Fotoblog 1223

De hervormde gemeente in Tilburg dateert van 1629 en het ontstaan ervan wordt gemarkeerd door de val van 's-Hertogenbosch. De hervormde dominee Portenius uit het nabijgelegen, tot Holland behorende 's-Gravenmoer, trachtte toen tevergeefs een dienst te houden in de Heikese kerk (zie fotoblog 1208). Hij vond de deur gesloten. In 1633 gelukte het de dominee Petrus Arleboutius, met behulp van de hoogschout en 200 ruiters, alsnog een dienst te houden en te preken voor een klein aantal protestanten. In de daaropvolgende jaren bleef de situatie onduidelijk, maar in 1648 kwam de Heikese kerk definitief in handen van de Hervormden. Het bestuur moest in het Generaliteitsland door protestanten worden uitgeoefend en zo kwamen er mensen uit het noorden om deze taken uit te voeren. In 1651 kon een eigen kerkenraad worden ingesteld en in 1675 waren er 60 hervormden in Tilburg, een aantal dat toenam tot ongeveer 200 tegen het einde van de 18e eeuw. Er woonden toen ongeveer 9000 katholieken.

Toen na 1796 de katholieken de Heikese kerk terug zouden kunnen krijgen moest er voor de hervormden een andere oplossing worden gevonden. Zij kregen subsidie voor een nieuwe kerk, de huidige Pauluskerk die op 4 mei 1823 werd ingewijd. Het werd een achtkante neoclassicistische zaalkerk. Het orgel en de preekstoel werden naar deze nieuwe kerk overgebracht en koning Willem I kwam de kerk al na een maand bezoeken. Koning Willem II kerkte er wanneer hij in Tilburg verbleef; er werden hiertoe speciale banken aangebracht. Toen hij stierf schonk zijn weduwe, Anna Paulowna, een zilveren avondmaalschotel en -borden.

Door de komst van werkplaatsen van de Nederlandse Spoorwegen en door de komst van militairen kreeg, aan het begin van de 20-ste eeuw, de verzuiling ook vorm in Tilburg. Er kwam protestants onderwijs en het protestants verenigingsleven kwam op gang. In de Pauluskerk kwamen de meer vrijzinnige protestanten bijeen. Per 1 januari 2010 verkocht de Protestante Gemeente Tilburg de Pauluskerk aan de Stichting Pauluskerk G.K.I.N. (Gereja Kristen Indonesia Nederland, de Indonesisch-Nederlands Christelijke Kerk).

De Pauluskerk is geklasseerd als Rijksmonument.

Iedere week een mooie stad bekijken? Abonneer u op de Microtoerisme Nieuwsbrief!

Klik hier voor gratis abonnement Microtoerisme nieuwsbrief

Vul uw email adres in en bevestig met 'Subscribe'. U krijgt daarna op dat email adres eerst nog een mailtje dat u moet bevestigen. Pas dan is de inschrijving voltooid.