Thu Nguyệt - Điều Thật

Thời gian nơi xa

Nhà tôi bên một dòng sông

Sáng chiều trôi qua từng chùm hoa tím

Lời mẹ ru rơi trên cánh biếc

Tháng ngày hoa tím mang đi…

Bất ngờ nay nhặt tờ lịch cũ

Nao lòng chợt nhớ cánh hoa xưa

Mẹ tôi đã không còn nữa

Tuổi thơ trắng tự bao giờ…

Tôi chờ hoa tím trôi qua

Để gởi theo tờ lịch ấy

Chắc ở nơi xa xôi nào đấy

Thời gian sẽ gặp thời gian….

Dấu chân ba

Đồng ruộng quê mình làm bằng dấu chân ba

Từ đấy cần cù mọc lên ngọn lúa

Con lớn lên trên cánh đồng ngậm sữa

Đứng nơi nào cũng trên dấu chân ba.

Để bây giờ trong mỗi chuyến đi xa

Có bàn chân ba nâng bàn chân con bước

Con đã thay ba đi mọi miền đất nước

Như hạt gạo quê mình đến với mọi người thân.

Trong mơ con vẫn có những dấu chân

Là nốt nhạc bỗng trầm trong hương lúa

Dẫu đi đến nơi nào con vẫn nhớ

Bàn chân mình đứng trên dấu ba.

Với cầu tre

Cầu tre như sợi dây phơi

Ai vắt lên đấy mảnh trời nhẹ bâng…

Ba nhịp thôi mà chẳng gần

Nếu ai tay vịn hơn chân qua cầu.

Xa quê nào có bao lâu

Mà sao gầy thế hỡi cầu tre ơi!

Xin chầm chậm lục bình trôi

Lỡ em rớt xuống có nơi làm bè

Phận này nương với phận kia

(Phận hoa vốn khó trở về gốc xưa!)

Dây phơi đầy tiếng ầu ơ

Mảnh trời ai vắt gió đưa nhẹ hều

Đôi chân chưa một bước liều

Giờ cầu tre dạy biết điều ấy đây.

Tản mạn

Tôi là con bé nhà quê

Quanh đâu xa cũng quẩn về bến sông.

Nơi con nước lớn nước ròng

Xuồng ba lá lướt tràn bông lục bình

Trái cà na lúng liếng xanh

Chùm me nước đỏ treo cành đố leo

Đế, nga – mía trẻ nhà nghèo

Bông ô môi rớt trôi theo câu hò.

Nhớ quê ngồi viết bài thơ

Bao nhiêu kỷ niệm mập mờ lãng quên

Giận đời người cũng như tên

Bắn chưa tới đích đã quên đường về!

Tôi là con bé nhà quê

Quanh đâu xa cũng quẩn về bến sông

Nhưng đâu chỉ nước lớn ròng

Thiên tai lũ lụt bến sông ngập rồi

Tôi thầm nuốt tiếng đò ơi

Cầu tre trôi mất, thôi người lại đi…

Buồn không biết nói câu gì

Rứt tàu lá dọc đường đi thả về…

Cội nguồn

Chiều tết ba mươi chải đầu mang guốc

Mỗi năm ba tôi làm việc ấy một lần

Vài sợi pha sương, da dầy hơn đất

Cần gì lược chải đầu, cần gì guốc cho chân.

Bước mạnh, nói to, mỗi năm có một lần

Ba nhẹ gót lầm rầm khấn vái

Tôi khép nép nhìn người đứng lạy

Cảm thấy mình sợ hãi trước tổ tiên.

Ôi cái điều thiêng liêng

Tôi cứ ngỡ không còn trong tôi nữa

Cuộc sống quay nổi chìm lành vỡ

Tưởng đời ta như ngọn gió không nguồn.

Chiều ba mươi này bất chợt khói hương

Mùi nhắc nhở cội nguồn

Tôi khóc!

Giọt nước mắt tan mát vào nền đất

Ba tôi cúng xong rồi

bỏ guốc

vuốt tay trơn.

