Fotoblog 1286

De Borchmolendijk en omgeving is onderdeel van het historische centrum van Sint-Oedenrode. Water uit de Dommel werd hier afgeleid en het hoogteverschil in waterstanden werd gemaximaliseerd zodat er een watermolen kon draaien. Deze watermolen, de historische Borchmolen, met waterwerken was kenmerkend voor het Dommeldal in het algemeen en voor Sint-Oedenrode in het bijzonder. Hieromheen is Sint-Oedenrode ontstaan. Het Molenwiel is een restant van het waterwerk. De keermuur is een verwijzing naar de oude Borchmolen. 

De watermolen is vernoemd naar de burcht, waar de graven van Rode zich konden terugtrekken. Dit waren de oorspronkelijke eigenaren van de molen. Het betrof een door water omringde donjon. Er bestaan nauwelijks documenten omtrent deze tijd. De eerste vermelding van de molen stamt uit 1320, hoewel ze waarschijnlijk al vóór 1200 heeft bestaan.

Uiteindelijk kwam de molen in bezit van de Hertogen van Brabant. Uit een document van 1421 bleek dat de molen al was verkocht aan een particulier, en wel Marcellis de Luwe. Verdere documenten betreffen een huurovereenkomst uit 1433, en een eigendomsovereenkomst uit 1563, toen de familie Thijbos deze molen in bezit kreeg. Deze familie was gedurende twee eeuwen eigenaar, maar de molen werd uiteindelijk verkocht aan Johan Carel de Jeger, die Heer van Eckart was. Deze verzocht in 1769 om ontheffing van belasting voor de molen.

In 1793 werd de, inmiddels bouwvallige, molen verkocht aan Nicolaas Kock, die hem herstelde en er een volmolen bij bouwde. Deze industriemolen wisselde daarna nog een aantal malen van eigenaar, om uiteindelijk in verval te geraken en in 1925 in de Dommel te storten. De korenmolen bleef functioneren tot 1938 en fungeerde enige tijd ook als waterinlaat voor de stoomtram. Niet lang na 1945 werden de resten van de Borchmolen gesloopt. Overgebleven zijn een molenvijver de Molenwiel, enkele molenstenen op de hoek van de Philipusstraat, een embleem in de straat, en benamingen zoals Borchmolendijk en Residentie de Molenveste.

Iedere week een mooie stad bekijken? Abonneer u op de Microtoerisme Nieuwsbrief!

Klik hier voor gratis abonnement Microtoerisme nieuwsbrief

Vul uw email adres in en bevestig met 'Subscribe'. U krijgt daarna op dat email adres eerst nog een mailtje dat u moet bevestigen. Pas dan is de inschrijving voltooid.