~ απολογία υπέρ Λευτεράκη ~
πρωθυπουργός της Κρητικής Πολιτείας
(19/04/1899 - 18/03/1900)
υπουργός Δικαιοσύνης και υπουργός Εξωτερικών της Κρητικής Πολιτείας
(1908 - 1910)
πρωθυπουργός της Κρητικής Πολιτείας
(2/05/1910 - 8/08/1910,
πολιτικοί φίλοι του Βενιζέλου θέτουν την υποψηφιότητά του στον νομό Αττικοβοιωτίας,
όπου εκλέγεται βουλευτής στην Βουλή των Ελλήνων στις 8 Αυγούστου 1910, και μάλιστα πρώτος σε ψήφους)
καταγραφή βίντεο από επίσκεψη του Ελ. Βενιζέλου στις Κάτω Χώρες
πρωθυπουργός της Ελλάδος
(ορκίζεται υπηρεσιακός πρωθυπουργός στις 6 Οκτωβρίου 1910, αλλά θριαμβεύει στις Εθνικές Εκλογές της Β' Αναθεωρητικής, στις 28 Νοεμβρίου 1910!
6/10/1910 - 25/02/1915,
10/08/1915 - 24/09/1915,
14/06/1917 - 04/11/1920,
24/01/1924 - 19/02/1924 (όταν παραιτείται δια λόγους υγείας υπέρ Καφαντάρη),
4/07/1928 - 26/05/1932,
5/06/1932 - 4/11/1932,
16/01/1933 - 6/03/1933)
Το βασίλειον της Ελλάδος (πτωχευμένον από το 1893, και υπό Διεθνή Οικονομικό Έλεγχο -ΔΟΕ από το 1897),
γερμανικός χάρτης του 1905: Αυτό το απολειφάδι παρέλαβε ο Βενιζέλος στις 6 Οκτωβρίου του 1910,
ενώ η Οθωμανική Τουρκία διαχειρίζεται ως αυτόνομες πολιτείες την Σάμο/Σισάμ (1830-1912),
την Κρήτη/Κιρίτ ([3 Οκτωβρίου 1878 έως 1889], [1896] 1898
έως [1908] 1η Δεκέμβρη 1913), μέχρι προσφάτως δε, και την
Ανατολική Ρωμυλία/Ρούμελη/Ρουμ Ιλί (1878-1908).
Ο Ελευθέριος Βενιζέλος (23 Αυγούστου 1864 – 18 Μαρτίου 1936), ξεκινά ως δικηγόρος στα Χανιά, όπου ασχολείται με τα κοινά της Κρητικής Πολιτείας από το 1889 κι εξής. Γίνεται διάσημος στην Αθήνα και το Πανελλήνιο, λόγω της ανοικτής διαφωνίας του με τον υπεροπτικό ύπατο αρμοστή Κρήτης, τον πρίγκηπα Γεώργιο των Γλύξμπουργκ δευτερότοκο γιο του βασιλέως της Ελλάδος, Γεωργίου, παρ'όλο που παραδόξως εμμένει στην Ένωση της Μεγαλονήσου με το οικογενειακό κτήμα των Γλύξμπουργκ, ήτοι το βασίλειον της Ελλάδος. Αυτή η φαινομενικά αντιφατική βούληση του Βενιζέλου, επιβεβαιώνεται έμπρακτα με το κίνημα του Θερίσου το 1905. Η Κρητική Χωροφυλακή τάσσεται τότε με τους Γλύξμπουργκ, αν και η κοινή γνώμη σε Κρήτη και Ελλάδα, κερδίζεται από τον δαιμόνιο τον Λευτεράκη.
Η Ελλάς που παραδίδει ο Βενιζέλος στην βασιλική παράταξη, ύστερα από τις εκλογές της 1ης/14ης Νοεμβρίου του 1920, που δρομολογεί μόλις υπογράφεται η συνθήκη των Σεβρών/Sèvres (28 Ιουλίου με το παλαιό ημερόλογιο [10 Αυγούστου με το νέο] του 1920, περί της Οθωμανικής Αυτοκρατορίας συνθήκη, με σχετικά με την Ελλάδα, τα άρθρα 65-83), ως συνέχεια της συνδιασκέψεως Ειρήνης των Παρισίων (18 Ιανουαρίου 1919 - 21 Ιανουαρίου 1920). Οι πλην Ρόδου Δωδεκάνησοι, απεικονίζονται ελληνικές, συμφώνως με όρο της συνθήκης των Σεβρών/Sèvres, αν και δεν θα εκχωρηθούν τελικώς από την ραγδαίως εθνικιστοποιηθείσα Ιταλία.
Ελλάς των δύο ηπείρων και των πέντε θαλασσών,
χώρα που εμπνέει δέος και σεβασμό στα έθνη, τουλάχιστον μέχρι τις μάχες του π.Σαγγάριου, τον Αύγουστο του 1921.
Οι ικανότητες του Λευτέρη του Βενιζέλου είναι λοιπόν δεδομένες το 1910, όταν προσκαλείται από τον Στρατιωτικό Σύνδεσμο (που ουσιαστικά βρίσκεται στα πράματα, από το κίνημα στο Γουδή το 1909, επιχειρώντας να δώσει λύσεις στα αδιέξοδα του βασιλείου), για ν'ασχοληθεί με την επανίδρυση του πολιτικού συστήματος στην Αθήνα.
~ έτεροι εθνοσωτήρες: «Ιάπωνες» & Στρατιωτικός Σύνδεσμος ~
Πριν από τον Βενιζέλο, υπήρξαν και άλλοι ιδεολόγοι με την πρόθεση να αλλάξουν την Ελλάδα. Χαρακτηριστική είναι η ομάδα των Ιαπώνων, μέλη του ελληνικού κοινοβουλίου που συσπειρώνονται και δραστηριοποιούνται από το 1906 μέχρι το 1908, αναπτύσσοντας ριζοσπαστικές για την εποχή θέσεις, εντός δεξιάς νοοτροπίας όμως.
Είναι που η Ελλάς παραμένει μίζερη. Η άνοδος της αστικής τάξης που διεκδικεί τα δικαιώματά της από τα παλιά τζάκια των γαιοκτημόνων και των Φαναριωτών, το παρατεινόμενο καθεστώς των κολίγων στις αγροτικές περιοχές και η ήττα από την Τουρκία το 1897, μαζί με την άθλια οικονομική κατάσταση, τα «Ευαγγελικά» το 1901, και οι συχνές διαδηλώσεις, παρουσιάζουν την εικόνα μιας χώρας στα πρόθυρα της διάλυσης. Έτσι τον Οκτώβριο του 1906 εμφανίζεται στην Βουλή, ομάδα από επτά ανεξάρτητους, αλλά συνειδητοποιημένους, βουλευτές με άτυπο αρχηγό τον Στέφανο Δραγούμη:
Απόστολος Αλεξανδρής,
Χαράλαμπος Βοζίκης,
Δημήτριος Γούναρης,
Ανδρέας Παναγιωτόπουλος,
Πέτρος Πρωτοπαπαδάκης,
Εμμανουήλ Ρέπουλης.
Ύστερα από μόλις πενήντα έτη επαφής με την εκβιομηχανισθείσα Δύση (1854-1904), η Ιαπωνία προβαίνει σε τεχνολογικό και μακροοικονομικό άλμα, που της επιτρέπει να συντρίψει μιαν ευρωπαϊκή υπερδύναμη, και μάλιστα σε ξένο έδαφος, κατά την διάρκεια αποικιοκρατικής κούρσας!
Τύπος και Λαός τους αποκαλούν «Ιάπωνες», τόσο για την μαχητικότητά τους, όσο και επειδή φυσάει ανανεωτικός άνεμος στην Ιαπωνία, με τους Ιάπωνες να έχουν συντρίψει Ρώσους και Κινέζους, και να προοδεύουν με εκπληκτικούς ρυθμούς. Έτσι πνέει άνεμος ελπίδας στην Βουλή των Ελλήνων, με τους κοινοβουλευτικούς «Ιάπωνες» να σφυροκοπούν ανελέητα την κυβέρνηση Θεοτόκη. Όταν ο Γούναρης αποκαλύπτει κρυμμένη σε νομοσχέδιο, σκανδαλώδη ρύθμιση υπέρ κάποιας εταιρείας, ο υπουργός Οικονομικών αναγκάζεται να παραιτηθεί. Τον Ιούλιο του 1908, έπειτα από μιαν ακόμα σκληρή αγόρευση του Δημήτριου Γούναρη εναντίον της αντιλαϊκής οικονομικής πολιτικής, ο πρωθυπουργός Γεώργιος Θεοτόκης του πετάει το γάντι: «Έμπα στην κυβέρνηση, ανάλαβε το υπουργείο Οικονομικών κι εφάρμοσε την πολιτική σου».
Η πρόκληση είναι μεγάλη. Αδίκως οι υπόλοιποι «Ιάπωνες», πλην του Πρωτοπαπαδάκη, προσπαθούν να του εξηγήσουν ότι πρόκειται για ζήτημα δομών, και όχι προσώπων. Οι Γούναρης και Πρωτοπαπαδάκης μπαίνουν στην κυβέρνηση, οπότε οι «Ιάπωνες» διαλύονται. Ως υπουργός Οικονομικών, ο Γούναρης πέφτει με τα μούτρα στην δουλειά, και το φθινόπωρο παρουσιάζει το φορολογικό του νομοσχέδιο, με ελαφρύνσεις στις ασθενέστερες τάξεις, και με αντιστάθμισμα την επιβολή φορολογίας στο μεγάλο Κεφάλαιο και το οινόπνευμα. Το κατεστημένο επεμβαίνει, και ύστερα από πολύμηνη διαβούλευση από το αρχικό κείμενο του νομοσχεδίου, μόνον ο τίτλος απομένει ίδιος. Οπότε, στις 19 Φεβρουαρίου 1909 ο Γούναρης παραιτείται.
άγημα της Κρητικής Χωροφυλακής σε τελετή στα Χανιά, πριν από το 1909,
παραπλεύρως αγημάτος Ιταλών φρατέλων, ενδεδυμένων με λευκά, ως τμήμα διεθνών ειρηνευτικών δυνάμεων.
Λίγο πριν, ή κατά την διάρκεια των Βαλκανικών Πολέμων (1912-13), εφευρίσκεται η πολεμική ιαχή «Αέρα..!»,
από Κρήτες Χωροφύλακες, που αντιγράφουν αυθόρμητα και από ενθουσιασμό, επιφώνημα ασθμαίνοντος συμπολεμιστή τους!
Ο Στρατιωτικός Σύνδεσμος συγκροτείται επίσημα τις 4 Ιουλίου του 1909, την ίδια ημέρα με την παραίτηση της κυβερνήσεως Θεοτόκη. Ενώ λοιπόν στις 5 Ιουλίου ορκίζεται νέα κυβέρνηση με βασιλική εντολή, και με πρωθυπουργό τον έως τότε αρχηγό της αντιπολιτεύσεως, Δημήτριο Ράλλη, ο Σύνδεσμος στασιάζει στου Γουδή, τον Δεκαπενταύγουστο του 1909 (με πρότυπο, τόσο τους επαναστάτες του 1843, Καλλέργη & Μακρυγιάννη, όσο και τους ..Νεότουρκους)!
Όμως με παλληκάρια όπως ο Νικόλαος Ζορμπάς και ο Παμίκος Ζυμπρακάκης, ο Σύνδεσμος δεν επιθυμεί την εγκαθίδρυση δικτατορίας. Απλά δεν μπορεί να ανεχθεί τον παλαιοκομματισμό και την παρακμή (καλή ώρα όπως σήμερα). Έτσι, μετά από πρόταση του λοχαγού Σάρρου, τον Οκτώβριο του 1909, ο υπολοχαγός Κονταράτος βολιδοσκοπεί τον πρωθυπουργό της Κρητικής Πολιτείας, Ελευθέριο Βενιζέλο, ο οποίος όντως αφικνείται στην Αθήνα για ν'αναστήσει το πολιτικό σύστημα της Ελλάδος. Είναι χαρακτηριστική, η επιβολή του Λευτεράκη στο πλήθος των Αθηνών, το οποίο ζητούσε δια βοής «Συντακτική Βουλή!», δηλαδή έκπτωση της μοναρχίας.. «Αναθεωρητική!» επιμένει με απόλυτο τρόπο ο Ελ. Βενιζέλος, που εκτός από πολύ σπουδαίος, υπήρξε και άνθρωπος διαλλακτικός, λογικός. Ήξερε (από γεγονότα που είχαν ήδη συμβεί στην Κρήτη, με τον αδελφό του βασιλέως, πρίγκηπα Γεώργιο των Γλύξμπουργκ) την απήχηση που είχε η δυναστεία σε μερίδα του λαού, άρα και τον κακό χαμό που θα προκαλούσε η απαίτηση για κατάργηση της βασιλείας, πρόβλεψη που θα επιβεβαιωθεί από τα τραγικά έκτροπα του Διχασμού, που σημειωτέον θα προκαλέσει ο γερμανολάγνος Μεταξάς, το θλιβερό ανθρωπάκι, ως μυστικοσύμβουλος του βασιλέως Κωνσταντίνου το 1916!
~ Μεγάλη Ιδέα ~
Προς το παρόν, ο διπλωματικότατος Βενιζέλος χαίρει και της αποδοχής του γηραιού βασιλέως Γεωργίου των Γλύξμπουργκ, και με την έγκρισή του, είναι που καθίσταται πρωθυπουργός με ευρεία πλειοψηφία στην Βουλή των Ελλήνων, κατόπιν Εθνικών Εκλογών. Με άψογη συνεργασία με πολλούς από τους στρατιωτικούς, οι οποίοι και τον έφεραν στην εξουσία, ο Βενιζέλος προβαίνει σε πολεμική προετοιμασία. Έχει την αμέριστη υποστήριξη του υποστρατήγου Παναγιώτη Δαγκλή και του υποναυάρχου Παύλου Κουντουριώτου. Έτσι αγοράζονται πυροβόλα, αεροπλάνα, πλοία -με κορωνίδα το θωρηκτό Αβέρωφ- και λοιπός πολεμικός εξοπλισμός. Αέρας αισιοδοξίας διακατέχει το ελληνικό έθνος. Και το «αέρας», ενθουσιώδης ιαχή της Κρητικής Χωροφυλακής, θα μεταδοθεί ως κραυγή θριάμβου του Ελληνικού Στρατού και στα πεδία των μαχών.
~ ελληνικά αεροπλάνα στο Μικρασιατικό Μέτωπο ~
η Αεροπορία αποτελεί προσφορά του εθνάρχου
Η Ελλάς βγαίνει νικηφόρος από τους Βαλκανικούς Πολέμους (1912-13), και αντικρίζει κατάματα την πραγματοποίηση της πατριωτικής σύλληψης που είχε πρωτο-διατυπώσει ήδη από το 1844, ο πρωθυπουργός Κωλέττης του Γαλλικού Κόμματος, ή Κόμματος της Φουστανέλας. Είναι η Μεγάλη Ιδέα, δηλαδή η επιδίωξη της ενώσεως του Ελληνισμού σε ένα κράτος με ιμπεριαλιστική υπεροχή στην Ανατολική Μεσόγειο. Δυστυχώς, ο Μεγαλοϊδεατισμός απέχει από την αγνή και οικουμενική θεώρηση του Ρήγα, αποτελώντας ομαδική εθνοαυθυποβολή, παρόμοια με τον αμερικάνικο Έκδηλον Προορισμόν/Manifest Destiny. Δηλαδή επί της ουσίας, η Μεγάλη Ιδέα δεν ξεχωρίζει από τις υπόλοιπες «Εθνικές Αφυπνίσεις» που διαγκωνίζονται και αλληλοσυγκρούονται ανελέητα στα Βαλκάνια.
~ Βαλκανική Εξάπλωση ~
Ενώ ο Ελευθέριος Βενιζέλος διαπραγματεύεται δεινά με τις έτερες βαλκανικές δυνάμεις εναντίον της Οθωμανικής Αυτοκρατορίας, και συγχρόνως φροντίζει προσωπικά για τον εξοπλισμό της χώρας, δυστυχώς βρίσκεται αναγκασμένος να συνεργάζεται με διανοητικούς ..ογκολίθους, όπως ο αρχηγός των Ενόπλων Δυνάμεων, διάδοχος Κωνσταντίνος (Α') των Γλύξμπουργκ, και το επιτελείο ηλιθίων που σέρνει, πρωτοστατούντων βεβαίως των Δούσμανη και Μεταξά. Σε αυτούς ας αναζητηθεί το γιατί αφέθηκαν δυο ελληνικά χωριά, το Πετρίτσι και το Νευροκόπι εκτός Ελλάδος: σε αυτούς που μόλις μερικούς μήνες αργότερα ποντάρουν σε αέναη συμμαχία με τον Γερμανό τσάρο της Βουλγαρίας, και τον γερμανολάγνο Οθωμανό σουλτάνο, υπό την σιδηρά αιγίδα του κάιζερ, βεβαίως βεβαίως..
