Bùi Hoàng Tám-Thơ
- Dòng sông quan trạng - Hội VN TB 1990.
- Dưới trời xanh NXB Hội nhà văn 1997.
Tác phẩm
Tác giả Bùi Hoàng Tám sinh năm 1958 tại Làng Giắng, Đông Tân, Đông Hưng Thái Bình.
Hôi viên hội Nhà văn Việt Nam.
Hiện đang công tác tại báo Dân trí điện tử + Khuyến học & Dân trí.
Đã đạt một số giải thưởng báo chí, văn chương Trung ương và địa phương.
Email: buihoangtam.khdt@gmail.com
Có ai đó không?
Ngày cô Tấm bị đọa đày
Có ai đó không?
Lúc Thạch Sanh mắc mưu Lý Thông
Có ai đó không??
Buổi Thị Kính bị oan
Có ai đó không???
Cô Tấm gửi hồn bang bang cho cá bống
Thạch Sanh tích tịch tình tang nương phận cây đàn
Thị Kính na mô chờ cõi Niết bàn
Con người khi đó ở đâu?
Con người
khi đó
ở đâu!???
Người say rượu hát quốc ca
Chai rượu vơi đi
Nỗi buồn đầy lên
Đổ rượu vào lòng
Đổ dầu vào lửa
Người uống rượu như nắng chiều gõ cửa
Mặt rượu căng
Vò nhàu mặt người
Uống đi
Chén buồn
Uống đi
Chén vui
Quả khế còn chua
Quả sung còn chát…
Người uống rượu một mình chợt hát
Quốc ca!
Người kéo vó
Còng vó cong
Như bốn ngón tay
Thả vào dòng sông
Ngàn con mắt
Khẽ thôi
Khẽ thôi
Không gian lặng ngắt
Chợt xôn xao
Con cá bị lừa
Sào vó cong
Trở lại phía bờ
Sợi dây thừng
Dài căng sợi cước
Nào lên
Nào lên
Nước rỏ vào mặt nước
Người kéo vó còng lưng
Dáng một con mồi!
Dòng sông triền miên trôi
Cánh đồng tràn man gió
Người ở trên bờ
Cá nằm trong giỏ
Mặt trời
Lơ lửng
Ở hai nơi!
Rượu thềm!
Đêm!
Gần mưa
Trăng tán
Dơi bay
Lơi lả
Đêm.
Muỗi ùa đến ồn ào vỡ chợ
Trải chiếu ra
Ta nâng cốc
Rượu thềm!
Ta uống rượu trong vầng trăng khô khát
Uống lời ru ngái ngủ
Ơi à!..
Ta uống cả cánh cò thơ mộng
Uống bóng mình
Đi đón
Mưa sa!
Ta uống mười lăm năm đời Kiều lưu lạc
Thị Kính đa tình
Đi tu ép xác
Ta uống tiếng mầm cây táo tác
Gọi xuân về tơi tả trong mưa!
Về đi - Vọng phu!
Lòng chung thủy trở thành nhảm nhí
Trước thiêng liêng số phận một con người
Về đi - Vọng phu!
Mọi hi vọng đều qua rồi
Người đi không thể về được nữa
Về đi em
Trời quê mình vốn nhiều giông gió
Em và con mỏng manh chống trả thế nào!?
Về đi em
Người đời yêu nhau người ta chờ nhau
Dẫu là đá
Dẫu không còn là đá
Nhưng con em trên tay em đang đói lả.
Em hóa đá vì chồng
Con hóa đá vì ai?
Em hóa đá vì chồng
Con
Hóa
Đá
Vì
Ai…!?
Thơ tình viết trên chiếu bạc
Chỉ có là sấp ngửa
Thế thôi!
Anh đoán chẵn
Sao em về cửa lẻ
Buồn như thể
Và vui như thể…!
Anh sấp ngửa thơ anh
Anh chẵn lẻ đời mình
Là nhà thơ
Không khỏi đa tình
Canh bạc cuối
Anh nhờ em mở bát
Anh còn sống
Vì anh còn khát
Dẫu biết mình
Tay trắng
Lúc tàn canh!
