông minh của trọc phú bối rối quá, vì chả biết chọn anh nào bây giờ.

Có anh tên Lật nhà nghèo rớt mồng tơi, chả có của nả gì, được mỗi cái cực khoẻ... và to đều. Anh rất yêu cô gái nhưng không biết làm thế nào.

Ngày kén rể, ngựa xe như nước, các chàng rể khắp nơi đổ về với đủ sính lễ hàng hiệu, rồi văn thơ văn hoá văn hoa... đủ cả.

Đến lượt mình, Lật xuất hiện với bộ dạng Ađam, chỉ mặc mỗi chiếc quần lót nhỏ gọi là “che nhẹ”. Lật nói: Anh thích em lắm, anh chả phải vòng vèo nịnh bợ như bọn kia. Phí! Anh có “nhiêu đây” mời em xem. Ok,anh đón em về luôn!

Và tất nhiên cô gái theo Lật liền. Sau đó họ sinh được 9 đứa con, sống với nhau rất hạnh phúc

Mình hỏi nó nếu có anh như anh Lật em có duyệt không? Nó cười gật gật nói duyệt duyệt. He he...

Người từng gặp 8

Tản văn

Mấy năm trước xem bóng đá, thấy cái thằng Stoichcov, đội tuyển Bungari, ra sân bao giờ mình cũng phấn khởi. Chẳng phải nó đá hay, có cú sút phạt thần sầu mà vì nó là thằng cha hay cãi, có lẽ nó là cầu thủ hay cãi nhất thế giới túc cầu.

Hễ trọng tài thổi phạt đội nó là nó cãi, bất kể đúng sai. Biết là trọng tài không thèm nói lại, không bao giờ thay đổi quyết định, thế mà vẫn cứ cãi. Hay thế.

Thấy nó là y như nhớ anh cu Luật làng Đông, dân làng vẫn gọi anh là Đông ki cãi. Hay cãi cu Luật, hay đập cu Hinh, đánh rắm thối inh là anh cu Khả... Cu Hinh cu Khả rồi kể hết. Bây giờ kể chuyện Đông ki cãi trước đã.

Anh cu Luật hồi đó chừng 35 tuổi, vợ con đàng hoàng, một đống 4,5 đứa con, làm ăn vất vả lắm nhưng làng xóm có chuyện cãi nhau là không bao giờ vắng mặt.

Đang làm, có ai đó nói người nọ người kia mất trâu, mất tiền, cháy nhà, vợ bỏ.,..anh chỉ dừng lại thở ra một tiếng tội hè rồi tiếp tục làm, nhưng có chuyện cãi nhau là anh vất đồ bỏ chạy tới đó liền.

Anh đứng chống nạnh giữa hai người đang cãi nhau, mắt hất sang người này lại hất sang người kia. Người này nói trái tai anh chỉ tay nói sai, người kia nói trái tai, anh chỉ tay nói trật. Cứ sai trật, sai trật như thế... không biết chán.

Hầu hết người làng biết tính anh, không ai thèm đôi co, anh không hề tự ái, cứ đứng chống nạnh nghe cãi nhau rất chăm chú, mặt hất sang người này lại hất sang người kia, vô cùng nghiêm trọng, lại sai trật sai trật.

Nhưng cũng có người nghe anh nói thì tức quát mi câm cha mồm đi, ai nói chi mi. Anh bình thản chỉ tay cười, nói sai. Người kia nói sai đúng chi kệ tao, cút cha mi đi. Anh vẫn bình thản cười, chỉ tay nói trật.

Đi làm về, đi qua loa phóng thanh, trăm bữa như một anh đều dừng lại ngửa mặt nghe đài nói. Nghe ai đó nói trái tai anh hét lên sai sai! Anh giải thích abc cho đài. Đài chuyển sang chương trình ca nhạc, anh tức nói đụ mạ tau đang nói răng hát!

Mọi người nói mình nói đài không nghe mô. Anh cãi răng đài nói mình nghe?

Đang ăn cơm với vợ, nghe đài nói câu gì trái tai là anh bỏ bát chạy ra cột loa phong thanh, ôm cột ngửa cổ cãi với đài ầm ầm.

Đi xem phim, hồi này chỉ phim bãi thôi, anh cũng cãi nhau với phim mới tài. Anh đứng chống nạnh hất mặt chăm chú nghe, cứ nói trái tai là anh nhảy lên màn hình cãi liền.

Mọi người nói phim mà, người ta không nghe anh nói mô. Anh cãi răng họ nói với nhau nghe cả?

Mình nhớ có phim gì đó kể có cậu học sinh giúp đỡ một người bị tai nạn, đi học muộn, cô giáo không biết phê bình cậu bé. Thế là anh nhảy xổ lên màn hình vung chân múa tay nói ê ê trật trật ! Cô gíáo mà rứa à! Sai sai, sai trắng mắt ra rồi nghe. Mọi người cười, anh quay lại quát cười con cặc tao à, nói sai tau cãi chớ.

Phim Việt Nam cãi nhau còn dễ, phim nước ngoài nhiều khi thuyết minh nhanh quá anh nghe không thủng, mặt mày căng thẳng vô cùng, miệng lầu bầu nó nói cái tiếng cứt ẻ chi mình nghe không ra, tức mới gớm chơ.

Có hôm anh nhảy xổ vào buồng chiều, chỉ mặt thuyết minh nói ê ê nói lại tui nghe, nói lại tui nghe.

Xem phim Liên Xô, hình như là phim Mối tình qua những bức thư, nghe một hồng quân Liên xô cãi nhau với lính Đức, anh nghe không thủng, loáng thoáng nghe hồng quân Liên xô nói người lính không nên hy sinh ngu xuẩn như vậy, anh nhảy một phát lên màn hình nói sai sai, ngu ngu. Người lính không hy sinh thì làm người lính làm cái chi. Ngu chi ngu tàn bạo.

Mọi ngườì nói Liên Xô nói đó, quân mình nói đó, không phải quân hắn mô. Anh tẽn tò quay lại nói không phải phát xít Đức nói à? Mọi người nói không, anh nói ua chầu chầu Liên Xô răng nói rứa hè.

Lần sau để chắc ăn, anh hỏi mọi người cái người vừa nói câu ngu ngu kia là quân mình hay quân hắn. Mọi người nói quân hắn là anh nhảy lên cãi nhau ngay. Đôi khi anh còn lột dép ném vào mặt ngườì ta nữa.

Anh cu Luật mê kịch nhất, có lẽ vì kịch hay cãi nhau. Hồi đó các đoàn văn công không về tới làng, thanh niên tự dựng lấy kịch, quanh đi quẩn lại cũng chỉ Nổi gió với Lòng dân, thế mà dân chúng xem mê man.

Rất nhiều lần anh cu Luật nhảy lên sân khấu nói sai sai, trật trật. Mọi người hối hả đưa anh xuống. Anh vừa đi vừa ngoảnh lại nói sai sai, nói rứa mà nói được à.

Tức, anh không xem nữa, bỏ về. Đi được một đoạn lại nghe ai đó nói trái tai, anh hùng hổ quay lại liền, mặc ai cản thì cản, anh nhảy lên sân khấu, nói bà con cứ yên tâm, tui nói với thằng ngu ni một câu xong là tui xuống ngay.

Sáng mai đi cày, gặp cái người đóng kịch tối qua nói câu ngu ngu, anh thả cày chạy tới liền. Người này nói đó là nhân vật nói chứ tui nói à. Anh chỉ mặt nói: mi nói, tao nghe rõ ràng! Ngao ngán hết nỗi.

Hè vừa rồi mình lên làng Đông chơi, thấy anh ngồi ngạch cửa ngóng ra, mặt buồn như chấu cắn. Anh cũng đã đã già, gần bảy mươi chứ ít đâu. Mình trêu anh, nói: đài nói sai kìa, anh cu Luật ơi! Anh cười cái sật, nói nhọc lắm, ẻ vô không cãi nữa

Năm lần trong đời

Phiếm đàm

Nghĩ vừa buồn vừa buồn cười, cái đầu mình bị năm lần trời đánh. Mỗi lần trời đánh xong thì trời lại cho một cái gì đó. Chắc ai cũng vậy, trời hành chuyện này thì trời lại cho chuyện khác, có điều người nhớ người không, người muốn kể người không muốn.

Mình nhớ rất kĩ cả năm lần trời đánh trúng đầu, định viết một entry lâu rồi nhưng cứ ngại, sợ có người lại nói mình khoe khéo. Miệng lưỡi thế gian mệt mỏi lắm, để khi nào viết một entry về miệng lưỡi thế gian.

Tối nay cố sửa cho xong một tập kịch bản phim ti vi, cả tuần ốm lên ốm xuống không sửa được, thật sự nóng ruột. Đến chỗ bí, ngồi đực mặt như ngỗng ỉa, tay chống cằm nghĩ, nghĩ thế nào mà bỗng sang mấy cái chuyện trời đánh trúng đầu của mình. Thôi dẹp, viết cái entry cái đã.

