دوش دیدم
من خدایم را به رؤیا دیده‌ام
او نگار نازنینی بود و من
در کنارش غرق آرامش شدم
وه چه عشقی بود بین ما دو تا
بین زوجی کاملاً یکتا شده
گریه‌ها کردیم ما از شوق وصل
تا به هم گفتیم زین پس لحظه‌ای
دوری از هم دور بادا دور باد
عشق و تنها عشق جاری گشته بود
جذبه‌ای جذاب و من مجذوب او
وه چه شادی در وجود هر دومان
موج زد وقتی که عهدی بین ما
بسته شد بر این که تا پایان عمر
جز برای نشر عشقش بین خلق
دست شوییم از هر آنچه غیر اوست
دوش ضجه می‌زدم ای مردمان
ای تمامِ خلق غافل گوش دار
آن نگار نازنینم آن خدا
یار خواهد یارِ دل داده به خویش
آن نگارم جز خدایم نیست نیست
ای جماعت، همتی، تنهاست او
عشق زاید همسری با این خدا
ای خدا سازم ز جز خویشت جدا
نیلِ کویش قصد حق از بودن است
مرگ تبدیلی در این پیمودن است
دانی آیا منشأ عشقت کجاست
آن خدای ساکن اندر جسم ماست
نه ندارم باور این را کو جداست
او تمام هستی و هستی خداست
یوم نقول لجهنم هل امتلأت و تقول هل من مزید
و ازلفت الجنه للمتقین غیر بعید
طعم عشقی آتشین
می‌توان زِ ابلیس تا حق پَر کشید
شاهد قُدسیّ خود در بر کشید
در درون نجوای او تنها شنید
طعم عشقی آتشین در جان چشید
روح حق شد کو زِ خود بر ما دمید
عاشقانه در هوای او وَزید
می‌توان با روح قدسی ای عبید
کرد صحبت ضمن قرآن مجید
کرد جنت نزد خود غیر بعید
دور گشت از دوزخ هل من مَزید
صفی علیشاه
خــواهـم ای دل مـحـو دیــدارت کـنـم والِــه ی آن مــاه رخــســــارت کــنــم
جــلــوه گــــاه روی دلـــدارت کــنــم بـسـتـه ی آن زلـف طَـرّارت کـنـــم
در بـــلای عـشــق دلـــدارت کـنـــم
تـا شـوی آواره از شـهــــر و دیــــار بُگســــلی زنجیــــر عـقـل و اخـتـیــــار
تـــا شـوی بیـگانه از خـویش و تـبـــار سـر بـه صحــرا پـس نَـهی دیــوانـه وار
پـــای بـنــــد طُـــرّه ی یــارت کـنـــم
دوش کـز مـن گـشـت خـالی جـای من شُــد زِ بَــعــــدِ لای مـن ، اِلّای مـن
آمـــد آن یـکـتـــــا بُـت رعـنـــای مـن گـفـت کِـی در عـاشـقـی رســوای مـن
خـواهــم از هستی سـبکبــارت کـنــم
گـر تـو خـواهی کـز طـریـقـت دم زنـی نـی کـه عـالــم از طـمـع بــر هـم زنـی
پــای بــایــــد بــر ســرِ عــالـــم زنـی چــون دم از آمــال دنـیــا کم زنــی
مـورد الــطـاف بـسـیــــارت کـنـــم
سـاعـتـی در خـود نِـگـــر تـــا کـیستـی درجـهــان بـهــر چـه عـمــری زیـستـی
از کـجـــایی وز چـه جـــایـی چـیستـی جـمــع هـسـتـی را بـــزن بـــر نـیستــی
از حـســابت تــا خـبـردارت کنــــم
هـیـچ بــودی در ازل ای بـی شـهــود پـس جـمــادت سـاخـتــم اوّل زِ جــود
خـواسـتـم تــا هـیـچ را بـخـشـم وجــود گر شـوی خودبیـن ، هَـمـانَـستی که بود
بـر خــودیّ خــود گرفتــارت کنــم
از جـمــادی بُـــردمت پــس در نـبــات خُـرّمت کـــــردم زِ بــــــاد الـتـفــــات
