δικέφαλος δράκων, και άλλα αρχέγονα εραλδικά σύμβολα

ζεύγος όφεων

πάνω σε περικεφαλαία πρώιμου κορινθιακού τύπου

(Μητροπολιτικό Μουσείο της Νέας Υόρκης)

Ο δράκων, και δη ο δικέφαλος, υπονοείται ως μοτίβο σε εικαστικές εκφράσεις Κρητών & Αχαιών της Εποχής του Ορείχαλκου, ενώ αργότερα επέζησε ως το κηρύκειον (cadvcevs) του Ερμού και της Ίριδος, το σκήπτρον του Ασκληπιού (Ασκλαπιός /Ασκλαπεύς /Aesculapeus /Aesculapius /Ασκάλαφος), αλλά και η ευλογία και συνάμα κατάρα του Τειρεσία. Αποτελεί αγαπημένη αλληγορία της σχετικότητας της διάκρισης του Κακού από το Καλό, υπέρτατη αποκάλυψη για μυομένους.

ορειχάλκινον/μπρούντζινο κηρύκειον (cadvcevs),

από τις αρχές του 5ου αι π.Χ

ανθρωπόμορφο αετοκέφαλο ον

που την μια στιγμή αντιμετωπίζει κάπρο

(= αγριόχοιρος, με την πλάτη του να σχηματίζει την κόψη του τσεκουριού),

ενώ την επόμενη στιγμή αντιμετωπίζει κάτι ανάμεσα σε γρύπα και κινέζικο δράκο,

σε μια διαχρονική προβολή που το κάνει να φαίνεται ως δικέφαλο!

Χρυσό και ασημένιο τεχνούργημα πάνω σε τελετουργικό πέλεκυ,

από την πολιτισμική ζώνη Βακτρίας-Μαργιανής,

ευρύτερη Αρειανα της Πρώιμης Εποχής του Ορειχάλκου

(γνωστή και ως πολιτισμός π. Ώξου, 2300-1700 π.Χ).

Άραγε να αντικρίζουμε την πρώτη σύλληψη δικεφάλου αετού;

δίδυμες πόρπες/fibulae του 5ου αι μ.Χ,

με την μορφή αετών, ευρεθείσες στην Ισπανία

σύμπλεγμα-παιχνίδισμα της ιδέας του Δικεφάλου Αετού,

από μεταξωτό ύφασμα του 10ου αι μ.Χ.

λαξευμένος λίθος από την κλασική Μίλητο, με γρύπες σε εραλδική αντιπαράθεση,

με άξονα συμμετρίας αναθηματικό τρίποδα, και κραδαίνοντας κλαδί και λύρα

ο θρόνος των Γρυπών,

προσθήκη της μινωικής δυναστείας των Κρονιδών στο ανάκτορο της Κνωσσού

γρύπας συμμετρικά καθήμενος ως προς τον θρόνο,

από την περίφημη μινωική -ή αχαϊκή- τοιχογραφία

Ύστερα από την ρωμαϊκή κατάκτηση της Δακίας το 106 μ.Χ, ανάμεσα στα λάβαρά τους οι λεγεώνες υιοθετούν και τον δακικόν δράκοντα, περίτεχνη ανεμοδούρα, που ανεμίζει βαδίζοντας ή καλπάζοντας υπερήφανα, ο σημαιοφόρος/κήρυκας της κάθε λεγεώνας. Ο Δράκων αυτός αποτελεί προφανές εφεύρημα της ευρασιατικής στέππας, αλλά γρήγορα καθίσταται δημοφιλής και στην Ρωμανία.

Στη συνέχεια, ο δράκων που εξακολουθεί να γοητεύει τα ιλλυρικά έθνη, ως σύμβολο κάποιας κοινής μεσογειακής, αλλά προ πολλού ξεχασμένης λατρείας, αναγόμενης στην Νεολιθική Εποχή, θα γίνει δημοφιλές έμβλημα ανά την επικράτεια, όταν στρατηγοί αυτής της εθνικότητας θα καταλάβουν το αυτοκρατορικό αξίωμα. Αντίγραφα βιβλίου του 5ου αι, όπου καταγράφονται εμβλήματα & διακριτικά στρατιωτικών μονάδων ξηράς, προδίδουν την χρήση του δικεφάλου δράκοντος μαζί με άλλα, εξίσου πανάρχαια σύμβολα, όπως ο ουροβόρος και ο γρύπας.

Τουλάχιστον από τις αρχές του 4ου αι, αρχίζει ν'απεικονίζεται δικέφαλος εραλδική εκδοχή του δακικού δράκοντος, ακόμα και ως διακριτικό λεγεώνων! Ο δικέφαλος δράκων θα έχει ξεπεράσει σε δημοτικότητα τον αετό του Διός, όταν θα γίνει και ένα από τα εμβλήματα του Φλαβίου Κωνσταντίνου A', δηλαδή του Αγίου Κωνσταντίνου, ο οποίος και τα συνδυάζει όλα με τα ηλιακά & χριστιανικά σύμβολα που επίσης χρησιμοποιεί.

αετός που καταβάλλει όφη,

ρωμαϊκό αγαλματίδιο που βρέθηκε το 2013 στην Βρετανία

Μέσω του οίκου του Αγίου Κωνσταντίνου, θα υιοθετηθεί και από τον Κλήρο, δηλαδή από το Χριστιανικό ιερατείο. Χρησιμοποιείται μέχρι σήμερα, πρωτίστως ως σύμβολο εξουσίας της Εκκλησίας, μόνιμα διακοσμώντας την αρχιερατική ράβδο, τις πατερίτσες των επισκόπων.

Όρθιος Ορμώμενος Λέοντας σε χρυσό σφραγιδοδακτύλιδο που

χρησιμοποιεί Ρωμαίος αυτοκρατορικός αξιωματούχος στον Μοριά του 14ου αι, και συγκεκριμένα ένας cεβαστός βεcτιαρίου

Και ο Όρθιος Ορμώμενος Λέων αποτελεί ένα από τα σύμβολα του σκοπιανού εθνικισμού,

αν και σε χρήση από την Βουλγαρία μέχρι την Σκοτία, π.χ και σε Βοημία, Κάτω Αρμενία και Μάντοβα!

2ος αι

πίσω στην αρχική σελίδα