Ο Βενιζέλος χρησιμοποίησε την Μεγάλη Ιδέα ως παράγοντα συνοχής, όπως και την Ορθόδοξον Πίστη άλλωστε, χωρίς όμως να χάνει ποτέ την κοσμοπολιτική του ματιά. Ίσως στην προσωπική του γνωριμία με τον αντιστράτηγο Χασάν Ταχσίν Πασά, να οφείλεται τελικά και η παράδοση της Θεσσαλονίκης και 26.000 Οθωμανών στρατιωτών. Μάλιστα όταν κατά την διάρκεια του Α' Βαλκανικού Πολέμου, ο αρχηγός του Ελληνικού Στρατού, Διάδοχος Κωνσταντίνος, κινείται προς Κοζάνη και Μπιτόλα/Μοναστήρι αφήνοντας την Θεσσαλονίκη τουρκική [όχι βεβαίως προδοτικώς, αλλά συμφώνως του ελληνο-σερβικού σχεδιασμού], ο Κρης ηγέτης στέλνει κατεπειγόντως στην μητρόπολη των Βαλκανίων απόσπασμα της ..Κρητικής Χωροφυλακής, για να προλάβει την κάθοδο του Βουλγαρικού Στρατού.
Πράγματι, ενώ ο Γερμανός τσάρος των Βουλγάρων, Φερδινάνδος φον Saxe-Coburg und Gotha, έχει εξαπολύσει σχεδόν όλο τον στρατό του για να κατακτήσει την Θράκη και την Κωνσταντινούπολη, την ημέρα της παράδοσης της Θεσσαλονίκης, δύο βουλγαρικές μεραρχίες, η II' και η VII' προωθούνταν με ταχύ ρυθμό προς την Σαλονίκη, στην περιοχή Τιτάν, και στην περιοχή Χαρμάν Κιόϊ/Νέο Κορδελιό, αντίστοιχα.
Ύστερα από σοβαρές ήττες του οθωμανικού στρατού στο Σαραντάπορο και τα Γιαννιτσά, ο γηραιός Αλβανός -και ουχί μισέλλην- αντιστράτηγος Χασάν Ταχσίν Πασάς, διοικητής του Η' Σώματος, επέλεξε την συνθηκολόγησή του στους Έλληνες, ώστε ν'αποφύγει την άσκοπη αιματοχυσία, όσο και την επέκταση της Βουλγαρίας στην Μακεδονία. Το μόνο που θα κατάφερνε μέσω επίμονης αντίστασης, θα ήταν η κατάληψη της Σαλονίκης από τις βουλγαρικές δυνάμεις, γεγονός που δεν θα ήταν στο συμφέρον κανενός άλλου έθνους στα Βαλκάνια, όπως βεβαιώνει και ο ίδιος σε μεταγενέστερη συνέντευξή του.
Ο διάδοχος Κωνσταντίνος των Γλύξμπουργκ με αξιωματικούς του, Δούσμανη και Μεταξά, και τον Χασάν Ταχσίν Πασά (1845-1918),
κατά την διάρκεια της επίσημης τελετής για την παράδοση της Θεσσαλονίκης.
δια χειρός Κενάν Μεσσαρέ (1889-1965), γιου του Χασάν Ταχσίν, ζωγράφου, αργότερα και Έλληνα πολίτη!
Στη συνέχεια, κατά την διάρκεια του Β' Βαλκανικού Πολέμου, Κρητικοί χωροφύλακες συνεισφέρουν και στην εξουδετέρωση από τους Ευζώνους και τον τακτικό Ελληνικό Στρατό, των Βουλγάρων στρατιωτών που θα έχουν στρατοπεδεύσει εντός της Σαλονίκης, επίσημα απαρτίζοντας σύνταγμα (στην πραγματικότητα ακόμα περισσότεροι!), αντί των δύο ταγμάτων στα οποία είχε επιτρέψει τιμητικώς την είσοδο το Ελληνικό Επιτελείο, χάριν της λυκοφίλου συμμαχίας Ελλάδος και Βουλγαρίας κατά την διάρκεια του Α' Βαλκανικού. Προς το παρόν, μπροστά στο χάος που επικρατεί στην Θεσσαλονίκη, λόγω και της εισροής προσφύγων απ'όλες τις άκρες των Βαλκανίων, η Κρητική Χωροφυλακή επιβάλλει τάξη και ειρήνη, με περηφάνια και υποδειγματικό αίσθημα του καθήκοντος, γεγονός που επισημαίνεται από διεθνείς παρατηρητές.
ο βασιλεύς Γεώργιος των Schleswig-Holstein-Sonderburg-Glücksburg (1863-1913+), ενώ επισκέπτεται θριαμβευτικά την Θεσσαλονίκη μετά της συζύγου, Όλγας Κωνσταντινόφκα των Holstein-Gottorp-Romanov, και του διαδόχου Κωνσταντίνου, την 29η Οκτωβρίου 1912.
Για να γίνει αντιληπτή η συνεισφορά του Χασάν Ταχσίν Πασά στη Νεώτερη Ελλάδα, αρκεί να αναφερθεί η περίπτωση του συμπατριώτη του, υποστρατήγου Μεχμέτ Εσάτ Πασά, διοικητού του Ανεξαρτήτου Σώματος Γιάνυα, που σε αντίθεση με την αναίμακτη και άμεση παράδοση της Θεσσαλονίκης, προέταξε πεισματική αντίσταση στην ελληνική προέλαση την επαύριον της μάχης στα Πέντε Πηγάδια, οχυρώνοντας τα Γιάννενα, έδρα της διοίκησής του, και πόλης στην οποία είχε διατελέσει δήμαρχος ο πατέρας του. Ο Εσάτ θα υποκύψει τέσσερις μήνες αργότερα, και μονάχα ύστερα από την συντριβή του στρατού του στο Μπιζάνι, μάχη με την οποία ουσιαστικά εξουδετερώνεται η αμυντική δυνατότητα των πολιορκημένων. Εάν συνέβαινε κάτι αντίστοιχο και με την Θεσσαλονίκη και το Η' Σώμα του οθωμανικού Στρατού, είναι σαφές ότι η σημερινή συμπρωτεύουσα θα είχε καταλήξει βουλγαρική, και μάλιστα απευθείας, δίχως να υπάρχει λόγος για Β' Βαλκανικό Πόλεμο, από την οπτική γωνία του τσάρου/βασιλιά της Βουλγαρίας.
ο βασιλεύς Γεώργιος von Glücksburg ενώ επισκέπτεται τον τσάρο Φερδινάνδο von Saxe-Coburg und Gotha,
στον βουλγαροκρατούμενο τομέα της Σαλονίκης, φυσικά πριν ξεσπάσει ο Β' Βαλκανικός Πόλεμος
Και έτσι είναι που η Βουλγαρία παραμένει δίχως Θεσσαλονίκη και Κωνσαντινούπολη, οπότε εξαπολύει νέες επιθέσεις που εξελίσσονται στον Β' Βαλκανικό Πόλεμο, με το βουλγαρικό βασίλειο ν'αντιμετωπίζει ανεπιτυχώς όλους του τους γείτονες. Παρά το ότι την Βουλγαρία την στηρίζουν Γερμανία και Ρωσία, αποδεικνύεται ένας πόλεμος σύντομος, που λήγει με την συνθήκη του Βουκουρεστίου (28 Ιουλίου/10 Αυγούστου 1913), όπου διευθετούνται τα περί της ήττας του Γερμανού μονάρχη της Βουλγαρίας, τσάρου Φερδινάνδου φον Saxe-Coburg und Gotha, ενώ αναγνωρίζεται και ο εδαφικός και πληθυσμιακός διπλασιασμός του ελληνικού βασιλείου.
Λίγους μήνες πρωτύτερα, όμως, στις 5/18 Μαρτίου 1913, δολοφονείται ο βασιλεύς Γεώργιος των Schleswig-Holstein-Sonderburg-Glücksburg, σε δρόμο της Θεσσαλονίκης, εμφανώς συμφώνως με σχεδιασμούς της Βουλγαρίας του Σαξ-Κόμπουργκ-ουντ-Γκόττα Γερμανού νεοτσάρου Φερδινάνδου, ενδεχομένως και της Αυστρο-Ουγγαρίας των Αψβούργων, αν και ακόμα πιο πιθανώς κατόπιν της εγκρίσεως του Β' Reich των Χοεντσόλερν, το οποίο και επιβάλλει σιωπή/ομερτά ακόμα και στους ίδιους τους συγγενείς του εκλιπόντος, όπως υπαινίσσεται ακόμα και ο πρίγκιψ Νικόλαος, τριτότοκος γιος του Γεωργίου!
Κρητικοί χωροφύλακες στην Θεσσαλονίκη, ως τιμητικό άγημα στο σημείο δολοφονίας του Βασιλέως Γεωργίου
Τον Γεώργιο διαδέχεται ο πρωτότοκος γιος, Κωνσταντίνος, κουνιάδος του κάιζερ Βίλχελμ Β' από το 1889, και ένθερμος υποστηρικτής της Νέας Τάξεως Πραγμάτων που επιδιώκει να επιβάλλει ο κάιζερ πάνω από τις στάχτες του παρόντος κόσμου.
Αξίζει να σημειωθεί ότι εγκαλούμενος στο Βουκουρέστι, να αιτιολογήσει την νομιμότητα της ελληνικής κυριαρχίας στην τότε πολυεθνική Μακεδονία, ο Βενιζέλος θα χρησιμοποιήσει ως επιχείρημα του τι εστί «Έλλην», την υφιστάμενη ..διγλωσσία των συνεργατών του:
αρβανίτικα ο Υδραίος Κουντουριώτης και ο Σουλιώτης Δαγκλής,
δανέζικα & γερμανικά ο δυναστικός οίκος των Schleswig-Holstein-Sonderburg-Glücksburg.
Και όμως κανείς δεν αμφισβητούσε την εθνική τους υπόσταση και αφοσίωση ως Έλληνες!
Με το πέρας και του Β΄Βαλκανικού Πολέμου, και την επισημοποίηση της ανελπίστου ήττας της γερμανοκινήτου Βουλγαρίας, εκτινάσσεται στα ύψη η δημοτικότητα του Βενιζέλου, ο οποίος και προβαίνει σε φαντασμαγορική τελετή Ενώσεως της Κρήτης με την Ελλάδα την 1 Δεκεμβρίου 1913. Βέβαια, για την ευνοϊκή έκβαση του Β' Βαλκανικού Πολέμου, δεν πρέπει κανείς να υποτιμήσει την διπλωματική δεινότητα του Βενιζέλου, που όχι μόνο συντονίστηκε με την φίλη και σύμμαχο Σερβία, αλλά συστρατεύτηκε και με την εριστική Ρουμανία, αλλά και με την χθεσινή εχθρό, την οθωμανική Τουρκία, ενώ παράλληλα γελοιοποίησε -διπλωματικώς, ούτως ειπείν- τις απαιτήσεις της Βουλγαρίας, της Αυστρο-Ουγγαρίας και της Γερμανίας για την επόμενη ημέρα στα Βαλκάνια..!
ορκομωσία του Κωνσταντίνου ως βασιλέα της Ελλάδος
Ο βασιλεύς Κωνσταντίνος (1913-17, 1920-22), μετά του πρωθυπουργού του,
Βενιζέλου, λίγο διάστημα μετά από τον θάνατο του βασιλέως Γεωργίου.
Ύστερα από δύο έτη τεταμένης συνεργασίας (1912-13), θα συνεχίσουν συνεργάζονται γι'άλλα δύο έτη (1913-15), μέχρι την πρόκληση της παραίτησης του Βενιζέλου το 1915, λόγω της εσκεμμένης καλλιέργειας διχόνοιας μεταξύ τους, από τον σύμβουλο του Κωνσταντίνου και αντιπρόσωπο του Βίλχελμ Β' στην Ελλάδα, Ιωάννη Μεταξά.
~ Διχασμός ~
Στα επόμενα έτη ξεσπάει ο Α' Παγκόσμιος Πόλεμος (1914-18), υποτίθεται ο «Μεγάλος Πόλεμος», υποτίθεται ο «πόλεμος που θα τελείωνε όλους τους πολέμους». Είναι που ύστερα από την συντριβή των Αψβούργων[, Χάνοβερ, Βίττελσμπαχ, και λοιπών κυρίαρχων ηγεμόνων της Γερμανικής Ομοσπονδίας] το 1866, και του Βοναπάρτη το 1871, οι Χοεντσόλερν του Βρανδεμβούργου/Πρωσσίας έχουν πια πειστεί ότι μπορούν να υποσκελίσουν σε Παγκόσμια Κυριαρχία, τους Χάνοβερ [από το 1901, τους Σαξ-Κόμπουργκ & Γκότα] του Ηνωμένου Βασιλείου Μεγάλης Βρετανίας και Ιρλανδίας και Αννοβέρου. Η Δυναστεία, η Επιστημονική Κοινότητα, η Κοινή Γνώμη, στην Γερμανία του Δευτέρου Ράιχ ([1866]1871-1919), πείθονται ότι μιαν τέτοια Νέα Τάξη Πραγμάτων είναι εφικτή, παρατηρώντας τον θαυμασμό των εθνών, και την απήχηση που έχει κάθε τι γερμανικό, τόσο σε κατώτερες χώρες όπως τα Βαλκάνια και η Οθωμανική Αυτοκρατορία, όσο και σε ανώτερες γεωπολιτικές δυνάμεις, όπως η Ρωσία, αλλά και η ίδια, η ζηλευτή και παντοδύναμος Βρετανία.
ο κάιζερ Βίλχελμ Β' των Χοεντσόλερν, το 1905
Η Βοσνία & Ερζεγοβίνη αποτελούν οθωμανικές περιοχές υπό αυστριακή κυριότητα από το 1878. Όταν το 1889 αυτοκτονεί ο ευαίσθητος διάδοχος Ρουδόλφος των Αψβούργων, μοναχογιός του αυτοκράτορα/κάιζερ της Αυστρο-Ουγγαρίας, Φράνζ-Γιόζεφ φον Άουγκσμπουργκ, ξεσπά κρίση διαδοχής εντός της υπερσυντηρητικής δυναστείας και κοινωνίας. Τελικά διάδοχος του στέμματος καθίσταται το 1896, ο οξυδερκής ανηψιός του Φραγκίσκου Ιωσήφ, ο αρχιδούκας Φραγκίσκος Φερδινάνδος (Φράντς-Φέρντιναντ) που εκπονεί σχέδιο προσεταιρισμού του συνόλου των νοτιοσλαβικών λαών, ως ενιαία οντότητα, ισοδύναμη στην αυτοκρατορία με τους Αυστριακούς και τους Ούγγρους.. Η Σερβία αντιδρά εντόνως σε αυτήν την προοπτική, όπως άλλωστε αρμόζει σε μια χώρα κυρίαρχη. Στη συνέχεια, ο αρχιδούκας Φράντς Φέρντιναντ δολοφονείται απρόσμενα στο Σαράγεβο από σερβική ένοπλον οργάνωση, δίνοντας στην Αυστρο-Ουγγαρία έρεισμα για να εισβάλλει στη Σερβία.
Η Ρωσική Αυτοκρατορία, από χρόνια δεσμευμένη σε ατζέντα Πανσλαβισμού κηρύσσει τον πόλεμο στην Αυστρία, ως σύμμαχος της Σερβίας, οπότε και η Γερμανία κηρύσσει τον πόλεμο στην Ρωσία. Έτσι, ξεσπά ο Α' Παγκόσμιος Πόλεμος (1914-18), μεταξύ Ρωσίας, Γαλλίας, Βρετανίας και των Συμμάχων τους, εναντίον των Κεντρικών Δυνάμεων (Mittelmächte), Αυστροουγγαρίας και Γερμανίας. Δηλαδή, η μάταιη (και μοιραία!) προσπάθεια του αρχιδούκα Φράνς Φέρντιναντ, ενός αξιόλογου και ευφυή γόνου των Αψβούργων, ν'αναβαθμίσει το στάτους των σλαυικών εθνών εντός της Αυστροουγγαρίας, και ακόμα περισσότερο η αλαζονική ματαιοδοξία των Χοεντσόλερν, θα προκαλέσουν τον Α΄ Πρώτο Παγκόσμιο Πόλεμο. Ανάμεσα στις συνέπειες του Μεγάλου Πολέμου θα είναι και η διάλυση της αυτοκρατορίας της Αυστροουγγαρίας, αλλά και η οριστική πτώση του οίκου των Αψβούργων.