ونـدر آنـجـــا دادمـت رزق و حـیـــات چـون زِ خـارسـتـــان تـن یـابـی نجــات
بــــاز راجـع سـوی گُـلـــزارت کـنـــم
در نـبــاتی چـون رسیــدی بــر کـمــال پـس تـو بــا آن نـفــس داری اتّـصـــال
دادمت نـفـس بَـهـیـمـی در مـثــــال گــر نـمــایی دعـوی عـقـل و کـمــــال
خـیــره خـیــره نـفـس غَـدّارت کـنـم
خـواستم در خویـش چـون فـانـی تـو را یــــاد دادم مـعــرفـت دانـی تـــــو را
بــردمـیــــدم روح انـســـانی تــو را کـــردم آن تکلـیـف جـبــــرانی تــو را
تـا چـو خـود در فـعـل ، مخـتــارت کنم
بــاز خـواهــم در بـه در گــــردانـمت مطلـق از جـنــس بـشــــر گــردانـمت
از حـقیـقـت بـاخـبــــر گــــردانـمت ثــــابت از دور دگــــر گـــردانـمت
پـس درآن ، چـون نـقـطـه سیّــارت کنم
از دَمَم لاشَیء بودی، شَیء شدی واقـف از مـوت ارادی کــی شـــدی
مرده بودی یـافتی دَم ، حَیّ شـدی چـون زهـستِ خود به کلـی طیّ شــدی
از بـقـــای جـــان ، خـبـــردارت کـنــم
گـــر تـو خـواهـی بـر امـــان الله رسـی بــاش مـفـلـس ، در مـقـــام بـی کـسـی
آن امــــان مـن بــود ، در مفـلــسـی گــرچـه زَرّی ، بـــاز جـــو تـبـع مـسـی
تـا به جـانـهــا ، کـیمیــاکارت کـنم
زانـکه کـردی یک نفس یـــادم یـقـیـن من خـــط آزادیـت دادم یـقــیـــــن
بـاب معنـی بــر تـو بگـشـــادم یـقـیـــن گــر به عُجب افـتـی کـه آزادم یـقـیــن
بـی گمـــان بـر خـود ، گـرفتــارت کنم
چـون که دادم از صراطـت ، آگـهــی تـا کـه شــد راهت به مقصــد ، منتـهـی
خـود نـمـودم در سلـوکت ، همــرَهـی گـــر تـو پنــداری کـه خـود مـردِ رَهـی
در چَـهِ غفلت ، نگـونـســــارت کـنـــم
چـون ز مـن خـواهـی دَمِ عشق ای پسر پـس چـو شـاهـانت نـهَـم افـسـر بـه سـر
بِـدهَمَـت دَم ، تـا شــوی آدم سِـیَـــــر وَر شـوی مـغــرور ، بــاز از یک نـظـــر
افـســرت را گـیــرم ، افـســارت کـنــم
می تَـنـی تــا کِـی هَمی بــر دور خَــود یـا نــدانـی اینـکه قــَرنـی بـی رَشَــد
هـمچــو کــرم پیـله ، دایــم ای وَلَـد در رَهِ دیـن ، اَر دَوی بــاری بـه جَـــدّ
مـن بـه یک دم ، گـاو عـصّــارت کـنـم
من تـو را خـواهـم ز قیــد تـن بــری پـس کـنـم تـا ایـن ســرت را آن سـری
تـو نــداری جـز ســـرِ تــن پـــروری ســازمـت هردَم به دردی بـسـتـــــری
جـبـریــــانـه ، مُحـتضَــروارت کنـــم
تـا شـوی تسلیـــم تـو ، در امـر پـیــــر گـــردی از مـوت ارادی نـاگـــزیـــــر
همچـو صیـــد مـرده در چـنـگال شیـــر گَـه بـه بـالایت بـــرَم ، گـاهی بـه زیـــر
گــاه بـی نـان ،گــاه بیـمـــارت کـنــم
تـا بـوَد خــام ایـن وجــود سـرکِـشَــت خـوش بسـوزم این دِمــاغ نـاخوشت
بـاز بِـکـشَـــم ، زآتـش انــــدر آتـشـت پـخـتـه بـیــــرون آرم از غَـلّ وغَـشَــت
