"οι ψυχοπαθείς γυναίκες" Πιέρ Παλαού

(Η δεσποινίς Κλαίρη και η κυρία Λεγκόφ βγαίνουν. Η κυρία ντε Σαλάν τις κυττάζει να απομακρύνονται και μετά στρέφεται στην Λουκιανή η οποία σιγά-σιγά σηκώνει το κεφάλι της.)

ΚΥΡΙΑ ΝΤΕ ΣΑΛΛΑΝ (Πηγαίνοντας στον καναπέ.) Λουκιανή, έλα κοντά μου. (Κάθεται.) Πιο κοντά. Γιατί έγραψες στην γιαγιά σου; Γιατί της είπες ότι θέλεις να φύγεις; Γιατί έκλαψες μπροστά της;

ΛΟΥΚΙΑΝΗ Δεν ξέρω.

ΚΥΡΙΑ ΝΤΕ ΣΑΛΛΑΝ (Κρατώντας τα χέρια της Λουκιανής.) Άκουσέ με. Από τώρα και στο εξής σου απαγορεύω να κάνεις ότι είσαι δυστυχισμένη εδώ. Θέλω να με υπακούς και να κάνεις χωρίς αντίρρηση ό,τι θέλω. Ό,τι θέλω... όταν το θέλω. Είναι διαταγή. Σε διατάζω. Με κατάλαβες;

ΛΟΥΚΙΑΝΗ (Με κομμένη ανάσα.) Ναι.

ΚΥΡΙΑ ΝΤΕ ΣΑΛΛΑΝ Θα με υπακούς πάντοτε;

ΛΟΥΚΙΑΝΗ Ναι.

ΚΥΡΙΑ ΝΤΕ ΣΑΛΛΑΝ Φίλησέ με. (Τραβά την μικρή κοντά της, μετά ξαφνικά την απωθεί.) Γύρισε στην τάξη σου. Περίμενε. (Σκουπίζει μ’ ένα μαντήλι τα χείλη της μικρής.) Έχεις κραγιόν. Πήγαινε πρώτα στις τουαλέτες και πλύνε το πρόσωπό σου. Δεν πρέπει να δείχνεις στις συμμαθήτριές σου ότι έχεις κλάψει σαν μικρό παιδί. Έλα από ’δώ.

(Βγαίνει με την Λουκιανή. Μπαίνει μια γυναίκα, νεαρή, λεπτή, καστανή, ντυμένη στα μαύρα. Κρατά μια μικρή βαλίτσα. Έχει ένα απλανές βλέμμα, ανέκφραστο, αφήνει κάτω την βαλίτσα και στέκεται ακίνητη. Μπαίνει η κυρία ντε Σαλλάν.)

ΚΥΡΙΑ ΝΤΕ ΣΑΛΛΑΝ (Με τρεμάμενη φωνή.) Σολάνζ!

ΣΟΛΑΝΖ Μάρθα!

(Πολύ αργά η Σολάνζ απλώνει τα χέρια της. Μακρύς εναγκαλισμός.)

ΚΥΡΙΑ ΝΤΕ ΣΑΛΛΑΝ Σολάνζ, Σολάνζ... ήρθες...

ΣΟΛΑΝΖ Μα ναι, ήρθα...

ΚΥΡΙΑ ΝΤΕ ΣΑΛΛΑΝ Η υγεία σου είναι καλά;

ΣΟΛΑΝΖ Έτσι κι έτσι. Εσύ;

ΚΥΡΙΑ ΝΤΕ ΣΑΛΛΑΝ Είμαι καλά, σ’ ευχαριστώ. (Παύση.) Είμαι ευτυχισμένη να σε νοιώθω πλάϊ μου.

ΣΟΛΑΝΖ Λες αλήθεια;

ΚΥΡΙΑ ΝΤΕ ΣΑΛΛΑΝ Μου στοίχισε πολύ που έλειπες.

ΣΟΛΑΝΖ Κι εγώ είμαι ευτυχισμένη που είμαι πλάϊ σου.

ΚΥΡΙΑ ΝΤΕ ΣΑΛΛΑΝ Κάθισε. Είναι αποπνικτικά, δεν νομίζεις;

ΣΟΛΑΝΖ Ναι, μάλλον.

ΚΥΡΙΑ ΝΤΕ ΣΑΛΛΑΝ Δεν είσαι κουρασμένη;

ΣΟΛΑΝΖ Ναι, κι αυτό το τραίνο πήγαινε τόσο αργά. Εκνευρίστηκα.

