Θέατρο και καφετέρια

του Γιάννη Φαρμακίδη


Ας υποθέσουμε ότι μπαίνουμε σε μιά καφετέρια. Είναι άδεια, εκτός από ένα τραπέζι όπου κάθονται δυό άτομα. Τα ρίχνουμε μιά ματιά, όπως πάντοτε κάνουμε όταν μπαίνουμε κάπου, τα άτομα μάς είναι άγνωστα, σταματάμε να τα προσέχουμε και παραγγέλνουμε τον καφέ μας.

Θα προσέξουμε περισσότερο τα άτομα, εάν έχουν πάνω τους κάτι το ασυνήθιστο. Ας πούμε, ενώ είναι χειμώνας, φοράνε καλοκαιρινά ρούχα. Ή, ενώ είναι καλοκαίρι, φοράνε παλτό. Θα σκεφτούμε για το τι μπορεί να συμβαίνει, αλλά μετά από λίγο θα χάσουμε το ενδιαφέρον μας και θα ασχοληθούμε πάλι με τα δικά μας θέματα.

Κάποια στιγμή τα δύο εκείνα άτομα αρχίζουν να μιλάνε δυνατά, πολύ δυνατά, πράγμα που δεν είναι συνηθισμένο σε μιά καφετέρια. Αυτό τραβάει πάλι την προσοχή μας. Προσπαθούμε να καταλάβουμε τι συμβαίνει, τι λένε, αλλά δεν βγάζουμε άκρη. Τότε, σταματάμε πάλι να τα δίνουμε σημασία και ασχολούμαστε με τα δικά μας ζητήματα.

Κάποια στιγμή το ένα από τα δύο άτομα χαστουκίζει το άλλο άτομο. Αρχίζουμε πάλι να τα προσέχουμε και αυτήν την φορά δεν υπάρχει τίποτε που να μάς κάνει να μην τα προσέχουμε. Περιμένουμε να δούμε την συνέχεια του χαστουκιού.

Όλα όσα είχαν συμβεί προηγουμένως, τα αταίριαστα με την εποχή ρούχα, η συνομιλία με πολύ δυνατή φωνή, τράβηξαν την προσοχή μας επειδή είχαν κάτι το ασυνήθιστο, αλλά δεν κράτησαν για πολύ την προσοχή μας. Το χαστούκι, όμως, κάτι το απολύτως ασυνήθιστο μέσα σε μια καφετέρια, και όχι μόνον εκεί, κράτησε για τα καλά την προσοχή μας. Μάς έκανε να προσέχουμε και να περιμένουμε την συνέχεια.

Όλα τα προηγούμενα θα μπορούσαν να ήταν μιά αλληγορία Θεάτρου, μιά ιδέα για το πώς γράφουμε ένα θεατρικό έργο, πώς το σκηνοθετούμε, πώς το ερμηνεύουμε ως ηθοποιοί.

Και για να μην λέμε πολλά λόγια, αυτό που τραβάει την προσοχή των ανθρώπων είναι το εντελώς ασυνήθιστο, αυτό που υπόσχεται ότι θα υπάρχει συνέχεια και αυτή η αναμονή της συνέχειας είναι που κρατάει την προσοχή μας.

Όταν δεν δημιουργείται στο Κοινό μιάς θεατρικής αίθουσας η απορία για το τι γίνεται και για το τι θα γίνει στην συνέχεια, τότε το Κοινό βαριέται, τότε το έργο ή σκηνοθεσία ή το παίξιμο ή όλα μαζί, χωλαίνουν.

Κάνω Θέατρο δεν σημαίνει απλά ανεβάζω ένα έργο. Κάνω Θέατρο σημαίνει ανεβάζω ένα έργο και προσέχω να κρατώ διαρκώς το Κοινό σε ένταση, σε απορία, για το τι θα συμβεί παρακάτω.