زان مِـی مـسـتــــانـه هـشـیــــارت کـنـم
گــاه بــر دار فـنـــــــا ، آویـــزمـت گَـه بـه ســر ، خاکِ مذلّـت ریـــزمـت
گَـه بـه خـاک وگَـه بـه خـون آمیزمت گــاه درغـربــــال مِحنت بـیـــزَمَت
تـا زعـمـــر خـویـش بـیـــزارت کـنــم
تـا نـفَـس داری ، رســانم ای عجـب هــر زمــــان انـدازمت در تـاب و تـب
هـر نـفـس صــد بـار ، جـانت را به لب فـــارغـت یک دم نـســـــازم از تـعَـب
تــا ز خــواب مـرگ بـیــــدارت کـنــم
بـر تـنـت تـا هست از هستـی رَمـَق هرچـه بـگشـــایی تـو زیـن دفـتــر ورق
گـیـــرم و ســـازم به هیچت مستـحق من به هم بـــرپیچمـش بــاز از نَسَـق
تـا بـه خـود پیچــان چـو طومــارت کنم
گــر حدیث از روح گویی گـر ز تـن تـــا نبـینــی هیـچ دیـگـــر مــا و مــن
جز من و ما نیست هیچت در سخن سازمت گنگ و کر و کور از مِحَن
در تـکـلّــم نـقــش دیــوارت کـنــــم
آفـتـــاب ای مـه ، نَـهَـــم پـــالان تــو جــانِ تـو بـستـه است چـون بـر نـان تـو
بــرزنــم بــرهـم ، ســــر و سـامـان تــو نـانْت گـیـــرم ، تــا بـــرآیـد جــان تــو
مـسـتـحـق لَـحـــم مُــــردارت کـنـــم
تـا نگــردانی ز مـن رو ســـوی خـلــق بد کنـم بد ، بـا تـو خُـلق و خـوی خلـق
بــازگـــردانـم ز ســویت روی خـلــق نـادِمَت ســازم ز گـفت و گـوی خـلــق
نـاامـیـــد از یـار و اَغـیـــــارت کـنـــم
گــر هـــزارت ســـر بـوَد در تـن ، هلا مانَدَت چون زان همـه یک ســر به جــا
کـوبم آن یکجــا به سنـگ ابـتـلاء همچــو منصــور آن ســرت را زیــر پـا
آرَم و تــن بـــر ســــرِ دارت کـنــــم
تــا زنم آتـش تـو را بـر جـسـم و جــان ســازمت جـاری أنـــاالحـق بــر زبــــان
ســــوزم از نـــارِ جَــلالَت خـانـمـــان سـنـگ بــاران بــر ســـرِ دار آن زمـــان
همچــو آن حـلّاج اَســــرارت کـنــــم
گـــر به راه عـشـــق پــا اَفـشـــرده ای ســر همـانجــــا نِه کـه بـاده خـورده ای
ور به ســـرّ صـوفـیــــان پــی بـــرده ای آن چنــان یعنـــی که از خـود مـرده ای
تـا بـه هـر دل ، زنــده ســـردارت کـنـم
گـــر کـنــی از بـهــــر دنـیــا طاعتــی زانـکه تـو مـرزوق بعــد از قسمتـی
خــود نمــانـد بـر تـو ، غیـر از زحمتــی ور ز طاعـتـهـــــا ، مـریـــــد جـنّـتــــی
ســــرنـگون بـر عکـس در نـارت کـنــم
در تـذکّـــر ، خـواهـی ار اشـــراق مـن خــارجــی از زمـــره ی عـشّـــــاق مـن
عاشـق نـوری تو ، نــی مشتــاق من در حقیـقـت گــــر شــــوی اوراق مـن
مـصــدر انــوار و اطـوارت کـنـــم
گـه حدیث از شـرّ کنـی گاهی ز خـیـر گاه دل بــر ذکــر بـنــدی گـه به سیـــر
گـه سخـن از کعبـه گـویــی گه ز دِیــر گـــر نـپــردازی ز مـن یکـدم به غـیـــر
واحــد انـــدر مـلک قـهّــــارت کـنــم
گـه بـه تـن گـاهی بـه جــان داری نـظـر چـون بِـرَهمَن بـر بُـتـــان داری نظر
