gepubliceerd: 25-10 -2021

Fotoblog 1150

de Universiteit Utrecht wil dat de

zon der gerechtigheid ons verlicht

het ontwerp van het Academiegebouw ontaardde in een  architectonische strijd

Het Academiegebouw van de Rijksuniversiteit Utrecht werd in 1896 door de stad Utrecht aan de universiteit geschonken. Het is nog altijd haar ceremoniële hart. waar de grote academische plechtigheden plaats vinden. In de medaillons onder de gootlijst zijn de portretten van beroemde hoogleraren van vóór 1896 aangebracht.

Het gebouw is in de stijl van de neo-renaissance opgetrokken. Daardoor contrasteert het sterk met de gotiek van het aanpalende complex van de Domkerk (zie fotoblog nr. 1148). Het Academiegebouw heeft een nogal merkwaardige ontstaansgeschiedenis, die duidelijk de richtingenstrijd tussen de verschillende neostijlen aan het eind van de negentiende eeuw illustreert. Oorspronkelijk was het gedacht als een geschenk aan de Universiteit ter gelegenheid van haar 250-jarig bestaan in 1886, maar door een slepend conflict, en het onverwacht overlijden van een van de architecten, Cornelis Vermeijs, kon de bouw pas in 1891 beginnen.

Aanhangers van de neogotische stijl onder leiding van Victor de Stuers steunden een ontwerp van P.J.H. Cuypers. Zij meenden dat het ontwerp veel beter aansloot bij de architectuur van de nabijgelegen Domkerk. De neorenaissancerichting koos voor de plannen van E.H. Gugel en F.J. Nieuwenhuis. Hun voornaamste argument was dat de neogotiek wel geschikt was voor kerkelijke gebouwen, maar dat een universiteit beter gebouwd kon worden in de neorenaissancestijl, de stijl van het humanisme die bovendien terugverwees naar de oude Griekse beschaving. Uiteindelijk trokken de aanhangers van de neorenaissancestijl aan het langste eind,

Van het Dom complex zijn de Pandhof en de daarnaast gelegen Kapittelzaal door de stad aan de universiteit ter beschikking gesteld. Dat gebeurde in 1636, het oprichtingsjaar van de universiteit. In De Kapittelzaal werden de eerste colleges gegeven. De Kapittelzaal doet nu dienst als Aula. In 1579 werd hier de Unie van Utrecht gesloten. Een aantal Nederlandse gewesten bundelde in dit verdrag de krachten in de strijd tegen de Spaanse overheersing. Dat was het begin van de Republiek der Zeven Verenigde Nederlanden, voorloper van het huidige koninkrijk. 

Het wapen van de Universiteit Utrecht stelt een stralende zon voor met het stadswapen in het midden. Het omschrift luidt: SOL IUSTITIAE ILLUSTRA NOS: Zon der Gerechtigheid, verlicht ons.

foto: microtoerisme.nl
foto: microtoerisme.nl

Gevel medaillons met portretten van beroemde hoogleraren van vóór 1896,

foto: microtoerisme.nl
foto: microtoerisme.nl

Pandhof Domkerk

foto: openmonumentendag

Aula Universiteit Utrecht

afbeelding: op wikimedia commons

Gezicht in de oude Senaatskamer uit het oosten

foto: uu.nl

Wapen Universiteit Utrecht: zon der gerechtigheid

Iedere week een mooie stad bekijken? Abonneer u op de Microtoerisme Nieuwsbrief!

Vul uw email adres in en bevestig met 'Subscribe'. U krijgt daarna op dat email adres eerst nog een mailtje dat u moet bevestigen. Pas dan is de inschrijving voltooid.