Schildklier

Fysiologie

De schildklier produceert voornamelijk T4 en een klein beetje T3.
Meer dan 99% van T4 en T3 zijn gebonden aan eiwitten (TBG, TTR, albumine). Ongeveer 75% van het T4 is gebonden aan TBG en ongeveer 80% van het T3 is gebonden aan TBG.
Ongeveer 1/3 van het dagelijks geproduceerde T4 (~130 nmol) wordt omgezet in perifere weefsels in het biologisch actieve T3 (~40 nmol), met name in de lever.

1. Jodium (I-) wordt opgenomen in de folliculaire cellen vanuit het bloed.2. Diffusie van jodiumionen naar apex van cellen3. Transport van jodiumionen naar colloid4. Jodiumionen worden geoxideerd door TPO en gekoppeld aan tyrosineresiduen op thyreoglobuline (Tg) waarbij diiodotyrosine (DIT) of monoiodotyrosine (MIT) ontstaat5. Op het thyreoglobuline ontstaat T4 uit twee DIT en T3 uit één DIT en één MIT6. Het T4 en T3 wordt vrij gemaakt van het thyreoglobuline in de folliculaire cellen in colloid druppels. 7. T4 en T3 komen vrij in het bloed. Er komt ook een kleine fractie thyreoglobuline vrij in het bloed.

Diagnostiek

Patronen van schildklierfunctietesten

Indicaties

TSH: klachten passend bij hypo- of hyperthyreoidie. Een normale TSH-concentratie sluit een primaire schildklierdysfunctie vrijwel uit (NPV 99%)
Vrij T4: afwijkend TSH of een klinisch sterk vermoeden op een zeldzame schildklierfunctiestoornis of hypofysedysfunctie
T3: indien behulpzaam in differentiaaldiagnose (bv. M. Graves vs. thyreoiditis), bij een onmeetbaar laag TSH met normaal fT4 (indien verhoogd, dan passend bij beginnende M. Graves, autonome nodus of multinodulair struma; indien verlaagd, dan passend bij minder efficiënte omzetten van T4 naar T3 bij bijvoorbeeld amiodaron, propranolol of steroiden) of verdenking op schildklierhormoonresistentiesyndromen

Bron: NIV richtlijn Schildklierstoornissen (2021)

Schildklier

Fysiologie

Diagnostiek

Medicatie