گـه به چـشـم شــاهـــدان داری نـظــر تـا بــــر ایـن و تـا بـــرآن داری نـظــــر
در نظـــرهـا جملگی خــوارت کـنــــم
گـاه بـر گل ، گـه بـه نـرگـس عـاشقـی بــر دِرَم گـــاهی چـو مفـلـس عـاشـقـی
گه به قاقُـم گه به اطلس عاشقی فــــارغ از مـن تـا بـه هــرکس عـاشقـی
سُخـــره ی هر شهـــر و بازارت کنم
گه به کسب و جـــاه و مـالستَت هـوس گـه بـــر امـکــان و محـــالستَت هـوس
گـه بـه عـمـــر بـی زوالستَت هـــوس هــردمی بـــر یک خـیـــالستَت هــوس
زان بـه فـکـــر هیچ غمخـــوارت کـنــم
آخــر از خـود یک قــدم بـرتـــر گـذار کـام دنـیــــا را بـه گـاو و خـــر گـــذار
این خیــالات هَبــاء ، از سـرگــذار یک نـمــاز از شوق چون جعفــر گـذار
تـا بـه خـلـــد عـشـق طـیـــّارت کـنـــم
کـاهلـی تـا کـی ، دمی در کــار شـــو خـوابْ مـرگـستَت ، هـلا بـیـــدار شـــو
وقت مستی نیست ، هیـن هُشـیـــار شــو کـــاروان رفـتنــــد دست و بــــار شــو
تــا به همـراهـــان خـود یــارت کـنـــم
بـار کـش زیـن منـــزل ای جـــان پــدر مـانـی ار تـنـهــــا ، شـود خـونت هــدر
کاین بیـابـان جمله خوف است و خطــر دست غم زیـن بعـــد خواهی زد به ســر
کـار من ایـن بـود کَـاخـبــــارت کـنــم
گوش دل دار ای جوان بـر پنــد پیــر کــرده کی کس را زیـــان ، پیوند پیـــر
شــو درایـن بحـــر بلا ، هم بـنــد پیـــر گـر شوی از جــان ، تو حاجتمنــد پیــر
بی نـیـــاز از خـلـق ، یکبــــارت کـنــم
جـان بـابـا ، از حـوادث وز خـطـــــر هیـن مـرو از کشتـی عَـونــم بـه در
جــز بـه سـوی مـن تـورا نـبـود مـفــــرّ تـا چـو ابــراهیــم و یـونـس ای پـســــر
آب و آتـش را نـگهــــدارت کـنـــم
بــا وجــودِ آن کـه در جـــرم و گـنـــاه گـــر بـه کــوی رحـتــــم آری پـنــــاه
عمـــر خود در کـار خود کـردی تبـــاه ســـــازمـت خـوش مـورد عفـــو الـه
پـس بـه جــــرم خلق ، غفّــــارت کـنــم
گــرچه در بــــزمِ حضوری ای فقیــــر گــرچه غـــرق بحـــر نوری ای فقیــــر
گـــرچه مـرآت ظهـوری ای فقیــر بـــاز از مـن دان کـه دوری ای فقـیــــر
ور نـه دور از فیـضِ دیـــدارت کـنــــم
قصـه کـوتـه ، بنــده شـو در کــوی مـن زنـده گــردی چـون مسیـح از بـوی من
تــا بـه دل بـیـنـی چـو موسـی روی مـن عـاشقـــانـه چـون کـنـی رو ســوی مـن
در مـقـــام قُـــرب احـضـــارت کـنـــم
دم غنیمت دان که عـالم یک دم است دم ز من جُو کآدم احیـــاء زین دم است
آن کـه با دم همـدم است او آدم است فیــض ایـن دم ، عالم انـــدر عالم است
دم بـه دم ، دم تـا بـه دم ، یـارت کـنـــم
صـاحب دم انـــدریـن دوران ، مـنــــم باب علــم و نقطه ی عـرفـــان ، مـنــــم
بلکـه در هــر دور ، شـــاه جـــان منـــم آنچـه کانـــدر وَهم نـایــــد ، آن منـــم