Hát về con mương nhỏ

Má ơi con vịt chết chìm

Con thò tay xuống vớt, cá lìm kìm nó cắn tay con

Ca dao

Con mương nhỏ mỗi chiều tôi nghịch nước

Có chú lìm kìm cắn khúc ca dao

Mười năm qua không đắp không đào

Lá tre rụng, con mương sâu thành cạn.

Chú lìm kìm năm xưa bỏ bạn

Xuôi ngược đâu rồi theo lời mới dân ca

Tôi chiều nay trở lại quê nhà

Tay khỏa nước gọi lìm kìm đâu hỡi?!…

Mười năm nữa con mương thành đường mới

Chị tôi rồi phải quét lá tre rơi

Tôi trở về nhớ mãi nước mương vơi

Những mắt cá lìm kìm đầy cơn khát.

Vịt có chết chìm đâu? (Tôi buồn tôi hát)

Sao cá lìm kìm cắn mãi…

trái tim tôi.

Qui luật

Thời trẻ con tôi nghịch bùn số một

Mặt mũi lấm lem, tóc cháy hoe vàng

Mẹ tôi mắng suốt ngày như hát:

“Con bé này không thể giàu sang!”

Mẹ mất, tôi học giỏi nhất làng

Ra thành thị, móng chân vàng sơn đỏ

Sang trọng bước qua thời tuổi nhỏ

Nay trở về thăm mộ mẹ… bâng khuâng….

Trẻ con nhà bên xúm đến rần rần

Mặt mũi chúng không khác tôi ngày ấy

Những ánh mắt như thiên thần thơ dại

Tôi nghe mình khét cháy một vùng tim.

Mái tóc vàng hoe giờ biết đâu tìm

Cái mũi lấm lem mần sao tôi làm được?

Mới hay cái giòng đời như nước

Xối sạch mình cả điều muốn và không.

Trái bằng lăng

Trái bằng lăng chua chua chát chát

Thời ấu thơ mình làm tiệc nhà chòi

Trái thì nhỏ bàn tay mình cũng nhỏ

Đủ để cầm chục mười tám trái thôi.

Mười tám mùa hoa rơi

Ta sắp ba mươi tuổi

Qua cái thời nông nổi

Lắng lòng nhớ tuổi thơ xa…

Sao mà dễ rụng thế hoa

Cánh tìm mong manh như tình ta vậy

Đôi tay đựng chục mười tám trái

Giờ gom buồn lên giấy chục vần thơ.

Mái nhà chòi ta cất năm xưa

Chú cuội mượn ngồi gát trăng trần thế

Bữa tiệc xưa giờ tìm đâu dễ

Thì đại yến trong hồn vị chát trái bằng thơ.

Nghe hát Lý qua cầu trên sông

Bằng lòng đi em câu ca

Dẫu chưa quen cũng khó mà quay đi.

Có gì đâu? Chẳng có gì!

Điều bâng quơ cũng có khi đốt lòng.

Lý qua cầu hát trên sông

Mái chèo đẫm ướt mùi bông lục bình

Nếu như ai đó vô tình

Thì thôi mình hát cho mình mình nghe

Đệm đàn T’rưng – nhịp cầu tre

Hay chưa kìa khúc đàn nghe lạ kỳ!

Chưa quen càng khó quay đi

Có gì đâu? Chẳng có gì… ngộ hông?!

Lý qua cầu hát trên sông

Bằng lòng hay chẳng bằng lòng cũng… say.

Hoài bão

Làng quê tôi nép bên bờ câu hát

Mượn chén ăn cơm lắc lẽo gập ghềnh

Nếu ai có một làng quê như vậy

Thì suốt đời không thể nào quên

Lục bình buồn trôi xuống trôi lên

Hoa tím vướng mái dầm vội vả

Người quê tôi không ai gì yếu cả

Mắt nhắm rồi đất còn đọng móng tay.