ΚΥΡΙΑ ΝΤΕ ΣΑΛΛΑΝ Σε λίγο θα έχουμε καταιγίδα.

ΣΟΛΑΝΖ Ναι, σίγουρα.

ΚΥΡΙΑ ΝΤΕ ΣΑΛΛΑΝ Έπρεπε να το σκεφτόμουνα... Να έστελνα το αυτοκίνητο να σε πάρει από το Παρίσι.

ΣΟΛΑΝΖ Μα γιατί;

ΚΥΡΙΑ ΝΤΕ ΣΑΛΛΑΝ Βρήκες τον θυρωρό μου στον σταθμό;

ΣΟΛΑΝΖ Ναι.

ΚΥΡΙΑ ΝΤΕ ΣΑΛΛΑΝ Σου κουβάλησε την βαλίτσα;

ΣΟΛΑΝΖ Ναι.

ΚΥΡΙΑ ΝΤΕ ΣΑΛΛΑΝ Την ανέβασε στο δωμάτιό σου;

ΣΟΛΑΝΖ Νομίζω.

ΚΥΡΙΑ ΝΤΕ ΣΑΛΛΑΝ Αλλά, για να σε δω, είσαι αναστατωμένη.

ΣΟΛΑΝΖ Τα νεύρα μου είναι ταραγμένα.

ΚΥΡΙΑ ΝΤΕ ΣΑΛΛΑΝ Θέλεις να ξεκουραστείς λίγο;

ΣΟΛΑΝΖ Όχι, είναι άχρηστο. Δεν νομίζω ότι μπορώ να μείνω ακίνητη.

ΚΥΡΙΑ ΝΤΕ ΣΑΛΛΑΝ Θέλεις ένα τίλιο;

ΣΟΛΑΝΖ Με άρωμα πορτοκαλιού ίσως; Με περνάς για μωρό.

(Παύση.)

ΚΥΡΙΑ ΝΤΕ ΣΑΛΛΑΝ Τι έκανες έναν χρόνον τώρα που δεν σε έχω δει;

ΣΟΛΑΝΖ Έκανα μαθήματα, λίγο πολύ παντού.

ΚΥΡΙΑ ΝΤΕ ΣΑΛΛΑΝ Γιατί δεν απάντησες στα γράμματά μου;

ΣΟΛΑΝΖ Στα γράμματά σου;

ΚΥΡΙΑ ΝΤΕ ΣΑΛΛΑΝ Ναι.

ΣΟΛΑΝΖ Μου είχες στείλεις γράμματα;

ΚΥΡΙΑ ΝΤΕ ΣΑΛΛΑΝ Και βέβαια.

ΣΟΛΑΝΖ Δεν πήρα τίποτα.

ΚΥΡΙΑ ΝΤΕ ΣΑΛΛΑΝ Αδύνατον.

ΣΟΛΑΝΖ Όχι, Μάρθα, ποτέ δεν πήρα γράμμα από σένα.

ΚΥΡΙΑ ΝΤΕ ΣΑΛΛΑΝ Περίεργο.

ΣΟΛΑΝΖ Γιατί;

ΚΥΡΙΑ ΝΤΕ ΣΑΛΛΑΝ Τα γράμματα δεν χάνουν τον δρόμο τους.

ΣΟΛΑΝΖ Κι όμως τον χάνουν, όπως βλέπεις.

ΚΥΡΙΑ ΝΤΕ ΣΑΛΛΑΝ Έλπιζα ότι θα ερχόσουνα να με δεις. Ήμουνα τόσο δυστυχισμένη χωρίς εσένα!

ΣΟΛΑΝΖ Ταξίδευα διαρκώς για τα μαθήματα... Είχα πολύ λίγο χρόνο ελεύθερο... Έπρεπε να βγάλω το ψωμί μου!

ΚΥΡΙΑ ΝΤΕ ΣΑΛΛΑΝ Α!

ΣΟΛΑΝΖ Φυσικό δεν είναι; Σε εκπλήττει;

ΚΥΡΙΑ ΝΤΕ ΣΑΛΛΑΝ Ναι.

ΣΟΛΑΝΖ Γιατί;

ΚΥΡΙΑ ΝΤΕ ΣΑΛΛΑΝ Είναι περίεργο. Δεν θα μπορούσα να σου εξηγήσω πως μου ήρθε αυτή η ιδέα.

ΣΟΛΑΝΖ Ποιά ιδέα;

ΚΥΡΙΑ ΝΤΕ ΣΑΛΛΑΝ Ναι. Η ιδέα ότι μου κρύβεις κάτι.