Năm 1964 mình học xong lớp 1, chuẩn bị lên lớp 2 thì bị một trận bom kinh hồn. Lần này máy bay Mỹ đánh thẳng vào Thị trấn, chỗ nào có nhà lầu đều bị bom hết.

Nhà mình ở gần trường cấp hai, gần huyện uỷ, bom Mỹ cày nát hai khu này hơn tiếng đồng hồ. Bốn bề bom nổ nhà cháy, nhà mình bị tan ngay từ đợt bom đầu, mấy anh em mạnh ai nấy chạy.

Mọi người chạy rật rật, lội qua hói về Quảng Thuận, mình cũng chạy theo. Hói chỉ rộng hơn chục mét thôi, nhưng mà sâu. Người lớn còn bơi được, lội được, mình con nít lại không biết bơi cứ bám lấy bụi cây ở bờ hói, không biết làm sao qua được bờ bên kia.

Bỗng một quả bom nổ rất gần, đẩy mình văng ra giữa hói, chẳng hiểu thế nào mình bơi ngửa được, bơi qua được hói, mừng hết lớn. Từ đó mình chỉ biết bơi ngửa cho đến lớp 4 thì mới học bơi sấp.

Vừa leo lên bờ thì mình bị một tảng đá ( hay cái gì không nhớ nữa) rơi xuống đầu, ngất liền, tỉnh dậy thì thấy mình nằm trong nhà dì Thé, lúc này đã 10 giờ đêm, mình thấy mạ mình đang ngồi khóc bỗng hét lên con tui sống rồi ua làng! Rồi bà chạy như người cuồng, vái bốn phương tám hướng.

Mọi người xúm lại tranh nhau nói, mình ngồi ngơ chẳng hiểu gì, chỉ hiểu đại khái mọi người tưởng mình chết, định đóng hòm thì mình tỉnh. Còn nhỏ chẳng thấy quan trọng, chỉ thấy đói, đòi ăn.

Mọi người tranh nhau cho ăn, đủ thứ, không biết cá thịt đâu mà sẵn, lần đầu được bữa cá thịt thoả thuê. Sau này mỗi khi đói lại mơ mình được chết giả như hôm đó để được ăn cá thịt.

Sau đó bỗng nhiên mình biết làm thơ, thích làm thơ, cũng chẳng nổi tiếng như thằng Hoàng Hiếu Nhân cùng huyện nhưng cả nhà mừng lắm, tự hào lắm.

Hồi đó hễ thấy đứa con nít nào biết làm thơ thì được coi như thần đồng, trong nhà ngoài ngõ rối rít cả lên. Chẳng phải như bây giờ thơ phú ế ẩm, con nít giỏi làm thơ cũng chẳng ai màng.

Hồi thằng cu Bi học lớp 3, đi thăm lăng Bác về hứng chí làm bài thơ, vợ mình đọc được. Mình đi làm về, vợ mình chạy ra mặt mày tái mét nói thôi chết cha rồi anh Lập ơi, thằng Bi nó làm thơ. Cu Bi xấu hổ, tịt thơ cho đến giờ.

Anh cu Chanh nói trong đầu người ta có nhiều ô, ô toán, ô văn, ô thơ...v.v Thằng Lập bị đá đập trúng đầu, ô thơ nó văng ra, rứa là làm thơ thôi. Còn nhỏ mình nghĩ anh Chanh nói trạng, hoá ra nghiệm lại thì không sai, lạ thật.

Lần thứ hai là khi mình lên lớp 3. Tối đó mình đang chơi nhà thằng Đương thì máy bay xẹt tới, thả hai quả bom. Mình chạy vào hầm, dẫm phải lưỡi cuốc dựng đầu hồi, cán cuốc đập một phát vào đầu, ngất luôn.

Tối om, mọi người lo chạy vào hầm, không ai biết. Đến khi hết máy bay, mọi người chui ra khỏi hầm thì mình cũng tỉnh, chẳng ai hỏi mà mình cũng chẳng kể, về nhà còn dấu mạ, tự nhai muối với xác chè đắp cái đầu sưng chứ không kể.

Sau vụ này chẳng có cái ô gì trong đầu lòi ra nhưng mình bắt cá, câu cá, nơm cá.. làm gì cũng may. Từ chỗ lơ ngơ mình bỗng trở thành tay sát cá có tiếng, bạn bè đứa nào cũng nể.

Làm hố nhảy bắt cá, tụi bạn chỉ kiếm được mỗi hố chục con là may, mình cũng làm như chúng nó thôi nhưng hố nào chí ít cũng vài chục con. Một tối nhớ đời, mình đi xem xiếc về, ra thăm hố nhảy, cả tám hố đầy cá, bắt đầy hai gánh, không thèm nói ngoa.

Lần thứ ba là hồi lớp 7. Giờ ra chơi mấy đưa nhặt gạch ném thi. Thằng Diệp cầm nửa viên gạch ném cái cực mạnh, vừa lúc mình không biết đi qua, gạch trúng đầu, ngất. Thằng Diêp cõng mình chưa tới trạm xá thì mình tỉnh.

Sau vụ đó mình thi học sinh giỏi huyện tỉnh gì cũng đoạt giải cả văn lẫn toán. Hồi đó ở đâu không biết chứ trường mình chẳng có chuyện luyện thi như kiểu luyện gà nòi như bây giờ đâu. Đến kì thi cử thì nhặt ra mấy đứa kha khá đi thi thôi, trường nhà quê cũng chẳng ai hy vọng gì.

Mình chẳng học hành gì, sáng đến lớp, chiều lên rừng lấy củi, ra đồng bắt cá, đến ngày thi thì xách cặp đi, bụng nghĩ làm được thì làm chẳng làm được thì thôi, thế mà được giải nhì toán, giải ba văn cấp tỉnh, sướng mê man cả năm trời.

Tất nhiên thi lên miền Bắc thì trật chỏng vó cả hai môn, nhưng như thế cũng đủ cho bà con làng xóm nể phục, ba mình sướng quá còn khóc oà hôm nhận phần thưởng.

Lần thứ tư là năm 1982, khi đó mình còn ở lính, đóng quân ở Phước Tường- Đà Nẵng. Cuối năm đi xuống các tiểu đoàn kiểm tra sẵn sàng chiến đấu. Mình đứng cuối thùng xe tải cùng với anh Cường thượng uý. Xe lên dốc cầu Nguyễn Văn Trỗi thì chết máy. Mình và các sĩ quan trẻ dóng mỏ xuống trêu mấy em xinh đẹp đi qua đi lại. Xe nổ được, thằng lái xe vào số gấp, giật mạnh một cái, mình và anh Cường rơi xuống, đập đầu đường nhựa, ngất xỉu cả hai, vừa rạn hộp sọ vừa rạn xương bả vai, nằm viện 107 gần hai tháng mới ra viện.

Có điều lạ là từ 1975 đến khi đó mình chuyên làm thơ, chưa khi nào nghĩ đến chuyện viết văn xuôi. Sau khi ra viện, hình như ô thơ bị xẹp đi, ô văn xuôi nó lòi ra hay sao a, tự nhiên chán làm thơ, hí hoáy làm văn, và trúng, làm phát trúng liền.

Từ đó làm văn trúng văn, làm kịch trúng kịch, làm phim trúng phim. Chẳng trúng gì nhiều, so với thiên hạ thì không bằng cái móng tay của người ta nhưng so với ước mơ đầu đời thì quả là quá to lớn, mình chưa bao giờ dám nghĩ tới.

Lần thứ 5 là lần tai nạn xe máy, lần này nặng nhất, chấn thương sọ não liệt nửa người, mình đã kể ở say 1, không kể nữa. Hồi mới bị cực khổ vô cùng, ăn có người đút, ỉa có người chùi, chỉ mơ làm sao mình tự đi ỉa được cũng không xong.

Buồn bực quá. Tóc bạc rất nhanh, mặt mày nhầu nhĩ, mỗi lần soi gương là một lần khóc. Điên, mình tính lết lên tầng 9 rơi một phát cho xong đời. Hôm đó mất điện, mình cứ lết theo cầu thang bộ, quyết lên cho đến tầng 9. Sợ rơi tầng thấp không chết được vợ con lại khổ. May lên đến tầng tư, nghe tiếng con May ơ nó gọi ba ơi ba ơi ba đâu rồi, thương quá mình lại lết xuống.

Từ đó mình quyết định không chết nữa, quyết tâm tập đi từ 1 bước đến 10 bước, từ 10 mét đến 1000 mét, thế mà thành. Mình mở một cuộc rượu mời bạn bè đến nhậu, nói từ nay chúng mày đừng đến thăm tao nữa. Chúng mày đến, tao lại mặc cảm là con bệnh còn khổ hơn.