Ngày tháng quê tôi không rộng không dài

Nỗi tất bật rộng dài hơn ngày tháng

Già tóc màu mây, trẻ tóc màu nắng

Đồng lúa quê tôi theo mùa cứ xanh rờn.

Ba tôi suốt đời không thích ngắm gì hơn

Đồng lúa chín con sông mùa nước đổ

Bọn trẻ chúng tôi lớn dễ dàng như cỏ

Lúc hát vẫn là “bắt nhái cặm câu”…

Thế nhưng dù đi đâu về đâu

Tôi vẫn nhớ như in mùi đất ướt

Dáng ba tôi ngồi be bờ tát nước

Cuối tháng mười cơn gió bấc se se.

Gió bấc đi rồi gió bấc lại về

Câu chúc tết năm này như năm trước

Tôi loay hoay với nỗi niềm, mong ước:

Làng quê ta phải khác với bây giờ?

Điều thật

Mùa xuân về bạn lại ra đi

Một chút lạnh vo tròn trong nắng ấm

Xe đã hút con đường xa thẳm

Hạt bụi còn trong mắt trông theo.

Hai miền quê một mảnh đất nghèo

Con ốc con cua niềm vui tuổi nhỏ

Hái những chùm sao gài trong đáy giỏ

Cột tia nắng trời trong ngọn cỏ trâu ăn.

Những mơ ước lớn lao, những qui luật vĩnh hằng

Giành giật đời ta – mặt trời đáy giỏ

Rồi tất cả chỉ là ngọn cỏ

Chỉ để trâu ăn không thể cột mặt trời.

Tất cả rồi sẽ xa hút nhỏ nhoi

Chỉ hạt bụi trong mắt ta là lớn

Bạn lần lữa ra đi, mùa vô tình đến sớm

Mình rao bán nỗi buồn không đủ để mình mua.

Nhớ bạn

(Tặng Thanh Mỹ)

Mình đi qua những yên tĩnh đời người

Đau nhớ bạn bên kia bờ bão dậy…

Thơ mình viết cho đời những câu nhún nhảy

Phần bạn lặng thầm sau trang giấy lãng quên…

Hạnh phúc vo viên

Bạn nhận lấy bóng tròn con số

Đêm nay góc này nho nhỏ

Giọt nước mắt yên bình….

nhớ bạn phía đời quay!

Thời trăng cũ

(Tặng Dũng)

Thời trăng ngủ lâu rồi

Đêm nay bỗng thức tìm tôi nhắc về .

Chòng chành nửa bước cầu tre

Nửa màu bông phượng tiếng ve nửa chiều

Nửa lời gởi bạn thân yêu

(Cái thời có trọn một điều chi đâu!)

Đêm nay trăng sáng qua đầu

Bóng mình chân giẫm ngỡ cầu tre xưa.

Cái thời hờn nắng giận mưa

Cái thời tay rút rồi đưa rụt rè

Cái thời dịch được tiếng ve

Cái thời áo vướng cành me trốn tìm.

Trăng tròn – dấu chấm vào đêm

Thời trăng cũ – dấu chấm thềm tuổi thơ

Đây trang nhật ký khép hờ

Tôi ngồi đợi bóng trăng nhờ chấm câu.

Áo trắng

(Tặng các em nữ sinh trung học)

Một thời niên thiếu đi qua

Một thời trắng áo hai tà mộng mơ

Áo ngày xưa áo bây giờ

Cổng trường nay, cổng trường xưa nhập nhòa.

Một thời con gái đi qua

Giờ nhìn theo bước em mà nhói tim

Dõi sau áo trắng cố tìm

Dáng mình cái thuở vai mềm mắt nai…

Rắc theo những bước áo dài

Những vần thơ bước ra ngoài thời gian

Ta ngồi mơ gió lang thang

Thổi ta vào lớp xếp hàng bên em.

Bâng khuâng áo trắng

Trưa nay mây trắng trốn đi đâu

Trời xanh quá và tôi buồn quá

Mây trắng trốn đi đâu hết cả

Để bầu trời như nỗi nhớ trong veo.

