수의 산과

1. 돼지 정액 보존재, AI extender /명/ ຂະຫຍາຍນໍ້າເຊື້ອຂອງໝູ

2. 발정 ຂື້ນເພດ

3. 분만하다 /동/ ປະສູດ

   • ສູດ birth, 출생, 커튼, 스크린

4. 이유하다 /동/ ເຊົານົມ, ຢ່ານົມ, ອອກນົມ

5. 정액채취 /명/ ການຮີບນໍ້າເຊື້ອ

6. 태어나다 /동/ ກຳເນີດ

ລະບົບການສືບພັນຂອງໝູແມ່ reproductive system of pigs

• 구성 ປະກອບດ້ວຍ

  • ຮັງໄຂ່ 난소 ovary

  • ທໍ່ສົ່ງໄຂ່ 난관 oviduct

  • ປີກມົດລູກ 난각 uterine horn

  • ມົດລູກ, ປາກມົດລູກ 자궁 uterus

  • ຄໍມົດລູກ 자궁경부 cervix

  • ຊ່ອງຄອດ 질 vagina

  • ອະໄວຍະວະເພດ valva

ລະບົບການສືບພັນຂອງໝູຜູ້

• ປະກອບດ້ວຍ

  • ຖົງຫຸ້ມລູກອັນທະ (scrotum, 음낭)

  • ລູກອັນທະ (testis)

  • ອິພິດິໄດມີສ (epididymis, 부고환, 정소상체)

  • ທໍ່ສົ່ງນໍ້າເຊື້ອ (vas deferen)

  • ຕ່ອມຜະລິດນໍ້າລ້ຽງເຊື້ອ

    • ຕ່ອມເຊມີນັລ, seminal vesicle, vesicular gland. 정낭

    • ຕ່ອມລູກໝັກ prostate gland 전립선

      • pro(前) + state(立) + gland(腺) 앞쪽에 위치한 샘

    • ຕ່ອມບັລໂບຢູຣີທັລ bulbourethral gland

  • ອະໄວຍະວະເພດ (penis)

ສະລີລະວິທະຍາຂອງລະບົບສືບພັນໝູ 돼지 생식기 생리학

• ສະລີລະວິທະຍາ 생리학 physiology

• ໄວໜຸ່ມ-ສາວ (puberty, 사춘기) * ໄວ: age, time

  • ແມ່ນໄວທີ່ສັດໂຕແມ່ເປັນສັດ(ຖືເຊີງ) ຄັ້ງທຳອິດ, ມີອະໄວຍະວະທີ່ຄົບຖ້ວນສົມບູນ ພ້ອມທີຈະປະສົມພັນ ແລະມີລູກໄດ້. ປົກກະຕິໝູຮອດອາຍຸຂຶ້ນສາວປະມານ 4~5 ເອືອນ ຫຼື ເມື່ອນໍ້າໜັກໄດ້ 1/3 ຂອງນໍ້າໜັກເມື່ອໃຫຍ່ເຕັມໄວ (Mature)

• ໃຫຍ່ເຕັມໄວ (mature, 성숙기)

  • ສັດຈະມີອະໄວຍະວະສືບພັນຂະຫຍາຍໂຕຢ່າງສົມບູນເພື່ອໃຫ້ລູກ ແລະ ດຳລົງເຜົາພັນ.

• ວົງຮອບການຂຶ້ນເພດ (oestrus cycle): ແບ່ງອອກເປັນ 4 ໄລຍະໃນເວລາ 21 ມື້ ຄື

  • ໄລຍະກ່ອນການຂຶ້ນເພດ (proestrus):

    • ໃຊ້ເວລາ 2 ມື້

    • ເປັນໄລຍະທີ່ຕ່ອມໄຕ້ສະໝອງສ່ວນ ໜ້າສ້າງ ຮອກໂມນ(hormone) ກະຕຸ້ນການຈະເລີນເຕີບໂຕຂອງໄຂ່ (follicle) ຈົນເຮັດໃຫ້ ໄຂ່ຈະເລີນເຕີບໂຕ ແລະ ສຸກເຕັມທີ່, ເຮັດໃຫ້ອະໄວຍະວະສືບພັນ ມີ ເລືອດມາລ້ຽງຫຼາຍຂຶ້ນ, ມົດລູກຊະຫຍາຍໃຫຍ່, ບວມແດງ, ພະນັງຊ່ອງຄອດ ມີການເຈີບໃຫຍ່ ແລະ ຜະລິດນໍ້າເມືອກ. ໄລຍະນີ້ໃຊ້ເວລາປະມານ 2 ມື້

