Hamont-Achel (Tomp)

Hamont-Achel, Achel, De Tomp

Historiek: Willem van Boxtel was voogd van een domein van het kapittel van Sint-Servaas van Maastricht, dat de dorpen van Achel, Lille en Hamont omvatte, het latere Grevenbroek. Aangezien hij, volgens A. Claassen, rond 1309 heer werd van dit domein vermoedt men dat hij toen ook de toren heeft opgericht. Toch laten de originele kruisvormige schietspleten niet toe hoger op te klimmen dan de eerste helft van de 15de eeuw.

Beschrijving: van deze toren bleven tot vóór de restauratie van 1968 slechts de twee onderste niveaus en enkele muurfragmenten van het derde niveau over. De kelder, afgedekt met een houten plafond, was oorspronkelijk slechts toegankelijk door een val: naar verluidt zou de huidige deur een lichtopening vervangen. Er was een waterput. De deur op het ontvangstniveau is, op één zijmuur na, volledig vernieuwd. De schaarse verlichting bestaat er uit twee kruisvormige schietspleten, elk voorzien van een houten balk voor het gebruik van vuurwapens. De segmentboog van de nisvormige schouw werd vernieuwd. De nis ernaast heeft een zadeldak. We vermoeden dat de overwelfde trap naar niveau 2 pas later aan de binnenzijde van de toren werd uitgekapt: de binnenmuur springt uit t.o.v. de keldermuur en rust op drie ruw behouwen kalkstenen. Van de hogere niveaus was nog te weinig over om een onfeilbare reconstructie toe te laten. Het eventueel residentieel aspect van deze toren kan dus niet bestudeerd worden.

  • Fr. Doperé en W.Ubreghts, De Donjon in Vlaanderen, architectuur en wooncultuur, Gemeentekrediet, 1991 (de tekst bovenaan is hieruit over genomen).
  • Foto maquette + terreinsnede uit: A.Claassen, Van Mottoren tot kasteel, Publicatie 14, Provinciaal Gallo-Romeins museum, 1970.
  • Achel (Hamont), Koebroekerweg, De Tomp, IBE-80087