Εξορμώντας από τα Υψίπεδα της Σκοτίας (the Highlands), η επαναστατική στρατιά του Ουλιάμου Ουάλας (William Wallace ...the Braveheart) βαδίζει προς τον Νότο, αλλά ηττάται από τα περίφημα "μακριά τόξα" του αγγλικού στρατού στην μάχη του Φάλκιρκ.
Πεθαίνει από φυσικό θάνατο ο Γιάννης Γ΄, κύρις της Προκίδας, διαπρεπής γιατρός, άοκνος αξιωματούχος του ρηγάτου της Σικελίας και πιστός υπήκοος του οίκου των Χόενσταουφεν.
Για πρώτη φορά φέτος, οθωμανικό ασκέρι (ασκάρ = στρατός στα φαρσί ή περσικά, εξ αυτής της ρίζας και το επώνυμο Λάσκαρης) νικάει σε τακτική μάχη αυτοκρατορική δύναμη, και πιο συγκεκριμένα, ένα άγημα Αλανών μισθοφόρων. Κάμποσα χρόνια αργότερα θα σημειωθεί νέα ήττα στην μάχη του Βαφέως. Σύντομα θα καταστεί ακατόρθωτος άθλος, η αναχαίτιση του νεοσύστατου οθωμανικού εμιράτου, που συνδυάζει την πολυεθνική προσαρμοστικότητα και την αδυσώπητη πολεμική τακτική ουραλοαλταϊκού νομαδικού κράτους, με την ισοπεδωτική αδιαλλαξία του απλοϊκού Ισλάμ, αλλά και με την οργανωτικότητα, τις δομές, το έμψυχο δυναμικό και τον υλικό πολιτισμό της θνήσκουσας Ρωμανίας.
Ο δούκας του Αρχιπελάγους, Μάρκος Β΄ Σανούδος, που είδε την επικράτειά του να συρρικνώνεται λόγω της επέκτασης της ελληνικής Ρωμανίας, επιδιώκοντας τώρα να περάσει στην ρεβάνς, γίνεται υποτελής των Φράγκων ηγεμόνων του πριγκηπάτου της Αχαΐας.
ο φτερωτός λέων του Αγίου Μάρκου του Ευαγγελιστή, πολιούχου της Βενετίας,
και προστάτη της Γαληνοτάτης Δημοκρατίας από το ~828 μ.Χ,
όταν εισάγεται στην πόλη ένα λείψανο του Αγίου.
~κατεξοχήν σύμβολο της Βενετίας~
Στα πλαίσια των επίμονων συρράξεων που χαρακτηρίζουν τον ανταγωνισμό Βενετίας-Γένουας, ο γενουατικός στόλος εισχωρεί στο Αδριατικό Πέλαγος και επιφέρει πλήγμα σε υπέρτερη βενετική δύναμη, έξω από την Κούρτσολα (η αρχ. Κόρκυρα Μελανίς). Η Γαληνοτάτη Δημοκρατία του Αγίου Μάρκου της Βενετίας κλυδωνίζεται μεν, αλλά δεν πέφτει, όπως π.χ παράκμασε η Πίζα το 1284. Παρουσιάζει μάλλον ακαδημαϊκό ενδιαφέρον, το ότι ανάμεσα στους 5.000 αιχμαλώτους που συλλαμβάνουν οι Γενοβέζοι, είναι και ο Μάρκο Πόλο, ο περιπετειώδης ταξιδευτής που έζησε 25 έτη στην Άπω Ανατολή, κυρίως στην Αυλή του μεγάλου ηγεμόνα των Μογγόλων, Κουμπλάι Χαν.