Nghĩ lại 5 năm qua, xét về số lượng mình đã viết thật đáng ngạc nhiên. Chưa tính chính xác nhưng chắc chắn gấp nhiều lần số trang viết hai chục năm trước mình viết trong khoẻ mạnh, sung sức.

Nếu trời không cho thì làm sao viết được như thế? Lại còn bờ lóc bờ leo he he he.

Nói thế thôi, cái sự què quặt chán lắm, nhiều chuyện cay đắng không nói ra hết được. Nếu Bụt hiện ra nói: một là con được giải Nobel, hai là con lành lặn, con chọn điều gì? Lập tức mình ôm chân Bụt mà kêu lên: Bụt ơi Bụt ơi cho con được lành lặn.

Tình thật là như vậy.

Người từng gặp 8

Tản Văn

Ở Hà Nội mình có một người bạn vong niên, không liên quan gì đến chữ nghĩa, đó là bà Thiêm bán nước ở cổng Viện văn học.

Năm 1996 mình ra Hà Nội mua nhà xin việc, ở nhà thằng Nguyên 3, 4 tháng, khu tập thể của nó ngay trong khuôn viên Viện, ngày nào cũng giống ngày nào, mình có nửa ngày trong nhà thằng Nguyên, nửa ngày ngồi quán bà Thiêm.

Mình nghiện chè thuốc, tính thích ngồi vỉa hè, ăn uống nhậu nhét gì cũng thế, cứ thích lê lết vỉa hè, nhà hàng nhà heo cực chẳng đã mới vào thôi chứ không thích.

Mấy hôm đầu cứ ra ngồi quán, khi thì ngồi một mình, khi thì ngồi với bạn bè, uống xong trả tiền rồi về, cũng chẳng để ý đến bà, bà cũng chẳng nói năng gì, bảo nhân trần thì nhân trần, bảo trà đá thì trà đá, cả chục ngày hai bà cháu không nói năng câu nào. Một hôm bà bảo anh Nập xin được việc chưa, nói chuyện một lúc thì hoá ra bà biết mình quá rõ. Từ đó bà cháu thân thiết lắm.

Bà vốn là cán bộ Viện văn từ thờì Đặng Thai Mai, hình như là cán bộ hành chính, về hưu chồng con không có, bà ở lại khu tập thể Viện, mở quán nước chè ngay cổng viện. Năm giờ sáng bà dậy, lọc cọc lạch nấu nước pha chè, xách phích nước lón thón chạy ra quán, lại lón thón chạy vào xách cái xô, lón thón chạy vào xách cái ấm, bê cái ghế, bưng cái thau... cứ từng thứ một như thế, đến 6, 7 giờ mới mở quán.

Bà cứ lúi húi một mình, tưởng chẳng ai quan tâm đến bà, bà cũng chẳng quan tâm đến ai, hoá ra bà biết cả. Muốn hỏi ai trong Viện ở nhà hay đến viện, đi họp hay ốm đau, cứ hỏi bà Thiêm còn chắc ăn hơn hỏi trưởng phòng hành chính.

Có lần Phong Lê tất bật chạy ra, hỏi bà Thiêm bà Thiêm, thằng Nguyên chạy đâu? Bà nói nó họp ban hiện đại, Phong Lê nói chết, quên quên, lại tất bật chạy vào. Ông này làm gì cũng tất bật, chắc ngủ với vợ cũng cà rập cà tàng.

Có lần thằng Nguyên ngồi uống nước với mình, bà nói mày không vào họp à. Thằng Nguyên nói họp gì bà, bà nói họp chi bộ, cái thằng này họp chi bộ toàn quên. Thằng Nguyên tót vào liền.

Dạo này anh Thưởng còn tuyển mấy em tre trẻ, chứ ngày xưa rặt nạ dòng, chán ốm. Hoa hậu viện sử, kì nữ viện văn/ có chết nhăn răng cũng đừng cưa cẩm. Mặc kệ, mình cũng cố soi, kiếm em giải sầu, nói bà bà cô kia thế nào, bà lườm nói có rồi đó. Mình hiểu không phải có chồng mà có bồ rồi. Mình lại hỏi bà bà cô kia duyệt được không, bà lại lườm, nói đừng, chồng nó ghen lắm.

Bà kể nó đi chơi hội Nim về, chồng nó bắt cởi quần ra kiểm tra xi nip xem có dính gì không. Mình quá ngạc nhiên, những chuyện như thế, cả Viện không ai biết, sao bà biết được nhỉ?

Thấy mình hay nói ba lăng nhăng, bà nói anh Nập đừng nói ninh tinh, cấp trên nghe được phiền nắm. Mình nói cấp trên nào ở đây mà nghe bà, bà nói sao không, ông Phong Nê đi đái chỉ chửi bậy một câu mà thấu tận tai trên, sắp kỉ nuật rồi. Mình hỏi có can chi không bà, bà gật đầu, chép miệng nói tội Phong Nê, mới nàm có vài năm bị thay niền.

Bà nói, tôi nói rồi, đã nhà quê thì đừng đổi mới đổi méo, khổ nắm. Mình hỏi ai thay Phong Lê, bà? Bà chậc lưỡi cái, nói Hà Minh Đức chứ ai. Vài tháng sau trúng y chang, phục bà quá đi mất.

Anh Hà Minh Đức về được ít hôm, thấy mình ngồi quán, anh cũng ghé đít vào tán chuyện đôi câu. Thấy anh Đức vào ngồi, bà cứ cúi mặt rót nước, sắp đồ, không một lần ngước lên nhìn anh, thỉnh thoảng liếc trộm tí thôi chứ không ngước lên.

Lần nào gặp, anh Đức cũng nói ông Mỹ bảo tôi giúp ông làm cái tiến sĩ. Ông Mỹ là ông anh cả mình,nhà địa mạo học, giáo sư tiến sĩ kiểu gì mà không phân biệt nhà viết văn với nhà nghiên cứu văn học, suốt ngày thúc dục mình làm tiến sĩ. Cứ làm như không có cái bằng tiến sĩ thì chết bất đắc kì tử không bằng, chán.

Mình vỗ vai anh Đức đùa, nói anh về làm viện trưởng, phải đổi cái tên viện đi, anh nói tên gì, mình nói Viện thiến văn, anh cười khờ khờ, khờ khờ. Mình lại vỗ đùi anh, nói hay là đổi thành Trung tâm sửa chữa trung đại tu các loại văn học? Anh lại cười khờ khờ, khờ khờ, nói tôi ở khoa báo trường Nhân văn, trên bắt cóc về đây chữa cháy một thời gian thôi, biết gì đâu. Bà Thiêm nguýt trộm anh cái.

Mình bóp bóp đầu gối anh Đức, nói dạo này anh có chọn sinh viên gái xinh đẹp để hướng dẫn lụân văn nữa không? Anh cươì khờ khờ, khờ khờ, nói tôi toàn mang tiếng thế thôi. Bà Thiêm lại nguýt trộm anh cái.

Anh Đức đi, bà Thiêm hất hàm theo, nói đàn ông nùn nùn béo béo nà ham gái nắm đó. Gặp lúc anh Thưởng đi ra, mình nói anh đó cũng thấp béo đó bà, bà lườm, nói anh Nập đừng nói ninh tinh, anh Thưởng hay nắm đó.

Hễ anh Thưởng ngồi vào quán là bà Thiêm tíu tít hẳn lên, nói anh Thưởng uống gì, anh Thưởng uống trà đá nhé, anh Thưởng uống nhân trần nhé... y chang mẹ già thấy con trai ghé vào.

Mình nói bà quí anh Thưởng nhỉ, bà cười, nói anh Thưởng nàm viện trưởng, tôi cũng chẳng thu nợi hơn được đồng nào, cơ mà thấy anh em có đồng vào đồng ra tôi cũng mừng.

Bà nói anh Nập không biết chứ Viện này từ xưa đến nay giống chùa Bà Đanh, anh Thưởng về cái nà anh em đến thường xuyên, ông nhỏ ông to vào ra tấp nập, mừng nắm. Mình đùa, nói chị em trong viện cũng tươi tắn hẳn lên bà nhỉ, như thài lài gặp cứt trâu. Bà lườm, nói anh Nập đứng nói ninh tinh.

Thằng Hữu Sơn ra uống nước, mình nói khi nào lên phó tổng biên tập đấy? Nó cười cái hậc, nói ông hỏi cấp trên sao lại hỏi tôi. Mình trêu nó, nói tôi đang thách cả nước có ai làm báo dở hơn tờ Tạp chí văn học không, may có ông đây rồi. Nó lại cười cái hậc nói khó lắm khó lắm.

Thằng Sơn đi, bà Thiêm kéo tay mình, nói anh Nập đừng nói ninh tinh, để thằng Sơn nàm, tội, nó sắp nên phó tổng biên tập rồi. Mình hỏi thằng Điệp có lên viện phó không bà, bà nói nên nên, mình hỏi có lên viện trưởng không bà, bà nói nên nên, rồi chép miệng, nói cơ mà ai nên tôi cũng tiếc anh Thưởng.

