Στη φωτογραφία στιγμιότυπο από την περίφημη παράσταση του 1921, στο θέατρο Γκραν Γκινιόλ του Παρισιού, με το θεατρικό έργο «Οι ψυχοπαθείς γυναίκες» (Les détraquées). Το έργο είχε γράψει ο θεατρικός συγγραφέας Πιέρ Παλαού με την βοήθεια του ψυχιάτρου Ζοζέφ Μπαμπινσκί. Ο υπερρεαλιστής Αντρέ Μπρετόν στο μυθιστόρημά του Nadja κάνει ιδιαίτερη αναφορά στην παράσταση αυτή και μιλά με ενθουσιασμό.

Τι είναι μιά καλή παράσταση; Για τον περισσότερον κόσμο καλή παράσταση είναι αυτή που μοιάζει με παραστάσεις που έχει ήδη δει και τού άρεσαν. Για τον περισσότερον κόσμο καλή παράσταση είναι αυτή που επαναλαμβάνει πράγματα που έχει δει στο παρελθόν και τού άρεσαν.

Είναι φανερό ότι ένας τέτοιος ορισμός της καλής παραστάσεως δεν περιέχει το στοιχείο του πρωτοφανέρωτου, το στοιχείο της εκπλήξεως. Το πρωτοφανέρωτο, η έκπληξη, συνήθως δεν αρέσει διότι ο κόσμος δεν ξέρει τι να το κάνει, πού να το κατατάξει. Αρέσουν οι εκπλήξεις μόνον όταν μοιάζουν με άλλες εκπλήξεις παλαιότερων παραστάσεων. Αρέσουν οι εκπλήξεις μόνον όταν δεν ξεφεύγουν από τα συνηθισμένα.

Κατά την διάρκεια μιάς παραστάσεως κάθε άτομο προβαίνει διαρκώς σε κατατάξεις. Για κάθε τι που ακούει ή βλέπει αναζητά στην μνήμη του παρόμοια ερεθίσματα του παρελθόντος και με αυτόν τον τρόπο κατανοεί αυτό που βλέπει και ακούει.

Εάν δεχτεί ένα ερέθισμα που δεν το έχει ξανααισθανθεί, που δεν υπάρχει στην μνήμη του, αρχίζει μιά διαδικασία αναστάτωσης και δυσφορίας. Είναι ακριβώς αυτό που το Κοινό αισθάνεται ως μη καλό, ως μη καλή παράσταση. Γι’ αυτό το Κοινό αισθάνεται ότι δεν καταλαβαίνει κάποια έργα, κάποιες παραστάσεις. Το κάθε άτομο, και το Κοινό συλλογικά, αναζητά ασφάλεια, αναζητά μιά από τα ίδια του παρελθόντος, τα καλά ίδια του παρελθόντος, αλλά πάντως ίδια.

Το Κοινό δεν αναζητά την αισθητική έκπληξη διότι αυτή το βγάζει από τα νερά του. Βεβαίως δεν αντιδρούν με τον ίδιο τρόπο όλα τα άτομα του Κοινού. Αλλά λίγα από αυτά αγκαλιάζουν την έκπληξη. Μόνον λίγα.

Θα χρειαστούν χρόνια για να αγκαλιάσει μαζικά το Κοινό μιά έκπληξη. Πόσα χρόνια χρειάστηκαν για να γίνει το «Περιμένοντας τον Γκοντό» θέαμα για το ευρύ Κοινό;