Phận cỏ
Anh chỉ là ngọn cỏ
Gần đất nên xa trời
Đan vào nhau để sống
Kết vào nhau để tươi
Tự anh nhận ánh nắng
Tự anh che cho anh
Tự anh hút mật đất
Mà xanh cho trời xanh
Em ơi anh là cỏ
Nên ngại chi bụi bờ
Những buồn vui nhân thế
Anh gửi vào trong thơ
Anh chỉ là ngọn cỏ
Một điều rất bình thường
Nhưng khi cần em ạ
Cỏ dựng thành biên cương
Anh chỉ là ngọn cỏ
Một điều rất giản đơn
Nhưng em ơi vắng cỏ
Lấy gì xanh núi non.
Đi ăn cưới vợ cũ
Vợ cũ đi lấy chồng
Mời mình về ăn cưới
Mình bàn với vợ mới
Có đi không mình ơi!
Vợ mới cười rất tươi
Chị mời thì nên đến
Hai đứa mình cùng đi
Để tỏ tình thân mến
Vợ cũ mặc rất đẹp
Nhìn thấy, chạy đến chào
Chồng mới của vợ cũ
Ra tận nơi đón vào
Ôi cuộc tình rổ rá
Mà cưới vui bất ngờ
Mọi người tranh nhau hát
Mình cũng lên đọc thơ
Trong làn khói lơ mơ
Mình ghé tai hỏi vợ
Nếu cuộc tình này vỡ
Mình có mời anh không?
Lời thề Mùa Đông
Bắt đầu từ một mùa đông
Anh tôi ra trận rồi không trở về
Cũng từ một buổi chiều quê
Chị tôi đã nhận Lời thề Mùa Đông
Cũng là phận gái chờ chồng
Người còn hóa đá – Chị không hóa gì!
Đá còn đợi bước thiên di
Còn con để bế - Chị thì chịu không!
Núi còn hòn vợ, hòn chồng
Chị tôi ôm mối chờ mong bạc đầu
Cái ngày tôi bước qua cầu
Chị không khóc, sợ làm nhàu áo tôi
Bây giờ chị đã về giời
Thắp hương lạy chị - Lạy lời Mùa Đông
Lệch nhịp
Tiếc mình tuổi chẳng còn xanh
Để em - Giờ lại hóa thành người ta
Giận mình trẻ chẳng trồng na
Giờ nhìn trái chín thơm qua ngõ người
Trớ trêu, chắc lép là trời
Bắt tôi lệch nhịp với người tôi yêu
Em là sáng, tôi là chiều
Ban trưa ở giữa với nhiều nhớ mong
Biết rồi em sẽ lấy chồng
Tôi về sống với tình không một đời
Thương chồng em, thương vợ tôi
Và bao đôi lứa trên đời lệch nhau
Trời hành
Một đời xo xúi vì yêu
Trái tim đập vỡ những chiều vu vơ
Một đời mộng mộng, mơ mơ
Một trời đợi đợi, chờ chờ, mong mong
Nhìn đâu cũng thấy hoa hồng
Phố đông người thế, ngỡ không thấy người
Đã đi quá nửa cuộc đời
Trái tim cứ đập như thời trẻ con
Tự dưng giận, tự dưng hờn
Đang vui vô cớ bỗng buồn vô duyên
Thường chờ đợi cái không tên
Thường mơ mộng đến những miền không đâu
Vẫn nhìn ngộ nhận về nhau
Vẫn vô tư nói những câu vô tình
Tình yêu là thứ trời hành
Bắt người tóc bạc hóa thành trẻ con
Ngày 1 tháng 10 năm 1967
Là một ngày bắt đầu bằng từng đợt sương muối rơi mù mịt đất trời
Một ngày lặng yên chỉ có tiếng con chim chích chòe hót lên chào buổi sáng
Bố mẹ tôi và những người dân làng vác quốc ra đồng
Em Dướng, em Hường tôi ở nhà cùng với những đứa bé, người già trông nhà và quyét bếp
Một buổi sáng bình thường như muôn ngàn buổi sáng ở khắp nơi trên mặt đất
Nhưng buổi sáng này – Một buổi sáng chiến tranh
Khi máy bay Mỹ từ biển Đông kéo đến từng đàn
Rú lên rách trời và bom rơi nát đất
