Geetbets (A. van Rummen)

Geetbets, Rummen, Kasteel van Arnold van Rummen

Historiek: Alhoewel de eerste melding van het allodium opklimt tot 1078, is er pas sprake van een kastelein in het midden van de 13de eeuw. De ridders van Montferrant bewoonden er de sterkte die ze van de graven van Loon in leen hielden. In 1353 werd deze oude versterking door Arnold, heer van Rummen, afgebroken. Hij bouwde gedurende 9 jaren aan een groot, nieuw slot. Doch reeds in 1365 werd dit, na 9 weken belegering, door de Luikse milities ingenomen en totaal verwoest. Er zijn weinig of geen steenresten over gebleven.

Volgens de beperkte gegevens welke over die belegering bewaard werden, moet het slot van Rummen bestaan hebben uit een hoge, vierkante donjon met daarrond een ringmuur voorzien van meerdere torens en van grachten. Dus een typische torenburcht. Instructief is het wel hieruit te noteren hoe toendertijd een belegering verliep: Vooreerst trachtte men de grachten te vullen met takkenbossen, palen, karren grond, afval en wat men kon vinden. Ondertussen werden grote en kleine ballisten in werking gesteld om naar de burcht stenen te slingeren waarvan sommigen grote stukken van de muren afsloegen.

Toen de grachten voldoende gevuld waren, deed men een grote stormram aanschuiven tot tegen een der torens van de omheiningsmuur. Met dit tuig deed men een zware houtblok, met ijzeren pinnen voorzien, heen en weer wiegen en tegen de torenmuur rammeien, zodat na korte tijd de toren ineen stortte. Na het verwoesten van twee omheiningstorens begon de aanval op de grote donjon. Luikse mijnwerkers, beschermd door schutdaken met natte huiden bedekt, ondermijnden de zware torenmuren, doch de belegerden maakten het hen bijzonder lastig door niet alleen pektoortsen naar beneden te gooien, maar ook loden bussen vol buskruit; die de belegeraars met hun gerei in de lucht deden vliegen. Het eerste aanwenden van buskruit in onze streken. Wetenswaardig is dat bij de overgave van de burcht, de belegerden nog 124 man telden, - in zulke burchttoren was dus heel wat plaats - en dat na 9 weken strijd slechts 6 mannen gesneuveld waren.

Beschrijving: De beroemde plek waar in 1365 de laatste strijd rond het graafschap Loon werd gestreden! Bij het betreden van de resten realiseert men zich pas de grote betekenis van deze sterkte, waarvan van 1353 tot 1362 werd gebouwd en die een oppervlakte van meer den 5 ha. moet beslagen hebben.

De toegangsdreef naar het centrum en de oude torenburcht bleef bewaard. Hier ziet men echter tussen bomen en struikgewas slechts een grote ondiepe kuil waaruit de mensen, in vele eeuwen, brikken en stenen gehaald hebben voor hun huisjes. Men krijgt de indruk (opgravingen zouden het duidelijk maken) dat aan de oostkant, waar de dreef eindigt, een voorburcht moet gestaan hebben. Rond dit centrum loopt een brede gracht van alleszins 25 m breed, omgeven door een dijk van een viertal meter. Hierop volgt weer een sloot van een drietal meter, weer omgeven door een dijk van ruim 10 m breed, waar grondophopingen wellicht op funderingen van torens wijzen. Dan volgt een open laagland, een ruimte van alleszins 100 m, die weer omringd werd door een gracht van ruim 4 m breed, en deze is weer door een 4 m brede dijk en een sloot omgeven. De oude berichten die spreken van 'triple fossé' en van: 'circumfluenciis aquarum fortaliciis' hadden werkelijk gelijk. Deze waterwerken werden gevoed door de Rummense gracht, die tenslotte naar Geetsbets afvloeit.

Aan de rand van de buitenwal en sloot staat een eenvoudige kapel van O.L.Vrouw van Lourdes; boven de ingang werd een opschrift geplaatst: Hier sneuvelden in 't jaar 1365 de laatste verdedigers van 't graafschap Loon. Een onzekere afbeelding van de burcht van Rummen, komt voor in het werk van Wolters (M.J.Wolters, Notice historique sur la Commune de Rummen, Gand, 1846, p.104) en in een bijdrage die in 1902 verscheen in A. P. L. (M De Troostembergh, Le testament d'Arnou de Rummen, comte de Looz, L'ancien Pays de Looz, 6e année, no 3-4-5, 1902, pag.25). Drie grachten met tussenliggende dijken zijn er op zichtbaar.