Καμαρώνοντας για τη ρήση
"Ειρήνη σε σένα, Μάρκε Ευαγγελιστή μας
~
Pax tibi, Marce Evangelista mevs"
Το επόμενο έτος θα λήξει ο 2ος Βενετο-Γενουατικός Πόλεμος. H συνεχής αντιμαχία με την Βενετία, δυστυχώς θα εξασθενήσει την Γένουα, που αποτελεί πλέον κάτι σαν χορηγό (σπόνσορας) της Ρωμανίας. Έτσι η Υπέροχη Δημοκρατία του Αγίου Γεωργίου της Γένουας τελικά θα χρεοκοπήσει εξαιτίας της έντονης πολεμικής προσπάθειας εναντίον της Βενετίας και της Γραικοτουρκίας, οπότε θ’αναγκαστεί να υποπέσει σε καθεστώς υποτέλειας (προτεκτοράτο, 1396-1409) ως προς το βασίλειο της Φραγκίας (Γαλλία). Η Γένουα δεν θα συνέλθει ποτέ πλήρως, ενώ η οριστική κατάληψη της Ρωμανίας από τους Οθωμανούς (1452-75), θα την βρει μάλλον ανήμπορη να βοηθήσει αποτελεσματικά.
Στην Βουλγαρία, η Ρωμιά πριγκήπισσα Σμίλτσενα Παλαιολογίνα, θυγατέρα του σεβαστοκράτορος Κωνσταντίνου (ετεροθαλής γιος του Μιχαήλ Η'), χήρα του Σμίλετς και μητέρα του ανηλίκου Ιβάν/Ιωάν/Ιωάννου Β' Σμίλετς (1298-99), συντρίβει τους κουνιάδους της, Βασίλη/Βοϋσιλ και Ράντοσλαβ, και ξεκινά να κυβερνά ως τσαρίνα/τσάριτσα αυτοκρατόρισσα Βλάχων και Βουλγάρων. Όμως οι αδελφοί του Σμίλετς καταφεύγουν στην Κωνσταντινούπολη όπου αποσπούν την εύνοια του βασιλέως αυτοκράτορος Ανδρονίκου Β' (1282-1328). Οπότε οι αδελφοί Βασίλης/Βοϋσιλ και Ράντοσλαβ θα επιστρέψουν στην Βουλγαρία, στήνοντας ανταγωνιστικό αρχοντάτο επί της βουλγαρο-ρωμέικης μεθορίου, με ορμητήριο το φρούριον Κοψις, στο χωριό Άνεβο.
Για ν'αντιμετωπίσει αυτόν τον πάγιο κίνδυνο που αποτελεί πια η σύμπραξη των Βούλγαρων κουνιάδων της, με τον Έλληνα εξάδελφό της, όπως και την έξαφνη εισβολή του Μογγόλου φυγάδα/καταδρομέα Τσάκα, η ηγεμόνισσα της Βουλγαρίας, τσάριτσα Σμίλτσενα Παλαιολογίνα, αναγκάζεται ν'αναζητήσει βοήθεια από δυο επισφαλείς συμμάχους, και συγκεκριμένα από τον Σέρβο συμπέθερό της, τον μεγάλο ζουπάνο Στέφανο Μιλούτιν (Στέπαν Ουρώς Β' Μιλούτιν, 1282-1321), όπως και από έναν Μογγολοβούλγαρο βολυάρο, τον Άλντιμιρ Τάρταρο (αλταϊστί Έλτιμιρ Τέρτερ), νεώτερο αδελφό του προπροηγούμενου τσάρου, του Γκεόργκι Τερτερ.
Όμως οι Σέρβοι δεν βοηθούν την Σμίλτσαινα, γιατί ο Στέφανος Μιλούτιν αποφασίζει να κινηθεί εις βάρος της, επενδύοντας στην από χρόνια διαπραγματευθείσα ειρήνευσή του με τον βαcιλέα αυτοκράτορα Ανδρόνικο Β', ο οποίος Ανδρόνικος Β' δελεάζει και τον δεσπότη Άλντιμιρ που επίσης προσχωρεί στους αντιπάλους της ταλαίπωρης, της Σμίλτσενας, αναγνωρίζοντας την αυθεντία του ανταπαιτητή τσάρου Θεοδώρου/Τοντόρ Σβέτοσλαβ (1300-22). Άλλωστε φέτος είναι που ο Στέφανος Ουρώς Β' Μιλούτιν χωρίζει από την Βουλγάρα σύζυγό του, Άννα Ταρταρινα, για να νυμφευτεί την Σιμωνίδα, τετράχρονη (!) θυγατέρα του Ανδρονίκου Β' Παλαιολόγου και της Ειρήνης της Μομφερατικής.