Những quầng lửa bốc lên từ căn nhà tranh còn nhiều chỗ dột
Để máu, để xương cùng tro than và bùn đất trộn nhào
Khi trái bom đầu tiên ném xuống trước cửa nhà tôi mảnh của nó đã chặt đứt chân em Hường khi em đang chơi ô ăn quan cùng em Dướng
Hai mươi năm sau bố tôi còn nặn tượng em Dướng cõng em Hường lủng lẳng một khúc chân
Các em tôi đã dìu nhau vào được một căn hầm nơi đấy đã có 7 người toàn người già và trẻ nhỏ thì một trái bom thứ hai rơi xuống nóc hầm
Người đàn bà láng giềng bữa ấy ra đồng trở về đã mất tất cả cửa nhà, chồng và những đứa con hóa điên bỏ làng đi biệt tích
Hơn bốn mươi năm – Ngày giỗ em tôi và ngày giỗ dân làng trong khói hương nghi ngút của 70 căn nhà với 154 người chết ngày Mồng một tháng Mười năm Một ngàn chín trăm sáu mươi bảy vẫn như còn phảng phất đâu đây mùi khét lẹt của những thân thể bị thui cháy
Những căn nhà hai ba bốn tầng mọc lên vẫn không xóa được dấu tích nơi những trái bom rơi còn hằn vào mặt đất
Cần ăng ten với dây rợ lằng nhằng gợi lại hình ảnh một bộ ruột người với đủ cả phèo phổi, dạ dày vắt dọc ngọn đa và đàn quạ đen nháo nhác bay lên bay xuống
Bốn mươi năm là khoảng cách khá xa nhưng chưa đủ để xóa đi nỗi đau quá lớn.
Người đàn bà bỏ làng ra đi bốn mươi năm trước vẫn chưa vơi giọt nước mắt nào cho người chồng và 6 đứa con thơ
Tôi không muốn ngửa mặt lên bầu trời này chỉ để niệm Na Mô
Tôi không muốn cúi xuống mảnh đất này chỉ để kêu lên Đà Phật
Tôi cúi xuống vốc lên một nắm đất trong nắm đất này có xương thịt, có linh hồn của những người đã mất, có giọt nước mắt 40 năm rồi vẫn trong vắt nỗi đau
Tôi muốn ném nắm đất này lên bầu trời xanh xanh ngắt một màu không phải để xua đi 40 năm tiếng kêu mất con, tiếng gào mất mẹ cũng không phải để xua đi ám ảnh của dãy nhà kho với hàng trăm tấm thân cháy đen co quắp, không nhận nổi mặt người đến độ các bà mẹ nhìn vào chỉ ang áng con tôi…
Bây giờ xin hãy lặng yên thôi
Hãy lặng yên để nghe lời đất kể
Đất nước tôi có một thời như thế
Làng tôi có một ngày như thế!
LỜI THỀ MÙA ĐÔNG
Bắt đầu từ một mùa đông
Anh tôi ra trận rồi không trở về
Cũng từ một buổi chiều quê
Chị tôi đã nhận Lời thề mùa đông
Cũng là phận gái chờ chồng
Người còn hoá đá - chị không hóa gì?
Đá còn đợi bước thiên di
Còn con để bế, chị thì chịu không
Núi còn hòn vợ hòn chồng
Chị tôi ôm mối chờ mong bạc đầu
Cái ngày tôi bước qua cầu
Chị không khóc, chị sợ nhàu áo tôi
Bây giờ chị đã về giời
Thắp hương lạy chị - Lạy lời mùa đông.
CẠN ĐÊM
Em về kẻo ướt cơn mưa
Tiễn em bằng mắt và đưa bằng lời
Tuổi này buồn lắm em ơi!
Còn lưng giọt lệ còn rơi nửa chừng
Em về đừng tắt lối rừng
Sông sâu, nước xiết cũng đừng có qua
Cũng đừng ngắm núi, trông hoa
Người ta đưa đón người ta một đời
Anh giờ chỉ một anh thôi
Một anh với một mình trời - Cạn đêm!