Ngày ấy cô áo trắng nhà nghèo

Áo cứ bạc màu theo năm tháng

Có những trưa ngồi nhìn mây trắng

Ước chi mình có áo trắng như mây.

Tuổi tròn trăng áo chật từng ngày

Không áo mới nhìn mây khóc lén

Đêm nằm mơ thấy vầng trăng khuyết

Mây đầy trời như lụa trắng bay bay…

Tôi hiểu rồi mây trắng trưa nay

Vì sao trốn trong giờ tan học

Mây mắc cỡ vì thua dáng vóc

Và cái màu trắng muốt áo em bay.

Nhìn bóng mình cứ tưởng bóng ai

Yêu áo trắng thương mình thời áo trắng

Kỷ niệm ngày thơ như dấu lặng

Bài ca buồn tôi hát giúp vui em.

Phụ nữ

Núi dù lớn em dù bé nhỏ

Nhưng tình em lớn hơn núi vạn lần

Đá dù cứng tim người dù mềm

Nhưng sự thủy chung em vững bền hơn đá.

Chờ đợi anh dăm mùa rừng thay lá

Em khóc quì lạy đá nhận vào em!

Truyền thuyết kể rằng có một đêm

Cô gái ấy đập gương vào vách núi!!!

Thơ ngày 8-3

Lại ngày mùng tám tháng ba

Không anh em tự mua hoa tặng mình

Hoa nào cũng đẹp cũng xinh

Mà sao khó chọn một bình một hoa .

Có làm gì tám tháng ba

Để em ngồi ngắm lẻ hoa mà buồn

Nghĩ mình như cái chân hương

Anh – phần đã đốt gió vương mất rồi!

Em chôn chân đứng bên đời

Chờ mưa từ gió thuở người thắp hương…

Gởi anh

Em ngồi hóa đá thành thơ

Trả anh ngày tháng anh chờ lúc yêu …

Em ngồi hóa đá thành chiều

Trả anh cái nụ hôn liều ngày xưa …

Em ngồi hóa đá thành mưa

Trả anh cái phút anh đưa qua cầu…

Xa nào anh có hay đâu

Đá từ lúc ấy bắt đầu hóa em!!!

Kỹ niệm

Vô tình em trở lại nơi đây

Nơi ngày xưa em đánh rơi tuổi nhỏ

Xòe tay đón những ngày biết nhớ

Thiên hạ bảo rằng cái nhớ người dưng…

Vẫn dòng sông tím mát ngập ngừng

Hoa tím trôi đi hoa tím về lặng lẽ

Còn anh có khi nào như thế

Một lần về lặng lẽ nhớ em xa?

Dẫu biết rằng anh chẳng được như hoa

Em vẫn sẵn phù sa con nước đỏ

Gởi tặng anh nơi bến bờ phương đó

Để màu tím cuộc đời vẫn nở đẹp mùa sau.

Đối thoại

- Hoa mọc trên đá à anh?

- Không đâu, vẫn đất nuôi cành đó thôi.

Từ xưa trời định thế rồi

Phải là đất, phải là …

- Thôi anh à!

Nghĩ mà thương đá xót xa

Cứ tưởng hoa nở từ da thịt mình!

Ngày mai em đi xa

Ngày mai em đi xa

Tự đời nào đã nhớ

Ngày mai em đi xa

Mặt trời lên không nỡ.

Có cái gì vội vả

Trong từng cái nhìn trao

Có cái gì hối hả

Trong lời dặn ngọt ngào.

Đã đến ngày mai đâu

Mà đứng ngồi ray rức

Nào có ai ngủ đâu

Mà tiếng gà báo thức.

Mặt trời nằm trong ngực

Mặt trời đừng bước ra

Để thời gian ở mức:

Ngày mai em đi xa.

Một nửa vầng trăng

“vầng trăng ai xẻ làm đôi

Nửa in gối chiếc, nửa soi dặm trường…”

Câu thơ xưa bỗng bình thường

Khi hôm nay kẻ lên đường là em.