Αυτή η Λομβαρδο-Ρωμιά πριγκιποπούλα, η Σιμωνίς, είναι η πέμπτη σύζυγος του Σέρβου μονάρχου, ύστερα από μιαν Σέρβα (Γελένα), μιαν Ελληνίδα (Ελένη Δούκαινα Αγγελίνα, θυγατέρα του σεβαστοκράτορος Ιωάννου Δουκός, δεσπότου της Μεγάλης Βλαχίας ~Θεσσαλία), μιαν Κουμανο-Μαγιάρα (Ελίζαμπετ Αρπάντ), και μιαν Ταταρο-Βουλγάρα (Άννα Τέρτερ).
Ως εκπρόσωπος της παρεξηγημένης Εκκλησίας της Ασσυρίας, ο μητροπολίτης Νισίβεως και Αρμενίας, μαρ Οντυσο (Οδυσσέας), παρουσιάζει την Μαργανιθα, ήτοι Μαργάριτος, βιβλίον -απαύγασμα των διδαχών της Εκκλησίας του. Με το έργο αυτό, παρουσιάζεται το Δόγμα της Ασσυριακής Εκκλησίας των Συρίων (ή Αραμαίοι) της Μεσοποταμίας (επίσης γνωστοί και ως Χαλδαίοι ή Ασσύριοι). Επίσης, επιχειρείται η προβολή των ομοιοτήτων της απομονωμένης αυτής Εκκλησίας, με τις υπόλοιπες Εκκλησίες της Ανατολικής Ορθοδόξου Χριστιανοσύνης, με ιδιαίτερη έμφαση στην ερμηνεία των χριστολογικών της θέσεων, μέσω της οποίας επιδιώκεται η προσέγγιση με τους υπόλοιπους Χριστιανούς.
Βέβαια, αυτή η Ασσυριακή Εκκλησία της Ανατολής, έχει θεωρηθεί σχισματική, ως Νεστοριανική, αν και στην πορεία αποστασιοποιείται από την αρχική εμπάθεια των ιεραρχών του 5ου αι. Όμως, παραμένει απομονωμένη από την υπόλοιπη Χριστιανοσύνη, λόγω της διαχωριστικής πολιτικής, που επέβαλλε η περσική δυναστεία των Σασσανιδών, πάντα εχθρική προς την Ρωμανία. Έτσι η Ασσυριακή Εκκλησία της Ανατολής δραστηριοποιείται εντός της Περσικής αυτοκρατορίας, αλλά και ανατολικότερα, όπου και αναπτύσσει εκτεταμένο ιεραποστολικό έργο σχεδόν σε ολόκληρη την Ασία, ακόμη και στην Κίνα.
η εξάπλωση της αραμαϊκής γλώσσας
και των ποικίλων μορφών του Συριακού Χριστιανισμού
Τελικά, οι περισσότερες από τις κοινότητες της δραστήριας αυτής Εκκλησίας, θα αφανιστούν, λόγω της μισαλλοδοξίας που χαρακτηρίζει την ανθρώπινη φύση, κυρίως ύστερα από τις σφαγές του ανηλεούς Ταμερλάνου. Πάντως είναι μέσω των Νεστοριανών Συρίων, που περνάει η αγάπη για τις Επιστήμες, από τον Ελληνορωμαϊκό Κόσμο στον Ισλαμικό.