ΣΟΛΑΝΖ Έλα τώρα.

ΚΥΡΙΑ ΝΤΕ ΣΑΛΛΑΝ Σολάνζ, σε παρακαλώ, έλα κοντά μου. (Η Σολάνζ πάει και κάθεται κοντά της.) Άκου, μη μου θυμώνεις που θα σου το εξομολογηθώ, αλλά πολλές φορές, όταν σε σκέφτομαι, ξαφνιάζομαι.

ΣΟΛΑΝΖ Ξαφνιάζεσαι;

ΚΥΡΙΑ ΝΤΕ ΣΑΛΛΑΝ Ναι. Μου είπες ότι ήσουνα μια φτωχή δασκάλα του χορού που έβγαζες με δυσκολία το ψωμί σου με τα μαθήματα που έκανες.

ΣΟΛΑΝΖ Και λοιπόν;

ΚΥΡΙΑ ΝΤΕ ΣΑΛΛΑΝ Δεν μπορώ να το πιστέψω.

ΣΟΛΑΝΖ Κι όμως...

ΚΥΡΙΑ ΝΤΕ ΣΑΛΛΑΝ Όχι, Σολάνζ. Μου φαίνεται ότι αυτή η απλή εμφάνιση, γεμάτη μετριοφροσύνη, δύσκολα κρύβει την αληθινή σου πραγματικότητα. Δεν είσαι αυτό που λες ότι είσαι. Είσαι μιά γυναίκα του δικού μου επιπέδου, του δικού μας κόσμου. Υπάρχουν σημάδια που δεν κάνουν λάθος. Σίγουρα είσαι μια μεγάλη κυρία.

ΣΟΛΑΝΖ Θυμίζει μυθιστόρημα...

ΚΥΡΙΑ ΝΤΕ ΣΑΛΛΑΝ Ούτε στο ελάχιστο.

ΣΟΛΑΝΖ Κι όμως, ναι. Σκέψου λίγο, θυμήσου. Φέρε στο μυαλό σου πως ήρθα εδώ, πως γνωριστήκαμε.

ΚΥΡΙΑ ΝΤΕ ΣΑΛΛΑΝ Ναι. Τον περασμένο χρόνο, είχα ανάγκη από μια δασκάλα χορού. Έβαλα μιά μικρή αγγελία στις εφημερίδες.

ΣΟΛΑΝΖ Έτυχε να δω την αγγελία, παρουσιάστηκα και προσλήφθηκα.

ΚΥΡΙΑ ΝΤΕ ΣΑΛΛΑΝ (Τρυφερά.) Σολάνζ...

(Την φιλά.)

ΣΟΛΑΝΖ Κι αυτή είναι όλη η ιστορία.

ΚΥΡΙΑ ΝΤΕ ΣΑΛΛΑΝ Αυτή είναι η δική μας ιστορία...

(Μικρή παύση.)

ΣΟΛΑΝΖ Λοιπόν! Και που βλέπεις σε όλα αυτά την αιτία που σε κάνει να αμφιβάλεις για όσα σου έχω πει; Τι λόγο θα είχα να προσποιηθώ;

ΚΥΡΙΑ ΝΤΕ ΣΑΛΛΑΝ Δεν ξέρω...

ΣΟΛΑΝΖ Έλα τώρα, ας το αφήσουμε αυτό. Είναι χαζό. Μίλησέ μου για σένα. Τι έκανες αυτόν τον χειμώνα;

ΚΥΡΙΑ ΝΤΕ ΣΑΛΛΑΝ Τίποτα το ιδιαίτερο. Είχα λίγο χρόνο για ξεκούραση. Στις διακοπές του Πάσχα, πήγα μιά βδομάδα στην Αγία Μαξιμιλιανή. Είδα μερικά ωραία μέρη. Ανάμεσα στ’ άλλα, ένα καταπληκτικό οπιοποτείο. Αληθινό νιρβάνα...

ΣΟΛΑΝΖ Που ήταν αυτό;

ΚΥΡΙΑ ΝΤΕ ΣΑΛΛΑΝ Ήταν στο σπίτι μιάς εξόριστης ρωσσίδας. Μια θαυμάσια γυναίκα, μια μεγάλη καλλιτέχνις, μιά ποιήτρια!

ΣΟΛΑΝΖ Για όνομα του Θεού, Μάρθα, τι ενθουσιασμός!

