"Κουαρτέττο" του Χάϊνερ Μύλλερ

Xάϊνερ Μύλλερ Heiner Müller (Γερμανία 1929-1995)

Κουαρτέττο Quartett

(απόσπασμα)

Μετάφραση Γιάννη Φαρμακίδη

Η μετάφραση έγινε από το γερμανικό πρωτότυπο όπως υπάρχει στην έκδοση Heiner Müller Werke 5 Die Stücke 3 του οίκου Suhrkamp Φραγκφούρτη επί του Μάϊν 2002.

Το έργο γράφτηκε το 1980 και βασίζεται στο μυθιστόρημα «Οι επικίνδυνες σχέσεις» (Les Liaisons dangereuses) του Πιέρ Σορντελό ντε Λακλό (Pierre Choderlos de Laclos). Το έργο του Μύλλερ έχει δύο πρόσωπα, την Μερτέϊγ και τον Βαλμόν. Κατά διαστήματα, μέσα από τα λόγια των προσώπων διαπιστώνουμε ότι κάθε πρόσωπο μιλά σαν να ήταν το άλλο πρόσωπο. Συνολικά υπάρχουν τέσσερα πρόσωπα, εξ ου και ο τίτλος «Κουαρτέττο». Αυτή η εναλλαγή φαίνεται και στο απόσπασμα που παρατίθεται εδώ.

ΜΕΡΤΕΪΓ Είστε πολύ προσεκτικός, κύριέ μου. Θα ’σάς υπόχρεη, εάν το συντομότερο ’μού δείξετε, εάν μπορείτε ’μού δείξετε, πού ο Θεός κατοικεί. Θα σημειώσω όλες του τις κατοικίες και θα φροντίσω ώστε ο χείμαρρος των επισκεπτών να μην σταματήσει και οι φιλοξενούμενοί του να αισθάνονται άνετα εκεί μέσα, και όσο θα μπορώ να αναπνέω, θα τούς υποδέχομαι.

ΒΑΛΜΟΝ Γιατί όχι για λίγο περισσότερο. Η αναπνοή δεν χρειάζεται να είναι προϋπόθεση της φιλοξενίας, ο θάνατος να μην είναι αφορμή χωρισμού. Πολλοί επισκέπτες μπορεί να έχουν ιδιαίτερες ανάγκες, ΚΡΑΤΑΙΑ ΩΣ ΘΑΝΑΤΟΣ Η ΑΓΑΠΗ. Και επιτρέψτε μου κάτι ακόμη να κάνω, δεσποινίς μου, που τώρα πρέπει να αποκαλώ Κυρία. Η Κυρία τελικώς έχει μόνον έναν εραστή. Ακούω τον θόρυβο της μάχης με τον οποίον τα ρολόγια του κόσμου χτυπούν πάνω στην ανυπεράσπιστη ομορφιά σας. Η σκέψη, αυτό το υπέροχο σώμα στις ρυτίδες των ετών να αφεθεί, αυτό το στόμα να αποξηραθεί, αυτά τα στήθη να μαραθούν, αυτό το μουνί να χαρακωθεί από το αλέτρι του χρόνου, μού σχίζει βαθιά την καρδιά, ώστε θέλω να την δουλειά του γιατρού αναλάβω και να σε οδηγήσω στην αιώνια ζωή. Θέλω να γίνω η μαμή του θανάτου, του κοινού μας μέλλοντος. Θέλω τα ερωτευμένα μου χέρια γύρω από τον λαιμό σου να ενώσω. Πώς αλλιώς μπορώ να ζητήσω την νεότητά σου με κάποια προσδοκία επιτυχίας. Θέλω να ελευθερώσω το αίμα σου από την φυλακή των φλεβών, τα έντερα από τον ζυγό του σώματος, τα κόκκαλα από τις τανάλιες της σάρκας. Πώς αλλιώς μπορώ με τα χέρια να πιάσω και με τα μάτια να δω αυτό που το πρόσκαιρο κάλυμμα μού στερεί από το βλέμμα μου κι από το άγγιγμά μου. Θέλω τον άγγελο που ζει μέσα σου να τον ελευθερώσω στην αιωνιότητα των άστρων.