TRỜI HÀNH
Một thời so xúi vì yêu
Trái tim vẫn đập với điều vu vơ
Ban ngày mộng mộng mơ mơ
Ban đêm đợi đợi chờ chờ mong mong
Nhìn đâu cũng thấy hoa hồng
Phố đông người thế ngỡ không có người
Đã đi qua nửa cuộc đời
Trái tim vẫn đập như thời trẻ con
Tự dưng giận, tự dưng hờn
Đang vui vô cớ lại buồn vô duyên
Thường chờ đợi cái không tên
Thương mơ mộng đến những niềm không đâu
Vẫn nhìn huyễn hoặc về nhau
Vẫn vô tâm nói những câu vô tình
Tình yêu là thứ trời hành
Bắt người tóc bạc hoá thành trẻ con.
TẠ TỘI CÙNG EM
Người ơi tôi đã già rồi
Lở chả được nói chi bồi sang nhau
Tuổi này nghĩ trước nghĩ sau
Sợ khi tơ tóc vướng vào đa mang
Người đem đánh thức lá vàng
Cho tôi một thoáng mơ màng - Để tôi…
Tuổi này lạnh lắm người ơi
Niềm yêu nén xuống nỗi đời lệnh vai
Người chờ nắng ấm sớm mai
Tôi nghe chiều tím thở dài trên tay
Lạy trời lặng gió yên cây
Cho tôi tạ tội kiếp này cùng em.
LỆCH NHỊP
Tiếc mình tuổi chẳng còn xanh
Để em giờ lại hóa thành người ta
Giận mình trẻ chẳng trồng na
Giờ nhìn trái chín thơm qua ngõ người
Trớ trêu, chắc lép là trời
Bắt tôi lệch nhịp với người tôi yêu
Em là sáng – Tôi là chiều
Ban trưa ở giữa với nhiều nhớ mong
Biết rồi em sẽ lấy chồng
Tôi về sống vớí tình không một đời
Thương chông em, thương vợ tôi
Thương bao đôi lứa trên đời lệch nhau.
ĐƯA EM VỀ QUÊ NỘI
Đưa em về với quê anh
Ngày hênh hểnh nắng, đêm lành lạnh mưa
Đời anh một thực mười mơ
Em ngồi sau đấy còn ngờ em không
Làng anh bên một bến sông
Cây đa mải ngắm cánh đồng đầy hương
Làng anh có một mái trường
Ngày xưa đi học anh thường ngủ quên
Gái làng cũng đẹp như em
Trai làng em ạ, còn hiền hơn anh
Đưa em về với quê mình
Trời xanh sao bỗng nhiên xanh thế này.
II
Đưa em về với quê anh
Trời xanh sao bỗng nhiên xanh thế này
Gió thì thủ thỉ cùng cây
Nắng vàng rực rỡ rắc đầy áo em
Con đường như cánh tây êm
Ôm chân anh với chân em vào lòng
Theo anh về tắt cánh đồng
Để em biết có con còng còng hoa
Cho em tường tận câu ca:
“Trông bông bông tốt, trồng cà cà sai”
Em từ đất khách quê người
Về quê anh để nhận nơi quê mình.
Ở TUỔI BỐN MƯƠI
Ở vào cái tuổi bốn mươi
Nước mắt dè dặt, nụ cười sẻn so
Đêm nằm ít ngủ nhiều lo
Duỗi chân sợ chật, nằm co sợ còng
Lặng giời sợ bóng cây cong
Hiểu đời mất một mà không ngờ mười
Thấm câu “hoa héo cỏ tươi”
Nỗi buồn khó xóa, niềm vui chậm vào
Nỗi lòng bước thấp bước cao
Đã nghe tơ tóc mặn vào muối tiêu
Vẫn hồi hộp trái tim yêu
Đã nghe sầm sập những chiều đơn côi
ở vào cái tuổi bôn mươi
Nghe cơn gió thổi cuối trời nhẹ tênh!