ΚΥΡΙΑ ΝΤΕ ΣΑΛΛΑΝ Θα καταλάβαινες, αν έβλεπες εκείνο το ονειρικό περιβάλλον που είχε δημιουργήσει. Σκέψου ότι ήξερε πως να ανανεώσει αυτό το τόσο τιποτένιο πράγμα, ένα οπιοποτείο.

ΣΟΛΑΝΖ Ποιος σου έμαθε αυτήν τη απελευθερωτική ουσία;

ΚΥΡΙΑ ΝΤΕ ΣΑΛΛΑΝ Ο άντρας μου. Είχε κάνει πολύ καιρό στην Κίνα.

ΣΟΛΑΝΖ Κάπνιζε πολύ;

ΚΥΡΙΑ ΝΤΕ ΣΑΛΛΑΝ Αρκετά για να πεθάνει νέος ακόμη.

ΣΟΛΑΝΖ Τον νοσταλγείς;

ΚΥΡΙΑ ΝΤΕ ΣΑΛΛΑΝ Για αρκετό καιρό τον νοσταλγούσα ως σύντροφο σ’ αυτήν συνήθεια. Ως άνθρωπο ποτέ.

ΣΟΛΑΝΖ Εδώ δεν μπορείς να καπνίσεις;

ΚΥΡΙΑ ΝΤΕ ΣΑΛΛΑΝ Φυσικά όχι! Το σκέφτεσαι! Αλλά πηγαίνω στο Πασύ, σε μιά φίλη, την βαρώνη ντε Μπεργκ.

ΣΟΛΑΝΖ Στην Μαντλαίν;

ΚΥΡΙΑ ΝΤΕ ΣΑΛΛΑΝ Την ξέρεις;

ΣΟΛΑΝΖ Ναι, ναι. Της είχα κάνει κάποια μαθήματα για μιά δεξίωση.

ΚΥΡΙΑ ΝΤΕ ΣΑΛΛΑΝ Και την μιλάς με το μικρό όνομα;

ΣΟΛΑΝΖ Γιατί όχι;

(Περπατά αναστατωμένη.)

ΚΥΡΙΑ ΝΤΕ ΣΑΛΛΑΝ Σολάνζ... Τι έχεις;

ΣΟΛΑΝΖ Πονάω πάρα πολύ!

(Ανοίγει την τσάντα της, βγάζει ένα τσαντάκι που περιέχει μορφίνη και τα σύνεργα και ετοιμάζει μιά ένεση.)

ΚΥΡΙΑ ΝΤΕ ΣΑΛΛΑΝ Δεν το σταμάτησες ποτέ;

ΣΟΛΑΝΖ Δεν υπάρχει τίποτ’ άλλο να με ανακουφίσει.

ΚΥΡΙΑ ΝΤΕ ΣΑΛΛΑΝ Η μορφίνη... Δεν την προτίμησα ποτέ ιδιαίτερα.

ΣΟΛΑΝΖ Γιατί; Επειδή δεν είναι πιά στην μόδα; Η κοκαίνη σου φαίνεται πιο μοντέρνα;

ΚΥΡΙΑ ΝΤΕ ΣΑΛΛΑΝ Όχι, δεν έχω τέτοια κόμπλεξ. Είναι θέμα γούστου... αυτό είναι όλο. (Η Σολάνζ μπήγει την σύριγγα στο μπούτι της.) Ω!... αρκετά... λοιπόν...

ΣΟΛΑΝΖ Έχω ανάγκη αυτήν την ποσότητα. Διαφορετικά δεν αισθάνομαι τίποτα. (Τακτοποιεί το τσαντάκι της και κάθεται.) Και τώρα ας μιλήσουμε για τον λόγο που με έφερες εδώ. Ετοιμάζεις γιορτή;

ΚΥΡΙΑ ΝΤΕ ΣΑΛΛΑΝ Ναι. Σαν εκείνη που ήθελα να κάνω πέρυσι, αλλά συνέβη εκείνο το δυστύχημα.

(Μακρά σιωπή.)

ΣΟΛΑΝΖ Και κείνη η μικρή... να πάει να πέσει μέσα σ’ εκείνο το πηγάδι...

ΚΥΡΙΑ ΝΤΕ ΣΑΛΛΑΝ Γιατί να το κάνει;

ΣΟΛΑΝΖ Γιατί, άραγε;

ΚΥΡΙΑ ΝΤΕ ΣΑΛΛΑΝ Το σκέφτομαι ασταμάτητα.