~~~~~~~~~~~ ~~~~~~~~~~~ ~~~~~~~~~~~
Όσον αφορά τις συνέπειες όμως, δυστυχώς η ιμπεριαλιστική κούρσα του δευτέρου μισού του 19ου αι, και ο Παγκόσμιος Πόλεμος, θα προκαλέσουν χάσκουσες πληγές και στις κοινωνίες των εμπλεκομένων εθνών-κρατών, τραύματα που δεν θα μπορέσουν να επιλύσουν δίκαια και επιεική πολιτειακά συντάγματα, όπως π.χ η θέσπιση της Ομοσπονδιακής Δημοκρατίας της Γερμανίας στην Βαϊμάρη το 1919, ή η υστερόβουλος καπηλεία του Σοσιαλισμού, π.χ από Συντηρητικούς, Υπερσυντηρητικούς, και Εθνικιστές.
Το 1919, ιδρύεται το Λαϊκό Κόμμα της Ιταλίας, από τον Ρωμαιοκαθολικό ιερέα Luigi Sturzo,
κατόπιν αδείας του πάπα Βενεδίκτου ΙΕ΄, για να ανακόψει την άνοδο των αυθεντικών Σοσιαλιστών.
Το κόμμα που ίδρυσε ο «σοσιαλιστής κληρικός», είχε έντονα κοινωνικά χαρακτηριστικά
και εξασφάλισε στις εκλογές του ίδιου έτους το 20,50% των ψήφων.
Πάντως ο Στούρτσο υπήρξε ασυμβίβαστος πολέμιος του φασισμού,
καθώς θεωρούσε ότι αντιστρατεύνταν τις αρχές της Ρωμαιοκαθολικής Εκκλησίας.
Αυτήν την Δεξιά προβιά, θα την μιμηθούν και στην Ελλάδα με το Λαϊκόν Κόμμα (1920-36, 1945-58),
όπως και το Ευρωπαϊκό Λαϊκό Κόμμα (€PP, 1976-), το κατεξοχήν δίκτυο συνενοχής
για την χρεωστική καθυπόταξη των χωρών-εταίρων στην Γερμαν€υρωπαϊκή Ηγεμονία.
~~~~~~~~~~~ ~~~~~~~~~~~ ~~~~~~~~~~~
Προς το παρόν πάντως, το 1914 και το ξέσπασμα του Παγκοσμίου Πολέμου, οι Έλληνες υπερπατριώτες τελούν υπό σύγχυση, λόγω της προσχώρησης εις τας Κεντρικάς Δυνάμεις, των οποίων ηγείται η αγαπημένη τους Γερμανία, με αρχηγό τον κουνιάδο του βασιλέως των Ελλήνων, τον Χοεντσόλερν kaiser/κάιζερ του Β' Ράιχ (αν και υποτίθεται ότι ως αρχαιότερος ..προΐσταται ο Αψβούργος κάιζερ/ιμπεράτωρ της Αυστροουγγαρίας), και των δύο κατεξοχήν εθνικών εχθρών του Ελληνισμού, ήτοι του τσάρου της Βουλγαρίας και του Οθωμανού σουλτάνου.
Η εθνικιστική -αν και όχι ακόμα φασιστική- Ιταλία δελεάζεται να εισέλθει στον Α' Παγκόσμιο Πόλεμο στην πλευρά των Δυτικών Συμμάχων (επίσημα στις 23 Μαΐου 1915, αν και θα καθυστερήσει να συμμετάσχει σε επιχειρήσεις), με αντάλλαγμα υποσχέσεις για μεγάλες εδαφικές παραχωρήσεις δεξιά και αριστερά στην Ανατολική Μεσόγειο, π.χ στην Αλβανία και σε μεγάλο τμήμα από την Ανατολία. Την ίδια ώρα, ο γαμπρός του κάιζερ των Γερμανών, και πλέον βασιλεύς των Ελλήνων, Κωνσταντίνος ΙΓ' [ΙΒ'], του οίκου των Σλέσβικ - Χόλσταϊν - Σόντερμπουργκ - Γλύξμπουργκ, προδίδει την χώρα του, παραδίδοντας την Μακεδονία και το στρατό της. Συγκεκριμένα, παραδίδεται αμαχητί σε μεικτή στρατιά Βούλγαρων και Γερμανών, ο στρατηγός Χατζόπουλος με ολόκληρο το Δ' Σώμα του ελληνικού στρατού, από Ρούπελ μέχρι Καβάλα. Έτσι λοιπόν, μέχρι τον Αύγουστο του 1916, το ένα πέμπτο του πολεμικού υλικού της Ελλάδας έχει παραδοθεί στους Βουλγάρους. Επιπλέον, τεράστιες ποσότητες στάρι, μεγάλες δεξαμενές βενζίνης, καπνά αξίας 40 εκατομμυρίων χρυσών δραχμών κλπ. βρίσκονται στην κατοχή των Βουλγάρων, ενώ περίπου 7.000 Έλληνες (κυρίως μέλη του Δ' Σώματος Στρατού, με 410 αξιωματικούς και 6.100 οπλίτες), μεταφέρονται αιχμάλωτοι στο στρατόπεδο Γκέρλιτς, στην Γερμανία!
Εξ αρχής ο πρωθυπουργός Βενιζέλος τάσσεται με το μέρος των Συμμάχων, ερχόμενος σε σαφή σύγκρουση με τον βασιλέα Κωνσταντίνο, γαμπρό του kaiser/αυτοκράτορα της Γερμανίας, Βίλχεμ II'/Γουλιέλμου Β'. Είναι που πάνω από οιανδήποτε βασιλική βούληση, ή άλλη δογματική ή θρησκευτική πεποίθηση, ο Βενιζέλος πάγια επιδιώκει την γιγάντωση του Ελληνισμού.
πρωθυπουργός Βενιζέλος:
“Μεγαλειότατε, με υποχρεώνετε να ομιλήσω ως αντιπρόσωπος της λαϊκής κυριαρχίας.
Δεν δικαιούσθε αυ τήν την φοράν να διαφωνήσετε μαζί μου”
βασιλεύς Κωνσταντίνος:
“Υπακούω εις την λαϊκήν ετυμηγορίαν, προ κειμένου περί εσωτερικών ζητημάτων.
Διά τα μεγάλα εθνικά ζητήματα, εάν έχω ότι ένα πράγμα είναι σωστόν ή όχι,
οφεί λω να επιμείνω να γίνη ή να μη γίνη, είμαι υπεύθυνος έναντι του Θεού”
πρωθυπουργός Βενιζέλος:
“Αλίμονον! Εφθάσαμεν έως την θεωρίαν της
ελέω θεού Βασιλείας. Δυστυχής Ελλάς!”
~~~~~~~~~~~
Για λόγους αντεκδίκησης εναντίον της ελληνικής κυβερνήσεως, αλλά και εκφοβισμού της, ίνα μην παραδοθεί ή προσχωρήσει στη συμμαχία της Γερμανίας, ο αγγλικός στόλος που μερικές βδομάδες πρωτύτερα προσφέρονταν για την ασφαλή απαγκίστρωση/μεταφορά του Δ' Σώματος Στρατού στο Βόλο, χρησιμοποιείται τώρα για τον βομβαρδισμό του Πειραιά, στα επονομαζόμενα Νοεμβριανά του '16. Πάντως, τραγικότερη όλων όσων συμβαίνουν, είναι η υψηλή δημοτικότητα του βασιλέως, αν και δεν διαθέτει καμία δικαιολογία για την προδοσία του, κανένα ελαφρυντικό, αφού όλες οι Κεντρικές Δυνάμεις επιβουλεύονται απροκάλυπτα την Ελλάδα: Βουλγαρία, Αυστροουγγαρία, Γερμανία, Οθωμανική Τουρκία!
Το κίνημα της Εθνικής Αμύνης εναντίον της βασιλικής προδοσίας έχει ξεσπάσει ήδη από τις 17/30 Σεπτεμβρίου 1916, με αγανακτισμένους Έλληνες αξιωματικούς, με ορμητήριο την Σαλονίκη, και με την αρωγή και του γαλλικού στρατού που επιχειρεί στην περιοχή με επικεφαλής τον στρατηγό Μωρίς Σαράϊγ. Εναντίον του βασιλείου της Ελλάδος στασιάζει και ο πρωθυπουργός Ελευθέριος Βενιζέλος (έχοντας πρώτα αναφωνήσει εμβρόντητος «τουλάχιστον, που είναι τα τριάντα αργύρια [της προδοσίας του γερμανοδούλου βασιλέως!];»), που μεταφέρει πανελλαδικώς το μήνυμα της εξέγερσης με περιοδεία του σε Κρήτη, Σάμο, Χίο, Λέσβο και Μακεδονία, πριν καταλήξει και αυτός στη Σαλονίκη. Έτσι επέρχεται ο Διχασμός. Αυτό που πρωτίστως διχάζεται βέβαια είναι η "μεγάλη δημοκρατική παράταξη", ήτοι οι νοικοκυραίοι. Με τον Βενιζέλο τάσσονται επιφανείς εκπρόσωποι της αστικής τάξης, όπως ο Θεμιστοκλής Σοφούλης, ο Εμμανουήλ Ρέπουλης (εκ της εκρηκτικής ομάδας των Ιαπώνων, αν και οι υπόλοιποι της ομάδας προσχωρούν, ή μάλλον δημιουργούν την Ηνωμένη Αντιπολίτευση, συσπειρώνοντας τους οπαδούς του βασιλέως), και ο Εμμανουήλ Μπενάκης (σύζυγος της Βιργινίας Χωρεμή, πατέρας της Αλεξάνδρας, του Αντωνίου, της Πηνελόπης [Δέλτα], και της Αργίνης). Πάντως, από Σεπτέμβρη '16 έως Μάη '17, θα υπάρξουν και δύο διακριτά κράτη, παράλληλα και εχθρικά μεταξύ τους:
i) η Άμυνα της Θεσσαλονίκης, με επικεφαλής την Τριανδρία Βενιζέλου - Δαγκλή - Κουντουριώτου, σε εμπόλεμον κατάσταση υπέρ των Συμμάχων και εναντίον των Κεντρικών Δυνάμεων (σε περιοχές του Βορρά, η Άμυνα θα παραμείνει περιβόητη & μισητή, λόγω των βίαιων στρατολογήσεων που διεξάγει τώρα, για να έχει συντάγματα, να διαθέτει προς χρήσιν των Συμμάχων στο Μέτωπο της Σαλονίκης), και
ii) το βασίλειον των Αθηνών, με επικεφαλής τον κουτό βασιλέα Κωνσταντίνο, σε κατάσταση γερμανοδούλου «Oυδετερότητος».
Έχοντας γίνει αποδεκτός με ενθουσιασμό από τους στρατιωτικούς κινηματίες της Εθνικής Αμύνης, ο Βενιζέλος σχηματίζει Τριανδρία με τον Παναγιώτη Δαγκλή και τον Παύλο Κουντουριώτη, ατενίζοντας το Εθνικό Συμφέρον, πέραν από το Διχασμό και άλλες συντηρητικές αστειότητες. Μιλώντας γι'αστειότητες, στις 12 Δεκεμβρίου του 1916 ο Λευτεράκης αναθεματίζεται από την καθεστηκυία Εκκλησία, που όχι μόνο συμπαραστέκεται στους πραγματικούς ενόχους Εθνικής Προδοσίας, αλλά και στοχοποιεί τον κατεξοχήν υπερασπιστή του Ελληνισμού, Ελευθέριο Βενιζέλο.
Μα δικαιολογείται ο Διχασμός; Για τους Φιλελευθέρους, ναι! Αντιθέτως με τον ισοπεδωτικό αφορισμό «Άσπροι σκύλοι, Μαύροι σκύλοι, τι Πλαστήρας, τι Παπάγος, όλοι οι σκύλοι μια γενιά» του Κομμουνιστού Νίκου Ζαχαριάδη, αλλά και την γενικότερη «εξισορροπητική» θεώρηση Φιλελευθέρων Vs Συντηρητικών, ποτέ δεν υπήρξε ανάλογο ήθος, ποιότητα, ούτε καν πατριωτισμός μεταξύ της συντηρητικής παρατάξεως. Ουδέποτε είχε το Λαϊκό Κόμμα και η Ηνωμένη Αντιπολίτευσις στελέχη όπως ο κατοπινά συντηρητικότερος συγγραφέας Στρατής Μυριβήλης ή ο εικονιζόμενος διεθνούς φήμης πολυπράγμων επιστήμονας Θεόδωρος Στεφανίδης.
Στο Πεδίον του Άρεως, εκεί όπου σήμερα βρίσκεται το άγαλμα της Αθηνάς, εδιοργανώθη πρωτόγονο δρώμενο, όπου αντί για ιδέες, ιδεώδη, ανώτερον πνεύμα, και λοιπές περισπούδαστες προφασολογίες, ερεθίζεται το θυμικό του λαού των Αθηνών, με κάθε διαδηλωτή που συμμετέχει να προτρέπεται να ρίξει πέτρα εναντίον του Βενιζέλου, που συμβολικά υποδηλώνεται από πάσσαλο με κερασφόρα κρανία τράγων! Ο Μητροπολίτης Αθηνών Θεόκλητος ρίχνει τον πρώτο λίθο του αναθέματος, αναφωνώντας:
«Κατά Ελευθερίου Βενιζέλου, φυλακίσαντος αρχιερείς και επιβουλευθέντος την βασιλείαν και την πατρίδα, ανάθεμα έστω»!
Ο κουτός Θεόκλητος τελειώνει την λειτουργία του με τα εξής λόγια:
«Τοιούτος βασιλεύς [o Κωνσταντίνος ..ΙΓ' ή ..ΙΒ'] δεν εκθρονίζεται.
Τον αναμένει το αυτοκρατορικό διάδημα των Κωνσταντίνων. Καίσαρ, Αύγουστε εσύ νικάς»!
Αργότερα θα γράψει ο ποιητής Γεώργιος Σεφέρης:
«Θυμάμαι τ’ απομεσήμερο της 12/25 Δεκεμβρίου 1916 –παιδί τότε 16 χρόνων-
είδα από ένα παραθύρι της οδού Μπουμπουλίνας, το ελεεινό θέαμα του όχλου,
με δεσποτάδες και παπάδες, που κουβαλούσαν πέτρες, για το ανάθεμα του Βενιζέλου.
Την αηδία που μ’ έπνιγε στο Πολύγωνο, μπροστά στο φριχτό μνημείο
με τα κερατοφόρα καύκαλα από τραγιά στην κορφή του . . .»
Οι λίθοι μαζεύτηκαν και διατηρήθηκαν για χρόνια ως κειμήλια από την δυναστεία Γλύξμπουργκ, ύστερα από την παλινόρθωσίν της, το 1935.
Πάντως, ουσιαστικό αρχιτέκτονα του Διχασμού, αποτελεί ο μελλοντικός πατριάρχης των Ελλήνων Φασιστών, Ιωάννης Μεταξάς, με την οξεία αντιπαράθεση στην οποία επιμένει, από το πόστο του ως σύμβουλος του βασιλέως από το 1915. Όμως, το πνεύμα της πόλωσης μουλιάζει και στον ελληνικό λαό. Η διχόνοια θα διατηρηθεί και ύστερα από την άρση του Διχασμού, λόγω αυθαιρεσιών και βαναυσοτήτων, με αυτουργούς κατώτερα κυρίως όργανα, είτε της βενιζελικής, είτε της βασιλικής παράταξης.
~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~
Νικητές του Α' Παγκοσμίου Πολέμου αναδεικνύονται φυσικά οι Δυτικοί Σύμμαχοι, οπότε ο Βενιζέλος κατεβαίνει θριαμβευτής στην Αθήνα, ήδη από τον Μάιο του '17, όπου όμως αντιλαμβανόμενος τις βαθιές πληγές του Διχασμού, αρκείται στην αντικατάσταση του βασιλέως από τον μετριοπαθή γιο του, Αλέξανδρο (1917-20), με τον οποίο και συνεννοείται υπέροχα. Ανέκαθεν πάντως, ο Βενιζέλος έβλεπε τον οίκο Γλύξμπουργκ ως αναγκαίο κακό, εί δυνατόν παροδικό. Άλλωστε, ο Βενιζέλος στερέωσε την πολιτική του σταδιοδρομία με το κίνημα στο Θέρισο το 1905, ερχόμενος σε ανοικτή σύγκρουση με τον αντιπρόσωπο της δυναστείας Γλύξμπουργκ στην Κρήτη. Ο Ελευθέριος Βενιζέλος υπήρξε συνεπής πολιτικός και ηγέτης, με τις πράξεις του πάντα σε αντιστοιχία με τις ιδέες του, σε οξεία αντίθεση με τα ψεύδη των συντηρητικών, π.χ. το περιβόητο και λαοπλάνο "οίκαδε" των φιλοβασιλικών στις Εκλογές του 1920.
