InZicht video niet beschikbaar

naar alle andere InZicht video's

Geschiedenis van (Bad) Nieuweschans

Door overstromingen zijn in de 14e en 16e eeuw grote stukken land door de Dollard verzwolgen. Vanaf die tijd begint men door zowel actieve inpoldering, als natuur+lijke aanslibbing de zee terug te dringen. Hier-door wordt ook het strategisch belangrijke grensgebied uitgebreid. De Nieuwe- of Langeakkerschans wordt aangelegd in 1628, ten tijde van de Tachtigjarige Oorlog, als de plaats nog aan de Dollard ligt. Deze nieuwe schans is ontworpen door ingenieur Matthijs van Voort en krijgt de vorm van een regelmatige vijfhoek met bastions, omgeven door wallen en een gracht. Binnen de schans wordt een regelmatig stratenpatroon aangelegd, met in het midden een exercitieterrein. Ten noorden wordt een sluis aangelegd om het gebied onder water te kunnen zetten (inundatie). In de 17e en 18e eeuw wordt de vesting nog versterkt en uitgebreid.

Door inpolderingen komt de schans steeds verder landinwaarts te liggen en verliest hij zijn functie. In 1815 vertrekt het Nederlandse garnizoen en in 1870 wordt bij Koninklijk Besluit bepaald dat Nieuweschans geen vesting meer is. In 1882 worden de vestingwerken geslecht en de grachten gedempt. Na aanleg van de spoorlijn breekt een tijdperk van industrialisatie aan. Vooral landbouwindustrieën vestigen zich hier. In de zeventiger jaren is men begonnen met de reconstructie van de vesting. Sinds 1974 is de kern van het dorp een beschermd dorpsgezicht. 

Nieuweschans heeft een aantal een monumenten. De Hoofdwacht dateert uit 1631 en bevindt zich aan de Voorstraat. Verder zijn er ook monumentale woonhuizen aanwezig. De locomotievenremise dateert uit 1876 en is nog goed herkenbaar. Tegenwoordig is er een bronsgieterij en een cultureel centrum, met expositieruimte en koffieschenkerij, in gevestigd. De Nederlands Hervormde kerk dateert uit 1751 en is in gebruik als garnizoens-kerk. Ook is de oude synagoge nog aanwezig en een Joodse begraafplaats. In Nieuweschans is het vestings-museum gevestigd.

In de jaren zeventig is men begonnen met de reconstructie van de vesting. In 1985 werd het kuuroord Fontana geopend nadat zout, mineraalrijk bronwater was ontdekt op 630 meter diepte. Dit kuurcentrum trok in 2016 ongeveer 210.000 bezoekers. Op 12 november stemde een grote meerderheid van de gemeenteraad van Reiderland in met de naamsverandering tot Bad Nieuweschans. Dit werd op 1 april 2009 bekrachtigd door het Ministerie van Binnenlandse Zaken. De toevoeging 'Bad' (van het Oudhoogduitse 'bad' voor "warm baden") moet in de toekomst zorgen voor meer ondernemingen en activiteiten gericht op zorg- en wellness-toerisme.