Mình chia tay nhau trong đêm

Vầng trăng mới nửa bên thềm sân ga

Trên tay em một đóa hoa

Hoa chưa nở hết như là tình yêu

Chia tay ngày trước vui nhiều

Người ta đã trọn tình yêu vợ chồng

Vầng trăng đã kịp tròn trong

Người ta xẻ nửa cho chồng mang theo

Mình giờ còn lắm gieo neo

Tình yêu chờ đợi bao nhiêu tháng ngày

Chưa nồng đã vội chia tay

Nụ hôn mới nửa, đường dài mới đi

Chị Hằng mở nửa đôi mi

Vầng trăng mới nửa lấy gì xẻ đôi.

Nhưng mà lạ lắm anh ơi

Không chia trăng vẫn đủ đôi cho mình

Trăng theo em, trăng theo anh

Như tâm hồn của chúng mình vẫn chung.

Đừng…

Ai ngồi hát sáo sang sông

Không ai tháo cũi sổ lồng vẫn bay.

Tôi nuôi sáo ngửa bàn tay

Sáo đi về, sáo đậu bay mặc lòng

(Bởi vì sáo thích sang sông

Chẳng cần tháo cũi sổ lồng vẫn sang)

Ngưng giùm lời hát hoang mang

Kẻo mà tôi, kẻo mà chàng… lỡ nghe.

Lời tranh

Yên bình cho anh những trưa ngủ muộn

Tạo dáng cho em dậy sớm ngồi canh

Nếu cây đời chẳng tươi xanh

Thì tình yêu chắc đã thành giấc mơ

Em mang theo đến bây giờ

Ráp câu chữ lại làm thơ trải giường

Cho anh lăn giữa đời thường

Treo câu nói mớ lên tường làm tranh.

Em…

Không thướt tha liễu rủ

Không quí phái hàng dương

Em như lá mạ đồng sương

Nhỏ nhoi mỏng mảnh giản đơn quê mùa

Không làm dịu cái nắng trưa

Không che anh khỏi cơn mưa vô tình

Biết làm sao được hở anh

Mạ non sương sớm chỉ đành vậy thôi.

Chút lòng mơ ước nhỏ nhoi

Thân rơm nhóm ngọn lửa đời cho anh.

Ru anh

Ngọt ngào lời mẹ ru anh

Đi qua năm tháng kết thành tuổi thơ

Ru anh, em tiếp bây giờ

Tuổi thơ thì đã đi qua mất rồi

Những lời hát cũ xa xôi

Em không như mẹ thức ngồi năm canh .

Những năm tháng chẳng yên lành

Lời ru dịu ngọt hóa thành đắng cay

Em không muốn giấc mơ dài

Của anh vướng dẫu một hai phút buồn.

Thôi thì như lúc trẻ con

Dỗi hờn anh ngủ cho tròn nhớ quên….

Vọng phu

Chị ấy năm xưa chờ chồng

Sợ già hóa đá

Bởi người đàn ông trở về từ biển cả

Lòng dạ biết đâu dò ?!

Em nay chờ anh không có bến bờ

Đứng cheo leo bên thềm qui luật

Ra vào ray rứt

Làm sao hóa đá được mà mong.

(Chị ấy năm xưa chờ chồng

Với đứa con tật nguyền bởi mẹ cha chung dòng máu

Con chúng mình láu táu

Hai dòng máu trong người, hóa đá dễ gì xong!)

Dạ thưa con chờ chồng

Lạy bà lạy ông lạy trời lạy Phật

Chỉ xin một điều duy nhất

- Tháng ngày hóa đá quanh con.

Nguyễn Thị Thu Nguyệt

Sinh ngày: 02.08.1963.

Quê quán: Cao Lãnh – Đồng Tháp.

Tác phẩm đã xuất bản:

- Điều thật (thơ) –1992

- Ngộ (thơ) – 1997

- Cõi lạ (thơ) – 2000

- Hoa cỏ bên đường (thơ) 2002.

- Theo Mùa (thơ) 2006