Οι αρχηγοί των αυτονομιστών της Βουλγαρίας, οι κουμανικής προέλευσης Βλάχοι αδελφοί Φίοντορ (Θεόδωρος) - Πέτρος Δ΄ και Ιβάν Ασσεν εξαπολύουν επίθεση εναντίον των αυτοκρατορικών φοσσάτων, φτάνοντας έως την κοιλάδα του π. Βαρδάρη (αρχ. π. Αξιός), όπου καταλαμβάνουν το φρούριο του Προσακου, στην κοιλάδα του π. Βαρδάρη (αρχ. Αξιός), ανάμεσα από το Πετρίτσι και το Πρίλαπον.
Επιδιώκοντας βελτίωση σχέσεων με την Δύση, ο βασιλεύς αυτοκράτωρ Ισαάκ Β΄ παντρεύει την αδελφή του, Θεοδώρα Αγγελίνα, με τον Κορράδο, κόμη της Ιάφφας (αρχ. Ιόππα, στο ρηγάτο της Ιερουσαλήμ), ο οποίος είναι γιος του μαρκησίου του Μονφερράτου, Γουλιέλμου Ε΄ ντ'Αλεράμο, και αδελφός του εκλιπόντος Ραινιέρου Β΄ (συζύγου της καισάρισσας Μαρίας Κομνηνής), του εκλιπόντος Γουλιάλμου του Λογγασπάθα, κόμη της Ιάφφας & Ασκαλώνος (1ου συζύγου της Σίβυλλας, βασίλισσας της Ιερουσαλήμ) και του Βονιφατίου (αρχηγού, αργότερα, της Δ΄ Σταυροφορίας και κατοπινού βασιλιά της Θεσσαλονίκης).
Για τις μισθοφορικές τους υπηρεσίες προς την Αυτοκρατορία, ο Ραινιέρος και ο Βονιφάτιος είχαν ήδη ανταμειφθεί με τον τίτλο του “καίσαρος”, πριν από την ανάρρηση του Ισαάκιου Β΄.
Ο θριαμβευτής νορμαννομάχος, Αλέξιος Βρανάς, στέλνεται εναντίον των προελαυνόντων Βλαχο-Βουλγάρων. Όμως, επικουρούμενος από Γερμανούς συμμάχους, στασιάζει διεκδικώντας και ο ίδιος την πορφύρα. Ενώ όμως κινείται προς την Βασιλεύουσα, τον αντιμετωπίζουν και τον φονεύουν ο Ισαάκ Β΄ και ο Λομβαρδός γαμπρός του, ο ικανός Κορράδος.
Στη συνέχεια ο Ισαάκ Β΄ κινείται ο ίδιος εναντίον των Βούλγαρων επαναστατών, τους κερδίζει έπειτα από σκληρή μάχη στην Βερόη (σημ. Στάρα Ζαγορα), όμως γενικά αδυνατεί να αντιμετωπίσει τον κλεφτοπόλεμο στον οποίο αυτοί καταφεύγουν. Όντας πλέον με νέα αυτοπεποίθηση, οι αυτονομιστές διακηρύσσουν την αυτοτέλεια της Βουλγαρικής Εκκλησίας, με αρχηγό τον αρχιεπίσκοπο Τυρνόβου. Ο Ισαάκ Β' πολιορκεί την πόλη Λόβετς (Ловеч, η αρχ. Μέλτα), αλλά όταν αδυνατεί να εκπορθήσει την πόλη, συμβιβάζεται με ανακωχή, την συνθήκη του Λόβετς, με την οποία όμως, αναγνωρίζεται ντε-φάκτο, η ανεξαρτησία της νέας Βουλγαρίας (1187-1396).
το φλάμπουρο της δυναστείας Ασεν/Ασάν (1187-1280),
που θα επιχειρήσει να στήσει νέα αυτοκρατορία στον βουλγαρικό τομέα της Ρωμανίας,
αντιγράφει τα πάντα, με την σιγουριά «ναι αλλά εμείς το εφαρμόζουμε καλύτερα», π.χ το Αλληλέγγυον..!
Η δυναστεία των Ασάν είναι ιδιαιτέρως δημοφιλής ανάμεσα στους λατινόφωνους, τους σλαυοφώνους,
τους τουρκόφωνους (Κουμάνοι και Ούζοι),
όπως και στους ελληνόφωνους κατοίκους της περιοχής (σε Αιμιμόντο και Ποντική Ακτή),
λόγω της Ευνομίας και της Δικαιοσύνης
που συνήθως χαρακτηρίζει την διακυβέρνησή της
(1186-1257, 1279-80).
