gepubliceerd: 22-04-2021

Fotoblog 1114

het Van Swinderenhuys in Groningen

een bijzonder eerbetoon aan een bijzondere hoogleraar

Met zijn middeleeuwse uiterlijk is het van Swinderenhuys één van de bekendste panden in de binnenstad van Groningen. Het gebouw is niet zo oud als je op het eerste gezicht zou denken. Pas in 1912 is de bouw van het Van Swinderen Huys van start gegaan. Tegenwoordig zouden we dat historiserend bouwen noemen. Bij een bepaalde groep architecten staat dat in een kwade reuk (want: edelkitsch). Maar de doorsnee Nederlander kan het meestal erg waarderen. In 2011 werd het pand overgenomen door de Rijksuniversiteit Groningen. 

Het pand van de Hanze Sociëteit kreeg een nieuwe naam: het Van Swinderen Huys. Hiermee wordt Theodorus van Swinderen (1784-1851) vernoemd, een van de bekendere Groningse hoogleraren uit de 19e eeuw. Iemand die sterk verbonden was met de universiteit, de stad Groningen en de provincie. De nieuwe functie werd een evenementen locatie voor veel verschillende soorten bijeenkomsten. Het management wordt gedaan door drie studenten van de universiteit om kennis en ervaring op te doen. De 3 studenten vervullen steeds een jaar lang de functies van bedrijfsleider, financieel directeur en operationeel directeur. 

Theodorus van Swinderen werd in 1784 in Groningen geboren. Op het Martinikerkhof, waar hij zijn hele verdere leven is blijven wonen. In 1799 ging hij studeren aan de "Hoogeschool van Groningen", de latere Rijksuniversiteit Groningen. Van Swinderen promoveerde in de jaren 1805 en 1806 op een drietal proefschriften in de wis- en natuurkunde, letteren en rechten. Tijdens zijn studie richtte hij in 1801, samen met zijn vriend Sibrandus Stratingh, het ‘Genootschap ter bevordering der natuurkundige wetenschappen te Groningen’ (= het latere Koninklijk Natuurkundig Genootschap) op. In 1807 werd hij benoemd tot schoolopziener, een functie die hij gedurende 44 jaar, tot zijn overlijden in 1851, zou uitoefenen. In 1814 werd hij benoemd tot hoogleraar in de natuurlijke historie aan de "Hoogeschool van Groningen" (de latere rijksuniversiteit). Van 1822 tot 1823 was hij daar rector. Van Swinderen ijverde tijdens zijn hoogleraarschap voor de oprichting van een Museum van Natuurlijke Historie.

Van Swinderen woonde zijn hele leven tegenover de Martinikerk, in het pand dat later het Feithhuis werd genoemd. Hij overleed in 1851 op 66-jarige leeftijd op het Martinikerkhof in zijn woonplaats Groningen. Hij was was Ridder in de Orde van de Nederlandse Leeuw. Tien jaar na zijn overlijden werd er een monument ter nagedachtenis aan hem geplaatst in de tuin van het Groene Weeshuis. Het monument werd na enkele omzwervingen afgebroken. In 1990 werd zijn buste in de binnentuin van het Universiteitsmuseum geplaatst.

foto: microtoerisme.nl
foto: vanswinderenhuys.nl
foto: Rijksdienst voor het Cultureel Erfgoed, CC BY-SA 4.0, https://commons.wikimedia.org/w/index.php?curid=23553666
foto: JoachimKohlerBremen op wikimedia
kunstenaar: Cornelis Bernardus Buys op wikipedia

Portret van Cornelis van Swinderen

foto: Vysotsky op wikimedia

buste van Van Swinderen in de
tuin van het Universiteitsmuseum

Iedere week een mooie stad bekijken? Abonneer u op de Microtoerisme Nieuwsbrief!

Vul uw email adres in en bevestig met 'Subscribe'. U krijgt daarna op dat email adres eerst nog een mailtje dat u moet bevestigen. Pas dan is de inschrijving voltooid.