Ενώ ο Κωνσταντίνος είναι έκπτωτος από την 1η Ιουνίου 1917, στις 22 Ιουλίου ο Βενιζέλος αφορίζεται επίσημα, ρητά και προεκλογικά, από την Εκκλησία της Ελλάδος, και με την ίδια ποινή χρεώνονται και άπαντες οι μελλοντικοί του ψηφοφόροι, και μάλιστα με την -ανυπόστατη πια λόγω νίκης!- κατηγορία της «Εθνικής Προδοσίας (= βγάλε τη σκούφια σου και βάρα με)»:
«Ημείς οι υπογεγραμμένοι Μητροπολίται εντολήν ελάβομεν παρά χιλιάδων εφέδρων και πολιτών να αναγνώσωμεν βαρύτατον αφορισμόν κατά του ενόχου εσχάτης προδοσίας Ε. Βενιζέλου, του προδώσαντος το έθνος εις τους Αγγλογάλλους, του ατίμως συνεννοηθέντος μετ' αυτών ίνα στείλωσι την προχθεσινήν νόταν εις την Ελλάδα, μόνο και μόνο για να πικραθεί ο λατρευτός μας Βασιλεύς και εκβιασθεί όπως καλέση επι την αρχήν τον πουλημένον Σενεγαλέζον τράγον Βενιζέλον («Σενεγαλέζος»: διπλή προσβολή προς τον Λευτεράκη, ένεκα που οι ιθαγενείς της Σενεγάλης είναι και Μαύροι, και αφοσιωμένοι υπήκοοι της Γαλλίας), τον ηθικόν αυτουργόν της πυρπολήσεως του Τατοΐου, τον ηθικόν αυτουργόν των βασάνων ας υπέπεσαν οι ανδραγαθήσαντες αξιωματικοί μας εις χείρας του άνανδρου Σαράϊγ. Κατ' αυτού όθεν του προδότου Βενιζέλου ανεγνώσαμεν αφορισμόν όπως ενσκήψωσι:
τα εξανθήματα του Ιώβ,
η μοίρα του Ιωνά,
η λέπρα του Ιεχωβά,
η αγωνία των αποθνήσκοντων,
το τρεμούλιασμα των ψυχορραγούντων,
ο μαρασμός των νεκρών,
οι κεραυνοί της κολάσεως και
αι κατάραι του Θεού και τα αναθέματα των ανθρώπων.
Τας ιδίας αράς θα αναγνώσωμεν και κατ' εκείνων οίτινες κατά τας προσεχείς εκλογάς θέλουσι δώσει λευκήν ψήφον προς τον κατάπτυστον προδότην Βενιζέλον και θα παρακαλέσωμεν, συν τοις άλλοις, όπως μαρανθώσιν αυτών αι χείρες, τυφλωθώσιν οι οφθαλμοί και κωφανθώσι τα ώτα. Γένοιτο.»
Αμβρόσιος Μητροπολίτης Αθηνών, Νικηφόρος Αρχιεπίσκοπος Αττικής
~ Θρίαμβος ~
Στις 27 Μαΐου του 1917, επέρχεται θριαμβευτική κάθοδος του Βενιζέλου από την Θεσσαλονίκη στην Αθήνα. Έρχεται σε συμβιβασμό με την Δυναστεία των Schleswig Holstein Sonderburg Glücksburg, δεχόμενος την παραίτηση του βασιλέως Κωνσταντίνου και την αντικατάστασή του από τον γιο του, τον μετριοπαθή Αλέξανδρο.
Βενιζέλος και Αλέξανδρος ξεκινούν αμέσως ενέργειες για την ομόνοια των πολιτών και ακόμα περισσότερο για την σύμπνοια των στρατιωτικών δυνάμεων που κινητοποιούνται πλέον ως ενιαία εθνική ισχύς εναντίον του συνασπισμού των Κεντρικών Αυτοκρατοριών.
Η Ελλάς των 2 ηπείρων και των 5 θαλασσών
Με την μάχη του Σκρα [ντι Λέγκεν] όπου ελληνογαλλικές δυνάμεις συντρίβουν τις πρωσσοβουλγαρικές (29-31 Μαΐου 1918), επέρχεται η κατάρρευση του εχθρικού συνασπισμού στα Βαλκάνια, που σφραγίζεται με την παράδοση της πρώτης εκ των Κεντρικών Αυτοκρατοριών, της Βουλγαρίας (24 Σεπτεμβρίου 1918). Έτσι, αποκλειστικώς με την επιμονή, την ικανότητα, και την προσωπική γοητεία του Βενιζέλου, η πτωχή -πλην τιμία- Ελλάς συμπεριλαμβάνεται στους νικητές του Α' Παγκοσμίου Πολέμου, προς φρίκην Βουλγαρίας, Τουρκίας, αλλά και της συμμάχου Ιταλίας!
πολεμικό αεροπλάνο στη Σμύρνη, 1919
Βρετανός ανθυποπλοίαρχος αφήνει βομβίδα των 17 kgr από πολεμικό αεροπλάνο, εν έτει 1917.
Έτσι πρόχειρα διεξάγονταν οι εχθροπραξίες από αέρος μέχρι και μερικά έτη πριν από τον Β' Παγκόσμιο Πόλεμο.
Ο φιλελεύθερος Βενιζέλος στεναχωριόνταν που η χώρα διῆγε υπό καθεστώς δικτατορίας, ήδη επί τρία συναπτά έτη, λόγω της αυθαιρεσίας "Βουλή των Λαζάρων", αλλά και με την δυναστεία να δυσανασχετεί πια για τον συμβιβασμό του 1917. Οπότε δρομολογεί Εθνικές Εκλογές για το Φθινόπωρο (1/14 Νοέμβρη 1920).
ο βασιλεύς Αλέξανδρος των Γλύξμπουργκ, με τον πρωθυπουργό του, Ελευθέριο Βενιζέλο,
στον εορτασμό των εθνικών μας επιτυχιών και της υπογραφής της συνθήκης των Σεβρών,
Παναθηναϊκό Στάδιο, Αύγουστος 1920
Δεν ισχύει το ό,τι "δεν μπορούσε να κάνει Εκλογές λόγω ..εμπολέμου καταστάσεως", γιατί κατ'αρχήν δεν θεωρούνταν καν πόλεμος, αλλά "κατοχή ζωνών ασφαλείας" γύρω από την διαχειριζόμενη Ζώνη Σμύρνης (το μέλλον της οποίας θα κρίνονταν με δημοψήφισμα το 1925), όσο και γύρω από την αγγλική Ζώνη Δαρδανελλίων (κι αυτή προσωρινή), αφού η Υψηλή Πύλη, η επίσημος κυβέρνησις των Τούρκων δεν βρίσκονταν καν σε εμπόλεμον κατάσταση με το ελληνικό βασίλειο, από τις ανακωχές του 1918 και μετά.
Απλώς ο Βενιζέλος περίμενε πρώτα να διευθετήσει την θέση της Ελλάδος διπλωματικώς και ουσιαστικώς, και μετά είχε στο μυαλό του την αποκατάσταση της Δημοκρατίας. Όπερ και εγένετο: Δρομολόγησε Εκλογές μόλις υπεγράφη η συνθήκη των Σεβρών/Sèvres (28 Ιουλίου -με το παλαιό-/10 Αυγούστου -με το νέο- 1920, περί της Οθωμανικής Αυτοκρατορίας συνθήκη, με σχετικά με την Ελλάδα τα άρθρα 65-83), ως συνέχεια της συνδιασκέψεως Ειρήνης των Παρισίων (18 Ιανουαρίου 1919 - 21 Ιανουαρίου 1920).
ο εθνάρχης με το μαύρο μεταξωτό δίκοχο που περιγράφουν ξένοι διπλωμάτες
Western Europe had never seen -or heard- anything like him, as of the Paris Peace Conference, in 1919. The young British diplomat Harold Nicolson described him in wonderment:
«He and Lenin are the only two really great men in Europe.
~
His talk was a strange medley of charm, brigandage, weltpolitik, patriotism, courage, literature -
and above all this large muscular smiling man, with his eyes glinting through spectacles,
and on his head a square skull-cap of black silk.»
quoted in THE MIDDLE SEA - A History of the Mediterranean, a book by John Julius Norwich
Όσο και για την υποτιθέμενη αντίθεση του Βενιζέλου στην ίδρυση κυρίαρχου ελληνικού κράτους στον Πόντο, κατά την διάρκεια των διαπραγματεύσεων για την Συνθήκη των Σεβρών το 1919, στο Παρίσι, μόνο ως ανυπόστατη λάσπη μπορεί να χαρακτηριστεί:
Οι Μεγάλες Δυνάμεις εμπόδιζαν την ελεύθερη δράση του Ελληνικού Ναυτικού μέσα στην Μαύρη Θάλασσα, φοβούμενοι ίσως την επιρροή που ενδεχομένως θ'αποκτούσε η Ελλάδα εκεί, εάν προσεταιρίζονταν και άσχετες χώρες όπως π.χ Γκαγκαουζία, Κριμέα, Μαριόπολη & πέριξ, Κουμπάν, Αμπχαζία, Ατζαρία, Γεωργία κ.ά. Έτσι, και οι Φιλελεύθεροι, και οι Βασιλικοί «έτρωγαν πόρτα» στο Βόσπορο, απ'όπου θα μπορούσαν κάλλιστα να στείλουν ένα σώμα στρατού γι'αποβίβαση στην Παφλαγονία, δυο βήματα από την Άγκυρα. Πάντως, κατά την διάρκεια της Συνθήκης των Σεβρών/Sèvres, ο Βενιζέλος παρότρυνε τον αντιπρόσωπο των Ποντίων, δηλαδή τον επισκόπο Τραπεζούντος, Χρύσανθο, να συνασπίσει τους ανθρώπους του με τους αποδεκατισμένους, ηττημένους και πολλαπλά προδομένους Αρμενίους. Η Ρωμιοσύνη ατύχησε τότε, γιατί την ίδια περίπου εποχή, και συγκεκριμένα στις 19/05/1919, αποβιβάζονται κεμαλικοί στον Πόντο ξεκινώντας τoν «αγώνα για την ανεξαρτησία της Τουρκίας», αλλά και άλλη μια γενοκτονία εις βάρος των Χριστιανών της περιοχής.
Πάντως, ο Ελευθέριος Βενιζέλος οργανώνει διασωστική αποστολή με πολιτικό επικεφαλής, τον Νικόλαο Καζαντζάκη, ως γενικό διευθυντή του Υπουργείου Περιθάλψεως, με αντικείμενο την διάσωση Ποντίων από την ευρύτερη περιοχή του Καυκάσου. Οι εμπειρίες που αποκόμισε ο Νίκος Καζαντζάκης, τις αξιοποίησε αργότερα στο μυθιστόρημα του «Ο Χριστός Ξανασταυρώνεται».
Ταυτοποιητικά έγγραφα που θα παράσχει η αποστολή του Καζαντζάκη σε όσους θα παραμείνουν το 1919 στις εστίες τους, θα χρησιμοποιηθούν ως αποδεικτικά εθνικής υπόστασης για ποντιακές οικογένειες το 1993, κατά την διάρκεια δεύτερης αποστολής παλιννόστησης, που πραγματοποιήθηκε εσπευσμένα, λόγω της αναταραχής που προκάλεσε η απόσχιση της Αμπχαζίας από την Γεωργία.
ο βενιζελικός βασιλεύς Αλέξανδρος (1917-20)
~ θάνατος βασιλέως Αλεξάνδρου ~
ο Βενιζέλος διευκόλυνε την σχέση του Αλεξάνδρου
με την κοινή θνητή, Ασπασία Μάνου, επιτρέποντας
την κατ'εξαίρεσιν τέλεση μοργανατικού γάμου
ο Αλέξανδρος με την Ασπασία Μάνου
αμέριμνοι σε διακοπές στις Σπέτσες,
το μοιραίο καλοκαίρι του 1920
Τραυματισμός και θάνατος του βασιλέως Αλεξάνδρου («ένα δάγκωμα πιθήκου κόστισε το θάνατο 250.000 ανθρώπων», θα σχολιάσει αργότερα ο σιδηρούς Ουίνστον Τσώρτσιλ), μεταβάλλει το αποτέλεσμα των Εθνικών Εκλογών (1/14 Νοέμβρη 1920). Τις Εκλογές τις κερδίζουν οι φιλοβασιλικοί, με το σύνθημα «οίκαδε», ήτοι «πίσω στα σπίτια μας», δηλαδή με την υπόσχεση για πέρας των εχθροπραξιών. Ο παλιννοστών Κωνσταντίνος επιστρέφει στον θρόνο του. Εν τούτοις, με διάγγελμά του ο βασιλεύς Κωνσταντίνος ΙΓ' [ΙΒ'] ανακοινώνει την συνέχιση και την κλιμάκωση των εχθροπραξιών, ..κατ'απαίτησιν της Παναγίας Παρθένου, που «του μιλάει στον ύπνο του».
Βέβαια τα παράδοξα αποτελέσματα των Εκλογών της 1ης Νοέμβρη 1920, οφείλονται και στο εκλογικό σύστημα, που είναι πλειοψηφικό με ευρεία περιφέρεια. Ενώ προτιμώνται από περισσότερους ψηφοφόρους (αν και μόνο σε Χίο, Λέσβο, Ήπειρο, Κρήτη και Θράκη, με ευρεία πλειοψηφία), οι Φιλελεύθεροι χάνουν την πλειοψηφία της Βουλής, άρα και την διακυβέρνηση:
~ Εθνικές Εκλογές: 1/14 Νοέμβρη 1920 ~
ΨΗΦΟΙ:
Φιλελεύθεροι: 375.803
Ηνωμένη Αντιπολίτευσις: 368.678
~~~ ~~~ ~~~
ΕΔΡΕΣ:
Φιλελεύθεροι: 118
Ηνωμένη Αντιπολίτευσις: 251
~ δημοψήφισμα της 22ης Νοέμβρη 1920 ~
Οι ψηφοφόροι αυξήθηκαν κατά 33%,
ενώ και το σύνολο, σχεδόν,
όσων έχουν ψηφίσει Φιλελεύθερους
στις Εκλογές που μόλις έγιναν,
φέρεται να επικροτεί την
επιστροφή του βασιλέως Κωνσταντίνου!!!
Επιστροφή βασιλέως?
999.960 --> ΝΑΙ
10.383 --> ΟΧΙ
Και έτσι, η «πτωχή πλην τίμια Ελλάς» αποκτά την πλέον αφερέγγυα διακυβέρνηση: Ο ίδιος ο Βενιζέλος χάνει την βουλευτική του έδρα, όπως και πολλοί από τους στενότερους συνεργάτες του. Άπαντες οι ξένοι σχολιαστές εκπλήσσονται με την εκλογική συντριβή του Βενιζέλου, θεωρώντας τον ως τον επιφανή ήρωα του θριάμβου της Ελλάδας, και τον πρωταγωνιστή της ειρηνευτικής διάσκεψης εις Παρισίους και Σέβρες, όπου είχε επισκιάσει μέχρι και τον πλανητάρχη Ουίλσον!
Η συγγραφέας Πηνελόπη Δέλτα (θυγατέρα του φιλοβενιζελικού Εμμανουήλ Μπενάκη, ερωμένη του εθνικιστή Ίωνος Δραγούμη και προγιαγιά του κρετίνου Αντώνη Σαμαρά) καταγράφει την επίσκεψή της στον Βενιζέλο την επομένη των εκλογών. Στο ημερολόγιό της περιγράφει την σκηνή:
..ο Ρέπουλης στον καναπέ, αναστέναζε κρατώντας το κεφάλι ανάμεσα στα χέρια του· ο Τσιριμώκος, ένα βουνό από ζελέ, προσπαθούσε χωρίς αποτέλεσμα να τον παρηγορήσει· και ο Βενιζέλος εξηγούσε την ήττα με την συνηθισμένη του ευφράδεια. “Πίστευα πραγματικά πως είχα τον λαό μαζί μου, πως στο μεγάλο έργο που βρίσκεται σε εξέλιξη ο λαός ήταν πίσω μου. Έκανα λάθος: ο λαός ήταν εξαντλημένος, τραυματισμένος. Δεν τον κατηγορώ· ζήτησα θυσίες υπεράνω των δυνάμεών του. Συνετρίβην. Δεν έχω πια τη δύναμη να πολεμήσω”. Έδωσε την υπόσχεση να φύγει από την Ελλάδα, συνέχισε, και θα έφευγε αμέσως, επειδή γίνονταν σοβαρές ταραχές στους δρόμους της Αθήνας και ο πρωθυπουργός, ο ηλικιωμένος Δημήτριος Ράλλης, του είχε γράψει για να τον προειδοποιήσει πως η δημόσια τάξη δεν μπορούσε να διασφαλιστεί όσο εκείνος παρέμενε στην Ελλάδα.
Οι κίνδυνοι είναι πραγματικοί, αν κρίνει κανείς από το γεγονός ότι ο Βενιζέλος έχει καμία εκατοστή συντρόφους
κατά την εσπευσμένη αναχώρησή του, στις 17/30 Νοεμβρίου. Πολλοί βρίσκονται χωρίς χρήματα ή αποσκευές.
Μεταφορικό μέσον τους, το γιοτ “Νάρκισσος”, μισθωμένο από την 'Ελενα Σκυλίτση-Βενιζέλου.
