gepubliceerd: 14-12-2021

Fotoblog 1159

Röntgen woonde kort in Utrecht

de nobelprijs winnaar zakte in Utrecht voor het eindexamen

Wilhelm Conrad Röntgen ontving in 1901 de eerste nobelprijs voor natuurkunde. Hij werd op 27 maart 1845 geboren in Lennep (Remscheid). Drie jaar na zijn geboorte verhuist hij met zijn ouders naar Apeldoorn. Hij gaat daar ook naar school maar wordt van school gestuurd omdat hij weigert te vertellen wie er een karikatuur van een leraar heeft gemaakt. Röntgen bezocht van 1863 tot 1865 de Technische School in Utrecht waar hij in huis woonde bij de scheikundige dr. J.W. Grunning, de latere hoogleraar. Hij zakte voor het eindexamen. Volgens verhalen omdat een leraar een hekel aan hem had. Wat de reden ook was, hij mocht zich zonder diploma niet inschrijven als student aan de Universiteit Utrecht, alleen als toehoorder. 

Hij kwam erachter dat je op de Polytechnische School in Zürich wel zonder gymnasiumdiploma examens kon doen. Zijn besluit was snel genomen en hij vertrok in 1865 naar Zürich, waar hij  in 1869 promoveerde. De Universiteit Utrecht vroeg hem terug te komen om de Nederlandse schei- en natuurkundige Christophorus Buys Ballot op te volgen. Röntgen weigerde en bleef in Duitsland. Röntgens wetenschappelijk werk richtte zich aanvankelijk op gassen en vloeistoffen (warmte en druk) maar hij onderzocht ook de elektrische eigenschappen van kristallen.  In 1888 werd hij benoemd tot hoogleraar in de natuurkunde aan de Universiteit van Würzburg.

Daar verdiepte hij zich, net als veel van zijn collega's, in kathodestralen en ontdekte zijn X-Rays - die veel sterker zijn dan kathodestralen - door het oplichten van kristallen van bariumplatinacyanide.  Hij publiceerde zijn bevindingen in 1895 in een korte publicatie 'Über eine neue Art von Strahlen'. Men dacht eerst dat de resultaten van zijn systematisch onderzoek sprookjes waren. De publicatie van de eerste röntgenfoto's trok iedereen over de streep. De foto's werden al snel gebruikt, ook als kermisvermaak en warenhuisattractie. Röntgen verdiende er geen cent aan. 'Ik ben van mening dat - een goede traditie van de wetenschap getrouw - uitvindingen en ontdekkingen de gehele gemeenschap ten goede dienen te komen en dat zij niet door patenten, licenties en dergelijke aan een enkeling mogen worden voorbehouden'.

 Röntgen  overleed op 10 februari 1923 in München. Zijn graf bevindt zich in Giessen.

foto: microtoerisme.nl

huis waarin Röntgen woonde toen hij in Utrecht de Technische School bezocht

foto: microtoerisme.nl
foto: microtoerisme.nl

foto: microtoerisme.nl

Polychroom tegeltablaeu met o.a. foto van Röntgen. De beeltenis van Röntgen en de röntgenfoto van een hand met kogels is omlijst door natuurtaferelen met o.a. een hert, een vos en een uil, resp. symbolen voor kracht, slimheid en wijsheid. De Edelweiss symboliseert zijn unieke vondst en zijn grote liefde voor wandelingen in de Zwitserse Alpen.

foto: wikimedia.com

Afbeelding van de hand met ring van Albert von Kölliker door Wilhelm Röntgen. Een van de eerste röntgenfoto's, gemaakt op 23 januari 1896.

Iedere week een mooie stad bekijken? Abonneer u op de Microtoerisme Nieuwsbrief!

Vul uw email adres in en bevestig met 'Subscribe'. U krijgt daarna op dat email adres eerst nog een mailtje dat u moet bevestigen. Pas dan is de inschrijving voltooid.