Mình đùa, nói bà ơi viện này là viện nghiên cứu văn học chứ đâu phải nghiên cứu tiền. Bà chép miệng, nói tui không biết đâu, cơ mà từ thời ông Đặng Thai Mai đến giờ, viện này toàn nghiên cứu đúng sai, đâu có nghiên cứu hay dở. Đúng sai thì có trên no rồi, mình no chi nắm, no tiền no bạc cho anh em nà giỏi rồi.

Mình cười nói bà giỏi cực, sao bà không làm tiến sĩ đi, viện này chỉ có bà với thằng Nguyên là chưa tiến sĩ nữa thôi, bà cười nói anh Nập đừng nói ninh tinh, rồi bà chép miệng, nói muốn nàm thì nàm được thôi...khó gì đâu, cơ mà bán nước chè có nợi hơn tiến sĩ.

Dạo này bà ốm yếu, vỉa hè thì bị cấm bán hàng rong nên bà nghỉ, quán nước chè dẹp luôn. Từ ngày bà nghỉ bán, Viện văn bỗng thấy rỗng hẳn đi. Mình gặp bà, đùa nói bà ơi, bà nghỉ bán nước chè để làm tiến sĩ à, bà cười, nói người ta tiến nên cái sĩ, tôi tiến xuống âm phủ cho nó khoẻ xác.

Nghĩ ngợi linh tinh 8

Nhàn đàm

Mấy hôm nay nghe thiên hạ bàn tán về cái dự án Văn Miếu 2, Văn Miếu hiện đại, đã định đắp tai cài trốc quên hết mọi chuyện thế sự, làm mấy cái tản văn mua vui, nhưng rồi cái tật ngứa mồm lại nói.

Mình nghĩ xưa nay các dự án văn hoá đều xuất phát từ những ý tưởng khá nhân văn, và ở một gốc độ nào đó những người làm dự án cũng có cái tâm chứ không phải không.

Xứ mình có cái tật, hễ bày ra cái gì là lập tức có người nghi ngờ ngay mục đích tốt đẹp của nó. Nghi ngay người ta có mưu này mưu nọ, nhân danh chuyện lớn lao để kiếm lợi.

Ừ thì kiếm lợi, giả sử người ta muốn tên tuổi người ta lưu danh nên bày ra cái dự án này...thì cũng được chứ sao. Nếu nhờ đó mà tên tuổi của hàng ngàn tiến sĩ được Tổ quốc ghi công, nhân dân ngưỡng mộ có nơi thờ phụng xứng đáng.

Một vài cái tên vô duyên vô lý vô liêm sĩ dù có lọt vào trong đó, dù có tượng đồng bia đá cũng chỉ làm cho thiên hạ khinh lâu hơn, cười nhạo lâu hơn, tức là cái nỗi nhục của họ được nuôi dưỡng trong lòng dân lâu hơn, có gì đâu.

Ở đâu không biết chứ xứ ta có ai bày ra cái gì đó, nói là vì cái chung, tuyệt không mưu cầu gì cá nhân, thì dứt khoát nói phét, không ai tin đâu, đừng phân bua mỏi mồm. Thà cứ nói thẳng toẹt ra có khi hay hơn.

Nói ra nhất định có người cãi, chứ cái vụ tham nhũng mình có nghĩ khác khác một chút. Bỏ qua chuyện đạo đức suy đồi, nếu bảo mình chọn một ông giám đốc làm được 10 tỉ mà tham ô 1 tỉ với một ông giám đốc làm được 10 triệu mà không tham ô xu nào, nhất định mình chọn ông tham ô 1 tỉ.

Thôi thì cũng đều tham nhũng cả, chọn ông nào nó đem lại cho đám lê dân tụi mình chút chút lợi là được rồi. Ngày xưa bầu chủ nhiệm HTX, dân nói thôi thôi đừng bầu nữa, thằng cũ ăn no rồi, có ăn cũng ăn in ít thôi, chứ bầu thằng đói lên nó ngoạm sạch bách, dân không còn miếng gì đâu.

Ôi xời, làm ăn kiêủ này, nếu cờ đến tay nhất định mình cũng tham nhũng, nói gì người khác. Mấy ông ở ngoài, mồm nói hung hăng lắm, thử trao cờ cho họ xem, không tham nhũng bằng năm bằng mười, đừng có nói phét.

Đấy kìa, bên Đài Loan ông Trần Thuỷ Biển lên tổng thống cũng nhờ đi đầu chống tham nhũng, lên rồi thì vợ chồng con cái tham nhũng ầm ầm. . Ở ta cũng vậy, nhiều anh chống tham nhũng vì cái tâm sáng, nhưng lắm kẻ chống tham nhũng tóm lại cũng chỉ để tham nhũng mà thôi, ai còn lạ gì.

Cho nên nếu mấy anh mưu cầu cá nhân kia có làm thâm thủng ngân sách vài tỉ, vài chục tỉ, vài trăm tỉ, có đem cả họ nhà mấy anh vào nơi thâm nghiêm kính cẩn, là chuyện đương nhiên bỉ ổi rồi, nhưng cả ngàn tiến sĩ có công với nước, có hiếu với dân có chỗ xứng đáng cho con cháu muôn đời sau thăm viếng thì cũng được tuốt. Vì cái sự mất kia nhỏ hơn cái sự được rất nhiều.

Rồi sau này lịch sử phân minh,( chứ không à, vô lẽ lịch sử u minh nhập nhằng mãi sao) nhất định đám bỉ ổi kia sẽ bị ném ra khỏi nơi kính cẩn, lo gì. Nói thế để mọi người cũng đừng nghi kị mấy ông đề xướng mà phũ cái tâm của họ, trong đó cũng có vài người tâm sáng lắm, mình biết.

Nói đi thì vậy nhưng nghĩ lại thì không ổn.

Cứ nhìn sang mấy cái sáng kiến nghệ sĩ nhân dân, nghệ sĩ ưu tú, nhà giáo nhân dân, nhà giáo ưu tú... rồi thì các giải thưởng này nọ thì biết. Đều là những sáng kiến hay của những người có tâm sáng cả đấy.

Sáng kiến được duyệt, Nhà nước đã chi tiền, một hai đợt đầu hay ho lắm, bình chọn chu đáo, công bằng, mấy người được vinh danh nói chung đều xứng đáng cả. Về sau thì toá hoả tam tinh, loạn xị xà ngầu. Nhà nước chỉ cấp tiền thôi, hơi sức đâu mà kiểm tra xem ông này sai ông kia đúng.

Cứ cái đà này chỉ chục năm nữa, nhất định mấy cái sáng kiến kia sẽ biến dạng thê thảm, không còn ra làm sao, Nhà nước bỏ thì thương vương thì tội, khốn khổ vô cùng.

Không nói thì mọi người cũng biết, đâu có mật ngọt ( không dám nói thớt có tanh tao hi hi) thì ruồi nhặng nhất định bu đến, xứ ta hay xứ tây thì cũng thế thôi. Biết vậy rồi nhưng xứ ta ruồi nhặng lắm quá, nhiều không thể tả.

Đã nhiều lại không biết đuổi, người đuổi ruồi, ngườì đuổi người đuổi ruồi, lại người đuổi ngườì đuổi người đuổi ruồi, vớ vẩn đèn cù kiểu đó thì ruồi nhặng chẳng những giảm đi, lại càng sinh sôi nảy nở.

Lại thêm cái cách bình xét, tiêu chí ú ớ, xập xí xập ngầu, đem cái lượng ra để định cái tài là sai bét, tạo cơ hội cho việc man khai năm công tác, mua huy chương vàng, bạc... mua giải này nọ, tùm lum tùm la....ôi xời đau đầu nhức óc.

Xứ ta ruồi nhặng hoạt động chuyên nghiệp lắm, được tí mật ngọt nào, không trước thì sau chúng tranh nhau liếm hết, mà liếm rất có bài bản, đố cãi đựợc chúng nó đấy.

Bây giờ quay lại cái vụ Văn miếu 2. Giả sử đợt 1 đưa vào một ngàn ông, trong đó có 300 ông là của các ông sáng kiến và của mấy ông duyệt sáng kiến và họ hàng bà con của họ. Ok. Đợt 1 bảo đảm không có ruồi nhặng, chúng chỉ liệng vòng vèo quan sát mà thôi chứ chưa dám nhảy vào. Còn 300 ông kia cũng ok luôn, người ta có công cũng để cho người ta hưởng chút xái chứ.

Sang các đợt sau thì sao? Thì của ruồi nhặng chứ sao nữa. Cứ mỗi đợt đưa vào may lắm có dăm mười ông là tử tế, còn lại ruồi nhặng chiếm chỗ hết. Cứ hình dung mười năm sau, cái Văn miếu 2 không phải là chốn các tiến sĩ tài lớn công to mà của ruồi nhặng là phần nhiều. Đến 100 năm nữa thì ôi thôi rồi, xác ruồi nhặng sẽ tràn ngập chốn kính cẩn thâm nghiêm kia, bảo đảm không sai.