~ συγγραφέας ~
Ύστερα από τον θρίαμβο των αντιπάλων του το 1920, ο Βενιζέλος μεταβαίνει στο Παρίσι, όπου αφιερώνεται στην μετάφραση της Ιστορίας του Πελοποννησιακού Πολέμου του Θουκυδίδου, κατεξοχήν έργο της παγκοσμίου Πολιτικής Ιστορίας. Η έκδοση αυτή του Θουκυδίδη δεν θα γίνει ποτέ δημοφιλής στην Ελλάδα. Όσο κι αν υποστηρίζει τους δημοτικιστές, ο Βενιζέλος στην καρδιά του παραμένει κλασικιστής, με τον μεταφρασμένο Θουκυδίδη του να βασίζεται στην αρχαϊκή γραμματική του πρωτοτύπου. Σε διακριτό σημειωματάριο, επισημαίνονται αναλογίες ανάμεσα στην Πολιτική του 5ου αι π.Χ, και του 20ου αι μ.Χ. Στο εδάφιο όπου οι Θηβαίοι απολογούνται για το γεγονός ότι είχαν «μηδίσει» στον Περσικό Πόλεμο του 480-478 π.Χ, επιχειρηματολογώντας ότι η τότε κυβέρνησή τους δεν ήταν δημοκρατική, ο Βενιζέλος παρατηρεί ξερά ότι «..τα ίδια επιχειρήματα προωθούνταν στην Ειρηνευτική Διάσκεψη μετά από τον Μεγάλο Πόλεμο από τις αντιπροσωπείες της Τουρκίας και της Βουλγαρίας για να σώσουν τις χώρες τους από τις συνέπειες της πολιτικής που είχαν ακολουθήσει».
~ Μικρασιατική Καταστροφή ~
Ο λαός αντιλαμβάνεται την ανικανότητα του βασιλικού καθεστώτος, και ήδη από τα τέλη του 1920, η νέα κυβέρνηση χαίρει ελάσσονος εκτιμήσεως. Τίποτα δεν συνηγορεί πια σε τερματισμό της Μικρασιατικής Εκστρατείας. Η ασυνέπεια της βασιλικής παράταξης και η αλαζονική αθέτηση της δέσμευσης για «οίκαδε», τουλάχιστον για τους στρατολογηθέντες για μεγάλο χρονικό διάστημα (υπάρχουν άντρες ενδεδυμένοι το χακί, από το 1912!), διογκώνει τον αναβρασμό στο ελληνικό στράτευμα. Η ορεινή Ελλάδα είναι γεμάτη λιποτάκτες και φυγοστράτους, ενώ από τις κλάσεις που καλούνται στα Όπλα, ένας στους δύο άντρες, δεν παρουσιάζεται.
Παράλληλα, ενισχύεται η δυσαρέσκεια των μαχίμων στο μικρασιατικό μέτωπο, λόγω του μεγάλου αριθμού αυτών που «κρύβονται» στα μετόπισθεν [της Αττικής!]. Ενώ η Στρατιά της Μικράς Ασίας επισήμως παρατάσσει 200.000 άντρες, στο μέτωπο βρίσκονται μόνο οι 90.000. Οι υπόλοιποι βρίσκονται π.χ. τοποθετημένοι σε διάφορα γραφεία, ή κάνουν κατάχρηση αναρρωτικών αδειών, εν πάσει περιπτώσει εκμεταλλευόμενοι την πολιτική προστασία που τους παρέχει το καθεστώς των βασιλοφρόνων. Μέχρι τον Μάρτιο του '21, που διατάσσεται η επιστράτευσις τριών νέων κλάσεων, έχουν εγκαταλειφθεί και τα τελευταία δημαγωγικά προσχήματα τα οποία έφεραν τους επάρατους Γλύξμπουργκ πίσω στην Ελλάδα μόλις τέσσερις μήνες πρωτύτερα.
Λόγω της γενικότερα αδέξιας πολιτικής του ελληνικού θρόνου, η Αγγλία και η Γαλλία βρίσκουν αφορμές για να μεταστραφούν σταδιακά από συμμαχικές χώρες, σε ουδέτερες, εχθρικώς διακείμενες, με αποκορύφωμα τον οικονομικό αποκλεισμό της Ελλάδος, με πρόφαση την διπλωματική της ανυπακοή.
Ο Ελευθέριος Βενιζέλος είναι σαφής, σε συνέντευξή του στο Ελεύθερο Βήμα τον Ιούλιο του 1922:
«Να το πάρωμεν απόφασιν ότι δεν υπήρξε ποτέ “Θεός της Ελλάδος”. 'Ενας είναι ο Θεός δι΄ όλα τα έθνη. Η φρόνησις, η διορατικότης, η προορατικότης, η επαφή με την πραγματικότητα. Ιδού τι θα μας βοηθήση θετικά να επανορθώσωμεν ό,τι είναι επανορθώσιμον»
Όμως η παρούσα πτωχή και ατιμία κυβέρνησις της Ελλάδος κλειδώνει στην πορεία της προς την Καταστροφή, που θα έλθει νομοτελειακά πλέον, τον Αύγουστο του 1922.
~ Εθνάρχης ~
εξώφυλλο του αμερικανικού περιοδικού Time,
καταγράφει την πανηγυρική -αλλά σύντομη!- επιστροφή του Βενιζέλου στα ηνία της Ελλάδας το 1924
Η Ελλάς μαστίζεται πια από χρόνια ένδεια και ανούσια διχόνοια (όπως π.χ. ισχύει με το ζήτημα της υιοθέτησης του Γρηγοριανού Ημερολογίου, στις αρχές του 1923), με μουλωχτό πρωταγωνιστή των ταραχών τον Ιωάννη Μεταξά, υποκινητή στο ατυχές φιλοβασιλικό πραξικόπημα της 22ης Οκτωβρίου του 1923, που όμως γίνεται αφορμή για την γέννηση ελπιδοφόρου -αν και ασταθούς- Ελληνικής Δημοκρατίας (1924-35).
Ο Λευτεράκης επιστρέφει στην χώρα ως εκλεγμένος πρωθυπουργός το 1924, ενώ πρώτα έχει διαπραγματευτεί την Συνθήκη της Λωζάνης (24 Ιουλίου 1923), για λογαριασμό της επαναστατικής κυβέρνησης Πλαστήρα-Γονατά, όπου διευθετείται θεσμικά η ανταλλαγή των πληθυσμών (1.350.000 Χριστιανοί Ρωμιοί, μεταξύ των οποίων και τουρκόφωνοι Καραμανλάρ και Ουρουμλάρ, έναντι 430.000 Μουσουλμάνων), που ήδη λαμβάνει χώρα, από την καταστροφή της Σμύρνης και μετά. Ο Βενιζέλος εσκεμμένα διατηρεί «τριεθνή κοινότητα Μουσουλμάνων» στην Θράκη, ως εγγύηση για τον αμοιβαίο σεβασμό αντίστοιχης, αν και πιο πολυάριθμης κοινότητας/μιλλετίου Ρωμιών σε Σταμπόλη, Πριγκηπονήσια, Ίμβρο και Τένεδο. Η συμφωνία αυτή έπαψε νοήματος και Εθνικού Συμφέροντος, μονάχα ύστερα από την δίωξη της πολίτικης Ρωμιοσύνης το 1955.
Ύστερα από σύντομη θητεία του κατά την διάρκεια του 1924, ο Βενιζέλος ξαναγίνεται πρωθυπουργός την περίοδο 1928-32, όταν δυστυχώς η χώρα βιώνει και τα αποτελέσματα της Παγκοσμίου Οικονομικής Κρίσεως, το περιβόητο Κραχ/Krach του 1929. Το 1932 ο Βενιζέλος κηρύττει στάση πληρωμών, κάτι που θεωρείται και τότε τεράστιο ζήτημα και ο πρέσβης της χώρας στο Λονδίνο γράφει σχετικώς εν έτει 1935:
«Η συζήτησίς μου με τους εμπειρογνώμονας υπήρξεν εξόχως διαφωτιστική. Το Φορέϊν Οφφις πνέει μένεα εναντίον μας!»
Γενικά ο Βενιζέλος επιχειρεί ν'απαλύνει τις πληγές του Ελληνισμού, και ν'αναιρέσει τους οικονομικούς και κοινωνικούς κλυδωνισμούς της διεθνούς συγκυρίας, που απειλούν την ίδια την ύπαρξη της χώρας.
Ο Βενιζέλος, που είχε διαπραγματευτεί και υπογράψει την συνθήκη της Λωζάνης (1923), για λογαριασμό της επαναστατικής κυβέρνησης Πλαστήρα & Γονατά, είχε αφήσει εσκεμμένως στην κεμαλική Τουρκιά, 298.000 Ρωμιούς της περιοχής πρωτευούσης και των νήσων Ίμβρου και Τενέδου, ως ζωντανό απολίθωμα της χαμένης αυτοκρατορίας, και μιαν μικρή ελπίδα για μελλοντική αναμέτρηση με τίμημα την ευρύτερη Προποντίδα. Σύμφωνα όμως με στοιχεία του 1927, από τους 298.000 Ρωμιούς της περιοχής Βασιλευούσης (Σταμπόλη, Προποντίδα, Ίμβρος και Τένεδος), έχουν απομείνει μόλις 126.000! Δηλαδή έχουν εγκαταλείψει την Τουρκία άλλοι 172.000 Ρωμιοί[, με ποικίλους προορισμούς, π.χ Ελλάδα, Γαλλία, Αμερικές: ΗΠΑ, Καναδά, Αργεντινή κλπ, και Αντίποδες: Αυστραλία, Νότια Αφρική κλπ].
Οπότε δεν χρειαζόνταν δα και προφήτης για να υποδείξει το επισφαλές μέλλον του Ελληνισμού της Τουρκίας, στον Βενιζέλο όταν ξαναγίνεται πρωθυπουργός το 1928 (1928-32). Εξού και οι συνομιλίες του με τον Κεμάλ, για την σύναψη πραγματικής Ειρήνης, που όντως υπεγράφη με σύμφωνο το 1930, επί τη ευκαιρία και του Κραχ του 1929, που είχε γονατίσει όλον τον Κόσμο, αλλά και αμφότερους, τους δυο αντιπάλους. Υπό αυτό το πρίσμα είναι που το 1930 υπογράφει εγκαρδίως σύμφωνον Ειρήνης και Σταθερότητος με τον Τούρκο ομόλογο του, Ισμέτ Ινονού, άνθρωπο του Μουσταφά Κεμάλ του Ατατούρκ (= μπαμπάς των Τούρκων, και ολετήρας της Ρωμιοσύνης).
Βέβαια ούτε αυτός είναι λόγος λοιδορίας του εθνάρχη Βενιζέλου, αφού χάριν διπλωματίας μόλις οκτώ έτη αργότερα, ο ύπατος των Ελλήνων Φασιστών, Ιωάννης Μεταξάς, αποστέλλει τηλεγράφημα-πανηγυρικόν υπέρ του εκλιπόντος εθνάρχη Κεμάλ (1923-38), ενώ στη συνέχεια μεταβαίνει και στην Άγκυρα για να παραστεί στην κηδεία του! Ας μην μπερδεύομαστε λοιπόν, στην κηδεία του Κεμάλ, ααάλος πήγε το 1938, ο Ιωάννης Μεταξάς, και αυτός ο κερατάς είναι που έστησε τουρκικό προξενείο στη Σαλονίκη (το πατρικό του σπίτι, αλλά ουχί γενέθλιον), και οδός Κεμάλ, και συγχαρητήρια στον «επιτυχημένο» ομόλογο δικτάτορα της γείτονος..!
Εντελώς αυθαίρετα και ηγεμονικά για την εποχή αυτή, ο Ελευθέριος Βενιζέλος διακηρύσσει μονομερώς την εθνική κυριαρχία της Ελλάδος σε 6 ναυτικά μίλια θαλάσσης, και 10 ναυτικά μίλια αέρος, το 1931. Όσες χώρες προέβαιναν τότε σε παρόμοια πρωτοβουλία, αρκούνταν σε 6 μίλια σε θάλασσα και αέρα, αφού δεν υπήρχε ακόμα διεθνής τοποθέτηση γι'αυτό το ζήτημα.
Γενικά ο Βενιζέλος είναι μπροστά από την εποχή του, όπως π.χ στην αντιμετώπιση του Κραχ με τόνωση της Εθνικής Οικονομίας, μέσω κρατικής αρωγής (αρκετό νωρίτερα πριν από αντίστοιχες τακτικές στις ΗΠΑ της διακυβέρνησης Ρούζβελτ/FDR, 1933-45), όπως υπήρξε η μαζική οικοδομική δραστηριότητα, με ανέγερση δημοσίων κτιρίων και υποδομών π.χ σε Αθήνα και Θεσσαλονίκη.
Ως μέτρο αντιμετώπισης της οικονομικής κρίσης, υιοθετείται και η ενεργειακή καινοτομία του Βενιαμίν Φράνκλιν, η θερινή ώρα: Εφαρμόζεται με εντολή Βενιζέλου το 1932, με συμβατική διάρκεια από τις 6 Ιουλίου μέχρι την 1η Σεπτεμβρίου. Η ιδέα, όμως, θα εγκαταλειφθεί σύντομα, λόγω πρακτικών προβλημάτων, ως προς την ταυτόχρονη εφαρμογή σε όλη την επικράτεια. Η Θερινή Ώρα θα υιοθετηθεί ξανά από την χώρα μας, όπως και από τις περισσότερες ευρωπαϊκές, μόλις το 1973, συγχρόνως με την Ενεργειακή Κρίση, την εποχή που με μηχανορραφίες του βασιλιά της Σαουδικής Αραβίας, οκταπλασιάζεται η τιμή ανά βαρέλι, του αργού πετρελαίου/ crude oil, προκαλώντας παγκοσμίως Στασιμοπληθωρισμό, και ζοφερή προοπτική για την ευημερία των λαών.
~ Βενιζέλος και Σοσιαλισμός ~
Ο Βενιζέλος μπορεί να ανήκε σε συγκεκριμένο πολιτικό χώρο. Εν τούτοις, για το καλό της Ελλάδας συνεργάζονταν και με αντιπάλους του. Παραδείγματος χάριν, εργάστηκε μαζί με το διάδοχο Κωνσταντίνο κατά την διάρκεια των Βαλκανικών Πολέμων. Επίσης συμβίωσε αρμονικά με το γιο του Κωνσταντίνου, βασιλιά Αλέξανδρο, κατά το αποκορύφωμα της κυριαρχίας του Κόμματος των Φιλελευθέρων (1917-20).
Λίγα χρόνια αργότερα, μάλλον λόγω των τρομερών συνεπειών της Μικρασιατικής Καταστροφής, αλλά και της Παγκόσμιας Οικονομικής Κρίσης/ Κραχ, ο Βενιζέλος αποκτά μέχρι και ..αριστερή συνείδηση, προσωποποιημένη στον εξ αριστερών πολιτικό του αντίπαλο, τον ικανότατο Αλέξανδρο Παπαναστασίου του Κοινωνικού Κόμματος, ο οποίος θα τον αποτρέπει από την διάπραξη δεξιών ατοπημάτων, όπως π.χ. η διαρκώς επικείμενη απαγόρευση του Κομμουνιστικού Κόμματος Ελλάδος (ΚΚΕ), αν και δεν κατάφερε να τον αποτρέψει από την σύλληψη και ψήφιση αντιτρομοκρατικού νόμου, σαφώς μεροληπτικού, όσο και περιβόητου διεθνώς, το Ιδιώνυμο.
Πάντως, ο Παπαναστασίου πείθει τον Βενιζέλο να προβαίνει σε σοσιαλιστικές μεταρρυθμίσεις, με χαρακτηριστικό παράδειγμα την ίδρυση του ΙΚΑ (ΟΧΙ! Το ΙΚΑ δεν ιδρύθηκε από το ολοκληρωτικό καθεστώς του ακροδεξιού Ιωάννου Μεταξά (1936-41), εκτός και αν "μετράει" η κορδέλα των εγκαινίων: Το 1931 ιδρύεται η Εργατική Εστία, το 1932 θεσπίζεται το οκτάωρο (με Προεδρικό Διάταγμα της 27ης Ιουνίου 1932, δηλαδή επί κυβερνήσεως Βενιζέλου: Π.Δ. 27/6/1932 ΦΕΚ Α 212 19320714), το 1934 ψηφίζεται ο νόμος περί κοινωνικών ασφαλίσεων (ν. 6298/1934), ήτοι ξεκινάει το ΙΚΑ με πρώτο πρόεδρο τον Παναγιώτη Κανελλόπουλο (1934-35), ενώ οι συλλογικές συμβάσεις Εργασίας εφαρμόζονται από το 1935).