من به معنی ، بحـــر زَخّــارت کـنـم
گــرچه از معنـی و صـورت بِـالوُصــول لیـک بـر ارشـــاد خـلـق ، انــدر نــزول
مـطـلـقــم در نـــــزد اربـاب عـقـــول هـرزمــان ذاتم کـنــــد صورت قـبــول
تـا بـه صورت ، معـنـی آثـارت کـنـــم
انـبـیـــــاء را در نـبـــوّت رهـبـــــرم مـصـطـفـی را ابــن عـــمّ و یــــــاورم
اولـیــــاء را در ولایـت ســــرورم حـیــــدرم من حـیــــدرم من حـیـــدرم
نک خبـــر از ســرّ کــرّارت کـنـم
جلـوه گـر هـر عصــر در یک کسـوتم هـیــــــن علـیّ رحـمتِ ذوالـقُــــدرتـم
ایـن زمـــان انـــدر لبــــاس رحمتـــم گـــر شــوی از جـــان گـــدای همّتــم
ای صفــی ، من نـورالأنـــوارت کـنـــم
در خـصـــالـم ، رحـمهً لـلـعــــالمـیــن در جـلالـــم ، پــادشــــــاه یـوم دیـــن
در جـمــــالم ، راحـمِ رحــم آفـــریـن درگــه ایــّاکَ نَـعــبُـــــدْ نَـستـعـیــن
بـیـن مــرا ، کــز شرک بیـــزارت کـنـم
مـن صــــراط مستقیمَستَـــم ، هِــله یک نگـاهـــم بِـه تــورا ، از صــد چـله
هـرچـه جــــز مـن ، راههــــای بـاطـلـه دل بـه من در إهــدنـــــا کـن یکــــدله
تــــا بـه راه راست پــــادارت کـنـــــم
تـا نـه بـیـــرونـت بـــرَد دیــوِ رجـیــم زن بـه نــام من ، همی بی تـــرس و بیـم
ای بــــرادر زیـن صـــراط مـسـتـقـیـــم دم ز بـســـم الله الـرّحــمـن الـرّحـیـــــم
تـا کـه حفــظ از شــرّ اشـــرارت کـنــم
مـن طلـســمِ غـیـب و کـنــــزِ لاسـتَـــم یـعـنـــی از إلّا و لا ، بــــالاســتَـــــم
چـون بـه کـنـــــزِ لا رسـی إلّاسـتَــــم نقطـه ام بـــا را ، بـه بـــا گـویـــاستَـــم
بـیــن یکـی تـا واقـف از کـارت کـنـــم
مـظهــــر کلّ عـجـــایـب کیـست ، مـن صاحبِ عـون نـوائب کیـست ، مـن
مـظهـــر ســـرّ غـــرایـب کیـست ، مـن در حـقیـقت ذات واجـب کیـست ، مـن
کــژ مَـغِــــژ ، تـا راست رفتـــارت کـنـم
گـر ز ســـرّ خـود زنــم دم ، انــدکـی اینـقـــدر دان ، گـر تـو صاحب مدرکی
خـاطـــرِ لـغـــزنــده افـتـــد ، در شـکی نیـست پـیــدا از هـــزاران ، جـــز یـکی
گـر کنـی شک ، بـنــدِ پنــدارت کـنـم
شب گذشت ای بـلبــل آشفــته حـــال بــاش حیـــران یک زمــانـم بـر جمــال
روی گل بیـن ، درگــذر از قیـل و قــال شـو چـو طـوطـی در پـسِ آیـیـــنـه لال
تـا بـه مدح خـود ، شکـــرخوارت کنـم
قیصر امین پور
پیش از اینها فکر می کردم خدا
خانه ای دارد کنار ابرها
مثل قصر پادشاه قصه ها
خشتی از الماس خشتی از طلا
پایه های برجش از عاج و بلور
بر سر تختی نشسته با غرور
ماه برق کوچکی از تاج او
هر ستاره، پولکی از تاج او
اطلس پیراهن او، آسمان
نقش روی دامن او، کهکشان
رعد وبرق شب، طنین خنده اش
سیل و طوفان، نعره توفنده اش
دکمه ی پیراهن او، آفتاب
برق تیغ خنجر او ماهتاب
هیچ کس از جای او آگاه نیست
