Er begint weer een nieuwe serie fotoblogjes: Lochem (25-10-2025). Klik hier->>
kies: print (pdf) of audiotour (zip)
Een stadswandeling waarin u veel te weten komt over de rijke geschiedenis van Enkhuizen, met de zeer welvarende periode in de Gouden Eeuw en de aftakeling daarna. Na de wandeling begrijpt u waarom in Enkhuizen de naam Snouck van Loosen met veel eerbied wordt uitgsproken. Verder komt u nog te weten waarom Enkhuizen twee hele grote kerken heeft. Tot slot snapt u waarom vroeger iedere belangrijke streek zijn eigen munt had en welke personen er bij het slaan van de munten belangrijk waren.
InZicht video niet beschikbaar
Enkhuizen is ontstaan uit twee kerkdorpen, Gommerskerspel (bij de huidige Westerkerk) en Enkhuizen (bij de huidige Zuiderkerk). Het oorspronkelijke Enkhuizen ligt nu in het IJsselmeer. Rond 1300 moesten de bewoners een plek zoeken binnen de West-Friese Omringdijk. Ze kregen last van de oprukkende Zuiderzee. De twee dorpen kwamen daardoor zo dicht bij elkaar te liggen dat ze in 1356 één stadsrecht kregen. Het boek aan het balkon van het stadhuis herinnert aan deze gebeurtenis. De verlening van deze stadsrechten is vorig jaar herdacht.
Enkhuizen wordt ook wel de haringstad genoemd. Zij dankt de bijnaam aan de enorme vlucht van de haringvisserij in de 15e en 16e eeuw. Het stadswapen bevat dan ook drie haringen. Uiteraard leefde de stad niet alleen van de haringvangst. Ook de scheepvaart op allerlei Europese landen, van de Oostzee tot de Middellandse zee, leverde een grote bijdrage aan de welvaart in de stad. Vanaf 1602 voeren er zelfs VOC-schepen vanuit Enkhuizen naar Indië.
De bevolking explodeerde en rond 1600 werd het dan ook noodzakelijk de stad sterk uit te breiden. In het zuiden, oosten en noorden van de stad werden nieuwe havens gegraven die het toenemende aantal schepen een veilige ligplaats moesten geven. De middeleeuwse stadsmuur werd gesloopt en de Vest werd aangelegd, waardoor er in het noorden en westen van de stad ruimte ontstond voor woonhuizen.
Verzandende havens, dalende haringvangsten, de Engelse Oorlogen die de vloot ernstige schade berokkenden en de definitieve opkomst van Amsterdam als leidende stad in Holland zorgden ervoor dat de stad na 1650 in een langzame maar gestage neerwaartse spiraal terechtkwam. Na een periode van stagnatie volgde in de achttiende en negentiende eeuw zelfs een periode van achteruitgang. Vooral het nieuwe zeventiende eeuwse gedeelte, nu de Boerenhoek genoemd, raakte ontvolkt, de huizen werden gesloopt. De havens in het zuiden en noorden van de stad werden gedempt. Pas na de aanleg in 1885 van de spoorverbinding met Amsterdam (en de spoorbootverbinding met Friesland en het daar achter liggende Duitsland) herstelde Enkhuizen zich weer.