αριστερά: Αλέξανδρος Παπαναστασίου, δεξιά: Ελευθέριος Βενιζέλος
~ ο Αλέξανδρος Παπαναστασίου και ο Γεώργιος Κονδύλης,
ως αντιδιαμετρικές όψεις, στα όρια του πολιτικού Ιανού που αποτέλεσε ο Βενιζέλος ~
ο Αλέξανδρος Παπαναστασίου,
τον καιρό που είναι υπουργός σε κυβέρνηση Βενιζέλου (1928-32)
Στις εκλογές της 7ης Νοεμβρίου 1926, το κόμμα του, «Δημοκρατική Ένωση», λαμβάνει μόλις το 6,47% των ψήφων, και 17 βουλευτές. Οπότε ιδρύει νέο σοσιαλιστικό κόμμα, το «Αγροτικόν Εργατικόν Κόμμα». Στην οικουμενική κυβέρνηση Ζαΐμη που σχηματίζεται αναλαμβάνει το Υπουργείο Γεωργίας, το οποίο και διατηρεί μέχρι την παραίτησή του τον Φεβρουάριο του 1928. Κατά την διάρκεια της θητείας του, έλαβε μέτρα για την αποκατάσταση των ακτημόνων και των προσφύγων και την οργάνωση των αγροτών, σε συνεταιρισμούς. Το πιο σημαντικό έργο του υπήρξε η ίδρυση της Αγροτικής Τράπεζας της Ελλάδος, παρά την αντίδραση του πολιτικού κατεστημένου και της Εθνικής Τράπεζας. Ο ίδιος πρέσβευε ότι μια αγροτική τράπεζα θα εξυπηρετούσε αποτελεσματικότερα τα συμφέροντα των αγροτών.
Στις 26 Ιουνίου 1925, ο πρώην επαναστάτης και αρχηγός της στρατιάς της Θράκης, στρατηγός Θεόδωρος Πάγκαλος, ανατρέπει την κυβέρνηση Μιχαλοπούλου. Επίσης εξορίζει τον Παπαναστασίου και τον Καφαντάρη, που τον καλούν να παραδώσει την εξουσία. Και ο Κουντουριώτης παραιτείται διαμαρτυρόμενος. Τελικά ο Παπαναστασίου φυλακίζεται στην Σαντορίνη (Φεβρουάριος - Απρίλιος 1926).
Παραιτείται και αυτός στις 4 Μαρτίου, λόγω υψηλής ανησυχίας στο στράτευμα, όπου παρουσιάζονται κρούσματα απειθαρχίας λόγω της επικείμενης κατάργησης της Μοναρχίας, οπότε ως πρωθυπουργός αναλαμβάνει ο ίδιος ο Παπαναστασίου, που μέσα από την Δ' Εθνοσυνέλευση, ψηφίζει την κατάργηση της Βασιλείας και την ανακήρυξη Δημοκρατίας, στις 24 Μαρτίου 1924. Η διαδικασία επικυρώνεται με δημοψήφισμα στις 13 Απριλίου 1924, και επισφραγίζεται με ψήφισμα της Εθνοσυνέλευσης. Προσωρινός πρόεδρος της Δημοκρατίας, παραμένει ο αντιβασιλεύς Κουντουριώτης. Ο Παπαναστασίου παραιτείται από πρωθυπουργός, εξακολουθώντας όμως να είναι πρόεδρος της κοινοβουλευτικής επιτροπής που επεξεργάζεται το νέο Σύνταγμα.
Στις 4 Ιανουαρίου 1924, ο Βενιζέλος επιστρέφει στην Ελλάδα, και αναλαμβάνει πρόεδρος της Δ' Εθνοσυνέλευσης για να παραιτηθεί αμέσως, και να γίνει πρωθυπουργός, στις 11 του ίδιου μήνα. Στην Βουλή και την εθνοσυνέλευση, ο Αλέξανδρος Παπαναστασίου υποστηρίζει την αβασίλευτη Δημοκρατία, ενώ ο Ελευθέριος Βενιζέλος την συνταγματική Μοναρχία. Στις θορυβώδεις συνεδριάσεις που ακολουθούν, διαπιστώνεται πως οι δημοκρατικοί έχουν την πλειοψηφία. Ο Βενιζέλος παραιτείται στις 4 Φεβρουαρίου 1924, δηλώνοντας ότι εγκαταλείπει την πολιτική κι ξαναφεύγει για το Παρίσι. Στην πρωθυπουργία τον διαδέχεται ο Γεώργιος Καφαντάρης, που επιθυμεί πρώτα την διεξαγωγή δημοψηφίσματος κι έπειτα την εκπόνηση ανάλογου συντάγματος από την Εθνοσυνέλευση.
Αποφυλακίζεται με την επανάσταση του 1922, και ιδρύει την Δημοκρατική Ένωση, κόμμα με στόχο την επιβολή της Δημοκρατίας. Στις εκλογές της 16ης Δεκεμβρίου 1923, το κόμμα των Φιλελευθέρων πλειοψηφεί, αν και με απούσα την αντιπολίτευση. Οι βουλευτές της Δημοκρατικής Ένωσης ζητούν να φύγει και ο νέος βασιλιάς, ο Γεώργιος Β', ώσπου να αποφασίσει ο λαός για το πολιτειακό ζήτημα. Οι Φιλελεύθεροι το αποδέχονται, οπότε ο νικητής της ναυμαχίας της Λήμνου, ναύαρχος Παύλος Κουντουριώτης, αναλαμβάνει αντιβασιλιάς.
Ο Αλέξανδρος Παπαναστασίου γεννιέται στην Τρίπολη το 1876. Σπουδάζει Νομική στην Αθήνα, Πολιτικές Επιστήμες και Φιλοσοφία στη Χαϊδελβέργη και το Βερολίνο. Από το 1908, πασχίζει για την αγροτική μεταρρύθμιση και την απαλλοτρίωση των τσιφλικιών. Σχηματίζει ομάδα κοινωνιολόγων, αναμειγνύεται στην πολιτική, πολεμά ως εθελοντής στους Βαλκανικούς Πολέμους, και το 1915 εντάσσεται με την ομάδα του στο κόμμα των Φιλελευθέρων, αποτελώντας την αριστερή του πτέρυγα. Από το 1920, αρχίζει να υποστηρίζει φανερά την αβασίλευτη Δημοκρατία ως την μόνη σωτήρια για τα ελληνικά συμφέροντα. Τον Φεβρουάριο του 1922, o Αλέξανδρος Παπαναστασίου δικάζεται και καταδικάζεται σε φυλάκιση τριών χρόνων για την δημοσίευση του «Δημοκρατικού Μανιφέστου», ανοικτής επιστολής υπέρ της παύσεως της Μικρασιατικής Εκστρατείας και υπέρ της εγκαθιδρύσεως της Δημοκρατίας.
ο Γεώργιος Κονδύλης,
τον καιρό της Μικρασιατικής Εκστρατείας (1919-22)
Ο Γεώργιος Κονδύλης γεννιέται στον Προυσό Ευρυτανίας το 1879.
Σε ηλικία 18 χρονών κατατάσσεται εθελοντής στο Πεζικό και συμμετέχει στην Κρητική Επανάσταση του 1896, και μετά στον Μακεδονικό αγώνα (1904-08), ως οπλαρχηγός στην περιοχή Καστοριάς και Μοριχόβου. Το 1910 στέλνεται σε ειδική αποστολή, ως δάσκαλος στο χωριό Οργάς της Ανατολικής Θράκης, λόγω της οποίας προάγεται σε ανθυπολοχαγό. Στη συνέχεια υπηρετεί στους Βαλκανικούς Πολέμους ως υπολοχαγός, στο 5ο Σύνταγμα της Vης Μεραρχίας, υπό τον Μανουσογιαννάκη. Διακριθείς στους πολέμους αυτούς προάγεται σε λοχαγό. Το 1915 τοποθετείται αξιωματικός του Επιτελείου της VIης Μεραρχίας, παρότι δεν προέρχεται από την Σχολή Ευελπίδων.
Όντας ένθερμος βενιζελικός και κατά την διάρκεια του κινήματος της Εθνικής Άμυνας (1916-17), ο Κονδύλης προάγεται σε ταγματάρχη, ενώ διακρίνεται σε πολλές μάχες του Βαλκανικού Μετώπου. Το 1919, κατόπιν συμμετοχής του στην ατυχή εκστρατεία της Ουκρανίας ως διοικητής συντάγματος της ΧΙΙΙης Μεραρχίας, προάγεται σε συνταγματάρχης. Στη συνέχεια μετέχει στις επιχειρήσεις στην Μικρά Ασία (1919-20), όπου κυρίως δρα στην περιοχή Σαλιχλή. Με τις εκλογές της 1ης Νοεμβρίου 1920, που φέρνουν στην εξουσία τις αντιβενιζελικές δυνάμεις, εγκαταλείπει την μονάδα του και εγκαθίσταται αυτοβούλως στην Κωνσταντινούπολη, απ' όπου ασκεί οξύτατη αντιπολίτευση στην βασιλική διακυβέρνηση.
Με την Επανάσταση των Πλαστήρα & Γονατά το 1922, επιστρέφει στο στρατό, ως διοικητής της Μεραρχίας Κρήτης (η V Μεραρχία, που δρα στην μεθόριο του π.Έβρου), την οποία και αναδιοργανώνει. Το 1923, αναλαμβάνει την καταστολή του κινήματος Γαργαλίδη & Λεοναρδόπουλου, από την Θεσσαλονίκη, όπου βρίσκεται, ενώ στη συνέχεια κατεβαίνει νότια προς την Αττική, εξαναγκάζοντας και τα εκεί επαναστατικά στρατεύματα να παραιτηθούν των ενεργειών τους. Γι'αυτήν την ταχύτατη δράση του, ο Κονδύλης αποκαλείται "Κεραυνός". Κατόπιν παραίτησής του, αποστρατεύεται τον ίδιο χρόνο με το βαθμό του υποστρατήγου. Ως αξιωματικός έχει αναδειχτεί, για το θάρρος και την αποτελεσματικότητά του.
Στη συνέχεια ο Κονδύλης πολιτεύεται, ιδρύοντας κόμμα λαϊκοδεξιό: το «Εθνικόν Δημοκρατικόν Κόμμα», αργότερα το «Εθνικόν Ριζοσπαστικόν Κόμμα». Αρχικά συνεργάζεται με την «Δημοκρατική Ένωση» του Αλεξάνδρου Παπαναστασίου στις εκλογές της 16ης Δεκεμβρίου 1923. Στις 12 Μαρτίου 1924 αναλαμβάνει το υπουργείο Στρατιωτικών κι ένα χρόνο αργότερα το υπουργείο Εσωτερικών στην εξίσου βενιζελική κυβέρνηση Μιχαλακόπουλου.
Στη συνέχεια η Δημοκρατία αλώνεται εκ των έσω από τον στρατηγό Θεόδωρο Πάγκαλο (26 Ιουνίου 1925 - 22 Αυγούστου 1926), την δικτατορία του οποίου, την ανατρέπει ο ίδιος ο Κονδύλης! Οπότε στις 26 Αυγούστου 1926, ο Κονδύλης σχηματίζει μεταβατική κυβέρνηση, ενώ στις 9 Σεπτεμβρίου καταστέλλει με βίαιο τρόπο αντικίνημα αξιωματικών, όπως ο Ναπολέων Ζέρβας και ο Βασίλειος Ντερτιλής, που καταγγέλονται ως «παγκαλικοί», αν και κάποιοι από αυτούς, είχαν βοηθήσει τον Κονδύλη στην ανατροπή του Πάγκαλου.
Δυστυχώς η Απλή Αναλογική στην διεξαγωγή των Εκλογών υπονομεύει την Δημοκρατία που ίδρυσε ο Παπαναστασίου, και που προασπίστηκε και ο Κονδύλης. Το φιλομοναρχικό Λαϊκό κόμμα υπαναχωρεί
μπαμπέσικα ως προς το ζήτημα του πολιτειακού στάτους κβο, αποδεχόμενο να συμμετάσχει στις διαδικασίες της Αβασιλεύτου Δημοκρατίας. Έτσι όμως, στις εκλογές του 1932, το Λαϊκό κόμμα στερεί την κοινοβουλευτική αυτοδυναμία από το κόμμα των Φιλελευθέρων, ενώ στις εκλογές του 1933 επικρατεί, σχηματίζοντας και βασιλόφρονα συνασπισμό, αυτοδύναμο.
Η βασιλική παράταξη προσεταιρίζεται υστερόβουλα και το δεξιόστροφο κόμμα του Κονδύλη, στον οποίο και ανατίθεται το υπουργείο Στρατιωτικών στην πρώτη κυβέρνηση Τσαλδάρη, από την 4η Νοεμβρίου 1932, μέχρι την 16η Ιανουαρίου του 1933, όταν η κυβέρνηση Τσαλδάρη ηττάται εκλογικώς από τον Βενιζέλο. Στις εκλογές της 5ης Μαρτίου 1933, ο Κονδύλης συνεργάζεται πάλι με το Λαϊκόν κόμμα, όπου στη νέα κυβέρνηση του Τσαλδάρη που αναδεικνύεται, αναλαμβάνει αρχικά το υπουργείο Στρατιωτικών, στις 10 Μαρτίου 1933, ενώ λίγο αργότερα στις 5 Απριλίου αναλαμβάνει την αντιπροεδρία της δεξιάς και φιλομοναρχικής κυβέρνησης.
Πίσω στις απαρχές της αβασιλεύτου Δημοκρατίας, στις 29 Σεπτεμβρίου 1925, ο Θεόδωρος Πάγκαλος διαλύει την Δ΄ Συντακτική Συνέλευση και προκηρύσσει εκλογές για τον Ιανουάριο του 1926. Οι εκλογές όμως αυτές δεν πραγματοποιούνται, γιατί στις 4 Ιανουαρίου 1926, ο Πάγκαλος παγώνει την Δημοκρατία, σφετεριζόμενος όλες τις Εξουσίες! Έχοντας ως πρότυπό του το καθεστώς Μουσσολίνι (από Οκτώβριο 1922), και με στόχο την εδραίωση ισοβίου Προεδρικής Δημοκρατίας με τον ίδιο ως δικτάτορα-αρχηγό, ο Θεόδωρος Πάγκαλος αναστέλλει το κράτος με σκοπό να το επανασχεδιάσει και να το επανιδρύσει. Μάλιστα προσεταιρίζεται αρκετούς βενιζελικούς αξιωματικούς, όπως π.χ τον απόστρατο πια, υφυπουργό Στρατιωτικών Κωνσταντίνο Νίδερ, τον οποίο αναγορεύει σε "αρχηγό του στρατιωτικού οίκου" του Προέδρου της Δημοκρατίας. Στις 7 Αυγούστου 1926 όμως, κι ενώ ο αλλοπρόσαλλος δικτάτορας περιοδεύει εκτός Αθηνών, νέο κίνημα οργανωμένο από τον υποστράτηγο -πλέον- Γεώργιο Κονδύλη, και επικουρούμενο από λαϊκή στάση, γκρεμίζει την φαύλη δικτατορία.
ο Γεώργιος Κονδύλης, ως υπουργός Στρατιωτικών (1932-33)
Ο Κονδύλης προβαίνει στο αντιπραξικόπημα σε συνεργασία με άλλους αξιωματικούς, όπως οι Ντερτιλής, Κατσώτας, Κοκκαλάς. Το βράδυ της 22ας Αυγούστου 1926, οι κινηματίες καταλαμβάνουν το υπουργείο Στρατιωτικών και το φρουραρχείο, ενώ στη συνέχεια ακόμα και τα εμπνεύσεως Παγκάλου «Δημοκρατικά Τάγματα» προσχωρούν στο κίνημα του Κονδύλη. Αμέσως στέλνεται άγημα 70 ανδρών με ακτοπλοϊκό, για να συλλάβει τον Πάγκαλο που παραθέριζε στις Σπέτσες. Ο Πάγκαλος επιβιβάζεται στο τορπιλοβόλο «Πέργαμος», και επιχειρεί να διαφύγει από την διώρυγα της Κορίνθου, με σκοπό να ενωθεί με την μοίρα του πλοιάρχου Ανδρέα Κολιαλέξη, στην Ζάκυνθο. Μην μπορώντας όμως να εισέλθει στον Κορινθιακό, ο Πάγκαλος ξεκινά για τον περίπλου της Πελοποννήσου. Το «Πέργαμος», βομβαρδίζεται αλλά δεν παραδίδεται και συνεχίζει κανονικά την πορεία του. Όμως κοντά στα Κύθηρα, το αντιτορπιλικό «Λέων» πλευρίζει το «Πέργαμος» και αποβιβάζει στρατιώτες. Μπροστά στο φάσμα της αιματοχυσίας, πληροφορούμενος και την παραίτηση του Κολιαλέξη, λόγω στάσης των πληρωμάτων σε πλοία της μοίρας του, ο Πάγκαλος παραδίδεται στους κινηματίες, αντιλαμβανόμενος πια ότι όλα έχουν τελειώσει.