ΜΕΡΤΕΪΓ Ο αφανισμός.

(Παύση)

ΜΕΡΤΕΪΓ Πρέπει να φάμε ο ένας τον άλλον, Βαλμόν, ώστε όλα να τελειώσουν, πριν γίνετε εντελώς άσχημος.

ΒΑΛΜΟΝ Λυπάμαι που πρέπει να σάς ’πώ ότι έχω ήδη φάει, Μαρκησία. Έχω ήδη ρίξει την σύζυγο του κυρίου Δημάρχου.

ΜΕΡΤΕΪΓ Την αιώνια πιστή σύζυγο.

ΒΑΛΜΟΝ Ναι, την κυρία ντε Τουρβέλ.

ΜΕΡΤΕΪΓ Είστε μια πουτάνα, Βαλμόν.

ΒΑΛΜΟΝ Περιμένω την τιμωρία μου, Βασίλισσα.

ΜΕΡΤΕΛΪΓ Η αγάπη μου για την πουτάνα δεν αξίζει καμία τιμωρία.

ΒΑΛΜΟΝ Είμαι ένα σίχαμα. Θέλω να φάω τα σκατά σας.

ΜΕΡΤΕΛΙΓ Σίχαμα με σίχαμα. Θέλω να με φτύσετε.

ΒΑΛΜΟΝ Θέλω να αδειάσετε το κατούρημά σας επάνω μου.

ΜΕΡΤΕΪΓ Τα σκατά σας.

ΒΑΛΜΟΝ Ας προσευχηθούμε, Λαίδη, να μη μάς χωρίσει η κόλαση.

ΜΕΡΤΕΪΓ Και τώρα ας αφήσουμε, Βαλμόν, την σύζυγο του Δημάρχου να πεθάνει για το μάταιο λάθος της. Η γυναίκα θύμα.

ΒΑΛΜΟΝ Έχω πέσει στα πόδια σας, Βαλμόν, ώστε πλέον να μην σκοντάφτετε. Με έχετε βαφτίσει με το άρωμα του υπονόμου. Από ψηλά από τον ουρανό πέταξα τον γάμο μου στην άβυσσο των επιθυμιών σας για να σωθεί αυτή η παρθένος. Σάς είπα ότι θα δώσω τέλος στην ζωή μου, εάν στο Κακό που βγαίνει από μέσα σας δεν αντισταθείτε ούτε αυτή τη φορά. Σάς προειδοποίησα, Βαλμόν. Το μόνο που μπορώ τώρα να κάνω για ’σάς είναι να σάς συμπεριλάβω στις τελευταίες μου προσευχές. Είστε ο δολοφόνος μου, Βαλμόν.

ΜΕΡΤΕΪΓ Πράγματι αυτό είμαι. Μεγάλη μου τιμή, Κυρία. Δεν συνέταξα εγώ τις εντολές επί τη βάση των οποίων εσείς θέλετε να αυτοκτονήσετε. Δεν κερδίσατε καμία ηδονή από την ενάρετη μοιχεία σας, εκτός από την τρυφερή βεβαιότητα την οποία τώρα απολαμβάνετε. Δεν είστε πολύ ψυχρή για την κόλαση, εάν κρίνω από τα παιχνίδια μας στο κρεβάτι. Τέτοια ψέματα καμιά σάρκα κάτω των σαράντα ετών δεν λέει. Και αυτό που όχλος ονομάζει αυτοκτονία, είναι η στέψη του αυτοερωτισμού. Επιτρέψτε μου να πάρω τα κιάλια μαζί μου, ώστε να παρακολουθήσω καλύτερα το θέαμα. Το τελευταίο σας θέαμα, Βασίλισσα, γεμάτο φόβο και ευσπλαχνία. Τοποθέτησα καθρέφτη, ώστε εσείς πολλαπλώς να μπορείτε να πεθάνετε. Και δώστε μου σάς παρακαλώ την ευχαρίστηση να ’σάς προσφέρω με τα ανάξια αυτά χέρια αυτό το τελευταίο ποτήρι κρασιού.