Embedded Files
Rudolf Franz Ferdinand Höß 1900ko azaroaren 25ean jaio eta 1947ko apirilaren 16an hil zen. Militar eta nazi ofizial kide bat izan zen Schutzstaffel (SS) eta Waffen-SSan. Auschwitzeko komandantea izan zen kontzentrazio-esparru batean.
Biografía
Biografía
Rudolf Höß 1900.urtean Baden-Badenen jaio zen eta familia katoliko batean hazi zen. Bere gurasoek apaiz izatea nahi zuten, baina 15 urte beteak zituela, lehenengo mundu gerran parte hartu zuen. 1917.urtean sarjentu izendatu zuten, baita La Cruz de Hierro izeneko aipamena jaso zuen. Porrotaren ondoren, Baltikoko probintzia zaharretako boluntarioen kide izan zen "Alta Silesia" eta "la cuenca del Ruhr"-eko probintzietan hain zuzen ere.
Höß ezkondu egin zen, bost ume eduki zituen eta bere bizitza osoa bere jarraibidezko aitarekin bizi zuen. Auschwitz-eko komandantzia baten etxean bizi izan zuten, eremuaren kanpoan kokatuta.
Ibilbidea
Ibilbidea
1922.urtean, gerra bukatu ondoren, Höß "Alemaniako langile alderdi nazionaliasta (NSDAP)" sektorea antolatzen lagundu zuen. Kondenatua izan zen hamar urteetara kartzelan 1923.urtean Walter Kadow-eko hilketaren eraginaren ondoren eta bere laguntzaile Martin Bormann, urte bat igaro izan beharko zuen kartzelan. Höß arduratu egin zen SS-ko kidea izaten 1933an eta onartua izan zen 1934ean. Totenkopfverband-eko kidea ere egin zen ("unidad de la Calavera"). Urte berdinean, Dachau-eko kontzentrazio-esparrura transferitu zuten, bertan, Blockfuhrer kargua eman zioten, hau da, bloke hortako buruzagia izendatu zuten 1935.urtean.
1938an Sachsenhausen esparruetan laguntzaile zela, Hauptsturmfuhrer SS-ko gradua eman zioten. 1939an, berriz, Auschwitz-eko lan-guneetako komandante izendatu zuten. 1940an hasi zen bertako zuzendari lanetan eta 1943 arte izan zen errefuxiatuen eremu horien buru. Garai horretan, Josef Mengele izeneko medikuarekin harremanetan egon zen. Auschwitzen egon zen bitartean, Höß-ek, Endlosung-en hilketen administrazio alderdia antolatu zuen.
Berak gogo eta asmo handia azaldu zuen kontzentrazio-esparruko antolakuntzarako. Hango SS-ko destinatu eta kideei, bizitza on eta baretsua onartu zieten, preso eta kontrabandoan zebiltzanei izan ezik, hauei ez zien onartu neurrigabekeriak edota lapurreta jabekeriarik.
Flosssenburg-etik gertu zegoen baserri batean. Bertan zortzi hilabetez egon zen. Bitartean, bere bilaketa hasi zuen Polizia Militarrak. Bere familia zenarekin kontaktua lortu zuen berriro ere, oso zelatatua zegoen eta etengabeko galdeketak pairatzen zituen. Egoera honetan egon ziren 1946ko martxoaren 11 arte. Egun horretan, ofizial britainiarrak iritsi ziren anderearen etxera.Höß engainuan zegoen bitartean dei bat jaso zuen. Bere senarra non zegoen esaten ez bazuen, Sobietar autoritateetan izango zen entregatua eta bere seme-alabak Siberian erbesteratuko zituzten. Höß andreak, nekazaritzako baserriaren kokalekua ezagutarazi zuen, bertan bere senarra zegoen ezkutaturik eta izen faltsuarekin.
Polizia militar britaniarrek gau horretan bertan (2:30) harrapatu zuten Höß. Une horretan ezin izan zuen buruaz beste egin, izan ere, berak aspalditik gordeta zeukan pozoizko maskuilua puskatu egin zitzaion.
