Tempsplein e.o. is een stedelijk uitbreidingsplan uit 1913 van de architect-stedenbouwkundige Jan Stuyt. Het plan dateert uit een periode dat Heerlen, door de bloeiende kolenmijnbouw, een snelle ontwikkeling doormaakte. Kern van het plan zijn twee stadspleinen, het Tempsplein en het Burgemeester De Hesseleplein - voorheen Lindeplein genoemd. In fotoblog 1178 maakten we al kennis met het Burgemeester De Hesseleplein, waar de voormalige ambachtsschool staat.

De naam “Tempsplein” verwijst naar een diepe gracht die eerst de Romeinse thermen en daarna het Middeleeuwse fort van water heeft voorzien. De weiden ter plaatse van het huidige Tempsplein waren daar naar vernoemd.

Ook met het Tempsplein maakten we al kennis. In fotoblog 1186, waarin de hervormde kerk werd gepresenteerd. De bouwstijl rond het Tempsplein heeft expressionistische invloeden van de Amsterdamse school (1910-1940). Bijvoorbeeld door toepassing van stevige witgeschilderde houten kozijnen in de zijlichten naast voordeuren. De waardering voor het Tempsplein heeft wellicht te maken met een verborgen verlangen naar een samenbindend stadsbeeld. Of naar de onuitgesproken wens van bewoners te leven in harmonie met de omgeving. 

Het kan ook zijn dat de beschouwers van nu, de pittoreske vormen uit oude steden herkennen. De romantische straten en de rechthoekige pleinen uit de compacte middeleeuwse stad zijn namelijk als voorbeeld gebruikt bij de stedenbouwkundige opzet van deze pleinen. Daaraan ondergeschikt is de architectuur van de afzonderlijke bouwwerken.

Niet te missen op het Tempsplein is het grote Heilig Hart standbeeld.  Met name in de eerste helft van de 20e eeuw werden in Limburg beelden opgericht in het kader van de Heilig Hartverering. In 1922 kreeg de beeldhouwer Toon Dupuis de opdracht een Heilig Hartbeeld te maken. In oktober 1924 vond de onthulling op het Tempsplein plaats en werd het beeld ingewijd door deken Nicolaye.

Het bronzen beeld is een blootsvoetse, staande Christusfiguur, gekleed in een lang gewaad. Hij houdt zijn beide armen zegenend gespreid. Het beeld staat op een natuurstenen, getrapte sokkel, ontworpen door architect Dirk Roosenburg. Het beeldhouwwerk werd in 1999 erkend als rijksmonument, onder meer vanwege de "ensemblewaarde wegens zijn centrale situering op het Tempsplein, een plein dat van bijzonder belang is voor het aanzien van dit deel van Heerlen. Het object is ten slotte van algemeen belang wegens de kunsthistorische zeldzaamheid als voorbeeld van een beeldhouwwerk uit het 1e kwart van de XX eeuw, opgesteld in de openbare ruimte.

 Het Tempsplein heeft een helder en duidelijk stedenbouwkundig concept. De straatwanden en dakvormen omlijsten het parkje en het standbeeld in het midden. De architectonische vormentaal vertoont samenhang; alle gebouwen horen als het ware bij elkaar. Misschien is het daarom wel, dat het Tempsplein zoveel bijval geniet.

Het plein wordt gekenmerkt door een multifunctioneel karakter dat in de loop der tijd veranderingen heeft ondergaan maar waarin een sterke woonfunctie is blijven bestaan. De voormalige Openbare Bibliotheek ( Architect J. Pauw en J.M. van Hardeveld, 1917 heeft invloeden van de Amsterdamse school. Het expressieve van de Amsterdamse school ligt vooral in de plasticiteit van de voorgevel waardoor het gebouw een bijzondere spanning krijgt.

De middenpartij waar de directeurswoning was, komt als apart woonblok naar voren zonder de samenhang met het pand te verliezen. De bibliotheek is in 1994 verbouwd tot zes appartementen.

Vanaf 18 augustus 2013 staat er op het Tempsplein op initiatief van de “Stichting vrouwen laten Heerlen glimlachen” een zitbank als eerbetoon aan de architect - stedenbouwkundige Jan Stuyt, ontworpen door Buro Marcel van der Heyden.

Iedere week een mooie stad bekijken? Abonneer u op de Microtoerisme Nieuwsbrief!

Klik hier voor gratis abonnement Microtoerisme nieuwsbrief

Vul uw email adres in en bevestig met 'Subscribe'. U krijgt daarna op dat email adres eerst nog een mailtje dat u moet bevestigen. Pas dan is de inschrijving voltooid.