Ύστερα από την σύλληψή του, ο Πάγκαλος αποβιβάζεται στο Κερατσίνι, αλλά αργότερα οδηγείται στις φυλακές Ιτζεντίν της Κρήτης. Η κράτησή του δημιουργεί πολλές αντιδράσεις, λόγω της μη υπάρξεως επαρκών κατηγοριών που να δικαιολογούν την παραμονή του στη φυλακή. Ο τρόπος με τον οποίο είχε αναλάβει την εξουσία ο Πάγκαλος ήταν νομότυπος και τύποις συνταγματικός, με αποτέλεσμα η επαναστατική κυβέρνηση Κονδύλη να προσπαθεί να τον επιβαρύνει με σκάνδαλα που συνέβησαν επί εξουσίας του, όπως αυτό με το καζίνο Ελευσίνας, για την προμήθεια 512 γερμανικών αυτοκινήτων κλπ, κατηγορίες τις οποίες ο ίδιος αρνείται ενώπιον του Ανώτατου Ανακριτικού Συμβουλίου. Ο Πάγκαλος δεν θα προσαχθεί ποτέ σε κανονική δίκη, και τελικά αποφυλακίζεται με απόφαση της 13ης Ιουλίου 1928 της κυβέρνησης Βενιζέλου. Αξίζει να σημειωθεί ότι το χρονικό όριο προφυλάκισης θα έχει παρέλθει μέχρι τότε, και ουσιαστικά θα κρατείται τύποις παράνομα!
Στη συνέχεια ο Κονδύλης αποκαθιστά τον Κουντουριώτη ως προσωρινό πρόεδρο της Δημοκρατίας, θέτει το νέο σύνταγμα του Παπαναστασίου σε ισχύ, προκηρύσσει εκλογές, το φθινόπωρο του 1926, και στη συνέχεια παραδίδει την εξουσία στον Αλέξανδρο Ζαΐμη, πρωθυπουργό της [ασταθούς] οικουμενικής κυβέρνησης που σχηματίζεται τον Δεκέμβριο 1926, όπου ο Παπαναστασίου μετέχει ως υπουργός Γεωργίας, αξίωμα που διατηρεί έως τον Φεβρουάριο του 1928. Αλλά και οι εκλογές για την ανάδειξη κανονικού προέδρου πραγματοποιούνται τελικώς, τον Μάιο του 1929. Εκλέγεται ο Κουντουριώτης, αν και ήδη 74 ετών, και παραμένει στο πόστο του ως τον Δεκέμβριο του ίδιου χρόνου, οπότε παραιτείται για λόγους υγείας.
Εν τω μεταξύ, η Ελλάς βιώνει τους κραδασμούς από την Παγκόσμια Οικονομική Κρίση, το περιβόητο Κραχ, που ξεκίνησε από Νέα Υόρκη και Βερολίνο τον Οκτώβριο του 1929, για να πλήξει και την ταλαίπωρη Ελλάδα, η οποία πτωχεύει και επίσημα εντός του 1932, εξαναγκάζοντας σε παραίτηση και τον Ελευθέριο Βενιζέλο. Μετά από την παραίτηση της κυβερνήσεως Βενιζέλου (1928-32), κυβέρνηση σχηματίζει ο ίδιος ο Παπαναστασίου. Και όμως ανατρέπεται μόλις έξι ημέρες αργότερα από αντίδραση του Βενιζέλου στην υπέρ το δέον προοδευτική ατζέντα του Παπαναστασίου. Ο Βενιζέλος είχε δηλώσει ότι θα υποστηρίξει την νέα κυβέρνηση, αλλά στην ψήφο εμπιστοσύνης, αρνήθηκε να το κάνει, θεωρώντας ότι ήδη με τις προγραμματικές του δηλώσεις, ο Παπαναστασίου υπερβάλλει στην προώθηση κοινωνικών μεταρρυθμίσεων. Οπότε σχηματίζεται κυβέρνηση συνασπισμού, με πρωθυπουργό τον Βενιζέλο (Παραδόξως ο Παπαναστασίου θα διατελέσει υπουργός Εθνικής Οικονομίας, και Γεωργίας, στην μεθεπόμενη κυβέρνηση Βενιζέλου, από τον Ιανουάριο έως τον Μάρτιο του 1933).
Και όμως, πέφτει και αυτή η κυβέρνηση, υπό το βάρος του συνεπειών του Κραχ (Άλλωστε ήταν ήδη από τότε Υπερδανεία του κώλoυ, η Δανία του Νότου), για ν'αναλάβει συντηρητική κυβέρνηση, με πρωθυπουργό τον Παναγή Τσαλδάρη του Λαϊκού Κόμματος, στις 3 Νοεμβρίου 1932. Οι νέοι κυβερνώντες απομακρύνουν συστηματικά τους βενιζελικούς αντιπάλους τους, τόσο από το στράτευμα, όσο και από τον κρατικό μηχανισμό, και γενικά επιχειρούν να τους υποκαταστήσουν σε κάθε τομέα, και με κάθε μέσο. Εντείνονται λοιπόν οι αναφορές στους κινδύνους που απειλούν την αβασίλευτον Δημοκρατία, επειδή το κυβερνών πια Λαϊκό Κόμμα μπορεί ν'αποδέχεται θεσμικά το πολίτευμα, όμως παραμένει επί της ουσίας ρεβανσιστικό, άρα και υστερόβουλα φιλοβασιλικό. Έτσι πληθαίνουν οι σημειολογικές συγκρίσεις και αναφορές στην αδερφοκτόνον εποχή του Διχασμού, που προσφέρουν την απαραίτητη ιδεολογική υπόσταση στον αγώνα ολοκληρωτικής επικράτησης. Είναι χαρακτηριστικό ότι αυτή η αναζωπύρωση του Διχασμού συμπίπτει χρονικά με αυτήν την πρώτη ήττα της βενιζελικής μονοκυβερνησίας, ύστερα από δέκα χρόνια (1922-32), με νίκη της εξίσου ιδεοληπτικά πολωμένης βασιλοφρόνου αντιπολιτεύσεως, αν και σε εκλογική ισοπαλία στις 25 Σεπτεμβρίου 1932, ασαφή λόγω της Απλής Αναλογικής.
Έτσι, ο Παναγής Τσαλδάρης κυβερνά από τις 3 Νοεμβρίου 1932, μέχρι τις 16 Ιανουαρίου 1933, οπότε αναλαμβάνει ξανά την διακυβέρνηση ο Ελευθέριος Βενιζέλος, για να οδηγήσει την χώρα στις ανήσυχες εκλογές του Μαρτίου του 1933, άλλη μιαν εκλογική ισοπαλία που τελικά θα οδηγήσει σε άλλη μιαν κυβέρνηση Τσαλδάρη! Πρωτύτερα, στις 6 Μαρτίου 1933 σημειώνεται βενιζελικό κίνημα από τον Νικόλαο Πλαστήρα, ακριβώς για να αποτρέψει την άνοδο του Τσαλδάρη στην εξουσία. Η αποτυχία του βενιζελικού κινήματος, οδηγεί στο σχηματισμό μεταβατικής κυβέρνησης, αυτή του Αλεξάνδρου Οθωναίου, με διάρκεια τεσσάρων ημερών. Η εξουσία παραδίδεται στην επόμενη κυβέρνηση Τσαλδάρη, στις 10 Μαρτίου 1933.
πανηγυρική γελοιογραφία για την ήττα του εκ νέου μαυρισθέντος απ'τους ψηφοφόρους
-και ούτως ή άλλως «σενεγαλέζου»- Βενιζέλου το 1933,
κακοήθης και για τους συνεργάτες του
Ακολουθεί νέα δολοφονική απόπειρα εις βάρος του Βενιζέλου το βράδυ της 6ης Ιουνίου, ενώ επέβαινε σε αυτοκίνητο στην λεωφόρο Κηφισίας, κατά την διάρκεια της οποίας τραυματίζεται η δεύτερη σύζυγός του, Έλενα, ενώ σκοτώνονται μέλη της προσωπικής ασφαλείας. Ακολουθούν διώξεις βενιζελικών αξιωματικών. Ο Βενιζέλος πείθεται πια ότι οι κυβερνώντες πολιτικοί του αντίπαλοι, δε θα διστάσουν να χρησιμοποιήσουν κάθε μέσο ακόμα και για την φυσική του εξόντωση. Έτσι δικαιολογείται και η από μέρους του ενθάρρυνση συνωμοτικών οργανώσεων στο στρατό, με ανομολόγητο αλλά πραγματικό σκοπό, την προάσπιση της βενιζελικής σύνθεσης του στρατεύματος, ενέργειες πάντως που αν μη τι άλλο, προδίδουν έλλειψη αυτοκυριαρχίας και σπασμωδικές αντιδράσεις άμυνας από μεριάς του ιδίου και του περιβάλλοντός του. Αυτές οι οργανώσεις είναι η «Ελληνική Στρατιωτική Οργάνωση (ΕΣΟ)» και η «Δημοκρατική Άμυνα».
Η πρώτη συγκροτείται από αξιωματικούς που υπηρετούν στο στρατό, με ηγετικά στελέχη της να είναι ο αντισυνταγματάρχης Χριστόδουλος Τσιγάντες, ο αδελφός του, λοχαγός Ιωάννης Τσιγάντες, ο συνταγματάρχης Στέφανος Σαράφης, και άλλοι. Σκοπός της οργάνωσης είναι να εμποδίσει τον Γεώργιο Κονδύλη να επιβάλει με δικό του κίνημα δικτατορία, αλλά και να ετοιμάσει αντίστοιχα στρατιωτικό κίνημα, για ν'αποτρέψει ενδεχόμενη μεταβολή του πολιτεύματος.
Η δεύτερη οργάνωση, η «Δημοκρατική Άμυνα», συγκροτείται από αποστρατευμένους -κυρίως- βενιζελικούς αξιωματικούς. Ηγέτες της είναι οι στρατηγοί Αναστάσιος Παπούλας και Στυλιανός Γονατάς, αν και πραγματικός αρχηγός γίνεται ο δημοφιλής Νικόλαος Πλαστήρας, αυτοεξόριστος στη Γαλλία μετά την αποτυχία του κινήματος που είχε οργανώσει τον Μάρτιο του '33. Τους φόβους του Βενιζέλου, και γενικότερα της ηγεσίας της παράταξης των Φιλελευθέρων, ενισχύουν οι κατά καιρούς αποτάξεις βενιζελικών αξιωματικών.
Εκδηλώνεται και στη συνέχεια καταστέλλεται το ατυχές κίνημα της 1ης Μαρτίου 1935. Οι συνωμότες ήλεγχαν σχεδόν πλήρως το Πολεμικό Ναυτικό, και έτσι το κίνημα ξεκίνησε από τον Ναύσταθμο Σαλαμίνος. Όμως αντί να εισακουσθούν οι οδηγίες του Βενιζέλου (μετάβαση ενός ταχυπλόου στην Μασσαλία, για να φέρει τον Πλαστήρα στην Ελλάδα, και τάχιστη αποστολή μοίρας στην Μακεδονία, προς ενίσχυσιν του φίλιου Δ' Σώματος Στρατού), ο στόλος περιορίστηκε σε μετάβαση στην Κρήτη, όπου και απομονώθηκε, λόγω της επιδέξιας κινητοποίησης του Κονδύλη στην ηπειρωτική Ελλάδα. Ύστερα από αυτή την ύστατη απόπειρα επιβίωσης των Φιλελευθέρων, υπό την ηγεσία του ίδιου του γηραιού Βενιζέλου, σημειώνεται δραματική ελάττωση της επιρροής της βενιζελικής & δημοκρατικής παράταξης στο στράτευμα.
Τότε είναι που διώκεται και ο Παπαναστασίου, που περίλυπος βλέπει την Δημοκρατία του, για την οποία τόσο μόχθησε, να γκρεμίζεται στα τέλη του ίδιου έτους. Νεκροθάφτης της αβασιλεύτου Δημοκρατίας, παραδόξως αποδεικνύεται ο κάποτε βενιζελικός, αλλά και περιστασιακός συνοδοιπόρος του Παπαναστασίου, ο Κονδύλης, που είναι και ο κύριος παράγοντας που συμβάλλει στην καταστολή της αναβίωσης των Φιλελευθέρων. Ακολουθούν σειρές δικών και έκτακτα στρατοδικεία.
Στις εκλογές της 9ης Ιουνίου 1935, για την σύσταση Ε' Εθνοσυνέλευσης, και ενώ δεν συμμετέχει το βενιζελικό Κόμμα Φιλελευθέρων και τα συνεργαζόμενα με αυτό Αγροτικό Κόμμα, Προοδευτικό Κόμμα, Αγροτικό & Εργατικό Κόμμα και Κόμμα Συντηρητικών Δημοκρατικών, συμμετέχει το κόμμα του Κονδύλη, το Εθνικόν Ριζοσπαστικόν, που καταλαμβάνει 33 έδρες στην Βουλή, και συμπράττει με το Λαϊκόν σε νέα κυβέρνηση Τσαλδάρη. Πεπεισμένος ότι η πολιτική κατάσταση εν γένει δεν παρέχει ασφάλεια, όσο και δεν ανταποκρίνεται στα αισθήματα του Λαού, ο Κονδύλης τάσσεται με δηλώσεις του υπέρ της επαναφοράς της Μοναρχίας. Έτσι στις 5 Ιουλίου του 1935 μέσα στην Βουλή εκφωνεί λόγο υπέρ της Βασιλείας. Η κυβέρνηση Τσαλδάρη δέχεται απρόθυμα την πρωτοβουλία, και υπόσχεται τη διεξαγωγή σχετικού δημοψηφίσματος. Τελικά ο βασιλεύς επιστρέφει, αν και μονάχα κατόπιν αναιμάκτου φιλομοναρχικού πραξικοπήματος εις βάρος του διστακτικού Τσαλδάρη. Μπορεί λοιπόν μιαν E' Συντακτική Συνέλευσις να μην διορθώνει τελικά την νοσούσα Δημοκρατία, θεσπίζοντας νέο Σύνταγμα, καταλήγει όμως στον ανομολόγητο πόθο των δεξιών: την επιστροφή του βασιλέως Γεωργίου Β' Γλύξμπουργκ (1922-24, 1935-41, 1946-47).
Η Δημοκρατία εάλω. Μετά από την αποτυχία και του βενιζελικού κινήματος του 1935 (σε Ναύσταθμο Σαλαμίνος και τα Σώματα Στρατού της Βορείου Ελλάδος), ο Παπαναστασίου παραπέμπεται σε στρατοδικείο, αλλά απαλλάσσεται. Ως ένθερμος υποστηρικτής της διαβαλκανικής Ειρήνης και Συνεργασίας των Λαών, ο Παπαναστασίου ιδρύει την οργάνωση "Βαλκανική Ένωση", για τον σκοπό αυτό. Πενθεί τον θάνατο του Ελευθερίου Βενιζέλου, την 18η Μαρτίου 1936 λόγω εγκεφαλικής συμφορήσεως, ενώ επιπλέον ζει για να υποστεί και την εγκαθίδρυση δικτατορίας από τον Ιωάννη Μεταξά, επισήμως από τις 4 Αυγούστου του ίδιου έτους, αν και εδραιωμένη ήδη και από πιο πριν, με την ανοχή τόσο του βασιλέως Γεωργίου Β', όσο και της οικονομικής ελίτ των Αθηνών. Ο Παπαναστασίου αντιτάσσεται και την τυραννία του Μεταξά, όπως έπραξε άλλοτε και εναντίον αυτής του Παγκάλου. Οπότε τίθεται σε κατ' οίκον περιορισμό, από το καθεστώς Μεταξά.
Ο Παπαναστασίου πεθαίνει πικραμένος στις 17 Νοεμβρίου 1936. Αλλά και ο Κονδύλης έχει ήδη πεθάνει, από την 1η Φεβρουαρίου του 1936. Αμφότεροι αποβιώνουν λόγω καρδιακής ανακοπής, έχοντας πρώτα καταστεί απλοί παρατηρητές της ανόδου του δήθεν φιλελληνικού Φασισμού και στη χώρα τους.
Άραγε ν'αποτελεί σύμπτωση και ο θάνατος του Παναγή Τσαλδάρη, αλλά και του εν ενεργεία πρωθυπουργού, Κωνσταντίνου Δεμερτζή; Πάντως την εξουσία κατακτά σταδιακώς ο ντόπιος εκφραστής του Διεθνούς Φασισμού, ο μουλωχτός υπουργός Στρατιωτικών (από τις 5 Μαρτίου 1936), υπουργός Αεροπορίας, αλλά και αντιπρόεδρος του Υπουργικού Συμβουλίου (από τις 14 Μαρτίου 1936), υπουργός Ναυτικών (από την 23 Μαρτίου 1936), Ιωάννης Μεταξάς, που σχηματίζει και επισήμως δική του κυβέρνηση, ο κακός βεζίρης, στις 13 Απριλίου 1936. Την 4η Αυγούστου του 1936, το φασιστοπατέρας κηρύττει νέο καθεστώς, δήθεν «..ανώτερο» της Δημοκρατίας, το οποίο και εν καιρώ ονοματίζει «Τρίτο[Ελληνικό] Πολιτισμό», υποτίθεται ως συνέχεια της Αρχαίας Ελλάδος και του Βυζαντίου (ξεχνώντας όμως την Εποχή των Μύθων, την κατά τους αρχαιολόγους Ύστερη Εποχή του Ορειχάλκου, 1550-1050 π.Χ. Δηλαδή θα έπρεπε να ονομαστεί Τέταρτος Πολιτισμός, αλλά ένεκα που αντιγράφαν τυφλά το Τρίτο Ράιχ των χιτλερικών, προτιμήσαν το τρία), επί της ουσίας όμως αντιγράφοντας καρμπόν την «Τρίτη Αυτοκρατορία [των Γερμανών]», das Dritte Reich.
