Хъуаджэр ефэнды

Къуаджэ горэм ефэнд ямыӏэу, лъэхъухэу Хъуаджэм къэбар зызэхехым афэефэндынэу кӏуагъэ. «Ефэнд чырэ шъуфаеу зэхэсхыгъэти, сыкъэкӏуагъ, тызэзэгъмэ сышъуфэефэндыщт» ариӏуагъ лӏыжъэу ащ фэгъэзагъэхэм заӏуигъакӏи.

- Ары, тиӏоф зытетыр, ефэнд тищыкӏагъ, - къыраӏуагъ.

- Кӏо, сэщ нахь ефэнд лъэш щыӏэп сӏорэп, ау дэгъоу нэмаз шъозгъэшӏын, тхьэ шъуезгъэлъэӏун, дуахь къэшъозгъэхьын, зищыкӏагъэм сыфэтхэн, цӏыф бзаджэ зипыщэгъум пысфын, джыназэ шъозгъэшӏын, - джары сэ шъуфэсшӏэн слъэкӏыщтыр.

- Тэри джары тызыфаер, ащыгъум тызэзэгъыгъ, - аӏуи зэдаштагъ.

Хъуаджэр къуаджэм къыдани, ефэндыгъо ӏэнатӏэм ӏууцуагъ. Ащ ыпэкӏэ егъашӏи ефэндыгъэп, ышнахьыжъ ефэндыгъэ, ащ ренэу кӏэнакӏэщтыгъ, пчъагъэрэ укӏытапӏэ ридзэу ыумысыгъ, джащ рилъэгъулӏагъэхэр ары ефэндыгъом хишӏыкӏыщтыгъэр. Джы ежь нэмыкӏырэ чылэ щыефэндынэу кӏуагъэ. Ригъэжьагъ ефэндыгъори. Чылэр мэщытым къызекӏум, ариӏуагъ:

- Зызэрэсшӏэу зыкъыздэшъушӏыщт, сӏорэр къыкӏэшъуӏотыкӏыжьыщт.

- Адэ, ефэндым зэриӏу.

Къуаджэм имэщыт лъэшэу ӏыгъэкӏэу, пхъэмбгъу джэхашъом зэгокӏыгъэ чӏыпӏэхэр, ӏэхъуамбэр адэфэнэу, иӏагъэх. Утеуцомэ пхъэмбгъухэр зэгокӏыхэу тесысахьыщтыгъэх.

Мафэ горэм Хъуаджэм щэджэгъо нэмаз аригъэшӏызэ, зэрашӏы хабзэу, зиуфи ынэӏу джэхашъом зынегъэсым, ыпэ пхъэмбгъу зэгокӏыгъитӏумэ азыфагу диубытагъ. Ышъхьэ къыӏэтыжьын ылъэкӏырэп, ежь ефэндым зыкъимыӏэтэу нэмэзэшӏхэм зыкъаӏэтын фитхэп, пэблагъэу, ыпэ зыдэнэгъэ пхъэмбгъухэм атесхэмэ ашьхьэ къаӏэтыжьмэ, Хъуаджэм ыпи къытӏупщыжьыщт шъхьакӏэ, ахэри зызэрауфагъэу щысых, нахь лъэшэу шъхьэкӏэ пхъэмбгъумэ атеӏункӏэх, ежэх ефэндым ышьхьэ къеӏэтыжьыфэ.

Хъуаджэм фэщэӏэжьыгъэп, фэмыхъужьэу къэджагъ:

- Спэ пхъэмбгъум дэнагъ, мардж, пхъэмбгъум шъутекӏ!

Ефэндым нэмаз дэзышӏырэмэ ащ къыӏорэр къыдаӏон фаети, мэщытым зэкӏэ чӏэсхэм къызэдаӏуагъ: «Спэ пхьэмбгъум дэнагъ, мардж, пхъэмбгъум шъутекӏ».

- Хьау шъыу! Ар нэмазым щыщэп, пхъэмбгъум спэ пешъогъэтхъы. Зыкъэшъуӏэт!

Адрэхэми: «Хьау шъыу, ар нэмазым щыщэп, пхъэмбгъум спэ пешъогъэтхъы. Зыкъэшъуӏэт!» аӏошъ, къыкӏаӏотыкӏыжьы.

Ерагъэу Хъуаджэм ыпэ пхъэмбгъу тӏуакӏэм къыдихыжьыгъ. Лъыр къечъыти, ыпэ ыӏыгъэу мэщытым къычӏэхъушъутыгъ, нэмаз ныкъошӏыр къыбгыни. Адрэхэми ар залъэгъум, ефэндым зыдашӏэу апэхэр аӏыгъэу зым ыуж адрэр итэу мэщытым къычӏэзэрэхыгъэх. Ефэндым ыпэ лъыр ригъэубытын ылъэкӏырэп. Етӏанэ, цӏыфмэ алъэгъугъ: Хъуаджэм ыпэ пакӏэ тетхъыгъ, лъыр тепцӏыхьажьыгъ.

- Сыд къыохъулӏагъэр, Хъуадж? - аӏуи, еупчӏыгъэх.

- Мэщыты ар зэрэхъоу, - ыӏуагъ Хъуаджэм, - пхъэмбгъу зэгокӏыгъэм ибылыцыр ӏадэмкӏэ къыдэӏэбыкӏи, спэ питхъыгъ, цӏыф бзэджэ кӏуапӏ шъуимэщыт, ащ нахьыбэрэ сыкъычӏэхьажьыщтэп, шъори лажьэ чӏэшъухыщт, - къариӏуи, чылэр щигъащти, мэщытыр аригъэбгынагъ, зы купи нэмазым пигъэзыгъ.

Хъуаджэри ащ нахьыбэрэ ефэндыжьыгъэп.