Στους Αγίους Τόπους, αντιμάχονται ο δια γάμου ρήγας της Ιερουσαλήμ (ως ο 2ος σύζυγος της ρηγίσσης Σίβυλλας), Γουίδος (Γκυ ντε Λουζινιάν), με τον φυσικό αρχηγό της λεβαντίνικης αριστοκρατίας, τον Ραϊμόνδο Γ΄, κόμητα της Τριπόλεως. Όμως ύστερα από συντριπτική ήττα στην μάχη [της πηγής] του Καρδάμου κοντά στη Ναζαρέτ, όπου ο αφυής μέγας μάγιστρος των Τέμπλαρων Ιπποτών διατάζει την αυτοχειριακή εφόρμηση 150 ιπποτών από ποικίλα τάγματα, εναντίον στρατιάς του Σαλαδίνου που επιχειρούσε στην περιοχή με την άδεια του Ραϊμόνδου, εναντίον του Γουΐδου Λουζινιάν, οι δύο ηγέτες της Χριστιανοσύνης του Λεβάντε αναγκάζονται να συμφιλιωθούν για ν'αντιμετωπίσουν από κοινού την ισλαμική απειλή. Η συμφιλίωση επιβάλλεται ύστερα από την περιφορά των κεφαλιών των ιπποτών πάνω στα κοντάρια των μαχητών του Κούρδου πολέμαρχου που επιστρέφουν νικηφόροι στην ισλαμική επικράτεια. Η συμπόρευση Ιερουσαλήμων και Τριπόλεως δεν τελεσφορεί όμως, αφού ύστερα από δυο μήνες ακολουθεί κατά πολύ χειρότερη ήττα, σε μάχη στα Κέρατα του Χαττιν, όπου σκοτώνεται μεταξύ άλλων και ο ικανός Ραϊμόνδος Γ΄. Ο θριαμβευτής Σαλαδίνος καταστρέφει τον χριστιανικό στρατό, αιχμαλωτίζει και διαπομπεύει (...ανάποδα σε γάιδαρο και τα ρέστα!) τον άχρηστον Γουίδο (Γκυ ντε Λουζινιάν), εκτελεί προσωπικά τον γενοκτόνο Ρεϊνάλδο (Ραϊνάλδος του Σατιγιόν / Renaud de Châtillon), ενώ στην συνέχεια κατακτά ολόκληρο το βασίλειο εκτός από την πόλη Τύρο, την οποία υπερασπίζεται με επιτυχία ο νεοαφιχθείς από την Κ/πόλη, Κορράδος ντ’Αλεράμο, ο Μομφερρατικός, που καταφέρνει και συσπειρώνει τους τελευταίους Χριστιανούς μαχητές.
ο μεγαλοπρεπής Κούρδος πολέμαρχος
Αν Ναζίρ Σαλαχαντίν Γιουσούφ Ιμπν Αγιουμπ,
Ο λαός της αγίας πόλεως, Ιερουσαλήμ, αντιστάθηκε επάξια στις στρατιές του Σαλαδίνου, με επικεφαλής την ρήγισσα Σίβυλλα, τον νότιο- Γάλλο αρχιεπίσκοπο [παράλιας] Καισαρείας & [Λατίνο] πατριάρχη Ιερουσαλήμ, Ηράκλειο, και τον [απαθανατισμένο από το Χόλυγουντ] άρχοντα της Ίμπελιν, Μπάλιαν, σύζυγο της Μαρίας Κομνηνής, και πατριό της ρηγίσσης Ισαβέλλας. Τελικά όμως, η πόλη θα παραδοθεί, αν και θα επιτραπεί στους αμυνομένους ν'αποσυρθούν στην Τρίπολη.
το ερυθρόχρυσον οικόσημο
του Μπάλιαν/Balian d' Ibelin
Ο αρχιεπίσκοπος Τύρου, Ιωσίας, περιοδεύει στην Δύση εκλιπαρώντας για την σωτηρία του βασιλείου της Ιερουσαλήμ, μέσω νέας σταυροφορίας. Ο Ιταλο-Νορμαννός ρήγας της Σικελίας, Γουλιέλμος Β΄ ο Αγαθός, ανταποκρίνεται αμέσως, στέλνοντας τον Γραικό αμιράλιο του, Μαργαρίτο, με 60 πλοία και 200 ιππότες για να περιπολεί την ακτή των Αγίων Τόπων, προστατεύοντας ό,τι έχει παραμείνει από τις αισθητά περιορισμένες κτήσεις των Χριστιανών, δηλαδή την πόλη της Τύρου, την νορμαννική ηγεμονία της Αντιοχείας, την νότιο-γαλλική κομητεία της Τριπόλεως και την αρμενική ηγεμονία των Ορέων του Ταύρου.
Ο Τούρκος πολέμαρχος, Μοχάμμεντ του Γκορ, επεκτείνει την ισλαμική αυτοκρατορία των Γουριδών (1148–1215), επιδιώκοντας επίμονα την προσάρτηση ολάκερης της αχανούς έκτασης των Ινδιών. Οι απανωτές εισβολές, με μισαλλόδοξα ασκέρια νεοφώτιστων στο Ισλάμ Τούρκων, αυτού του Μουχάμμαντ του Γουρ, θα σημάνουν και το οριστικό τέλος για τον Βουδισμό στην Βόρειο Ινδία, ύστερα από έντονη αντιπαράθεση δύο κυριαρχικών θρησκειών στην περιοχή, του Ισλάμ και του Ινδουισμού.