ΣΟΛΑΝΖ (Το βλέμμα της απλανές.) Την θυμάμαι... Ήταν χαριτωμένη, καστανή. Με μάτια που έλαμπαν. Εκείνη η γλυκιά φωνή, τόσο γλυκιά, μελωδική... Ήταν το απόγευμα που είχα φτάσει. Είμασταν εδώ, δυό μας, όπως τώρα. Μπήκε εκείνη. Από ’κεί... από ’κεί...

ΚΥΡΙΑ ΝΤΕ ΣΑΛΛΑΝ Κι εγώ το θυμάμαι.

ΣΟΛΑΝΖ Την επόμενη μέρα, αυτό το μικρό αξιολάτρευτο πλάσμα, τόσο γεμάτο ζωή, δεν ήταν παρά ένα αξιολύπητο νεκρό σώμα. Γιατί; Γιατί;

ΚΥΡΙΑ ΝΤΕ ΣΑΛΛΑΝ Είναι ακατανόητο.

(Οι δυό γυναίκες μένουν ακίνητες σε μια στάση πόνου. Πολύ μακρά σιωπή. Η Σολάνζ σηκώνεται.)

ΣΟΛΑΝΖ Παρουσιάζουν ενδιαφέρον οι μικρές αυτήν την χρονιά;

ΚΥΡΙΑ ΝΤΕ ΣΑΛΛΑΝ Μιά, ιδιαιτέρως. Ποτέ δεν έχω συναντήσει μιά φύση τόσο παθητική, τόσο εύπλαστη. Κάνει όλα όσα θέλω. Υπακούει ακόμη και στις σκέψεις μου.

ΣΟΛΑΝΖ Αλήθειά;

ΚΥΡΙΑ ΝΤΕ ΣΑΛΛΑΝ Πριν μερικές μέρες, ήμουνα εκεί στο γραφείο μου, έγραφα. Έγραφα ακριβώς τους δικούς της βαθμούς. Την σκεφτόμουνα... και εκείνη την στιγμή μπήκε!

ΣΟΛΑΝΖ Δεν είναι δυνατόν.

ΚΥΡΙΑ ΝΤΕ ΣΑΛΛΑΝ Και όμως.

ΣΟΛΑΝΖ Σύμπτωση. Έτυχε.

ΚΥΡΙΑ ΝΤΕ ΣΑΛΛΑΝ Χωρίς αμφιβολία. Κι όμως συνέβη κάτι παράξενο... την κύτταξα, κάρφωσα το βλέμμα μου πάνω της... κι εκείνη αποκοιμήθηκε!

ΣΟΛΑΝΖ (Μονολογώντας.) Τι ανεξιχνίαστα μυστήρια στοιχειώνουν αυτές τις μικρές ψυχές, αυτά τα σώματα πιεσμένα από το φορτίο μιάς συχνά βαριάς κληρονομικότητας! Ανάμεσα σ’ αυτό το πλήθος των μικρών αγγέλων, πόσα μελλοντικά τέρατα περιμένουν να ξεπηδήσουν!

ΚΥΡΙΑ ΝΤΕ ΣΑΛΛΑΝ Είναι αλήθεια!

ΣΟΛΑΝΖ Παρ’ όλα αυτά, τι γλυκύτητα, τι βαθιά ευχαρίστηση δοκιμάζει κανείς να τα αισθάνεται πλάϊ του, να τα χαϊδεύει όταν είναι υπάκουα. Είναι ωραίο, δεν είναι;

ΚΥΡΙΑ ΝΤΕ ΣΑΛΛΑΝ Ναι.

(Οι δυό γυναίκες σφίγγουν η μία τα χέρια της άλλης.)

ΣΟΛΑΝΖ Και μετά επίσης... ένα παιδικό κεφαλάκι που το ακουμπά κανείς τρυφερά στο στήθος του. Μάρθα... Μάρθα... εσύ είσαι πολύ τυχερή να τα έχεις όλα αυτά κάθε μέρα!

ΚΥΡΙΑ ΝΤΕ ΣΑΛΛΑΝ (Σηκώνεται απότομα, θυμωμένη.) Ίσως. Αλλά μερικές φορές είναι επίσης σκληρό! Η χαρά από τα παιδιά είναι οδυνηρή για κείνους που η καρδιά τους βρίσκεται σε λύπη. Τα μισώ όταν είναι χαρούμενα. Με κάνουν να πονάω. Χαίρομαι όταν κλαίνε, γιατί τότε τα παρηγορώ. Λατρεύω να τα βλέπω να υποφέρουν, ώστε να μπορώ να τα γιατρεύω με τις φροντίδες μου. Παλιά υπήρχαν οι καλές νεράϊδες που τα πρόσεχαν στα κρεβατάκια τους. Ξανθές καλές νεράϊδες, με χρυσό ραβδί, με φωτεινά ρούχα. Ήθελα να ήμουνα μιά από αυτές!