Barraca 24-ean putetxe bat ere funtzionatzen zela esaten zen, bertan SSan zeuden atxilotuak parte hartuz, beti ere jokabide eta egoera osasuntzua edukita. Gestapo begira eta karguan zegoen denbora guztian, ea kontzentrazio-esparrua egoera onean zegoen hala ez aztertzen. Rudolf Höß ofiziala zen eta objektu eta arau guztiak ondo lantzen zituen bukaerako emaitzarako. Jendea ez zuen bere kontran jarri, izan ere, ez zituzten arrazoiak horretarako, alderantziz, azkenaldian asko egin zuen gora eta arrakasta handia lortu zuen. 1943ko abenduan, ordezkatua izan zen komandante kargua utziaz, kargua Arthur Liebehenschel-ek hartu zuelarik. Höß-ek, Liebehenschel-ek lehen zuen kargua onartu zuen, SS Wirtschaftsverwaltungshauptamt (WVHA) (SS-ko administrazio ekonomikoarentzako ofizina printzipala), presidente kargua hain zuzen. Bertan, Zyklon B gasa ezarri zuen errefuxiatu esparruetan hilketa masiboak burutzeko baliabide gisa. Gainera, 1944ko maiatzaren 8an, Richard Glucks liderra izendatu zuen WVHA-ko diputatu. Hala ere, Höß Auschwith-era bueltatu zen Himmlerrek eskatuta "Höß ekintza"-a burutu ahal izateko, hau da, zelaien zabalketa eta hilketak burutzeko makineria prestatzeko Auschwitz II Birkenau-en, judu hungariarrak garbitzeko helburuarekin.
Amaiera
Amaiera
Gerra, 1945eko maiatzaren 8an bukatu zen. Höß, Alemaniako armada (Kriegsmarine) ofizialordez mozorroturik, Baltikoko kostetarantz urrundu zen. Bertan, aliatuen eskuetan erori zen. Bere kontrako beste frogarik aurkitu ez zutela eta, bere izen faltsua eta bere laborari kalitate profesionalarekin, aliatuengandik lehenago askatzea lortu zuen. Garai haietan, bere morroiek ez zioten garrantzi handirik ematen bere presoek eduki zezaketen balioari. Dinamarkako mugatik ez oso urrun, nekazal igeltsero moduan hartu zuten,
Bere atxilopenaren deklarazioak gaur egun oraindik zalantzan daude, izan ere, bi konfesio agertu ziren: lehengoa, bere hizkuntz propioan eginda britaniar autoritateen aurrean. Bigarren konfesioa, berriz, Cracovian egon zenean gauzatua izan zen, lehengo harremanari kezka eta zalantza asko utzita (hemen abogatu batekin kontatzen zuen). Berak adierazi zuen, lehengo deklarazioan torturatua izan zela eta bere harrapatzaileak esaten zuten guztiari sinatzea behartuta ikusi zen.
Cracovian, Höß-ek lehenengo konfesioan esandako guztia ukatu zen. Hau ez zen kontuan hartu epaileen aurrean. Núremberg-eko epaiketetara eraman zuten, Ernst Kaltenbrunner, Oswald Pohl eta IG Farben-en epaiketaren testigu bezala.
1946ko maiatzaren 25ean, Polonian estraditatuta izan zen, non bertan epaiketa berri bat ireki zitzaion gerrako delituengatik. Epaiketa horretan ez zuen kargurik ezeztu, baina militarra zenez, Himmler-ek esandako agindu guztiak betetzen zituela argi utzi zuen, ezin zuelako ez jakinarena egin.
Epaiketaren garapenean ez zuen inongo salaketarik aurkeztu abusu pertsonalei buruz presolarien kontra. Bizirik gelditutako presolariak esan zuten, Rudolfek ez zuela sentimendurik eta hoztasunarekin administratzen zuela Auschwitz-eko esparruan; berak bakarrik "hiltzeko makina" agintzen zuela iruzkinduz.
Modu horretan, idatzitako oroitzapen guztiak islatuta utzi zituen, preso zenean idatzitakoak:
"SS-ko Reichführer-en borondateagatik, Auschwitz denbora guztiko gizakien sarraski handienetariko instalazioan bihurtu zen. Juduen masa beharrezko izan hala ez, ez zitzaidan egokitzen epaiketaren hasiera batean jartzea, nire eskubideen kanpo gertazen zen. Führer berberak juduen arazoari amaiera emateko agindua eman bazuen, ez zitzaion egokitzen ni bezalako sozialista nazional bati bezala eta SS-ko Führer bati oraindik gutxiago, zalantzan jar ezazue."
Heriotza
Heriotza
Bere Cracoviako prozesuaren amaieran, Höß-ek heriotza zigorra jaso zuen. 1947ko apirilaren 2an. Auschwith-eko esparru zaharrean urkatu zuten, 1947ko apirilaren 16an.
Berak espetxean idatzitako oroitzapenak, Martin Broszat historialari esker, argitaratuak izan ziren 1958an.
Page updated
Report abuse