Đừng tin mấy ông dẻo mỏ, luận chứng luận cheo, kế hoạch kế heo, tiêu chí tiêu cheo, khắc phục khắc pheo... chúng tôi sẽ thế này, chúng tôi sẽ thế kia, nghe bùi tai lắm. Ôi thôi thôi... tin mấy ông ấy có mà bốc cám.

Vì chẳng ai muốn để những tiến sĩ tài lớn công to ở chung với ruồi nhặng cả, cho nên chẳng ai muốn có Văn miếu 2 cả, tình thật là như thế. Có thì hay lắm nhưng không có còn hay hơn, đừng để đến khi bây hôi ra rồi, con cháu đời sau chẳng biết xúc đổ đi đâu, nhục lắm.

Mình biết mình có nói giời thì người ta vẫn làm, thôi thì cứ nói ra để sau này khỏi phải áy náy tại sao khi đó mình không nói.

Và cũng vì cái tật ngứa mồm nữa, hu hu.

Nhà quê

Phiếm đàm

Hồi mới ra Hà Nội mình hay bị thằng cu Hó mắng cho là đồ nhà quê. Nó ra Hà Nội trước mình có một năm mà xem phong thái rất người Hà thành. Nó mặc nhiên coi nó là người Hà Nội, động cái là mắng mình đồ nhà quê. Bạn bè mắng nhau chơi thôi nhưng nhiều khi mình cũng tức.

Nó là bạn nối khố của mình, tên là Nguyễn Hó, ra Hà Nội đổi là Nguyễn Hồng Đức, nó bảo cái tên Hó tối mò, quê một cục, nghe cái tên chó nó muốn làm việc với tao. Mình hỏi tên Lập được chưa, nó bảo chấp nhận được, nhưng viết bài thì nên lấy tên là Quốc Lập nghe mới oách, mới doạ được bọn Bắc kì.

Nó đến chơi nhà, thấy con mình nói mời bác ăn cơm, nó bảo mày không biết dạy con à? Mình hỏi sao, nó nói phải dạy tụi nó nói mời bác xơi cơm. Mình nói ăn với xơi khác gì nhau. Nó cười nói mày là nhà văn Thủ đô rồi con ạ, đừng có bảo thủ. Ăn là quê, xơi là Hà Nội, nghe không con.

Nó nói mày phải khẩn trương cho hoà tan ngay cái bản sắc nhà quê hủ lậu của mày đi, có thế mới tồn tại được ở Thủ đô.

Đến chơi nhà nó, trúng bữa cơm, nó kéo mình vào mâm. Ba đưa con nó lườm nhau cái, đứa thứ nhất nói một hơi cháu mời bác xơi cơm con mời bố xơi cơm con mời mẹ xơi cơm em mời anh xơi cơm. Đứa thứ nhất dứt lời thở cái phù nhẹ nhõm, tiếp liền đứa thứ hai, rồi đứa thứ 3, đứa nào cũng một tràng như bắn liên thanh, cơ khổ!

Thấy mình đi cái xe cup 70 cà rịch cà tàng, nó bảo mày vứt nó vào sọt rác đi, quê lắm. Mình nói chà, xe chỉ là phương tiện, mình chưa có tiền đi xe tốt thì đi xe này, việc gì đâu?

Nó cười khịt khịt, xoa đầu mình, nói quê lắm con ơi. Xem tao đây này: Ra Hà Nội cái, biết mình không đủ tiền mua nhà ngon, thuê ngay cái nhà xịn, sửa sang nội thất cực kì, mời dân có máu mặt Hà thành đến nhậu một trận sơn hào hải vị, cho chúng nó lác mắt. Ai biết nhà mình thuê hay mua, thấy chưa!

Nó nói phô cái nghèo khổ ra ai thương mà người ta khinh. Xem tao đây này: Tiền không đủ mua nhà thì mua xe xịn, áo quần xịn, dày dép xịn, đói méo mặt nhưng hễ ra đường là phơi phới niềm tin. Khe khe khe...

Mình nói không có thì thôi, rán hành ra mỡ làm gì? Nó xoa đầu mình cười, nói con ơi con răng mà quê rứa con. Hèn chi mày nổi tiếng gấp 10 tao mà người ta trọng tao gấp 10 mày.

Nó nói mày viết bài hiền lắm, quê. Mình hỏi sao, nó bảo thỉnh thoảng phải đá vào vài tiếng Tây cho nó sang. Mình bảo tiếng Anh của tao chưa quá được trình độ How are you, biết gì mà viết?

Nó ném ra cuốn luận văn tiến sĩ của nó, nói mày xem đây. Xem phần phụ lục ghi 6 trang liền toàn sách tham khảo tiếng Anh, tiếng Pháp, tiếng Đức. Mình trợn mắt há mồm. Nó cười, nói tao biết mịa gì tiếng Tây, ghi thế cho đỡ quê. Tiến sĩ mịa gì không biết tiếng Tây, quê!

Mình nói thế thì chỉ mang tiếng dốt ngoại ngữ chứ sao gọi là quê? Nó nói dốt gì không nói chứ ở đô thành mà dốt ngoại ngữ gọi là quê. Mình nói mày sợ quê hơn sợ dốt à? Nó nói đúng, ở đô thành sợ nhất bị người ta coi là quê mùa. Muốn lên dân thượng lưu, dốt giỏi không quan trọng, quan trọng là tẩy bỏ cho được cái chất quê.

Nó còn thỉnh thoảng in vài chùm thơ nước ngoài, khi thì đề là Nguyễn Hồng Đức dịch từ nguyên bản tiếng Anh, khi thì đề Nguyễn Hồng Đức dịch từ nguyên bản tiếng Pháp. Thất kinh.

Mình nói mày nói tiếng bọ không xong, sao dám dịch tiếng Anh, tiếng Pháp. Nói nói tao bảo tụi học trò nó dịch thô ra, tao làm lại thơ, rứa là thành dịch giả, thấy chưa con. Khe khe khe..

Mình cười nói mày làm mấy chuyện đó là quê đấy con ạ. Nó xoa đầu mình, nói mày ngu lắm, học làm sang sao gọi là quê. Mày mở mắt ra nhìn bố mày gia nhập giới thượng lưu nghe con.

Vài năm sau nó làm viện phó viện XYZ, gặp nó đâu, vẫn quần áo sang trọng nhưng khi thì đi bộ bên vỉa hè, khi thì đi bằng xe đạp, xe đạp đắt tiền nhưng là xe đạp thôi. Mình nói sao mà khiêm tốn thế, nó cười, nói muốn lên lãnh đạo trước hết phải khiêm tốn. Nhưng khiêm tốn sang trọng chứ không phải khiêm tốn rị mọ quê mùa như mày đâu.

Mình cười nói mấy trò diễn đó mới gọi là quê mùa đấy con ơi. Nó xoa đầu mình, nói thằng này quê mùa toàn diện và vững chắc, không cải tạo được.

Tháng trước có hội thảo ở viện nó, mình có tới dự, nó chủ trì hội thảo, cuối buổi đứng lên kết luận sơ bộ. Xem cái điệu chống tay, hất tóc, ngừng ngắn nhấp ngụm nước rất chuyên nghiệp của nó, mình cứ cúi mặt cười thầm, phục thằng này quá.

Nó nói đông nói tây rồi nói: “Tôi có đọc tờ Niu oóc ti mét, ngươi ta vừa nói rằng....” Một số người bịt miệng cười khịt khịt.

Tan hội nghị mình gặp riêng nó, nói mày quê bỏ mẹ! Nó hỏi sao, mình nói tờ New York Times, mày lại phát âm ra Niu oóc ti mét, phát âm không được thì đọc cái mịa gì. Mặt nó đực ngỗng ỉa.

Mình nghĩ bụng không biết thằng này ngày mai có dám vác mặt đến hội nghị nữa không, hoá ra nó vẫn đến, mặt mày phớt Ăng lê, hết bắt tay người này lại bắt tay người kia, nói nói cười cười như không. Phục nó quá trời.

Cuối buổi nó lại lên phát biểu, lại chống tay, hất tóc, nhấp ngụm nước, nói nhân nói chuyện ngoại ngữ, tôi nói luôn hôm qua tôi cố tình phát âm New York Times thành Niu oóc ti met, tôi để ý xem thì thấy chỉ có 1 phần 3 hội nghị là bịt miệng cười, còn lại chẳng ai hiểu tôi nói sai hay là đúng. Thế này thì gay lắm, chúng ta cần phải bổ túc ngoại ngữ thế nào chứ toàn tiến sĩ không, ngoại ngữ thế này thì gay lắm.

Tan hội nghị mình bắt tay nó, nói chúc mừng ông đã gỡ được một bàn thua, nó nói thấy chưa, thấy ông thành thị chưa! Mình nói thấy rồi, kiểu này ông dễ về làm hiệu trưởng đại học ngoại ngữ lắm, nó vênh mặt lên, nói chứ sao, viện phó rồi, về chỗ đó không đầy một bước chân, khó gì!