هیچ کس را در حضورش راه نیست
پیش از اینها خاطرم دلگیر بود
از خدا در ذهنم این تصویر بود
آن خدا بی رحم بود و خشمگین
خانه اش در آسمان، دور از زمین
بود، اما در میان ما نبود
مهربان و ساده و زیبا نبود
در دل او دوستی جایی نداشت
مهربانی هیچ معنایی نداشت
هر چه می پرسیدم، از خود، از خدا
از زمین، از آسمان، از ابرها
زود می گفتند: این کار خداست
پرس وجو از کار او کاری خطاست
هرچه می پرسی، جوابش آتش است
آب اگر خوردی، عذابش آتش است
تا ببندی چشم، کورت می کند
تا شدی نزدیک، دورت می کند
کج گشودی دست، سنگت می کند
کج نهادی پای، لنگت می کند
با همین قصه، دلم مشغول بود
خوابهایم، خواب دیو و غول بود
خواب می دیدم که غرق آتشم
در دهان اژدهای سرکشم
در دهان اژدهای خشمگین
بر سرم باران گرز آتشین
محو می شد نعره هایم، بی صدا
در طنین خنده ی خشم خدا
نیت من، در نماز و در دعا
ترس بود و وحشت از خشم خدا
هر چه می کردم، همه از ترس بود
مثل از بر کردن یک درس بود
مثل تمرین حساب و هندسه
مثل تنبیه مدیر مدرسه
تلخ، مثل خنده ای بی حوصله
سخت، مثل حل صدها مسئله
مثل تکلیف ریاضی سخت بود
مثل صرف فعل ماضی سخت بود
تا که یک شب دست در دست پدر
راه افتادم به قصد یک سفر
در میان راه، در یک روستا
خانه ای دیدیم، خوب و آشنا
زود پرسیدم: پدر، اینجا کجاست؟
گفت، اینجا خانه ی خوب خداست
گفت: اینجا می شود یک لحظه ماند
گوشه ای خلوت، نمازی ساده خواند
با وضویی، دست و رویی تازه کرد
با دل خود، گفتگویی تازه کرد
گفتمش، پس آن خدای خشمگین
خانه اش اینجاست؟ اینجا، در زمین؟
گفت : آری، خانه او بی ریاست
فرشهایش از گلیم و بوریاست
مهربان و ساده و بی کینه است
مثل نوری در دل آیینه است
عادت او نیست خشم و دشمنی
نام او نور و نشانش روشنی
خشم، نامی از نشانی های اوست
حالتی از مهربانی های اوست
قهر او از آشتی، شیرین تر است
مثل قهر مهربان مادر است
دوستی را دوست، معنی می دهد
قهر هم با دوست معنی می دهد
هیچ کس با دشمن خود، قهر نیست
قهری او هم نشان دوستی است
تازه فهمیدم خدایم، این خداست
این خدای مهربان و آشناست
دوستی، از من به من نزدیک تر
از رگ گردن به من نزدیک تر
آن خدای پیش از این را باد برد
نام او را هم دلم از یاد برد
آن خدا مثل خیال و خواب بود
چون حبابی، نقش روی آب بود
می توانم بعد از این، با این خدا
دوست باشم، دوست، پاک و بی ریا
می توان با این خدا پرواز کرد
سفره ی دل را برایش باز کرد
می توان درباره ی گل حرف زد
صاف و ساده، مثل بلبل حرف زد
چکه چکه مثل باران راز گفت
با دو قطره، صد هزاران راز گفت
می توان با او صمیمی حرف زد
مثل یاران قدیمی حرف زد
می توان تصنیفی از پرواز خواند
با الفبای سکوت آواز خواند
می توان مثل علفها حرف زد
با زبانی بی الفبا حرف زد
می توان درباره ی هر چیز گفت
می توان شعری خیال انگیز گفت
مثل این شعر روان و آشنا
