Kortessem
Ouderdom: tweede helft 12de eeuw.
Materialen en verwerking: Maaskeien?
Patroonheilige: Sint-Pieter.
Sporen van weer-functie: Gesloten toren, portaal dateert pas uit 1875. Lichtspleten/schietgaten (1 per zijde). Toegangsdeurtje aan de kerkzijde op verdiepingsniveau nog steeds aanwezig.
Speciale opmerkingen: In 1468, plundering door de soldaten van Karel de Stoute; in 1482, teistering door de troepen van Maximiliaan van Oostenrijk; in 1490, plundering en brandstichting door Jehannot-le-Bâtard en zijn bende; in 1568, teistering door de troepen van Willem de Zwijger; onder Frans bewind, plundering door Franse troepen.
Deurbeslag in vorm van levensboom, Muurankers o.a. in vorm van donderbijl.
- Kortessem, kerkplein 1, Sint-Pieterkerk, IBE-32425 (De Romaanse W.-toren dateert uit XII B. De toren is waarschijnlijk niet opgetrokken uit stenen van de Romeinse stadswal van Tongeren, zoals beweerd. Vijf geledingen gescheiden door afgeschuinde waterlijsten en spaarzaam voorzien van lichtgleuven; de beide onderste zijn onversierd en oorspronkelijk blind zoals nagenoeg de hele W.-zijde; twee biforen met vernieuwde zuilen met teerlingkapiteel in de N.-zijde van de derde geleding, grotendeels gedicht aan de Z.-zijde; drie kleine spaarnissen aan de N.-, Z.- en O.-zijde van de vierde geleding en opnieuw twee biforen als galmgaten aan dezelfde zijden van de vijfde, eveneens inspringende geleding, bijkomend rondboogvenster ten W. en omlopende rondboogfries van mergelsteen; modern tentdak (leien). W.-portaal (1875) met rondboogdeur in een geblokte hardstenen omlijsting met geprofileerde druiplijst.)