Mình nói giỏi giỏi, ông thành thị giỏi giỏi, nó cười khe khe khe kéo mình đi uống bia, nâng cốc nói chúc sức khoẻ đồng chí ngu lâu, nhà quê vĩnh viễn. Mình chạm cốc nó, nói chúc sức khoẻ đồng chí giả cầy, mau thăng quan tiến chức.

Nó nói mày nói đúng, không giả cầy làm sao ra ông thành thị, không ra ông thành thị làm sao mà lên quan.

Khe khe khe.

Những chuyện vui vui 1

Thời chiến tranh khốc liệt, ngày nào cũng bom nổ người chết nhưng có ối chuyện buồn cười, ở đâu cũng có, nhưng có lẽ Quảng Bình nói riêng, khu bốn nói chung là lắm chuyện nhất. Mình chỉ kể những chuyện mình biết, mình chứng kiến thôi. Những chuyện khác xin mọi người góp vào cho vui.

1. Cứt Bắc kì

Suốt cả cuộc chiến tranh làng Đông Dương, nơi mình sơ tán, là một điểm tập kết của các đơn vị lính chiến trước khi vào Nam. Từ 1965-1972 không có khi nào vắng bóng những người lính Bắc.

Những người lính Bắc thường lười, ít khi giúp dân việc vặt, hoặc có giúp cũng qua quít, chiếu lệ để lấy lòng dân mà thôi. Được cái hầu hết đều ăn nói mềm mỏng, lịch sự, và đặc biệt cái giọng Bắc nó làm cho mê hoặc dân ở đây.

Dân ở đây vẫn gọi là giọng Bắc là giọng Hà Nội. Chẳng ai phân biệt được giọng Hà Tây với giọng Hải Phòng khác giọng Hà Nội ra sao, cứ định ninh đều là giọng Hà Nội.

Hà Nội hồi đó cao vời như Liên Xô, ai ai cũng ngưỡng mộ. Bất luận người đó thế nào, hễ nói giọng Hà Nội là mọi người đều nể trọng quí mến.

Mấy đứa đi sơ tán ra Bắc, gọi là K8, K10. Được một năm thì về, đứa nào cũng xổ giọng Bắc ngon trớt, tụi con nít ở nhà như mình ngưỡng mộ lắm, tối nào cũng túm tụm quanh chúng nó nghe chúng nó nói giọng Hà Nội: Chúng tao đi chăn châu. Nghe hai tiếng chăn châu sao mà sang thế không biết, cứ ngồi chóp chép miệng hoài, nói hay hè hay hè...

Ngày đơn vị đầu tiên về làng, toàn lính Bắc, ai cũng trắng trẻo, đẹp trai. Tụi mình đứng nép bên đường ngửa mặt nhìn các chú, cảm giác mê man giống như được xem phim. Mình nhớ có một chú gọi một chú khác: Xao thế thủ chưởng ơi! Nghe sướng lịm sườn.

Một chú chạy đến gần bụi tre, vạch chim đái. Tụi mình nhìn nhau ngạc nhiên. Tưởng mấy chuyện đái ỉa là của dân ngu khu ( đít) đen như mình, hoá ra các chú bộ đội cũng vậy a?

Cũng giống như thời mới đi học, ngưỡng mộ cô giáo vô cùng, cứ đinh ninh cô giáo thì không bao giờ ỉa đái. Một hôm cô giáo vỡ lòng đang đi với mình, bỗng chạy vào bụi, tụt quần đái xoè xoè. Mình thất vọng vô cùng.

Thằng Diệp rủ mình rình các chú đi ỉa để xem cửt các chú thế nào. Rình mãi rồi cũng phát hiện đựơc một chú nhảy vào hố xí, mừng húm. Đợi sốt cả ruột chú mới ra, hai đứa lập tức nhảy vào, lật nắp ra xem thì hỡi ôi cứt các chú cũng chẳng khác gì cứt mình, cũng thối inh.

Hồi đó nhiều nhà không có hố xí, khi cần thì nhảy ra bãi cát sau nhà. Các chú bộ đội mới vào, nhiều khi đau bụng không biết chạy đi đâu.

Một hôm đang bữa cơm, ông Mẹt Vị thấy chú bộ đội chui vào cái lậm để cuối vườn để ỉa. Cái lậm được làm giống cái hầm vuông nổi, dùng để đựng lúa khoai, tránh bom đạn, chắc chú bộ đội không biết, tưởng cái hố xí.

Ông mẹt Vị cầm bát cơm chạy ra nói răng ẻ đó chú? Chú bộ đội chẳng hiểu gì, tưởng là ông mời vào ăn cơm, bèn nói vâng, bố cứ xơi!

Ông mẹt Vị đi vào mâm hỏi anh Sơn xơi là cái chi, anh Sơn nói là ăn. Ông mẹt Vị thả cái bát, hầm hầm chạy ra cái lậm, nói răng chú ẻ lại mời tui xơi? Chú bộ đội đã xách quần đứng dậy, vui vẻ nói, bọ cứ ăn đi mà, cháu đã có cơm bộ đội.

Trung thu của thằng bé bốn tuổi

Nó tên là thằng Hai Da vì bắp vế nó có cái bớt nâu to đùng, tên đó là bạn bè nó đặt. Bốn tuổi, nó gầy như que củi, đen thui, cái đầu thì to như quả dưa hấu, cái cổ chỉ nhỉnh hơn cổ tay người lớn, bạn nó bảo tau sợ mi gãy cổ.

Nó sợ thật, đi đứng khi nào cũng cố giữ cho cái đầu thật yên, thành thử đầu khi nào cũng cứng ngắc, mặt mày nghiêm trọng. Mạ nó nói: thằng ni làm cái chi rứa hè! Nó nói con sợ gãy cổ, mạ nó cười rũ.

Bốn tuổi nó đã biết chữ, chẳng hiểu vì sao. Anh nó học bài, nó cứ chồm lên nhìn, thế là biết chữ. Một hôm ba nó ngồi viết thư, dòng đầu có câu anh chi thương nhớ! Nó hỏi răng lại anh chi, ba? Anh chị chớ.

Ba nó trố mắt nhìn nó: con đọc được chữ à. Nó nhăn răng cười nói chữ thì có chi mà không biết. Ba nó đưa tờ báo Nhân dân, chỉ cái đầu đề nói con đọc ba nghe. Nó đọc vanh vách.

Ba nó ôm nó lên chạy ba vòng quanh sân hét to : vơ làng nước ơi, con tui biết chữ đây nì. Chỉ một giờ sau cả xóm chạy tới. Người này đưa tờ báo bảo đọc, người kia đưa cuốn sách bảo đọc.

Lúc đầu nó sướng lắm, trương gân búng má đọc thật to, được người ta khen càng đọc rống lện, sau nhiều người bảo đọc quá, nó sợ, hễ có khách đến nhà là nó chui xuống gầm giường trốn.

Mạ nó không biết chữ, chỉ biết kí mỗi chữ Châu để khỏi lăn dấu tay. Từ khi biết nó biết chữ, cái gì cũng bắt nó đọc. Nó đang chơi hay ho cứ réo về bắt đọc, lắm khi nó tức phát điên

Rồi các cậu, các mự, các bác ở gần nhà lúc lúc lại réo nó, bắt nó đọc cái này cái kia, hết báo chí, sách vở đến thư từ, đơn trương... kể cả hoá đơn chứng từ là thứ nó không biết gì cũng bắt đọc cho được.

Các anh chị lớn đều đi học, đi làm. Mình nó ở nhà. Thế là suốt ngày nó tất bật chạy hết nhà này sang nhà khác đọc chữ. Lắm khi nó vừa đọc vừa khóc, mọi người cũng không tha, nói thằng ni hay, đọc chữ thì có chi mà khóc.

Một hôm ba nó về, thấy nó đang tùm hum bên ang nước, nhúng đầu vào chậu nước. Ba nó hỏi con làm chi rứa. Nó nói con nhúng nước cho chữ chết hết đi, biết chữ cực lắm. Ba nó ôm nó khóc. Ba nó hay khóc lắm, chuyện gì cũng khóc.

Hôm đó đúng ngày rằm trung thu tháng tám. Nhà nó không có kẹo bánh, không đèn kéo quân, không có gì hết. Ba nó đưa cho nó 4 hào nói ba thưởng trung thu cho con.

Nó chạy ù ra hiệu sách mua cuốn Vua thuỷ tề, cuốn sách mà nó hàng ngày đến hiệu sách ngước nhìn thèm khát, đúng 4 hào. Đó là cuốn sách đầu đời của nó, đến chết nó cũng không quên.

Nó là thằng cu Lập và đó là trung thu năm 1960. He he...