پیش از اینها فکر می کردم خدا
ملا هادی سبزواری
جلوه گر در پرده آمد آفتاب
از تعين بر رخ افکنده نقاب
تا نسوزند از فروغ روي او
رفته از مهر آن مهم زير سحاب
ني غلط گفتم نقاب و پرده چيست
بي حجابي آمده او را حجاب
شاهدان در پرده مستورند ليک
ماه من بي پرده باشد در نقاب
ديدم اندر بزم ميخواران شدي
هم تو ساقي هم تو ساغر هم شراب
قصه‌ی ما قصه ی آبست و حوت
اي تو آب و جمله‌ی عالم سراب
تابي از آن مهر عالمتاب کو
تا فسرده دل شود فاني در آب
مصدر و تعريف و اصل و فرع تو
هم تکلم از تو هم با تو خطاب
از شراب بيخودي ساقي بده
يک دو ساغر تا شوم مست و خراب
گويم از اسرار هر ناگفتني
پيش زاهد گر خطا و گر ثواب
حافظ
ساقیا برخیز و درده جام را
خاک بر سر کن غم ایام را
ساغر می بر کفم نه تا ز بر
برکشم این دلق ازرق فام را
گر چه بدنامیست نزد عاقلان
ما نمی‌خواهیم ننگ و نام را
باده درده چند از این باد غرور
خاک بر سر نفس نافرجام را
دود آه سینه نالان من
سوخت این افسردگان خام را
محرم راز دل شیدای خود
کس نمی‌بینم ز خاص و عام را
با دلارامی مرا خاطر خوش است
کز دلم یک باره برد آرام را
ننگرد دیگر به سرو اندر چمن
هر که دید آن سرو سیم اندام را
صبر کن حافظ به سختی روز و شب
عاقبت روزی بیابی کام را
عطار
عزم آن دارم که امشب نیم مست
پای کوبان کوزه‌ی دردی به دست
سر به بازار قلندر در نهم
پس به یک ساعت ببازم هرچه هست
تا کی از تزویر باشم خودنمای
تا کی از پندار باشم خودپرست
پرده‌ی پندار می‌باید درید
توبه‌ی زهاد می‌باید شکست
وقت آن آمد که دستی بر زنم
چند خواهم بودن آخر پای‌بست
ساقیا در ده شرابی دلگشای
هین که دل برخاست غم در سر نشست
تو بگردان دور تا ما مردوار
دور گردون زیر پای آریم پست
مشتری را خرقه از سر برکشیم
زهره را تا حشر گردانیم مست
پس چو عطار از جهت بیرون شویم
بی جهت در رقص آییم از الست
حافظ
رهروان را عشق بس باشد دلیل
آب چشم اندر رهش کردم سبیل
موج اشک ما کی آرد در حساب
آن که کشتی راند بر خون قتیل
بی می و مطرب به فردوسم مخوان
راحتی فی الراح لا فی السلسبیل
اختیاری نیست بد نامی من
ضلنی فی العشق من یهدی السبیل
آتش روی بتان در خود مزن
ور نه در آتش گذر کن چون خلیل
پا بنه بر خود که مقصد گم کنی
یا منه پای اندرین ره بی‌دلیل
یا رسوم پیلبانان یاد گیر
یا مرو هندوستان با یاد پیل
یا مکش بر چهره نیل عاشقی
یا فرو بر جامه‌ی تقوی به نیل
حافظا گر معنیی داری بیار
ورنه دعوی نیست غیر از قال و قیل
آذر بیگدلی
بلبل ما را فغان دیگر است
حرف عشق از داستان دیگر است
محملی پیداست از هر سو ولی
لیلی اندر کاروان دیگر است
من کجا و کعبه و دیر از کجا
قبله‌ی من آستان دیگر است
زاهد از افسانه‌ی رندان مپرس
تو نمی‌فهمی زبان دیگر است
کی شود خرم ز هر دلبر دلم
این چمن را باغبان دیگر است
کی به هر سروی نشیند مرغ دل