(Το ρολόϊ χτυπάει τέσσερες. Ακούγεται ένα κουδούνι.)

ΣΟΛΑΝΖ (Σαν να βγαίνει από ένα όνειρο.) Τι είναι αυτό το κουδούνι;

ΚΥΡΙΑ ΝΤΕ ΣΑΛΛΑΝ (Σαν να βγαίνει κι αυτή από ένα όνειρο.) Είναι το διάλειμμα στις τέσσερες. (Χτυπούν την πόρτα.) Περάστε.

(Μπαίνει η δεσποινίς Κλαίρη.)

ΚΥΡΙΑ ΝΤΕ ΣΑΛΛΑΝ Έφερα το μπουκαλάκι.

ΚΥΡΙΑ ΝΤΕ ΣΑΛΛΑΝ Ευχαριστώ... Πως πάει η μικρή;

ΔΕΣΠΟΙΝΙΣ ΚΛΑΙΡΗ Η αιμορραγία στην μύτη σταμάτησε. Αλλά εξακολουθεί να της πονάει το κεφάλι.

ΚΥΡΙΑ ΝΤΕ ΣΑΛΛΑΝ Α, μάλιστα! Θα ειδοποιήσω τον γιατρό. Εσείς να προσέχετε τα παιδιά στο διάλειμμα. (Η δεσποινίς Κλαίρη βγαίνει. Η κυρία ντε Σαλλάν ξαναβάζει το μπουκαλάκι στον φοριαμό και τηλεφωνεί.) Αλό! Δώστε μου το 19 στις Βερσαλίες, παρακαλώ, δεσποινίς.

(Από έξω ακούγεται ένα βουητό.)

ΣΟΛΑΝΖ Τι είναι αυτό το βουητό;

ΚΥΡΙΑ ΝΤΕ ΣΑΛΛΑΝ Το διάλειμμα. Αλό! Τον γιατρό, παρακαλώ Είμαι η κυρία ντε Σαλλάν. Δεν είναι εκεί; Όχι ακόμη. Καλά, πέστε του, παρακαλώ, αν έχει την καλοσύνη, να έρθει όσο γίνεται πιο γρήγορα στο σχολείο. Ευχαριστώ. Χαίρετε.

(Η Σολάνζ κυττάζει έξω. Ξαφνικά, βγάζει μιά άγρια κραυγή.)

ΣΟΛΑΝΖ Μάρθα, Μάρθα, κύττα εκεί, εκεί, κάτω από τα δέντρα! Αυτό το μεγάλο κορίτσι που χτυπάει το άλλο το μικρό. (Εξαγριωμένη.) Ναι, ναι, την χτυπάει, την χτυπάει! Πάλι! Η μικρή κλαίει. Η μικρή προσπαθεί να αντισταθεί. (Ουρλιάζει.) Πιο δυνατά, πιο δυνατά! Α, μα γιατί αυτή η γυναίκα πάει να τις χωρίσει;!

(Είναι η μία κολλημένη πάνω στην άλλη, αναστενάζουν. Μιά μπάλα πέφτει μέσα στο δωμάτιο.)

ΦΩΝΗ ΠΑΙΔΙΩΝ Α, η μπάλα! - Είναι της Λουκιανής. - Πήγαινε να την πάρεις. - Εγώ φοβάμαι να πάω. - Πήγαινε εσύ...

ΚΥΡΙΑ ΝΤΕ ΣΑΛΛΑΝ Λογικά θα έρθει να την πάρει.

ΣΟΛΑΝΖ Δεν θα έρθει.

ΚΥΡΙΑ ΝΤΕ ΣΑΛΛΑΝ Θα έρθει, γιατί το θέλω.

(Κυττάει από το παράθυρο επίμονα, μετά αργά αργά γυρίζει. Η Λουκιανή μπαίνει, μ’ ένα βήματα σαν ρομπότ. Η κυρία ντε Σαλλάν ανοίγει τα χέρια της για να την δεχτεί στην αγκαλιά της. Η μικρή εξακολουθεί να προχωρά, καθώς η αυλαία πέφτει πολύ αργά.)