Hot boy 1

Phiếm đàm

Không biết trước năm 1960 thế nào, mình còn quá nhỏ không nhớ, nhưng từ năm 1960 đến 1970, hot boy là anh bộ đội. Có lẽ thời loạn, anh bộ đội nổi lên như mẫu người hùng, được xã hội yêu quí ngưỡng mộ.

Thoạt kì thuỷ con gái hễ cứ thấy anh bộ đội là mê, sau biết phân biệt lính bộ binh, lính phòng không, lính hải quân..v,v

Phải cái các chị không biết phân biệt quân hàm quân hiệu. Trừ lính hải quân, còn lại thấy lính nào cũng giống lính nào. Ra đường gặp các anh bộ đội chọc ghẹo, mặt cứ hất lên ra vẻ lắm, nhưng vừa đi qua là lập tức túm lấy con nít tụi mình hỏi rối rít răng răng, quân chi quân chi. Cái giống một cái xoong hai que đũa là quân chi, cái giống hai con cu ngoắc nhau là quân chi...

Trong số lính tráng lượn qua lượn lại Thị trấn quê mình, lính bộ binh thấp giá nhất, cao giá nhất là lính hải quân. Lính hải quân hồi này được tuyển chọn khá cẩn thận, đa số đều cao ráo đẹp trai, lại có bộ quân phục “sặc sỡ”, mũ két bi ba dây, yếm trắng ba sọc đẹp như văn công, không có cô nào không mê.

Chị Nghĩa của mình có yêu một anh hải quân. Mấy chị hàng xóm ngồi túm túm nhìn hai người nắm tay nhau đi trên đường, mắt thì rực lên thèm khát, ghen tị, mồm thì nói chà đồ hải quân là cái chi mà. Mấy chị khác nghe nói thì hùa theo, nói ừ đo ừ đo.

Tất nhiên lính không quân là mê nhất, vì các anh đều to cao đẹp trai, lại lái máy bay, dân tình vô cùng ngưỡng mộ, đừng nói các cô gái trẻ.

Mình nhớ có anh Quốc vừa khám trúng phi công lập tức cả Thị Trấn đều biết, bàn tán xôn xao. Mấy tối trước ngày anh đi, các chị lượn qua lượn lại trước ngõ nhà anh, đấm lưng nhau, đùn đẩy nhau, nói mi vô đi mi vô đi, rồi cười ré, ngoắt đít chạy ào ào qua nhà anh, chỉ mong anh ới một tiếng, mời vô nhà chơi.

Sau, gia đình anh Quốc hỏi vội chị Hà cho anh, coi như dấm sẵn. Cả nhà chị Hà sướng quá, mổ heo đón nhà trai, đám hỏi mà mổ một con heo 50 cân là chuyện xưa nay hiếm.

Mạ mình chạy sang nhà chị Hà nói ui chao nhà anh chị may hè, có con rể phi công. Mạ chị Hà làm bộ nói chà phi công phi keo chi hè, quan trọng là cái đức chị ơi. Ba chị Hà nói đúng đo đúng đo, nhà tui kén rể là kén cái tâm hồn.

Chị Hà ngoài mặt coi như không, đi đâu cũng kể anh Quốc cưa mình mấy năm mấy năm, tặng thơ bài này bài kia, vật vã mãi chị mới duyệt cho, kì thực mới nghe mẹ anh Quốc đánh tiếng đã sướng cuống cà kê lên rồi, mồm thì nói con không biết, ba mạ đặt đâu con ngồi đó, bụng thì thon thót sợ nhà anh Quốc đổi ý.

Sau đám hỏi chị Hà cắp tay anh Quốc lượn khắp thị trấn, không có ai quen thì thôi, hễ gặp người quen là chị ra cái vẻ bà chủ nói anh Quốc lấy cho em cái này, anh Quốc làm cho em cái kia.

Các chị cũng trẻ cũng xinh như chị Hà ngoài mặt thì ôm lưng hót cổ chị Hà nói mừng nha mừng nha, nhất mi đó. Sau lưng thì nói chà, hay ho chi phi công. Xe cộ hỏng hóc còn dừng lại sửa được, máy bay hỏng hóc là chết liền! Mấy chị nghe nói thì hùa theo, nói ừ đo ừ đo.

Mê quân này quân kia chán, các chị mới để ý đến chức vụ. Ai sống thời này đều nhớ như in câu hát em yêu anh trung uý, không yêu anh binh nhì một tháng năm đồng...Lương trung uý 75 đồng, thời mà cán bộ viên chức chỉ có 39 đồng năm hào thì 75 đồng là một đồng lương mơ ước. Sĩ quan thường mặc áo đại cán bốn túi, quê mình gọi là bâu, thế nên mới có câu: râu thì râu bốn bâu em cũng lấy.

Chị em nhìn quân hàm cứ mù mịt, chẳng biết chức gì ra chức gì, cứ tưởng nhiều sao là chức to, lắm khi bị hố điếng người.

Nhà chị Loan thấy anh đeo quân hàm ba sao đến chơi, mừng húm. Người nhà đi hỏi, ưa liền. Sau có người nói đồ gạch vải, không phải gạch đồng. Chị hoảng lên hỏi răng răng. Người này nói ba sao một gạch vải là thượng sĩ thôi, ba sao một gạch đồng mới là thượng uý, chị ngồi khóc sưng mắt. Lần sau có cô bạn nào sắp có chồng bộ đội chị đều nhắc gạch vải ẻ vô nha, nhiều sao cũng ẻ vô!

Chị Huệ tiếp anh chuẩn uý ở phòng khách. Mạ chị đi chợ về, thấy quân hàm trọc lóc một gạch, bà đi qua lờ không chào, kéo chị vào phòng trong nghiến răng nói nhỏ răng ngu rứa con, hắn có sao đom mô mà yêu với đương, ngu ngu!

Chị Huệ nói mạ tề, một gạch đồng là chuẩn uý của người ta đó. Mắt bà sáng lên nói rứa a rứa a, quăng cái rổ chạy ra túm lấy tay anh chuẩn uý cười xoe xoe, nói con tới chơi đa con! Chuyến ni dứt khoát phải ở lại ăn cơm với nhà bác, không bác giận đó.

Chị Lan Anh đẹp nhất xóm Long Hoà, chị ở gần nhà mình, không ngày nào mình không thấy bộ đội vào nhà chị. Có anh thiêú tá đến chơi, chị cứ ngồi hất mặt lên, trả lời nhát gừng. Ba mạ chị cũng ngồi trong bếp không thèm ra chào.

Chán, anh này bỏ về. Mình hỏi chị Lan Anh răng chị chê anh nớ. Chị trề môi nói đồ một sao quẹt quẹt. Mình nói một sao nhưng có hai gạch đồng là thiếu tá đó. Chị sững sờ, đập hai tay vào má kêu to: ui chao tui lại ngu rồi!

Ba mạ chị Lan Anh từ bếp lao ra nói răng răng thiếu tá à thiếu tá à. Mình nói một gạch là uý, hai gạch là tá. Mạ chị thở vô thở ra, nói mần răng mà kêu nó lại chớ một gạch là một đống của đó con ơi.

Cuối cùng chị Lan Anh cũng cưới được anh thiếu tá. Hôm đám cưới ba chị cầm mocro thổi phù phù a lô a lô... thưa bà con tôi mừng là gia đình con rể có thành phần cơ bản, mừng hơn nữa là con gái tôi có lập trường kiên định, biết người lính vào sống ra chết vẫn cứ yêu thương, chung thuỷ đợi chờ.

Mọi người nói ua chầu chầu Lan Anh giỏi hè giỏi hè, rồi vỗ tay rầm rầm.

Kịp đến thời hot boy là lái xe, nhưng bọ buồn ngủ quá rồi.

hot boy 2

Phiếm đàm

Kịp đến thời hot boy là lái xe. Đấy là những năm 1975-1985, cộng trừ trước sau chừng vài năm, thời này đói kinh hồn, từ khi mình lớn lên đến giờ chưa thấy thời nào đói như thời này.

Giải phóng Miền Nam xong mọi người sướng mê man. Anh cu Đe chủ tịch Thị trấn nói hoà bình thống nhất rồi, mình vọt một phát lên CNXH. rứa là khe khe khe... Anh còn nói cấp trên hứa rồi, sắp tới sẽ cấp cho mỗi nhà một cái ti vi, xem phim nghe hát cả ngày, rứa là khe khe khe...

Chẳng ai biết ti vi là cái gì, cứ sướng cái đã. Anh cu Đe vào Nam thăm bà con, mọi người hỏi ngoài Bắc có ti vi không, anh liền cười phát nói è he tưởng chi, ti vi chi cũng có. Mọi người hỏi có ti vi màu không, anh cười thêm phát nữa, nói è he màu chi cũng có.

Vẫn sung sướng tự hào, ca hát ngây ngất nhưng mà đói, đói vàng mắt. Mình đang tuổi lớn, tối nào cũng không ngủ được vì đói, nằm chiêm bao toàn thấy đồ ăn.

