InZicht video niet beschikbaar

naar alle andere InZicht video's

Geschiedenis van Lhee

Het esdorp Lhee ligt zuidoostelijk van Dwingeloo, aan de rand van het Nationaal Park Dwingelderveld. Het dorp is ontstaan in de vroege middeleeuwen, misschien zelfs eerder. Archeologen menen dat er al rond 3000 voor Christus mensen woonden in het Dwingelderveld. Er zijn onder andere enkele grafheuvels aangetroffen. Uit bisschoppelijke documenten is gebleken dat Lhee in de tiende eeuw groter was dan Dwingeloo.

Het patroonsrecht van Lhee werd halverwege de dertiende eeuw geschonken aan het klooster van Ruinen. Uit die periode dateert waarschijnlijk ook de in 1953 ontdekte Spieker van Lhee. In het centrum van het dorp vond men toen een fundament van veldkeien met een afmeting van ongeveer vier bij zes meter. Vermoed wordt dat het gebouwtje dat hier stond dienst deed als kleine opslagplaats, oftewel spieker. Mogelijk werden hier de belastingen, die in natura werden geheven, zoals granen, voor de Utrechtse bisschop bewaard.

De eerste bebouwing van Lhee bestond vooral uit verspreid liggende boerderijen. Gaandeweg concentreerde de bebouwing zich rond twee kleine kernen. Aan de noordkant van Lhee vestigden inwoners zich aan de doorgaande weg richting Dwingeloo. Na 1860 is parallel daaraan een nieuwe weg aangelegd, waarlangs ook bebouwing kwam. Aan de zuidkant van het dorp werden woningen gebouwd nabij de grote dubbeldriehoekige brink Tellegies en de oogstakker Thieshof. In Lhee staan nog een aantal bijzondere boerderijen, zoals de hallenhuisboerderij aan de Lhee 68 met het jaartal 1746.

In de achttiende eeuw werd in Lhee een dorpsschooltje gebouwd, dat bestond uit één lokaal met in het midden een grote vuurplaats. Tot 1860 werd lesgegeven in deze school. In de jaren ’50 van de vorige eeuw is het gebouw steen voor steen afgebroken en in het Nederlands Openluchtmuseum in Arnhem herbouwd. In de wijde omtrek is Lhee tegenwoordig vooral bekend door de jaarlijkse Oogstdag, een dorpsfeest met demonstraties van oude ambachten.