Θεατρικά αντίδοτα στην κρίση. Δυό βραδυές που διαβάσαμε ευθυμογραφήματα.

Δελτίο Τύπου Σεπτέμβριος 2012

Θεατρικά αντίδοτα στην κρίση

Δεν είναι καθόλου τυχαίο που σε όλη την Ελλάδα της κρίσης, φέτος, το 2012, πολλοί επαγγελματικοί και ερασιτεχνικοί θίασοι έστρεψαν την προσοχή τους στο ανέβασμα δύο ειδικά έργων, μιλάμε συγκεκριμένα για το «Μεγάλο μας τσίρκο» και την θεατρική διασκευή της ταινίας «Υπάρχει και φιλότιμο.» Το γέλιο είναι πολιτική πράξη. Ακόμη κι όταν δεν αφορά άμεσα την πολιτική, το γέλιο είναι υπονομευτικό των δικτατοριών. Σήμερα στην χώρα μας υπάρχει η ιδιόρρυθμη κατάσταση, όπου άλλα ψηφίζουν οι πολίτες στις εκλογές και άλλα πράττουν οι κυβερνώντες. Επί παραδείγματι, προεκλογικώς όλοι έφτασαν να υποστηρίζουν την αναδιαπραγμάτευση. Και γι’ αυτό εψηφισθήσαν. Κανένας δεν είπε ότι προηγουμένως έπρεπε να εφαρμοστούν οι περιβόητες περικοπές των 11,5 δισεκατομμυρίων. Τώρα λένε ότι πρώτα πρέπει να κοπούν μισθοί και συντάξεις και μετά επαναδιαπραγμάτευση. Πώς μπορεί αυτό να ονομάζεται δημοκρατία με όλη την σημασία της λέξεως;

Ένας πολίτης της πόλεώς μας που ασχολείται με το θέατρο, ο Γιάννης Φαρμακίδης, αποφάσισε να συνεισφέρει το κατά δύναμιν στην αντιμετώπιση της κρίσεως φτιάχνοντας μιά παράσταση με κείμενα των κορυφαίων ελλήνων ευθυμογράφων Νίκου Τσιφόρου, Δημήτρη Ψαθά και Φρέντυ Γερμανού. Τα κείμενα δεν είναι ακραιφνώς πολιτικά. Έχουν όμως πολύ γέλιο. Στην διάρκεια των δοκιμών για την παράσταση, ο Φαρμακίδης γελούσε ξεκαρδιστικά παρ’ όλο που τού ήταν γνωστά τα κείμενα. Και προειδοποιεί τους θεατές ότι δεν είναι βέβαιος ότι θα αντέξει να κρατήσει το σοβαρό ύφος το οποίο απαιτείται για την ανάγνωση.

Οδηγός στην επιλογή των κειμένων στάθηκαν οι παιδικές του αναμνήσεις. Πρώτα-πρώτα τα κουρεία και το περιοδικό Ρομάντζο. Τον καιρό που ήταν μαθητής αναγκαστικά πήγαινε κάθε μήνα για κούρεμα διότι τότε, αν ήσουν αγόρι, δεν σε δέχονταν στο σχολείο με μαλλιά μακρύτερα των δύο εκατοστών. Έτσι τα κουρεία είχαν πολλή δουλειά και περίμενες ώρα μέχρι να έρθει η σειρά σου. Ο μόνος τρόπος να σπάσει η ανία της αναμονής ήταν να συμμετάσχεις στις ποδοσφαιρικές συζητήσεις ή να διαβάσεις τα περιοδικά που είχαν τα κουρεία. Και πρώτα απ’ όλα το Ρομάντζο. Και σ’ αυτό το περιοδικό έγραφε κάθε εβδομάδα ένα ευθυμογράφημα ο περίφημος Νίκος Τσιφόρος, (1912-1970). Μιλάμε για πολύ γέλιο. Ο Τσιφόρος επίσης έγραφε στο περιοδικό Ταχυδρόμος, με τις καταπληκτικές σειρές «Τα παλιόπαιδα τ’ ατίθασα», «Τα παιδιά της πιάτσας».

Άλλη ανάμνηση. Ένα χριστουγεννιάτικο δώρο, το βιβλίο του Δημήτρη Ψαθά, «Η Θέμις έχει κέφια». Ο Ψαθάς, (1907-1979), ως νεαρός δημοσιογράφος, κάνοντας το σύνηθες δικαστικό ρεπορτάζ, συνειδητοποίησε το φιλόδικον του έλληνος το οποίο συχνότατα οδηγεί σε καταστάσεις μεγάλης ιλαρότητας μέσα στην σοβαροφανή ατμόσφαιρα των δικαστηρίων. Δηλαδή κανονική κωμωδία. Διότι τι είναι κωμωδία; Είναι αστείες καταστάσεις μέσα σε σοβαρό περιβάλλον.

Πριν την χούντα κυκλοφορούσε μια πολύ καλή ημερήσια εφημερίδα η Μεσημβρινή. Ένα από τα μεγάλα ατού της εφημερίδας, πέρα από τις γελοιογραφίες του ΚΥΡ, ήταν τα ευθυμογραφήματα του Φρέντυ Γερμανού, (1934-1999). Είχαν ένα ασυνήθιστο χιουμοριστικό ύφος, που θύμιζε αγγλοσάξωνες. Αυτό δεν ήταν τυχαίο. Αργότερα ο Φρέντυ Γερμανός είχε πει σε μια συνέντευξή του ότι είχε επηρεαστεί από το ύφος του διάσημου αμερικανού ευθυμογράφου Art Buchwald. Επηρεάστηκε, αλλά προσάρμοσε αυτό το ιδιότυπο αστείο ύφος, φαινομενικά ψυχρό και κατά βάθος δολοφονικό, στην ελληνική πραγματικότητα. Τα βιβλία του, όπως το «Με συγχωρείτε λάθος», το «Δις εξαμαρτείν» ή το «Γράψ’ το όπως στο λέω» είχαν κάνει επανειλημμένες εκδόσεις.

Αυτούς, λοιπόν, τους τρεις αγαπημένους ευθυμογράφους θα παρουσιάσει ο Γιάννης Φαρμακίδης διαβάζοντας κείμενά τους στην Παλιά Ηλεκτρική, στον Βόλο. Την Τετάρτη 5 Σεπτεμβρίου και την Πέμπτη 6 Σεπτεμβρίου 2012, στις 9 το βράδυ, με ελεύθερη είσοδο.