οι εν 1936 βλέψεις της Ιταλίας
~ οι αποβιώσαντες πρωθυπουργοί, 1936-38 ~
Γεώργιος Κονδύλης
23/08/1926 – 4/12/1926
10/10/1935 – 30/11/1935
+ θάνατος στην Αθήνα, από καρδιακή προσβολή, 1 Φεβρουαρίου 1936, ετών 56
Ελευθέριος Βενιζέλος
18/10/1910 – 10/03/1915
23/08/1915 – 7/10/1915
27/06/1917 – 18/11/1920
24/01/1924 – 19/02/1924
4/07/1928 – 26/05/1932
5/06/1932 – 3/11/1932
16/01/1933 – 6/03/1933
+ θάνατος στο Παρίσι, από εγκεφαλική συμφόρηση, 18 Μαρτίου 1936, ετών 72
Κωνσταντίνος Δεμερτζής
30/11/1935 – 13/04/1936
+ θάνατος στην Αθήνα, από ανακοπή καρδιάς, 13 Απριλίου 1936, ετών 60
Παναγής Τσαλδάρης
3/11/1932 – 16/01/1933,
10/03/1933 – 10/10/1935,
+ θάνατος στην Αθήνα, από ανακοπή καρδιάς, 17 Μαΐου 1936, ετών 68
Αλέξανδρος Παπαναστασίου
12/03/1924 – 24/07/1924
26/05/1932 – 5/06/1932
+ θάνατος στην Αθήνα, από ανακοπή καρδιάς, 17 Νοεμβρίου 1936, ετών 60
Ανδρέας Μιχαλόπουλος
7/10/1924 – 26/06/1925
+ θάνατος στο νοσοκομείο Ευαγγελισμός στην Αθήνα, ύστερα από εξορία του στην Πάρο, 7 Μαρτίου 1938, ετών 62
~ περί Βενιζέλου και Μιλιταρισμού ~
Venizelos avec Sarrail
O Ελευθέριος Βενιζέλος τα πήγαινε θαυμάσια με τους στρατιωτικούς. Εκτός από τα στελέχη του Στρατιωτικού Συνδέσμου, καταγράφεται και η άψογη συνεργασία του με τον υποναύαρχο (αργότερα και αντιβασιλέα) Κουντουριώτη και με τον υποστράτηγο Δαγκλή, με τους οποίους και σχηματίζει εκτελεστική Τριανδρία, κατά την διάρκεια του Διχασμού και της συμμετοχής των δυνάμεων της Εθνικής Αμύνης στον Α' Παγκόσμιο Πόλεμο (1917-18), με το πλευρό της Αντάντ /Entente.
Επίσης, ο Βενιζέλος συνεργάζεται δημιουργικά και με συμμαχικούς στρατιωτικούς, όπως ο Γάλλος στρατηγός Σαράιγ/Sarrail και ο Βρετανός ναύαρχος του Λευκού Διακριτικού, Κάλθορπ! Και όμως, ο εθνάρχης Βενιζέλος, ως αιρετός θεσμικός διαχειριστής Εκτελεστικής Εξουσίας, δηλαδή συντονιστής των υπολοίπων Εξουσιών, ΠΟΤΕ ΔΕΝ ΑΝΑΚΑΤΕΨΕ ΘΕΣΜΙΚΑ ΤΑ ΚΑΘΗΚΟΝΤΑ ΤΩΝ ΔΙΑΚΡΙΤΩΝ ΕΞΟΥΣΙΩΝ.. ή παπάς παπάς, ή ζευγάς ζευγάς!
Όσο για τα κινήματα της 6ης Μαρτίου 1933 και της 1ης Μαρτίου 1935 εναντίον των απαράδεκτων συντηρητικών/εθνικοφρόνων/φιλοβασιλικών, εννοείται ότι δεν αποτελούν αντίφαση στις ιδέες, το έργο και το βίο του Ελευθερίου Βενιζέλου.
Σε μιαν εποχή που προσωπικότητες απ'όλη την Ευρώπη (μεταξύ των οποίων π.χ. και ο λαλίστατος Ουίνστον Τσόρτσιλ, και ο λαοφιλής Λώρενς της Αραβίας), θαύμαζαν την υποτιθέμενη αποτελεσματικότητα του Φασισμού στην αντιμετώπιση του Κραχ, ο Ελευθέριος Βενιζέλος επέμενε να κωφεύει στις σειρήνες φίλιων αξιωματικών (π.χ Νικόλαος Πλαστήρας, Γεώργιος Κονδύλης), που του ζητούσαν να στηθεί παρόμοιο καθεστώς.
Από λόγο του Ελευθερίου Βενιζέλου στην Βουλή των Ελλήνων, στις 15 Μαΐου 1933:
«Είναι ανάγκη να σας ειπώ τι εδήλωσα στο στρατηγό Πλαστήρα [ο οποίος τον είχε προτρέψει τότε να προβούν σε πραξικόπημα].
Του είπα ότι γνωρίζει καλώς ότι δεν είμαι από εκείνους οι οποίοι είναι ενθουσιασμένοι από το κοινοβουλευτικόν πολίτευμα.
Γνωρίζω όλα τα ελαττώματά του, αλλά τα ελαττώματα όλων των άλλων λύσεων είναι τόσον μεγάλα,
ώστε ούτε επί στιγμήν δύναμαι να ανεχθώ ότι επιτρέπεται να αλλάξωμεν το πολίτευμα.»
Η δήλωση αυτή του Λευτεράκη στέκει άνετα σε ανθολόγιο συγκρατημένων εγκωμίων για την Δημοκρατία:
«Σε μια Δημοκρατία, η θέληση των ηλιθίων και των ληστών υπολογίζεται όπως και η θέληση των καλών πολιτών. Στα άλλα όμως καθεστώτα, η θέληση των πρώτων κάνει τους Νόμους.»
«Μην πιστεύετε ότι ένας πολιτικός πηγαίνει στη βιβλιοθήκη της Βουλής για να ζητήσει ένα βιβλίο που εξηγεί τι είναι Δημοκρατία, θα μάθει πολύ περισσότερα, παρά αν πάρει το μέτρο στις έξι ώρα το πρωί.»
«Η Δημοκρατία είναι το χειρότερο των πολιτευμάτων που υπάρχουν στον Κόσμο, με εξαίρεση όλων των άλλων.» λεχθέν από τον Ουίνστον Τσώρτσιλ στο Κοινοβούλιο την 11η Νοεμβρίου 1947, αν και θυμίζει Αριστοτέλη
«Δημοκρατία είναι το είδος του πολιτεύματος όπου μπορεί κανείς να ελπίζει, φωναχτά, ότι μία μέρα θα κυβερνηθεί καλύτερα.»
«Δημοκρατία δεν σημαίνει "είμαι τόσο καλός, όσο εσείς", αλλά "είσαστε τόσο καλοί, όσο κι εγώ»
Περί Δημοκρατίας, ο Ζωρζ Κλεμανσώ, ο εκρηκτικός πρωθυπουργός της Γαλλικής Δημοκρατίας, και διπλωματικός φίλος του Ελευθερίου Βενιζέλου, έλεγε:
«Είναι η δύναμη της ψείρας, να τρώει το λιοντάρι»
Όμως, η Δημοκρατία τελεί -και τότε!- υπό διωγμό στην Ευρώπη..! Και συγκεκριμένα για την Ελλάδα, η Δημοκρατία υπονομεύεται διαρκώς από υστερόβουλα και αυτοδίκαια καθάρματα, που υποτίθεται ότι την υπερασπίζονται, εμετικά ανθρωπάκια όπως οι Θεόδωρος Πάγκαλος, Γεώργιος Κονδύλης, και Ιωάννης Μεταξάς. Είθισται να προβάλλεται διαχρονικά -και κατά το προπαγανδιστικό δοκούν!- το πόσο υποτίθεται ότι ωφέλησε τον Ελληνισμό, την Εργασία, την Ασφάλιση, την Ειρήνη, την Δημοκρατία και άλλα ευγενή τινά, ο φασιστοπατέρας Μεταξάς.
δημοκρατικά και ολοκληρωτικά καθεστώτα
στην Ευρώπη της δεκαετίας του '30
Το πως ο Μεταξάς ξήλωσε την -έστω βασιλευομένη- Δημοκρατία, φαίνεται χαρακτηριστικά από την σχετική καταχώρηση στην Βικιπαίδεια:
«..στις 5 Μαρτίου [1936] ο [βασιλεύς] Γεώργιος διόρισε εν αγνοία του πρωθυπουργού [Δεμερτζή], υπουργό στρατιωτικών το Μεταξά, θέση στην οποία θα παρέμενε μέχρι το θάνατό του το 1941. Η πολιτική σημασία της πράξης ήταν μεγάλη, καθώς ο Μεταξάς, εκτός από αφοσιωμένος φιλοβασιλικός, ήταν ένας από τους λιγοστούς πολιτικούς που είχαν υποστηρίξει την επιβολή ενός αυταρχικού, μη κοινοβουλευτικού καθεστώτος στην Ελλάδα. Στις 14 Μαρτίου ορκίστηκε η κυβέρνηση Δεμερτζή, με αντιπρόεδρο και υπουργό στρατιωτικών τον Ιωάννη Μεταξά. Ο Δεμερτζής πέθανε αιφνιδίως στις 13 Απριλίου και την ίδια ημέρα ο βασιλιάς, δίχως να ενημερώσει τους πολιτικούς αρχηγούς, διόρισε το Μεταξά πρωθυπουργό.. ..στις 4 Αυγούστου 1936, παραμονή εικοσιτετράωρης πανελλαδικής απεργίας, ο Μεταξάς, επικαλούμενος τον κίνδυνο εσωτερικών ταραχών και την ασταθή διεθνή κατάσταση, συγκάλεσε έκτακτο υπουργικό συμβούλιο και ανακοίνωσε την απόφασή του: να αναστείλει επ' αόριστον την ισχύ πολλών διατάξεων του Συντάγματος που κατοχύρωναν τις προσωπικές και συλλογικές ελευθερίες και χωρίς να προκηρύξει εκλογές, να διαλύσει τη Βουλή με τη συγκατάθεση του βασιλιά, ο οποίος εξέδωσε δύο παράνομα διατάγματα με τα οποία καταλύθηκε ο κοινοβουλευτισμός και επιβλήθηκε δικτατορία..»
Ενώ ο βασιλεύς αυτοαναιρείται ασυστόλως, αποδίδοντας σταδιακά το βασίλειό του σε φασιστοκρατία (5 Μαρτίου --> 4 Αυγούστου 1936), ο ουσιαστικότερος ηγέτης του σύγχρονου ελληνικού κράτους, Ελευθέριος Βενιζέλος, αποβιώνει περίλυπος στο Παρίσι στις 18 Μαρτίου του 1936, και κηδεύεται στα Χανιά.
~ περί της ετυμολογίας του επωνύμου «Βενιζέλος» ~
Ήταν συνηθισμένη η λοιδορία του ασυνήθιστου επωνύμου του Ελευθερίου Βενιζέλου, που κατά τα πρώτα χρόνια στην Αθήνα αποκαλούνταν π.χ «ο ..Βενεζουελανός». Άλλωστε ο Ελευθέριος δεν είχε προλάβει ακόμα να δοξάσει το επώνυμό του, σφραγίζοντάς το για πάντα με αίγλη ζηλευτή, που κλέψανε πχ οι Τούρκογλου.
Η πρώτη γνωστή αναφορά σε επώνυμο παρόμοιο με αυτό του Ελευθερίου Βενιζέλου είναι του 1169, και βρίσκεται σ' έγγραφο των Ναϊτών Ιπποτών, όπου καταγράφεται αγορά περιοχής ονόματι Benigello, στις όχθες του ποταμού Έβρου (ο αρχ. π. Ίβηρ) στο ρηγάτο της Αραγόνας. Η προέλευση της ονομασίας αυτής, ενδεχομένως ανάγεται σε ισλαμική οικογένεια της Ανδαλουσίας, τους μπεν Ιζαλον, οι οποίοι βέβαια, όπως και οι γειτονικοί τους μπεν Ιταλα (= γιοι του Ιταλού), δεν υπήρξαν απαραίτητα Άραβες ή Μαυριτανοί / Μώροι.
Όμως υπήρξαν και ιταλιάνικοι & σιτσιλιάνικοι οίκοι με παρόμοια ονομασία, π.χ Benicielo/Μπενιτσιέλο και Benigelo/Μπενιτζέλο, με άγνωστη συνάφεια με τους Μαυριτανούς συνωνύμους τους στην Ανδαλουσία. Μέσω αυτού του οίκου είναι που τo «Μπενιζέλος» θα καταστεί δημοφιλές μικρό όνομα για τους Ρωμιούς των Νεωτερων Χρόνων, σε Αττική και Μοριά, δηλαδή εκεί όπου κατά την διάρκεια της Φραγκοκρατίας, δραστηριοποιείται ο ιταλικός οίκος των Μπενιζέλι, και ο συγγενικός του, ο οίκος Ρουφ (κλάδος των απογόνων του κύρι της Καλαβρίας, Πιέτρο Ρούφφο). Στην Αττική μάλιστα, οι Μπενιζέλοι θα συγγενέψουν και με Παλαιολόγους. Έτσι γεννιέται και ο οίκος των Μπενιζέλων-Παλαιολόγων, που ευημερεί στην Αθήνα κατά το διάστημα 15ος - 17ος αι. Γόνος αυτού του οίκου είναι και η περίφημη Ρηγούλα Μπενιζέλου, η αγαθοεργός Αγία Φιλοθέη, γνωστή και ως Καλογρέζα για τους Αρβανίτες ευεργετηθέντες της!
Δεν είναι ξεκάθαρη ούτε η σχέση του κλάδου των Ρούφων, που εγκαθίσταται στην Πάτρα (κατά παράδοση έχοντας μόλις αφιχθεί είτε από την Κορφού (Κέρκυρα), είτε από την Μεσσίνα, λίγο μετά από την εποχή της Ρηγούλας), με τους Αθηναίους Ρούφους, που διαβιούν στην Ελλάδα από την εποχή της Φραγκοκρατίας. Όχι πως έχει ιδιαίτερη σημασία, αφού συνήθως οι ρωμέικες οικογένειες που χρησιμοποιούσαν το «Βενιζέλος» ως όνομα βαπτιστικό, δεν είχαν και πολύ σχέση με τον αρχικό ιταλικό οίκο. Ήταν απλώς κουμπάροι τους, ή βασσάλοι τους, ή κάτι παρόμοιο.
Ομοίως και οι Κρεββατάδες της Λακωνίας, στους οποίους ανάγεται πατριαρχικά η καταγωγή του επονομαζόμενου και «γίγα», και «εθνάρχη», του Λευτεράκη. Δηλαδή, ασχέτως εθνικής προέλευσης, ο εθνάρχης της σύγχρονης Ελλάδας, Ελευθέριος Βενιζέλος (1864-1936), έχει σχέση με τους άνωθι, από σπόντα, μέσω αναγωγής επωνύμου μονάχα! Σπαρτιατικής λοιπόν καταγωγής ο γίγας!
Φαιδρά και τα περί αλλοιώσεως της αρχαιοελληνικής διατροφής των Νεοελλήνων, υποτίθεται με εντολή Βενιζέλου: Η ζειά υπήρξε ζωοτροφή, πρωτίστως..!
Όμως, έχουν σημασία όλ'αυτά, εθνικόφρονα; Είσαι στ'αλήθεια εναντίον του Ελευθερίου Βενιζέλου (1910-16, [1916-17], 1917-20, 24/01/1924 - 19/02/1924, 4/07/1928 - 26/05/1932, 5/06/1932 - 4/11/1932, 16/01/1933 - 6/03/1933) και της επεκτατικής του πολιτικής; Γιατί, ο Βενιζέλος είναι που σε πήγε από την Μελούνα, στο Ντεντέ Αγάτς (που προς τιμήν του βενιζελικού βασιλέως, είναι που θα ονομαστεί Αλεξανδρούπολη), το 1912-13, και αργότερα από τον π. Νέστο, σε έφτασε μέχρι τον π. Μαίανδρο, το 1920! Το'πιασες το υπονοούμενο ελλλεινόψυχε ανθέλληνα, φαντάζομαι..!