Fotoblog 1258

In de Roermondse Hamstraat zijn de panden 20-22 geklasseerd als rijksmonument. De panden maken deel uit van een gesloten straatwand van de Hamstraat. Alle panden zijn rijksmonument vanwege de combinatie wonen boven winkels. Dat was vroeger heel gewoon, maar nu bijna uitgestorven. Het rechterpand (Hamstraat 20) heeft daarnaast ook nog de monumentenstatus omdat in de gevel een verwijzing is opgenomen naar de vroegere functie van synagoge. De bovenwoningen van het linker pand (Hamstraat 22+20a)) hebben hoofdzakelijk rechthoekige plattegronden. Op de eerste verdieping bevindt zich een beeld in een nis, waaronder twee bloemen. Hieronder een paneel met de tekst "Madonna van de rozenkransput".

Op de locatie van Hamstraat 20 is op de stadsplattegronden uit de zeventiende eeuw al sprake van bebouwing. Van dit historische pand is in het huidige gebouw niets meer aanwezig. In 1853 wordt op het kavel achter het huidige nummer 20 een synagoge opgericht. Deze werd gebouwd naar een ontwerp van architect G. Jonkergouw. Hoe dit gebouw eruit heeft gezien is onbekend. Ten tijde van de oprichting was ook nog sprake van een huis aan de straat. De synagoge werd tijdens de Tweede Wereldoorlog door de Duitsers gebombardeerd en totaal verwoest. In 1953, 100 jaar na het ontstaan van de oorspronkelijke synagogebouw, wordt een nieuwe synagoge opgetrokken naar een ontwerp van de Abraham Oznowicz. In 1990 werd de synagoge echter opgeheven aangezien de Joodse gemeente te klein was geworden, maar in 2005 werd de synagoge gerestaureerd en er worden rondleidingen in gegeven. De synagoge bevat nog de inventaris en voorwerpen die de geschiedenis van de Joodse gemeenschap in Roermond illustreren.

Het pand Hamstraat 20 is gebouwd in 1896, in opdracht van de heren J. Goedhardt en L. Strauss. Het gebouw is opgericht als woon-winkelpand, maar functioneerde ook als voorhuis voor de achtergelegen synagoge. De begane grond bestaat uit twee aparte winkelruimten, gescheiden door de gang die toegang geeft tot de sjoel. De aanwezigheid van de synagoge werd en wordt benadrukt door het groots opgezette gevelelement boven de entree, bestaande uit de onder een timpaan geplaatste wetstafels en het medaillon met de Davidsster. De winkelpuien aan weerszijde van de centrale gang zijn in opzet karakteristiek voor het eind van de negentiende eeuw: asymmetrische pui met een breed etalagevenster waarboven een latei met verfijnde decoratie in reliëf en daarnaast, gescheiden door een ranke Korintische kolom, de entree.

Per winkel is sprake van een bovenwoning, verdeeld over twee bouwlagen en zolderverdieping. De bovenwoningen zijn al enkele decennia niet meer in gebruik. De trappen zijn weggebroken (ook naar de kelders) en de verdieping is alleen bereikbaar via een ladder. Een gevelsteen bevindt zich op ooghoogte tegen de zijgevel van de eenlaags aanbouw. Op de steen staan de namen van beide heren, evenals de datum van de eerste steenlegging, 6 november 1896 en het jaartal in de Joodse jaartelling, 5657. De plaatsing van de steen was strategisch, aangezien iedereen die de synagoge bezocht de steen passeerde.

De eigenaar van het pand heeft de intentie om het rijksmonument te herbestemmen, restaureren en verbouwen, waarbij de al decennia leegstaande verdiepingen weer geschikt worden gemaakt voor bewoning. 

Iedere week een mooie stad bekijken? Abonneer u op de Microtoerisme Nieuwsbrief!

Klik hier voor gratis abonnement Microtoerisme nieuwsbrief

Vul uw email adres in en bevestig met 'Subscribe'. U krijgt daarna op dat email adres eerst nog een mailtje dat u moet bevestigen. Pas dan is de inschrijving voltooid.