- ΑΘΛΙΟΙ ΡΩΜΑΙΟΙ, ΓΙΑΤΙ ΕΛΠΙΣΑΤΕ ΣΤΗ ΔΥΝΑΜΙ ΤΩΝ ΦΡΑΓΚΩΝ;

ΓΕΩΡΓΙΟΣ [ΓΕΝΝΑΔΙΟΣ] ΣΧΟΛΑΡΙΟΣ

Παραμονὲς τῆς Ἅλωσης τῆς Πόλης ὑπὸ τοῦ Μωάμεθ, γίνονταν προσπάθειες γιὰ τὴν ἕνωση τῶν Ἐκκλησιῶν, προκειμένου νὰ λάβει στρατιωτικὴ βοήθεια ἡ ἀποδυναμωμένη Αὐτοκρατορία καὶ νὰ ἀντιμετωπίσει τοὺς ἐπελαύνοντες Ὀθωμανούς. Ὁ Γεώργιος Σχολάριος – ὁ μετέπειτα Γεννάδιος καὶ πρῶτος Πατριάρχης μετὰ τὴν ἅλωση (ὁ σοφώτερος κληρικὸς τῆς ἐποχῆς) – ἐρωτώμενος γιὰ τὴν σχεδιαζόμενη ἕνωση, εὑρισκόμενος στὸ κελλάκι του στὴν Μονὴ τοῦ Παντοκράτορος, ἔδωκε ἐγγράφως τὴν ἀκόλουθη ἀπάντηση:

«Ἄθλιοι Ρωμαῖοι, εἰς τί ἐπλανήθητε, καὶ ἀπεμακρύνατε ἐκ τῆς ἐλπίδος τοῦ Θεοῦ, καὶ ἠλπίσατε εἰς τὴν δύναμιν τῶν Φράγκων, καὶ σὺν τῇ πόλει, ἐν ᾗ μέλλει φθαρῆναι, ἐχάσατε καὶ τὴν εὐσέβειάν σας. Ἴλεώς μοι, Κύριε. Μαρτύρομαι ἐνώπιόν σου ὅτι ἀθῷός εἰμι τοῦ τοιούτου πταίσματος. Γινώσκετε, ἄθλιοι πολῖται, τί ποιεῖτε; Καὶ σὺν τῷ αἰχμαλωτισμῷ, ὃς μέλλει γενέσθαι εἰς ὑμᾶς, ἐχάσατε καὶ τὸ πατροπαράδοτον, καὶ ὡμολογήσατε τὴν ἀσέβειαν; Οὐαὶ ὑμῖν ἐν τῷ κρίνεσθαι».

[πηγή: Δ. Α. ΜΟΡΤΜΑΝΟΥ,

ΠΟΛΙΟΡΚΙΑ ΚΑΙ ΑΛΩΣΙΣ ΤΗΣ ΚΩΝΣΤΑΝΤΙΝΟΥΠΟΛΕΩΣ ΥΠΟ ΤΩΝ ΤΟΥΡΚΩΝ ΚΑΤΑ ΤΑΣ ΠΗΓΑΣ,

ΕΝ ΑΘΗΝΑΙΣ 1859, σ. 79 κ.ε.]