Hậu chiến đói kém là phải, nhưng đói thế này chủ yếu là hậu quả của chế độ bao cấp, “cái gì cũng phân mà phân thì như cứt”, lại thêm ngăn sông cấm chợ khắp nơi. Phàm là hàng hoá không phải hàng quốc doanh đều bị coi là hàng lậu, cách nhau chừng vài trăm cây số giá cả có thể cách nhau chừng 4, 5 lần là chuyện thường.

Thành ra béo nhất là mấy anh lái xe, hễ ai cầm được cái xe nhà nước là coi như cầm được sự sống của cả nhà rồi. Không kể việc bớt xén hàng hoá, xăng dầu của nhà nước, chỉ cần cho vài chục người ngồi sau thùng xe tải, chở đi chừng trăm cây là bỏ túi vài trăm bạc ngon ơ rồi.

Nhưng chủ yếu cánh lái xe sống nhờ vào dân buôn lậu, ấm no cũng nhờ đấy mà ra. Càng ngăn sông cấm chợ thì dân buôn lậu và cánh lái xe càng béo. Thà sống lậu hơn chết ngay, người ta nói một vốn bốn lời, thoát qua các trạm thuế, có khi một vốn bốn chục lời, không thèm nói ngoa.

Kể qua vậy để các bạn trẻ hiểu vì sao lái xe thời này lại trở thành hot boy.

Thực ra nói lái xe là hot boy cũng không chính xác, phải nói hot boy là cánh “giặc lái” mới đúng. “Số một là lái máy bay, số hai tàu hoả no say suốt đời/ số ba tàu thủy ngoài khơi/ ca nô trong bến đã đời tiền nong/ số bốn xe buýt lòng vòng/ số năm xe tải vào trong ra ngoài/ ai ơi yêu lấy anh tài/ vào trong thịt cá ra ngoài bảnh bao”.

Chỉ cần nhìn anh số 5 thôi, dân tình đã lác mắt. “Quần ximili vừa đi vừa ngắm, dép tông Lào áo trắng thảnh thơi”. Mùa hè xe đỗ đường cái, con gái đi chơi từng tốp, lái xe bật đèn pha, các cô tay che mắt liếc, dẩu môi nói chi mà vô duyên rứa hè, cười cái, ngoảy đít cái, chạy. Qua khỏi bóng đèn thì túm tụm nhón chân nhìn qua cabin ngắm trộm lái xe, thì thầm trẻ hè trẻ hè.

Có cô nào được lái xe mời ngồi cabin, bụng hí hửng lắm, nhưng mặt làm bộ tỉnh bơ nhìn thẳng, cái cổ cứng ngắc, tay gác cửa xe. Thấy bạn quen thì thò cổ ra, kêu: nời, đi mô đó. Mấy bạn cô ngửa cổ nhìn cô đầy ngưỡng mộ, nói sướng hè sướng hè. Xe đi qua thì nhếch mép cười nhạt, người này nói đồ mặt như mặt mo mà cũng lấy được lái xe hà bay, người kia nói ừ đo, đúng là may hơn khôn, to l. hơn đẹp mặt.

Mình kể cho anh cu Đe nghe. Anh cu Đe cười cái khẹc, nói mấy con đó nói rứa chơ tối về là tụt quần ngắm cái của mình cả đo. Vợ anh lườm, nói đúng rồi, tui trước khi lấy anh không tụt quần ngắm nên mới cực ri đây. Anh cu Đe lại cười cái khẹc nói đúng là không cãi nhau được với mấy đứa l. trâu.

Trước nhà mình có con Na bằng tuổi mình, xinh, thích mình lắm, mình cũng thích nó. Mình ngồi ngạch cửa nhìn sang, nó ngồi cửa sổ ngó lại. Cứ ngồi cả ngày ngắm nhau không biết chán. Thỉnh thoảng gặp nhau đầu ngõ, làm như vô tình chạm nhau cái, sướng râm ran, bụng nghĩ sao rồi mình cũng cưới con này làm vợ.

Chẳng ngờ có anh lái xe tên Hoá, người Quảng Thanh tăm được con Na, tháng này qua nhà ném xuống bao gạo, tháng sau qua nhà ném xuống bao gạo. Chưa đầy chục bao, con Na đã là vợ anh Hoá rồi.

Anh cu Đe họp thanh niên Thị trấn, nói các đồng chí thanh niên thời đại mới mà lạc hậu quá, kĩ sư bác sĩ không mê lại đi mê mấy thằng lái xe. Tụi nó rặp khắp đông vòng tây rồi về rặp các đồng chí đó.Vinh dự cái gì mà đi cưới mấy thằng xe tải.

Con Na lúc này đã có chồng xe tải, mặt vênh vênh, bụng lùm lùm, đứng lên nói báo cáo đồng chí chủ tịch, chúng tôi cưới chồng chứ không cưới vinh dự. Anh cu Đe tịt, đứng trơ.

Anh cu Đe nói gì mặc kệ, hễ có chiếc xe tải nào rẽ vào lối xóm là cả xóm nhớn nhác hỏi nhau ai rứa ai rứa, vô nhà ai rứa vô nhà ai rứa. Nhà ai không biết nhưng chắc chắn nhà đó có con gái đẹp.

Con gái trong xóm làm gì thì làm, không thể không đi qua ngõ nhà có xe tải đỗ một lần, mắt hất lên ra cái điều không thèm nhìn vào, mắt thì liếc xéo vào nhà, thấy cô con gái đang ti toe với anh lái xe thì mím môi bịp một cái như cái rắm, nói chà, báu lắm đó mà vênh!

Cánh lái xe vào quán được coi là dân thượng lưu, được trọng vọng hơn cả lãnh đạo huyện.Mình hay ngồi quán vợ anh cu Đe. Hễ xe vừa trờ tới, bất kể lạ quen, lái xe chưa kịp tắt máy vợ anh cu Đe liền te tái chạy ra cười cái xoẹt kêu ui chao ôi đi mô mà lâu rứa.

Mấy cô phục vụ cũng chạy ra vừa đấm vừa vuốt bắt đền anh đo bắt đền anh đo, ghét chi ghét lạ. Rồi thau rửa mặt, rồi bàn ghế chùi, vừa nói vừa liếc vừa cười tíu ta tiú tít. Lái xe ngồi gác cả hai chân lên bàn, rút điếu thuốc Jet thổ thổ, búng ngón tay cái tách nói cho mấy chai chị ơi, vợ anh cu Đe rối rít dạ dạ dạ!

Có hôm anh cu Đe ngồi uống với mình, thấy thế ngứa mắt, nói thời buổi đổi thay, chủ tịch Thị trấn chưa khi mô vô quán được trọng vọng như rứa, dân toàn nể trọng mấy thằng buôn lậu.Vợ cu Đe lườm cái, nói anh ni nói hay, dân nể trọng tiền bạc, ai ngu nể trọng lỗ mồm.

Chị Lê lấy chồng lái xe, được một con thì phát hiện ra anh đã có vợ ở Đà Nẵng, chạy vào Đà Nẵng thì chị vợ Đà Nẵng phát hiện ra anh chồng có vợ ở Thanh Hoá. Hai bà chạy ra Thanh Hoá thì chị vợ Thanh Hoá phát hiện anh đã có vợ Hà Tĩnh. Cả ba bà chạy vào Hà Tĩnh, hợp tác với chị vợ Hà Tĩnh cấu xé chửi mắng anh. Anh trợn mắt quát tui rứa đo, lấy thì lấy không thì thôi. Cả bốn bà thè lưỡi rụt cổ, con cón ai về nhà nấy.

Năm 1980 mình tốt nghiệp Bách Khoa, chuẩn bị đi bộ đội, mạ mình làm mâm cơm mời bà con láng giềng. Anh cu Đe cũng tới. Mạ mình nói cu Đe có ba đứa con gái, không phần cho thằng Lập một con. Cu Đe nói cho lấy lái xe cả rồi chị.

Mạ mình tròn mắt kêu ua chao, răng tài rứa, con gái toàn lấy lái xe. Cu Đe cười, nói è he, có chi chị. Mình thích thằng lái xe mô thì mời nó về nhà ăn cơm, rồi gửi con gái đi nhờ chỗ nọ chỗ kia. Nó đè con gái mình, mình đè cổ nó bắt cưới, rứa là xong thôi.

Cả mâm rượu gật gù, nói ua chầu chầu, cu Đe giỏi giỏi. Anh cu Đe nói, tui mần chủ tịch Thị trấn 5 năm mua được đúng cái giường hộp. Ba thằng con rể xây cho tui cả cái nhà lầu, thiệt đo, đừng nói tui tham ô. Mọi người nói phải phải.

Cu Đe nói tui học tập nhiều chủ trương, chưa thấy chủ trương mô đúng đắn như chủ trương vợ tui. Dân mình bây giờ, con trai cho học lấy xe, con gái cho lấy lái xe, rứa là khe khe khe