Espainiako Gerra Zibila (1936-1939) eta post-gerra periodo beltzak izan ziren bertsolarismorako eta euskaraz mintzatzeagatik autorite frankisten separatismoko jarduera susmagarriak izan ziren. Urte horietan zehar Basarri eta Uztapide izan ziren Euskal Herriko herri txikien jaiak bizirik irauteko ahalegina egin zuten bertsolari bakarrak.
Berriro ere txapeldun aldarrikatuko zen 1960ean, bere bizitzako bigarren aldiz hirugarren nazio lehiaketarengatik lehiatu zuenean. 20 urte baino gehiagoko parentesiaren ondoren lehiatutako lehena izan zen. 1962an laugarren lehiaketan hartu zuen parte eta ez zen inoiz gehiago Euskal Herriko lehiaketa batera aurkeztu.
Basarri lehen bertsolari nagusitzat hartzen zen, Uztapiderekin batera. Gerraren aurreko sorkuntzaren eta frankismoko azken urteetan agertu zenaren arteko zubi bezala balio izan zuen. Bestalde, bertsolarismoko lehen teorialari bat zela esan ohi da, baita bertsolarismoa antzokietan sartu eta bizibidea duindu zuena ere.
Basarriren gurasoak taberna baten arduradun ziren Zarautzen, tabernak Azken-Portu zuen izena. Bertan hainbat bertsolari ibiltzen ziren eta hori izan zen Inazio Eizmendi bertsoen inprobisazioan zaletu zen tokia.
Ia ezezaguna izanez, 1935ean 21 urte zituelarik aurkeztu zen bertsolarien lehenengo nazioen lehiaketara eta historiako lehen txapelduna aldarrikatu zen, Txirritak egiten zituen irudi mitiko eta beteranoen aurretik. Urte bat geroago ospatutako edizioan, ideia proposatzaile bezala lehiatu zen.
Inazio Eizmendi Manterola, batez ere Basarri izenez ezagutua (Errezil, Gipuzkoa, 1913ko azaroaren 27a - Zarautz, Gipuzkoa, 1999ko azaroaren 4a), bertsolaria (euskaraz inprobisatzen zituen), kazetaria eta euskal idazlea izan zen.
XX.mendeko bertsolari garrantzitsuenetariko bat kotsideratzen zen.
Inazio Eizmendi Granada izeneko baserrian jaio zen 1913an, baina zazpi urte zituela Zarautzeko lehen mailako eskolara joan zen hamaika urteetara arte. Nahiz eta aipaturiko adinetik aurrera araututako irakaspenarekin ez jarraitu, autodidakta izan zen eta kultura orokor handiko pertsonatzat hartzen zen, bere garaiko bertsolarien arketipo tradizionaletatik urrunduta. Basarri bertan bizi izan zen bere bizi guztian.
Bertsolaria izateaz gain, kazetaritza izan zuen ofizio bezala. Euskadiko eremuan (Gipuzkoan bereziki) irrati eta prentsaren kazetari ezguna izan zen, artikuluak euskaraz eta gaztelaniaz idatziz. Batez ere, euskal kulturan egon zen zentratuta bere ofizioa.
Euskadiko zenbait egunkari eta astekaritan egin zuen lan, esterako: El Día, Euzkadi, El Pueblo Vasco, Argia, La Voz de España eta El Diario Vascon.
La Voz de Españak, nazio mugimenduko karlistekin lotutako egunkaria, Mi Atalaya Montañera izeneko sail bat zuen. Hamarkadetan zehar El Diario Vascon eta beste hainbat komunikabideetan Nere Bordatxotik izenburua jarritako sail bat izan zuen. Sail horrek izugarrizko ospea eta arrakasta izan zuen, non Inazio bertsoetako gaiak jartzen aritzen zen bere optiko pertsonaletik.
Atano III. Bere edestia bertsotan (1949, Itxaropena)
Bertsolaritzari buruz (1984, Auspoa)
Kantari nator (1960, Itxaropena)
Kezka-giroan (1983, Auspoa)
Laugarren Txinpartak (1966, Auspoa)
Nere bordatxotik (1992, Auspoa)
Sortu zaizkidanak (1973, Auspoa)