این تذرو از آشیان دیگر است
آذر ار صد جان فشاند در رهش
باز در تحصیل جان دیگر است
عراقی
عشق شوقی در نهاد ما نهاد
جان ما را در کف غوغا نهاد
فتنه‌ای انگیخت، شوری درفکند
در سرا و شهر ما چون پا نهاد
جای خالی یافت از غوغا و شور
شور و غوغا کرد و رخت آنجا نهاد
نام و ننگ ما همه بر باد داد
نام ما دیوانه و رسوا نهاد
چون عراقی را، درین ره، خام یافت
جان ما بر آتش سودا نهاد
مولوی
در میان عاشقان عاقل مبا
خاصه در عشق چنین شیرین لقا
دور بادا عاقلان از عاشقان
دور بادا بوی گلخن از صبا
گر درآید عاقلی گو راه نیست
ور درآید عاشقی صد مرحبا
عقل تا تدبیر و اندیشه کند
رفته باشد عشق تا هفتم سما
عقل تا جوید شتر از بهر حج
رفته باشد عشق بر کوه صفا
عشق آمد این دهانم را گرفت
که گذر از شعر و بر شعرا برآ
رهی معیری
ما نظر از خرقه پوشان بسته‌ایم
دل به مهر باده نوشان بسته‌ایم
جان به کوی می فروشان داده‌ایم
در به روی خود فروشان بسته‌ایم
بحر طوفان زا دل پر جوش ماست
دیده از دریای جوشان بسته‌ایم
اشک غم در دل فرو ریزیم ما
راه بر سیل خروشان بسته‌ایم
بر نخیزد ناله‌ای از ما رهی
عهد الفت با خموشان بسته‌ایم
حافظ
درد ما را نیست درمان الغیاث
هجر ما را نیست پایان الغیاث
دین و دل بردند و قصد جان کنند
الغیاث از جور خوبان الغیاث
در بهای بوسه‌ای جانی طلب
می‌کنند این دلستانان الغیاث
خون ما خوردند این کافردلان
ای مسلمانان چه درمان الغیاث
همچو حافظ روز و شب بی خویشتن
گشته‌ام سوزان و گریان الغیاث
اوحدی
گرچه صد بارم برانند از برت
بر نمی‌دارم سر از خاک درت
تا ابد منظور جانی، زانکه دل
در ازل کرد این نظر بر منظرت
زاهد از سر تو ز آن رو غافلست
کو نمی‌بیند به محراب اندرت
هر صباحی تازه گردد جان ما
از نسیم طره‌ی جان پرورت
همچو جان وصل تو ما را در خورست
گر چه جان ما نباشد در خورت
هر چه بود اندر سر کار تو شد
خود به چیزی در نمی‌آید سرت
شیر گیران پلنگ انداز را
کرد عاجز پنجه‌ی زور آورت
بر نگیرد سر ز خط امر تو
هر که شد چون اوحدی فرمانبرت
حافظ
نوش کن جام شراب یک منی
تا بدان بیخ غم از دل برکنی
دل گشاده دار چون جام شراب
سر گرفته چند چون خمّ دنی
چون ز جام بیخودی رطلی کشی
کم زنی از خویشتن لاف منی
سنگسان شو در قدم نی همچو آب
جمله رنگ آمیزی و تردامنی
دل به می دربند تا مردانه وار
گردن سالوس و تقوا بشکنی
خیز و جهدی کن چو حافظ تا مگر
خویشتن در پای معشوق افکنی
حافظ
ما ز یاران چشم یاری داشتیم
خود غلط بود آنچه ما پنداشتیم
تا درخت دوستی بر کی دهد
حالیا رفتیم و تخمی کاشتیم
گفت و گو آیین درویشی نبود
ور نه با تو ماجراها داشتیم
شیوه چشمت فریب جنگ داشت
ما غلط کردیم و صلح انگاشتیم
گلبن حسنت نه خود شد دلفروز
ما دم همت بر او بگماشتیم
نکته‌ها رفت و شکایت کس نکرد
جانب حرمت فرونگذاشتیم
گفت خود دادی به ما دل حافظا
ما محصل بر کسی نگماشتیم