    • ກະຕຸ້ນການ 자극하다 ຈະເລີນເຕີບໂຕ (자극 등에) 반응하다. ນໍ້າເມືອກ 점액

  • ໄລຍະຂຶ້ນເພດແທ້ (oestrus):

    • ໃຊ້ເວລາ 1 ມື້

    • ເປັນໄລຍະທີ່ໄຂ່ສຸກ ຫຼື ແກ່ພາຍໃນໄຂ່ ຈະມີ ໄຂ່ທີ່ສຸກ ແລະ ຂອງແຫຼວບັນຈຸຢູ່ເຊີ່ງປະກອບດ້ວຍຮອກໂມນ ເອີສໂຕຣເຈັນ(oestrogen). ຮອກໂມນດັ່ງກ່າວຈະໄປ ຢັບຢ ງ ການຫຼ ງຮອກໂມນ ເອຟ.ເອສ.ເຮດ(FSH) ຈາກຕ່ອມໄຕ້ສະໝອງ ແລະ ເຮັດໃຫ້ຕ່ອມໄຕ້ສະໝອງ ລັ່ງຮອກໂມນ ພີ.ແອລ.ເຮັສ.ແທນ. ໄລຍະນີ້ໝູ ແມຈະຢືນນິ້ງ ແລະ ໃຫ້ ໝູຜູ້ຂຶ້ນເຊີ່ງ. ຜະນັງຊ່ອງຄອດຈະຜະລິນໍ້າເມືອກຫຼາຍຂຶ້ນ ຊ່ອງຄອດ ແລະ ອະໄວຍະວະເພດຈະບວມໃຫຍ່ ແລະ ເປັນສີບົວ, ຄໍມົດລູກຈະຄາຍໂຕ ແລະ ບວມນໍ້າ. ໄລຍະນີ້ໃຊ້ເວລາ 1 ມື້

    • ຜະນັງ 벽, ຄາຍ 느슨해지다. 벌어지다

  • ໄລຍະທ້າຍ ຫຼື ໄລຍະການປ່ຽນແປງຂອງຮອກໂມນ (metestrus):

    • ໃຊ້ເວລາ 3 ມື້

    • ເມື່ອຕ່ອມໄຕ້ສະໝອງ ລ ງ L.H ສູງຂຶ້ນ ຈະເຮັດໃຫ້ໄຂ່ຕົກ (ovulation) ເຊີ່ງຈະເກີດຂຶ້ນປະມານ 10~12 ຊົ່ວໂມງ ຫຼັງຈາກສັດຢືນນິ້ງ. ບໍລິເວນທີ່ໄຂ່ຕົກຈະເກີດຮ່າງກາຍສີເຫຼືອງ (corpus luteum) ແລະ ເລີ້ມຜະລິດຮອກໂມນໂປຣເຈັດເຕີໂຣນ(progesterone) ເຮັດໃຫ້ເລືອດໄປລໍ່ລ້ຽງຜະນັງມົດລູກຫຼາຍຂຶ້ນ, ນໍ້າເມືອກຢູ່ຜະນັງຊ່ອງຄອດຈະລົດລົງ. ໄລຍະນີ້ໃຊ້ເວລາໂດຍສະເລ່ຍ 3 ມື້.

  • ໄລຍະຄາຍໂຕ ຫຼື ລໍຖ້າຂຶ້ນເພດຄັ້ງຕໍ່ໄປ (diestrus):

    • ໃຊ້ເວລາ 15 ມື້

    • ເປັນໄລຍະທີ່ຮ່າງກາຍສີເຫຼືອງເຕີບໂຕເຕັມທີ່ ແລະ ຜະລິດຮອກໂມນໂປຣເຈັສເຕີໂຣນ(PG). ເມື່ອສັດບໍ່ຖືກປະສົມພັນຜະນັງມົດລູກຈະຜະລິດຮອກໂມນໂປສເຕີກຣັງດີນເພື່ອຢັບຢັ້ງການລັ່ງ PG. ຖ້າສັດຫາກປະສົມພັນຕິດຮ່າງກາຍສີເຫຼືອງຈະຄົງໂຕ ແລະ ຜະລິດຮອກໂມນ PG ໄປຕະຫຼອດການຖືພາ. ໄລຍະນີ້ໄຊ້ເວລາ 15 ມື້.

ການຮີດນໍ້າເຊື້ອ 정액채취