Geschiedenis van Sloten

Sloten is in de dertiende eeuw ontstaan als nederzetting bij een stins van de familie Van Harinxma thoe Slooten, zo bevond het zich op een kruising van de handelsweg van Bentheim naar Stavoren. De familie had destijds veel conflicten met de Vetkopers. Van de stins is tegenwoordig niets meer terug te vinden. Sloten wordt op een oorkonde van 30 augustus 1426 als stad genoemd. In 1523 is het stadje als laatste Friese vesting in handen gevallen van de erfgenamen van de graven van Holland. Tijdens het beleg van Sloten in 1523, waar Friese en Gelderse troepen waren gelegerd, is de Hollandse edelman Jan II van Wassenaer dodelijk verwond geraakt. De edelman was de laatste Hollander die omkwam in de strijd om het heerschap over Friesland.

Sloten bevond zich aan de belangrijke waterweg van Sneek naar de Zuiderzee en zo verder naar de Hanzesteden aan de IJssel. In Sloten kruiste deze waterweg met de landweg van Duitsland naar Stavoren (Starum). Op deze kruising kon men dus tol heffen en strategische controle uitoefenen. De landweg liep via Doniawerstal over de gaasten (zandruggen) via Sloten, waar de waterweg was te overbruggen, naar Gaasterland en zo verder naar Stavoren, welke stad in de middeleeuwen een grote en belangrijke handelsstad was. Ook in de Tachtigjarige Oorlog vormde Sloten een belangrijke sleutelpositie. De Spanjaarden hebben het stadje nog geprobeerd te veroveren door manschappen te verstoppen in een bierschip. De list mislukte. Aan het einde van de Tweede Wereldoorlog bliezen de Duitsers de brug over de Ee op om de voortgang van Canadese troepen te vertragen.

Tegenwoordig is Sloten niet meer van strategisch belang. Het stadje is nu in trek bij watersporters, dagjestoeristen en mensen die een aangename woonomgeving zoeken. Aan de zuidzijde van het stadje is in de jaren zeventig een jachthaven aangelegd waar ook enkele watersportbedrijven zijn gevestigd. Tevens staat er in het stadje een grote fabriek die deel uitmaakt van het Nutreco-concern. Het bedrijf produceert melkvervangers voor jongvee (kalveren, biggen, etc.). En natuurlijk is er in de omgeving van Sloten de veeteelt, die een belangrijke basis vormt voor de lokale economie.

Het stadje heeft de oorspronkelijke omwalling vrijwel geheel behouden en tevens is de oorspronkelijke structuur van Sloten bijna geheel bewaard. De vestiging was ontworpen en gebouwd door de bekende vestigingsbouwer Menno van Coehoorn, die in het nabijgelegen Wijckel ligt begraven. Sloten was in vestingtermen de ideale stad, haar vorm heeft veel van een ui, het stadje wordt dan ook wel de "sipelstêd" (uistad) genoemd. In Sloten wordt de Sipelsneon gehouden. Sloten telt ongeveer 760 inwoners en maakt daarom ten onrechte aanspraak op de eretitel kleinste stad van Nederland. De stad is wel de kleinste Friese stad.